Lỗ đen tử thần

Lỗ đen tử thần (tựa gốc tiếng Anh: Interstellar) là một bộ phim khoa học viễn tưởng năm 2014 do đạo diễn Christopher Nolan thực hiện. Bộ phim quy tụ dàn diễn viên nổi bật như Matthew McConaughey, Timothee Chalamet, Anne Hathaway, Jessica Chastain, Bill Irwin, Ellen Burstyn và Michael Caine, xoay quanh hành trình của một nhóm phi hành gia qua một hố đen. Kịch bản phim do Nolan phát triển dựa trên những ý tưởng mới của mình kết hợp với kịch bản trước đó của Jonathan Nolan viết năm 2007 cho Paramount Pictures và nhà sản xuất Lynda Obst. Bộ phim được sản xuất bởi Nolan, Emma Thomas và Lynda Obst.

Warner Bros., đơn vị phân phối các bộ phim trước đây của Nolan, đã thỏa thuận với Paramount - đối thủ lâu năm của mình, để cùng tham gia sản xuất Lỗ đen tử thần. Legendary Pictures, đối tác cũ của Warner Bros, cũng góp mặt trong dự án. Vì vậy, bộ phim được ba studio hợp tác sản xuất và phát hành dưới thương hiệu Syncopy của Nolan và Lynda Obst Productions. Nolan cũng đã mời quay phim mới Hoyte van Hoytema, thay cho Wally Pfister, quay phim cũ của anh, vì Pfister đang bận rộn với Trí tuệ siêu việt, dự án đầu tay của mình. Interstellar được quay bằng cả phim 35 mm và IMAX tại Alberta, Canada, miền nam Iceland và Los Angeles, California vào quý cuối năm 2013.

Tóm tắt

Vào năm 2067, một căn bệnh bí ẩn đã tấn công và làm chết dần các loại cây lương thực, cùng với những cơn bão cát liên tục và lượng oxy trong không khí giảm sút, đẩy loài người đến gần bờ vực diệt vong. Cooper, một nông dân góa vợ, trước đây là kỹ sư và phi công của NASA, đang sống cùng với bố vợ Donald, con trai Tom 15 tuổi và con gái Murphy 10 tuổi. Murphy tin rằng căn phòng của mình bị một 'bóng ma' ám và đang cố gắng liên lạc với cô. Cooper và Murphy phát hiện ra rằng 'bóng ma' thực ra là một hình thức thông minh chưa được biết đến, đang gửi các thông điệp qua sóng hấp dẫn dưới dạng các vệt bụi kỳ lạ sau bão cát. Những thông điệp này được mã hóa bằng hệ nhị phân, tiết lộ tọa độ của một căn cứ bí mật của NASA, hiện đang do Giáo sư Brand lãnh đạo.

Khi đến căn cứ của NASA, giáo sư Brand tiết lộ rằng một lỗ sâu được tạo ra bởi một nền văn minh bí ẩn gần sao Thổ từ 48 năm trước đã mở ra một cánh cổng đến một thiên hà khác với 12 hành tinh có khả năng sống. Những hành tinh này nằm cạnh một hố đen khổng lồ mang tên Gargantua. Mười hai nhà du hành đã được gửi đi để khám phá các hành tinh này và gửi tín hiệu về Trái Đất để báo cáo điều kiện sống. Trong số đó, ba hành tinh đã đáp ứng điều kiện cho sự sống, và chúng được đặt tên theo ba nhà thám hiểm: Miller, Mann, và Edmunds.

Giáo sư Brand đưa ra hai phương án để đảm bảo sự sống còn của nhân loại. Phương án A: sử dụng trọng lực để đưa các trạm không gian khổng lồ mà không thể phóng bằng tên lửa thông thường ra khỏi Trái Đất, nhưng phương trình để thực hiện điều này vẫn chưa hoàn thiện; do đó, phương án B là mang theo 5000 phôi thai đông lạnh để bắt đầu tái tạo nhân loại trên hành tinh mới. Giáo sư Brand thuyết phục Cooper điều khiển tàu Endurance để thu thập dữ liệu về điều kiện sống trên ba hành tinh nhằm cứu nhân loại. Quyết định của Cooper đã làm tổn thương con gái anh, Murphy, người tin rằng các thế lực siêu nhiên đang gửi thông điệp yêu cầu anh ở lại (STAY). Khi chia tay, Murphy vẫn tức giận và không nói chuyện với cha.

Tham gia vào nhiệm vụ này cùng Cooper có Amelia (nhà sinh vật học, con gái của giáo sư Brand), Romilly (nhà vật lý học), Doyle (nhà địa lý học) và hai robot trí tuệ nhân tạo là TARS và CASE. Đoàn khởi hành đến hành tinh đầu tiên là Millers, xoay quanh một hố đen gọi là Gargantua. Lực hấp dẫn của hố đen gây ra hiện tượng giãn nở thời gian trên hành tinh này, khiến một giờ trên Millers tương đương với bảy năm trên Trái Đất. Cooper, Amelia, Doyle và CASE lái một tàu nhỏ rời Endurance để hạ cánh xuống bề mặt hành tinh.

Khi đến nơi, họ phát hiện hành tinh bị bao phủ bởi một đại dương nông với những con sóng khổng lồ do lực hấp dẫn của hố đen gây ra. Trong khi thu thập dữ liệu về Miller, một cơn sóng đã va vào tàu và nhóm phi hành gia, làm chết Doyle và làm chậm việc trở lại Endurance. Khi trở về, hơn 23 năm đã trôi qua. Murphy giờ đã trưởng thành và trở thành một nhà khoa học làm việc cùng giáo sư Brand. Murphy nhận thức được nhiệm vụ của cha mình và cố gắng giải quyết phương án A.

Tuy nhiên, khi gần qua đời, giáo sư Brand thú nhận rằng ông đã nói dối Murphy, vì ông đã giải được phương trình từ lâu. Nhưng đó chỉ là một phần của câu trả lời, vì họ không thể đưa các trạm không gian khổng lồ ra khỏi Trái Đất mà không có thêm dữ liệu từ điểm kỳ dị của hố đen. Kết luận rằng nhân loại không thể thoát khỏi Trái Đất, giáo sư Brand đặt niềm tin hoàn toàn vào phương án B. Điều này khiến Murphy mất hết niềm tin vào Cooper, vì cô cho rằng anh đã biết trước điều này và vẫn quyết định rời bỏ những người thân yêu.

Tàu Endurance chỉ còn đủ nhiên liệu để tới một hành tinh nữa trước khi quay trở lại Trái Đất. Amelia tin rằng dữ liệu về hành tinh Edmunds có triển vọng sống cao hơn, nhưng tín hiệu từ hành tinh này đã ngừng cách đây 3 năm. Cooper nghi ngờ Amelia bị ảnh hưởng bởi tình cảm cá nhân với Edmunds, nên quyết định đưa đoàn đến hành tinh Mann. Khi hạ cánh tại Mann, họ tìm thấy Tiến sĩ Mann đang trong trạng thái ngủ đông và đánh thức anh ta. Mann giải thích rằng hành tinh của mình bị bao phủ bởi băng tuyết và dưỡng khí trên bề mặt không đủ cho sự sống, nhưng dưới lớp băng có một môi trường lý tưởng cho sự sống.

Trong lúc đó, nhóm nhận được tin nhắn từ Murphy ở Trái Đất thông báo cha cô đã qua đời và đặt câu hỏi liệu Amelia và Cooper có biết trước về phương án A. Vì sau khi vào lỗ sâu, Endurance chỉ có thể nhận tín hiệu mà không thể gửi đi, nên Trái Đất không biết gì về hành trình của phi hành đoàn. Sự thật là Amelia và Cooper không biết về điều này, nhưng Mann biết và xác nhận phương án B mới là mục tiêu thực sự. Cooper quyết định rời nhóm và quay về Trái Đất để đoàn tụ với gia đình.

Trước khi rời đi, Cooper và Mann đi kiểm tra các địa điểm cắm trại. Mann bất ngờ tắt thiết bị liên lạc và tấn công Cooper, phá vỡ mặt nạ dưỡng khí của anh. Mann thú nhận rằng để được cứu, anh đã làm giả dữ liệu về hành tinh. Trong khi đó, Romilly đã chết vì mìn nổ (bẫy của Mann) khi cố gắng khám phá bí mật của Mann. Mann điều khiển phi thuyền trở lại Endurance để thực hiện phương án B. Cooper cố gắng lấy lại bộ đàm và gọi Amelia đến cứu mình. Amelia lái phi thuyền khác đến cứu Cooper và cả hai quay lại Endurance ngay khi Mann đang cố gắng kết nối phi thuyền của mình vào Endurance. Do làm sai kỹ thuật, bộ phận kết nối bị mất áp suất, giết chết Mann và làm hư hỏng một phần Endurance. Cooper sau đó nỗ lực khôi phục hoạt động của Endurance.

Sau khi phát hiện hành tinh Mann không thể duy trì sự sống, Cooper quyết định hướng tới Edmunds. Với lượng nhiên liệu còn lại rất ít, Cooper quyết định tận dụng trọng lực của hố đen Gargantua để bay đến Edmunds. Tàu Endurance sẽ sử dụng nhiên liệu của từng phi thuyền để tăng tốc, rồi bỏ lại phi thuyền khi hết nhiên liệu. Với lượng dưỡng khí còn lại không đủ, Cooper chọn hy sinh để Amelia có thể trốn thoát, trong khi trên Trái Đất đã trôi qua 51 năm.

Sau khi tách bỏ phi thuyền, Cooper và TARS rơi vào hố đen Gargantua, nơi họ phát hiện một không gian 5 chiều. Thời gian ở đây xuất hiện như một chiều không gian vật lý, cho phép Cooper di chuyển đến các thời điểm khác nhau trong phòng của Murphy. Cooper hối hận vì đã rời đi và gửi thông điệp yêu cầu ở lại (STAY) cho con gái mình. Anh nhận ra không gian này được tạo ra bởi loài người tương lai, và họ đã chọn Murphy, không phải anh, để cứu nhân loại. Loài người tương lai đã tạo ra không gian này để anh có thể tương tác với Murphy như một thế lực siêu nhiên, thay đổi tương lai thay vì quá khứ.

Cooper sử dụng sóng hấp dẫn để gửi dữ liệu mà TARS thu thập được về điểm kỳ dị của hố đen đến Murphy đã trưởng thành thông qua mã Morse, hiển thị bằng sự di chuyển của các kim đồng hồ mà anh đã tặng con gái trước khi khởi hành. Murphy giải mã các thông điệp này, hoàn thiện phương trình của Brand và giúp nhân loại rời khỏi Trái Đất trước khi nó trở thành hành tinh chết. Sau đó, Cooper được tìm thấy gần sao Thổ và tỉnh dậy trên trạm không gian Cooper, trạm được đặt tên theo tên của Murphy.

Cooper tái ngộ con gái mình, người đã rất già. Trên giường bệnh, Murphy khuyên cha mình đi tìm Amelia. Trong khi đó, Amelia hạ cánh trên hành tinh và phát hiện Edmunds đã qua đời. Cô cùng CASE dựng trại và triển khai phương án B trên hành tinh Edmunds, nơi lý tưởng cho sự sống. Theo lời con gái, Cooper và TARS lên phi thuyền để tìm Amelia, mở ra một cơ hội mới cho nhân loại.

Diễn viên

• Matthew McConaughey đảm nhận vai Joseph Cooper
• Anne Hathaway đảm nhận vai Tiến sĩ Amelia Brand
• Jessica Chastain đảm nhận vai Murphy 'Murph' Cooper
  • Mackenzie Foy đảm nhận vai Murph khi còn nhỏ
  • Ellen Burstyn đảm nhận vai Murph khi đã già
• Bill Irwin đảm nhận vai TARS (lồng ghép tiếng và chuyển động), CASE (chuyển động)
• Michael Caine đảm nhận vai Giáo sư John Brand
• John Lithgow đảm nhận vai Donald
• David Gyasi đảm nhận vai Romilly
• Wes Bentley đảm nhận vai Doyle
• Casey Affleck đảm nhận vai Tom Cooper
  • Timothée Chalamet đảm nhận vai Tom khi còn nhỏ
• Matt Damon đảm nhận vai Mann
• Josh Stewart đảm nhận vai CASE (lồng ghép tiếng)
• Topher Grace đảm nhận vai Getty
• Leah Cairns đảm nhận vai Lois
• David Oyelowo đảm nhận vai Thầy Hiệu trưởng
• Collette Wolfe đảm nhận vai Cô Hanley
• William Devane đảm nhận vai Williams
• Elyes Gabel đảm nhận vai Quản lý

Vào tháng 4 năm 2013, Matthew McConaughey và Anne Hathaway được chọn cho hai vai chính của bộ phim. Đạo diễn Nolan cho biết ông rất hào hứng khi có McConaughey sau khi xem anh trong Mud. Nolan mô tả nhân vật của McConaughey là 'một người đàn ông bình thường' (everyman).

Các nguồn tin cho biết bộ phim có một dàn diễn viên nổi tiếng. Irrfan Khan đã từ chối một vai diễn vì đang bận rộn với việc phát hành hai bộ phim tại Ấn Độ, The Lunchbox và D-Day. Matt Damon cũng xuất hiện trong một vai nhỏ, và cảnh của anh được quay tại Iceland.

Sản xuất

• Christopher Nolan – đạo diễn, nhà sản xuất, và đồng viết kịch bản
• Jonathan Nolan – đồng viết kịch bản
• Emma Thomas – nhà sản xuất
• Lynda Obst – nhà sản xuất
• Hoyte van Hoytema – quay phim
• Nathan Crowley – thiết kế sản xuất
• Mary Zophres – thiết kế trang phục
• Lee Smith – biên tập
• Hans Zimmer – sáng tác nhạc phim
• Paul Franklin – giám sát hiệu ứng hình ảnh
• Kip Thorne – cố vấn sản xuất

Phát triển và tài chính

Trước khi Christopher Nolan đảm nhận vai trò đạo diễn cho Interstellar, dự án phim đã được khởi động từ tháng 6 năm 2006 khi Paramount Pictures và nhà sản xuất Steven Spielberg công bố kế hoạch cho một bộ phim khoa học viễn tưởng dựa trên các nghiên cứu của Kip Thorne, một nhà vật lý lý thuyết. Obst đã tham gia vào quá trình sản xuất bộ phim và chia sẻ trên Variety rằng 'cần vài năm để hoàn thiện' trước khi Spielberg quyết định đạo diễn. Vào tháng 3 năm 2007, Jonathan Nolan được mời viết kịch bản cho Interstellar. Cuối năm 2007, Thorne cho biết trên The Australian rằng bộ phim 'dựa trên sự uốn cong không-thời gian' và mọi người đã đề nghị anh tham gia vào bộ phim với vai trò của chính mình.

Quá trình phát triển bộ phim kéo dài vài năm. Vào tháng 1 năm 2013, Christopher Nolan đã đàm phán với Paramount Pictures và Warner Bros. để đảm nhận vai trò đạo diễn. Nolan cũng tham gia vào việc viết kịch bản, kết hợp các ý tưởng của mình với kịch bản trước đó do Jonathan viết. Đến tháng 3, Nolan chính thức xác nhận việc đạo diễn bộ phim và công bố rằng bộ phim sẽ được sản xuất dưới thương hiệu Syncopy và Lynda Obst Productions. Dù Paramount Pictures và Warner Bros. là đối thủ lâu năm, Warner Bros. đã đầu tư vào bộ phim thông qua Syncopy, mặc dù họ đã đồng ý chia sẻ cổ phần trong các bộ phim khác như Friday the 13th và một bộ phim chuyển thể từ series South Park. Vào tháng 8 năm 2013, Legendary Pictures đã đóng góp khoảng 25% tài chính cho bộ phim sau khi thỏa thuận với Warner.

Quay phim

Nolan đã sử dụng cả phim 35mm và IMAX để quay Interstellar. Máy quay IMAX được sử dụng nhiều hơn bất kỳ bộ phim nào trước đây của Nolan. Để giảm thiểu việc sử dụng kỹ xảo vi tính, Nolan đã xây dựng các bối cảnh thực tế, đặc biệt là cho các cảnh không gian. Một số cảnh được thực hiện bằng cách gắn máy quay IMAX lên phần mũi của máy bay Learjet. Nolan, nổi tiếng với việc giữ bí mật cho các bộ phim của mình, cũng cố gắng bảo vệ thông tin về Interstellar.

Quá trình quay phim được lên lịch trong 4 tháng, bắt đầu từ ngày 6 tháng 8 năm 2013 tại Alberta, Canada. Các địa điểm quay phim tại Alberta bao gồm Nanton, Longview, Lethbridge và Okotoks. Tại Okotoks, bối cảnh quay phim diễn ra tại Seaman Stadium và Olde Town Plaza. Quá trình quay phim tại đây kéo dài đến ngày 9 tháng 9, với khoảng 130 người, chủ yếu là người địa phương, được thuê làm việc. Tại Iceland, nơi đã từng là bối cảnh cho Batman Begins, bộ phim được quay trong 2 tuần.

Một đội ngũ làm phim khoảng 350 người, trong đó có 130 người địa phương, đã làm việc tại Iceland. Các bối cảnh quay phim bao gồm hồ băng Svínafellsjökull và thị trấn Klaustur. Sau khi hoàn tất quay phim tại Iceland, đoàn phim chuyển đến Los Angeles và tiếp tục quay trong 54 ngày.

Nhạc phim

Nhà soạn nhạc Hans Zimmer, người đã sáng tác nhạc cho loạt phim Batman của Nolan, tiếp tục đảm nhận việc sáng tác nhạc cho Interstellar. Zimmer và Nolan đã cùng nhau tạo ra những giai điệu mới lạ và độc đáo cho bộ phim này.