Buzz
Chỉ một vài vật thể được xem là có thể gây ra mối đe dọa nghiêm trọng cho Trái Đất, và tiểu hành tinh khổng lồ Apophis là một trong số đó.
Các nhà khoa học hiện đang đánh giá lại khả năng tiểu hành tinh khổng lồ Apophis va chạm vào hành tinh của chúng ta trong vòng 48 năm tới, dựa trên những quan sát cải thiện về tiểu hành tinh này.
Các quan sát từ Kính viễn vọng Subaru trên đảo Hawaii cung cấp thông tin chi tiết hơn về hiệu ứng Yarkovsky đang ảnh hưởng đến quỹ đạo của tiểu hành tinh 99942 Apophis.
Hiệu ứng này tác động như một hệ thống đẩy tích hợp cho các tiểu hành tinh, thay đổi động lượng của chúng và làm thay đổi quỹ đạo ban đầu.
'Nếu không tính đến hiệu ứng Yarkovsky, Apophis vẫn đe dọa cao đối với Trái Đất, nhưng có khả năng xảy ra vào năm 2068', Dave Tholen từ Đại học Hawaii giải thích.
Tholen và Davide Farnocchia của NASA đã tính toán và kết luận rằng gia tốc Yarkovsky đang tạo ra mối đe dọa cho Apophis vào năm 2068.
Apophis hiện được xếp hạng là mối đe dọa cao thứ ba trên Bảng rủi ro Sentry của NASA.Ước tính trên Thang đo Palermo Technical Impact Hazard Scale cho thấy tỷ lệ 1 trên 150.000 tiểu hành tinh này sẽ va vào Trái Đất vào ngày 12 tháng 4 năm 2068.
Hoặc, nếu bạn thích đọc số liệu theo phần trăm, tỷ lệ này là 0,00067%, nhưng Tholen cho biết tỷ lệ này thực sự gần hơn với 1 trên 530.000. Con số này dựa trên theo dõi tác động NEODyS cũng như tỷ lệ trôi dạt Yarkovsky.
Phân tích mới có thể sửa đổi nguy cơ đe dọa từ Apophis, nhưng Tholen cũng nhấn mạnh cần phải 'cẩn thận với tính toán này' vì sẽ có các biến số khác cần xem xét. Và thực tế, tỷ lệ va chạm này sẽ thay đổi theo thời gian khi các nhà thiên văn học phân tích và xử lý hành trình của tiểu hành tinh này.
Apophis chứa chất liệu chính là niken và sắt, với chiều rộng hơn 1.000 feet (300 mét), lớn hơn ba sân bóng đá. Nếu va chạm với Trái Đất, nó sẽ tạo ra vụ nổ tương đương với việc giải phóng 1,151 megaton TNT, đây chắc chắn sẽ là một sự kiện thảm khốc.
Chính vì vậy, các nhà khoa học đang chăm chú theo dõi Apophis để cải thiện ước tính của họ. Khi tiểu hành tinh này được phát hiện vào năm 2004, ban đầu có 2,7% khả năng va chạm vào Trái Đất vào năm 2029. Nhưng sau đó, các nhà khoa học đã loại bỏ khả năng này, và cũng là một tác động có thể xảy ra vào năm 2036. Tuy nhiên, đối với cuộc va chạm năm 2068, khả năng này không thể loại trừ, do Apophis đang chịu ảnh hưởng bởi hiệu ứng Yarkovsky.
Trong quá trình di chuyển, các tiểu hành tinh tiếp xúc với ánh sáng Mặt Trời và hấp thụ năng lượng. Lượng nhiệt dư thừa này được chuyển hướng trở lại không gian, nhưng không đồng đều trên toàn bộ tiểu hành tinh. Điều này tạo ra các gia tốc bổ sung và có thể thay đổi quỹ đạo của vật thể.
'Ánh sáng chiếu lên một vật thể sẽ tạo ra một lực đẩy nhỏ. Vật thể ở nhiệt độ cao hơn sẽ có lực đẩy mạnh hơn một chút so với vật thể ở nhiệt độ thấp hơn vì nó sẽ phát ra nhiều ánh sáng hơn, do đó tạo ra một lực phi hấp dẫn nhỏ tác động lên vật thể', Tholen giải thích.
Tholen và đồng nghiệp đã theo dõi vị trí của Apophis trong 16 năm qua và hiện họ nhận thấy tiểu hành tinh này đã có một số thay đổi về vị trí so với quỹ đạo bị giới hạn bởi lực hấp dẫn.
'Các quan sát từ Subaru vào tháng giêng và tháng ba năm nay rất quan trọng, cho phép chúng tôi đo vị trí của tiểu hành tinh với độ chính xác gấp đôi, mặc dù chúng tôi ở cách vật thể 70 triệu km', ông nói.
Tính toán của nhóm Tholen chỉ ra rằng trục chính của quỹ đạo Apophis đang thu hẹp với tốc độ khoảng 170 mét mỗi năm do hiệu ứng Yarkovsky, không phải do lực hấp dẫn. Khi Apophis lướt qua Trái Đất vào năm 2029, trục chính sẽ mở rộng lên đáng kể do lực hấp dẫn từ hành tinh chúng ta.
