Loại vắc xin nào phòng chống Covid-19 tốt nhất và những điều quan trọng cần biết

1. Các loại vắc xin phổ biến nhất

Rất nhiều loại vắc xin với các cơ chế hoạt động khác nhau, giúp cơ thể đối phó với virus SARS-CoV-2 đã được Tổ chức Y tế Thế giới cấp phép và đem lại hiệu quả tích cực trong cuộc chiến chống lại đại dịch toàn cầu. Dưới đây là một số loại vắc xin phổ biến: 

• AstraZeneca

Vắc xin Oxford, sản xuất từ Đại học Oxford ở Vương quốc Anh, được chỉ định cho người từ 18 tuổi trở lên. Để đạt hiệu quả cao nhất, cần tiêm 2 mũi. Sau mũi 1, hiệu quả bảo vệ có thể đạt 76%. Mũi 2 nên tiêm từ 8 đến 12 tuần sau mũi 1, hiệu quả có thể lên đến 82%.

Vắc xin Pfizer có thể phòng bệnh với hiệu quả khoảng 95%

• Pfizer

Loại vắc xin này được phát triển bởi Tập đoàn dược phẩm Pfizer và Công ty công nghệ sinh học BioNTech tại Mỹ. Để đạt hiệu quả cao nhất, cần tiêm đủ 2 mũi. Sau mũi 1, hiệu quả có thể đạt 52%. Mũi thứ 2 tiêm sau khoảng 3 đến 4 tuần, hiệu quả có thể lên đến 95%. 

• Moderna

Vắc xin Moderna được phát triển và sản xuất bởi các nhà khoa học Mỹ, sử dụng công nghệ mRNA. Để đạt hiệu quả tối đa, cần tiêm 2 mũi và cách nhau khoảng 28 ngày. Sau mũi tiêm thứ 2, hiệu quả phòng chống bệnh có thể lên đến hơn 94%. Ưu điểm của loại vắc xin này là không cần bảo quản ở nhiệt độ quá thấp, giúp việc vận chuyển, phân phối và bảo quản trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. 

•  Johnson & Johnson

Vắc xin Johnson & Johnson có thể đạt hiệu quả phòng chống bệnh lên đến 72% sau một liều tiêm. Sử dụng công nghệ vector virus và cũng không cần bảo quản ở nhiệt độ quá thấp. 

Mỗi loại vaccine sẽ hoạt động theo cơ chế riêng

•  SinoPharm

Vaccine SinoPharm yêu cầu tiêm 2 mũi để đạt hiệu quả tốt nhất, cách nhau 3 đến 4 tuần. Đây là sản phẩm của Trung Quốc với hiệu quả phòng bệnh từ 73 đến 78%. 

•  Sinovac

Vaccine Sinovac đã được sử dụng rộng rãi và sản xuất bởi Trung Quốc. Hiệu quả phòng bệnh có thể lên tới 50% ở Brazil và đạt 91,25% ở Bồ Đào Nha.

2. Loại vaccine Covid nào hiệu quả nhất?

Nhiều người đặt câu hỏi về loại vaccine Covid nào hiệu quả nhất. Tuy nhiên, tìm ra câu trả lời chính xác không dễ dàng, vì: 

- Sự nhầm lẫn giữa hiệu năng và hiệu quả. Hiệu năng là kết quả thử nghiệm của vaccine, trong khi hiệu quả là kết quả thực tế khi áp dụng trên một nhóm dân số lớn. 

Mỗi loại vaccine có phác đồ tiêm riêng

Bên cạnh những điều trên, quan trọng là bạn cần hiểu rằng, các công ty sản xuất thuốc đã đánh giá hiệu suất dựa trên những tiêu chí nào. Thông thường, hiệu suất được tính dựa trên khả năng bảo vệ của vaccine đối với các triệu chứng của Covid-19. Ví dụ, vaccine Pfizer-BioNTech có hiệu suất là 95%, vaccine Moderna là 94% và vaccine J&J là 66%.

- Ngoài những yếu tố trên, có một số yếu tố dưới đây cũng ảnh hưởng đến hiệu quả của vaccine phòng Covid:

+ Mỗi loại vaccine hoạt động theo cơ chế riêng, do đó chỉ số hiệu suất cũng khác nhau.

+ Mỗi loại vaccine có phương pháp tiêm riêng.

+ Mỗi công ty sản xuất vaccine có thể ghi nhận triệu chứng Covid-19 theo các khoảng thời gian khác nhau.

+ Các vaccine đã được thử nghiệm vào các thời điểm khác nhau. Ví dụ, vaccine Pfizer và Moderna đã được thử nghiệm từ khi virus chưa có nhiều biến chủng.

Biến chủng mới Omicron đang làm cho tình hình dịch bệnh ngày càng phức tạp hơn.

Những lý do trên cho thấy rằng, việc so sánh hiệu quả của các loại vaccine rất khó. Quan trọng là vaccine cần đạt được tiêu chuẩn hiệu suất tối thiểu là 50%, giúp ngăn chặn các triệu chứng nặng và giảm nguy cơ tử vong cho bệnh nhân mắc Covid-19.

Biến chủng mới Omicron đã được ghi nhận từ tháng 11 năm 2021 tại Nam Phi, gây ra sự phức tạp cho tình hình dịch bệnh tại nhiều quốc gia trên thế giới.

Tuy nhiên, điều đáng lưu ý là các nhà nghiên cứu đã phát hiện không chỉ một phiên bản mà có tới 3 biến thể Omicron, gồm BA.1, BA.2 và BA.3. Vào cuối năm 2021, biến thể Omicron BA.1 đã lan rộng nhanh chóng tại Đan Mạch. Khi số ca mắc bệnh giảm, biến thể BA.2 lại trở thành nguyên nhân chính gây ra sự lây lan của đại dịch tại nơi này. Mỗi ngày, Đan Mạch ghi nhận khoảng 40.000 ca mắc mới.

Trước tình hình dịch bệnh phức tạp với các biến thể mới, chính phủ các quốc gia cần ưu tiên tiêm chủng cho người dân để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh và giảm thiểu nguy cơ tử vong. Ở Việt Nam, ngoài việc tiêm 2 mũi cơ bản, người dân cũng được tiêm mũi tăng cường để tăng cường hiệu quả phòng ngừa bệnh.