Ít ai ngờ rằng kiến thức sống sót trong rừng sâu lại giúp các em nhỏ vượt qua 40 ngày kinh hoàng sau tai nạn máy bay mà không có sự giúp đỡ của người lớn.
Loại hạt 'thần kỳ'
Khi 4 đứa trẻ bản địa được phát hiện vào tuần trước, sau 40 ngày bị mắc kẹt trong rừng rậm Amazon ở Colombia, những người cứu hộ nhận ra rằng cô bé lớn nhất, Lesly Jacobombaire Mucutuy, 13 tuổi, đang nắm giữ một thứ gì đó giữa hai hàm răng.
Eliecer Muñoz, một trong bốn sĩ quan bản địa tiếp xúc với các em nhỏ, nói: 'Chúng tôi nhìn thấy cô bé đang nắm giữ một vài hạt để nhai từ từ giữa má và xương hàm'.
Muñoz cho biết hạt mà cô bé nhai là từ một loại cây cọ Amazon bản địa được gọi là Oenocarpus Bataua, thường được gọi là 'milpesos' ở Colombia.
Muñoz nói với CNN rằng hạt của cây này rất giàu chất béo và các bộ tộc ở Amazon sử dụng chúng để làm dầu thực vật, nhưng hạt mà Leslie nắm giữ vẫn chưa chín khi cô bé được phát hiện.
Muñoz nói: 'Cô bé giữ hạt như thế để từ từ nở ra và cung cấp phần thịt của hạt cho các em nhỏ. Đó là cách giúp các em sống sót'.
Kể từ khi trẻ em được đưa về nhà, các phóng viên và chuyên gia sinh tồn đã cố gắng giải đáp câu hỏi này: Làm thế nào 4 đứa trẻ - ngay cả đứa trẻ nhỏ nhất chỉ mới là sơ sinh - có thể sống sót trong khu rừng nhiệt đới Amazon suốt như vậy?
Để tìm thấy các em, đã cần đến một đội hơn 130 lính đặc nhiệm và một số hướng dẫn viên bản địa có kỹ năng nhất trong quốc gia.
Khu rừng mà 4 em nhỏ được tìm thấy là một trong những khu vực hoang dã và khắc nghiệt nhất ở Colombia, nơi có nhiều loài động vật nguy hiểm như báo, trăn và bọ độc, mưa có thể kéo dài hơn 15 giờ mỗi ngày và tầm nhìn thường bị hạn chế chỉ khoảng 10 mét do thảm thực vật dày đặc.
Lesly và các em đã trải qua tình trạng suy dinh dưỡng nguy hiểm khi được tìm thấy. Trong hơn 1 tháng mà không có người lớn ở bên cạnh, các em đã tồn tại nhờ vào hoa quả dại và hơn 1,3kg bột sắn, một loại thực phẩm truyền thống giàu protein trong chế độ ăn của người dân Amazon, mà các em lấy từ đống đổ nát của vụ tai nạn máy bay.
Nhóm 4 em còn tìm thấy một trong hàng trăm bộ dụng cụ sinh tồn bị bỏ lại trong rừng trong chiến dịch tìm kiếm và cứu hộ, bao gồm khẩu phần thức ăn nhỏ, chất điện giải và bật lửa.
Henry Guerrero, một trưởng lão bản địa và là thành viên của nhóm tìm thấy các em, nói: 'Chúng tôi hiểu rằng các em chỉ sử dụng một phần của bộ dụng cụ quân đội, phần còn lại chỉ là trái cây, hạt và nước'.
Niềm tự hào của dân bản địa
Chỉ những người hiểu biết sâu sắc về rừng và có khả năng tự phục hồi đáng kinh ngạc mới có thể sống sót trong đó hơn một tháng - chưa kể đến việc bảo vệ sự sống của ba người khác.
Nhiều tuần trước đó, hầu như toàn bộ người dân Colombia theo dõi câu chuyện không tin nổi rằng Lesly và các em của cô bé có những kỹ năng gì. Tuy nhiên, Fidencio Valencia, người chú của họ, không bao giờ mất hi vọng: 'Chúng đã hiểu rõ về rừng rậm... dù là trẻ con nhưng chúng ta hy vọng chúng còn sống và có thể tiếp cận với nước', ông nói với các phóng viên vào ngày 19/5.
Lời ông nói đã được chứng minh là đúng.
Những đứa trẻ vẫn chưa thấy công chúng và đang hồi phục trong bệnh viện trung tâm của quân đội Colombia ở Bogota. Hôm 14/6, một tuyên bố từ bệnh viện cho biết các em đã vượt qua nguy hiểm nhưng vẫn được coi là rất nguy hiểm do bị nhiễm khuẩn và suy dinh dưỡng nặng.
Cách sống sót của các em nhỏ cho thấy sự hiểu biết đáng kinh ngạc về thực vật và khả năng dự trù cho tương lai.
Trong quá trình tìm kiếm, đội cứu hộ đã tìm thấy các loại trái cây bị vứt bỏ như avicure, một loại cây dại tương tự như chanh dây mà trẻ em đã ăn khi ở một mình trong rừng. Hạt milpesos cũng được tìm thấy theo dấu chân của chúng, và chính quyền Colombia tin rằng Lesly đã lấy một ít sữa từ chiếc máy bay bị bỏ lại để cho Cristin, 11 tháng tuổi, ăn trong vài ngày.
Khi được tìm thấy, các em nhỏ có các chai để lấy nước từ suối hoặc mưa, một nguồn tài nguyên phong phú trong rừng.
Thành tựu này là một phần quan trọng trong lịch sử của cộng đồng bản địa Amazon. 'Nhờ các em nhỏ này mà chúng ta đã 'chiến thắng công nghệ'', Guerrero nói hãnh diện tại một cuộc họp gần đây ở Bogota. 'Nhờ các em mà chúng ta nhận ra giá trị quan trọng của chính mình, những người bản địa'.
Mặc dù việc sống sót của nhóm 4 em nhỏ là một phép màu, nhưng phần lớn là nhờ kiến thức truyền thống về rừng, nơi chúng sinh sống và lớn lên. Trong khi Colombia triển khai quân đội tìm kiếm, 4 hướng dẫn viên bản địa là những người đầu tiên phát hiện ra các em.
Đặc biệt, Lesly được ca ngợi không chỉ vì sống sót mà còn vì đảm bảo sự sống sót của các em sau khi mất mẹ trong vụ tai nạn máy bay.
'Một trong những trách nhiệm truyền thống của phụ nữ bản địa là chăm sóc anh chị em như con ruột. Chị gái thường là một người mẹ thứ hai, và tôi tin rằng Lesly đã được nuôi dưỡng theo cách đó', Nelly Kuiru, một nhà hoạt động bản địa từ khu định cư murui ở La Chorrera, nói.