Proof of Stake (POS) là một hình thức đồng thuận phổ biến và được sử dụng trên nhiều mạng blockchain lớn như Ethereum, Avalanche, Near Protocol,… POS yêu cầu người tham gia stake (đặt cọc) token để tham gia xác thực giao dịch trên block. Tuy nhiên, Staking cũng mang theo nhiều hạn chế về tính thanh khoản. Liquid Staking là giải pháp được phát triển để giải quyết những hạn chế này. Hôm nay, chúng ta cùng khám phá về Liquid Staking cùng Mytour nhé!

Liquid Staking là gì?
Liquid Staking là một khái niệm đề cập đến các giao thức cho phép người dùng staking một loại tài sản cụ thể, sau đó giao thức sẽ phát hành cho họ một loại token đại diện (Liquid Staking Token) cho tài sản đã được stake theo tỷ lệ 1:1.
Ví dụ: Khi người dùng stake ETH trên giao thức Lido thì sẽ nhận lại được stETH theo tỷ lệ tương đương. Sau đó, Lido sẽ uỷ quyền số ETH của người dùng cho nhiều validator khác nhau.

Lợi thế của Liquid Staking
Mang lại tính thanh khoản cho tài sản staking
Liquid Staking được phát triển chủ yếu để giải quyết vấn đề thiếu thanh khoản. Người dùng có thể sử dụng token đại diện để kiếm thêm yield qua nhiều cách khác nhau như cho vay hoặc tiếp tục giao dịch. Điều này sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của nhà đầu tư.
Với Liquid Staking, ngoài việc kiếm yield từ staking, người dùng còn có cơ hội kiếm thêm yield từ việc đầu tư tài sản vào các giao thức DeFi khác.
Ngoài ra, sự xuất hiện của EigenLayer gần đây cũng cho phép người dùng sử dụng các token đại diện để tham gia restaking trên giao thức này.
Mang lại tính linh hoạt cho tài sản staking
Điểm khác biệt chính giữa Liquid Staking và Staking trực tiếp là khi tham gia Liquid Staking, tài sản của người dùng sẽ không bị khóa hoàn toàn. Thay vào đó, giao thức sẽ phát hành cho người dùng một loại tài sản đại diện theo tỷ lệ 1:1.
Trong những biến động mạnh trên thị trường, người dùng có thể bán các token đại diện bất kỳ lúc nào để giảm thiểu tổn thất. Cú sụp đổ của LUNA là một bài học quan trọng khi nhiều người dùng không kịp rút tiền và phải chịu tổn thất nặng nề.
Giảm rủi ro trong trường hợp validator gặp vấn đề
Liquid Staking có những ưu điểm kỹ thuật so với staking trực tiếp. Khi tham gia staking thông thường, người dùng uỷ quyền token cho một validator duy nhất, làm tăng rủi ro tổn thất nếu validator gặp vấn đề.
Tuy nhiên, với Liquid Staking Pool, token sẽ được uỷ quyền cho nhiều validator, giảm nguy cơ tổn thất tài sản. Hơn nữa, các giao thức Liquid Staking còn có các quỹ bảo hiểm để đền bù cho khách hàng khi cần thiết.
Ethereum 2.0 Staking
Ethereum hiện là blockchain có giá trị Staking và Liquid Staking lớn nhất với hơn 29,16 triệu ETH đang được stake.

Sự tăng trưởng mạnh của Liquid Staking trên Ethereum chủ yếu là do giới hạn số lượng ETH cần thiết để tham gia staking, người dùng phải staking tối thiểu 32 ETH. Giới hạn này tạo ra một rào cản lớn cho việc tham gia Ethereum Staking. Giải pháp Liquid Staking được phát triển để giải quyết vấn đề này. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có khoảng 24,2% trong số 120,18 triệu ETH đã được stake.
Các giải pháp Liquid Staking nổi bật
Lido
TVL và thị phần
Lido đứng đầu trong lĩnh vực Liquid Staking với TVL lên đến 21,361 tỷ USD, chủ yếu từ Ethereum, trong khi TVL từ các mạng blockchain khác không đáng kể.
Trong hệ sinh thái Ethereum, Lido chiếm hơn 72,88% thị phần trong lĩnh vực Liquid Staking.

APR
APR cho việc stake ETH trên Lido hiện khoảng 3,6%.

APR khi Staking ETH trên Lido. Nguồn: Lido (1/2/2024)
Phí sử dụng dịch vụ
Lido thu phí sử dụng dịch vụ 10% trên phần thưởng staking từ khách hàng. Các khoản phí này sẽ được phân phối giữa các node operator, Lido DAO và quỹ bảo hiểm trong trường hợp các validator bị phạt (khi validator bị xóa khỏi mạng, dẫn đến mất mát liên quan đến số Ether đã stake của họ).
Ví dụ:
Khi bạn stake 100 ETH:
Phần thưởng sau một năm của người dùng = 100*0,048*0,9 = 4,32 ETH
Phần thưởng sau một năm của giao thức Lido = 100*0,048*0,1 = 0,48 ETH
Danh sách các Validator liên kết với Lido
Hiện Lido đang hợp tác với 32 validator khác nhau.

Rocket Pool
Sản phẩm
Rocket Pool cung cấp 2 sản phẩm:
-
Staking + Chạy Node: Rocket pool giúp người dùng trở thành validator với chỉ 16 ETH tối thiểu để stake. APR của sản phẩm này đang là 6,8%. Người dùng cũng cần stake một số lượng RPL (token quản trị của Rocket pool) để thế chấp khi nhận án phạt từ mạng Ethereum.
-
Staking ETH: không yêu cầu số ETH tối thiểu để stake. APR của sản phẩm này hiện đang là 3,41%.
So với Lido, Rocket Pool chỉ cung cấp giải pháp Liquid Staking trên mạng Ethereum.
TVL và thị phần
Theo DefiLlama, TVL của Rocket Pool đang ở mức 2,521 tỷ USD. Hiện tại, nền tảng này chiếm 8,6% thị phần trong lĩnh vực Liquid Staking của Ethereum 2.0.

MantleLSP
MantleLSP là giao thức Liquid Staking triển khai trên Ethereum và do Mantle quản lý. Mantle Staked Ether (mETH) là Liquid Staking Token được phát hành bởi MantleLSP.
TVL và thị phần
MantleLSP là giải pháp Liquid Staking đứng thứ tư với 2,62% thị phần trong lĩnh vực Liquid Staking trên Ethereum. TVL của giao thức này hiện đang ở mức 766,96 triệu USD.

APR
APY khi tham gia staking ETH trên MantleLSP đạt 7,55%.

Frax
Frax là giải pháp Liquid Staking được tạo ra để tối đa hóa lợi nhuận từ việc stake và đơn giản hóa quy trình stake Ethereum.
Sản phẩm
Hệ sinh thái Frax bao gồm 3 sản phẩm chính:
-
Frax stablecoin là một loại stablecoin được đảm bảo bằng tiền điện tử và giữ giá trị với đồng USD.
-
Frax Price Index (FPI) là stablecoin đầu tiên được liên kết với chỉ số giá tiêu dùng (CPI). FPI được bảo đảm và hỗ trợ bằng tiền điện tử.
-
Frax Ether (frxETH & sfrxETH) là một Liquid Staking Token có giá trị được liên kết với ETH. Token này được sử dụng thay thế cho WETH trong các hợp đồng thông minh và được thiết kế để tận dụng hệ sinh thái Frax.
TVL và thị phần
Frax chiếm 2,4% thị phần trong mảng Liquid Staking trên Ethereum với TVL hiện tại là hơn 704 triệu USD.

Jito
Ngoài các dự án trên Ethereum, Jito cũng là một giải pháp Liquid Staking khá nổi bật trên Solana gần đây. Đây được coi là dự án hàng đầu về Liquid Staking trên Solana. Jito cũng tích hợp các phần thưởng từ MEV để hỗ trợ người dùng có thể nhận được lợi nhuận tối ưu hơn so với các giải pháp thông thường.
Các sản phẩm của Jito:
-
JITOSOL là Liquid Staking Token của Jito và người dùng có thể kiếm được bằng cách staking SOL vào giao thức.
-
StakeNet là 1 mạng lưới bao gồm những người quản lý các chương trình on-chain. Hai phần chính của nó bao gồm: Chương trình lịch sử của Validator (Validator History Program), Chương trình Steward (Steward Program)
TVL
Jito là giao thức Liquid Staking sở hữu TVL lớn nhất trên hệ sinh thái Solana với hơn 673 triệu USD.

APY
APY của Jito khi tham gia staking là 7,37%.

Sàn giao dịch tập trung (CEX)
Ngoài các giao thức cung cấp giải pháp Liquid Staking như Lido, Rocket Pool, người dùng cũng có thể chọn sử dụng dịch vụ từ các sàn giao dịch tập trung đáng tin cậy.
Binance hiện đang là một trong những sàn giao dịch tập trung có số lượng ETH được gửi vào cao nhất, chỉ đứng sau Rocket Pool và Lido và chiếm đến 6.07% thị phần trong lĩnh vực Liquid Staking trên Ethereum.

Tổng kết
Lĩnh vực Liquid Staking đang phát triển mạnh mẽ trên hệ sinh thái Ethereum, thu hút một lượng lớn ETH trị giá hàng chục tỷ USD. Qua bài viết này, Mytour hi vọng rằng bạn đã nắm được những kiến thức cơ bản về Liquid Staking để tự đưa ra quyết định đầu tư phù hợp.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết không phải là lời khuyên đầu tư. Mytour không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của bạn.