Loại xe đang là 'kho vàng' lớn nhất tại Mỹ: Hành trình điện hóa đầy thách thức!

Loại xe này với động cơ đốt trong là 'kho vàng' lớn nhất tại thị trường ô tô Mỹ.

Cách đây không lâu, ông Phạm Nhật Vượng đã thông báo rằng VinFast đang nghiên cứu 2 dòng sản phẩm, gồm xe điện mini và xe bán tải điện.

Sau thông báo này, truyền thông và công chúng dường như tập trung hoàn toàn vào mẫu 'xe siêu nhỏ và giá rẻ nhưng rất đẹp' chạy điện, bỏ qua thông tin về mẫu bán tải chạy điện.

Điều này cũng dễ hiểu, vì từ góc độ người tiêu dùng, sản phẩm nếu có chất lượng tốt và giá thành rẻ thì rất đáng mong đợi.

Tuy nhiên, từ góc độ của nhà sản xuất, liệu bạn tin rằng VinFast đang cố gắng khai thác một 'kho vàng' - là xe bán tải điện không?

XE BÁN TẢI - 'KHO VÀNG' TẠI MỸ

Trong số các thị trường nước ngoài mà VinFast đang nhắm đến, Mỹ có thể xem là thị trường quan trọng nhất. Trong năm 2022, Mỹ là thị trường xe lớn thứ hai trên thế giới với tổng cộng 13,9 triệu xe được bán ra, theo số liệu từ MarkLines. Trong số này, dòng xe tải nhẹ (Light Truck - bao gồm SUV và xe bán tải) chiếm tới 78,5% tổng doanh số (tương đương hơn 10,9 triệu chiếc).

Những con số này cho thấy dòng xe tải nhẹ là 'kho vàng' lớn nhất mà bất kỳ hãng xe nào muốn tiến vào thị trường Mỹ cũng muốn có mặt. VinFast đã tung ra nhiều mẫu SUV, vì vậy một mẫu xe bán tải được coi là một bước đi mà hãng xe Việt còn thiếu sót.

Tổng quan thị trường xe bán tải điện tại Mỹ, quốc gia này không thiếu nhà sản xuất. Từ năm ngoái, các hãng xe truyền thống tại Mỹ đã bắt đầu giới thiệu các mẫu xe bán tải điện, có thể là một mẫu mới hoặc là phiên bản điện của một mẫu xe truyền thống. Ví dụ có thể kể đến như Ford F-150 Lightning, Chevrolet Silverado EV hay GMC Hummer EV.

Ngoài các tên tuổi lớn trong ngành xe hơi ở Mỹ, có nhiều công ty khởi nghiệp cũng tập trung vào việc sản xuất xe bán tải điện, như Tesla với Tesla Cybertruck, Rivian với Rivian R1T, hay Lordstown với Lordstown Endurance. Ngoài ra, còn có một số thương hiệu nhỏ ít được chú ý như Canoo, Alpha hay Edison.

Với nhiều hãng xe tham gia, các mẫu xe bán tải ở Mỹ đại diện cho cả hai mặt của đời sống người Mỹ, từ những mẫu xe phục vụ nhu cầu hằng ngày đến những mẫu xe đem lại trải nghiệm tinh thần. Để nói một cách ngắn gọn, có thể so sánh một bên là 'con bò lao', bên kia là 'ngựa săn'.

Trong cả hai loại, mẫu xe bán chạy nhất vẫn là con bò lao - dòng xe F-series của Ford. Trong năm 2022, đã có gần 654.000 chiếc được bán ra; trong khi đó, mẫu xe bán tải bán chạy thứ hai tại Mỹ là Chevrolet Silverado, bán được hơn 513.000 chiếc.

Khả năng sử dụng thực tế là một trong những lý do giải thích tại sao dòng xe F-series của Ford bán chạy đến vậy. Trên phiên bản điện Lightning của Ford F-150, nơi mà thường là động cơ đốt trong đã được thay thế bằng một khoang chứa đồ có dung tích lên đến 400 lít - tương đương với nhiều mẫu sedan hạng C.

Bên cạnh nhiều ổ cắm điện có thể sử dụng cho các thiết bị gia dụng hoặc công cụ tại công trường, thùng sau của Ford F-150 Lightning cũng được trang bị nhiều chi tiết tinh tế như thước đo, khe cắm, bậc lên xuống gấp...

ĐIỆN HÓA - NHỮNG YẾU ĐIỂM BỘC LỘ

Mặc dù có giá cao hơn so với các phiên bản sử dụng động cơ đốt trong, Ford F-150 Lightning vẫn thu hút được sự chú ý của khách hàng khi đạt được 20.000 đơn đặt cọc trong vòng 12 giờ, và lên đến 100.000 đơn sau 3 tuần. Tuy nhiên, sau một thời gian thử nghiệm thực tế, Ford F-150 Lightning đã bộc lộ một số điểm yếu của mình cũng như của xe điện nói chung.

Một Youtuber nổi tiếng về xe hơi tại Mỹ, Hoovies Garage, đã trải nghiệm Ford F-150 Lightning trong một ngày có thời tiết khoảng -1^oC. Anh ta sử dụng chiếc xe cho những công việc hàng ngày như đưa con đi học và thăm bạn bè. Ngoài việc đưa con đi học trên đường nội đô, hầu hết các quãng đường khác là trên đường cao tốc - nơi có thể duy trì tốc độ một cách ổn định.

Anh bắt đầu hành trình khi xe thông báo tổng quãng đường di chuyển là 149 dặm (tương đương 240km), sau khi di chuyển thực tế 64 dặm (103km), quãng đường còn lại theo đồng hồ của xe là 37 dặm (60km). Tức là anh đã sử dụng điện tương đương 112 dặm (khoảng 180km) cho 64 dặm. Anh cho rằng vấn đề không phải là do kéo rơ-moóc hoặc chở hàng nặng mà là do thời tiết lạnh.

Tương tự như thời tiết lạnh, thời tiết nóng cũng là vấn đề với xe điện. Xe điện sử dụng điện để duy trì nhiệt độ lý tưởng cho pin, làm tăng lượng điện tiêu thụ. Một lần nữa, vấn đề về thời tiết là vấn đề chung cho mọi loại xe điện, nhưng với một loại xe dành cho công việc, có tần suất sử dụng cao thì tác động của thời tiết dường như được tăng lên gấp mấy lần.

Với xe sử dụng động cơ đốt trong, thời tiết có thể khiến mức tiêu thụ nhiên liệu tăng lên khi sử dụng máy sưởi hoặc điều hòa. Tuy nhiên, việc đổ xăng hoặc dầu thường diễn ra nhanh chóng, không đáng kể so với việc sạc điện cho xe điện.

Hoovies Garage cũng đã đọc một số mẹo do Ford đề xuất để 'đi xa hơn' trong mùa đông. Trong đó có một vài hướng dẫn mà Hoovies Garage chưa cảm thấy hài lòng, đơn cử như: 'Khi trời lạnh, hãy giữ tốc độ ở mức trung bình vì chạy nhanh sử dụng nhiều điện hơn'. Theo diễn giải của Hoovies Garage thì điều này khuyên rằng chúng ta nên đi ở tốc độ thấp hơn tốc độ tối đa để đi xa hơn.

Điều này cũng cho thấy một bất lợi chưa dễ chấp nhận nếu chuyển từ xe sử dụng động cơ đốt trong. Tương tự thời tiết, quãng đường di chuyển cũng sẽ là một mối lo nếu phải chở thêm hàng hoặc kéo rơ-moóc - điều mà những chiếc bán tải sinh ra để làm và cần làm tốt.

ĐÁP SỐ: BÁN TẢI ĐIỆN ĐÔ THỊ?

Về mặt hiệu năng, xe điện ngày nay đủ sức thuyết phục người tiêu dùng cân nhắc đổi từ xăng sang điện. Thậm chí, với đặc trưng mô-men xoắn tối đa tức thì, xe điện còn có hiệu năng vượt trội so với xe sử dụng động cơ đốt trong.

Nhưng điểm yếu về tác động của thời tiết, hay cả quãng đường di chuyển ngắn đi khi phải tải nặng, cộng hưởng với thời gian sạc khiến một chiếc bán tải điện trở nên yếu thế hơn so với phiên bản sử dụng động cơ đốt trong.

Vậy nếu làm xe bán tải điện nhưng chỉ để chạy trong đô thị (tức là giảm bớt yêu cầu về quãng đường di chuyển và sức tải) thì liệu có ổn hơn không?

Có thể!

Xe bán tải đô thị là một phân khúc mới mẻ. Trong dòng sản phẩm xe bán tải của Ford, Ford Maverick - một mẫu bán tải nhỏ hơn cả Ford Ranger, được mô tả là xe bán tải đô thị. 

Ford Maverick thực sự mở ra một phân khúc mới cho 'Xe bán tải'. Khác với xe bán tải truyền thống, Ford Maverick không có cấu trúc cầu sau cứng cáp như xe tải, mà cả hai cầu đều là cầu mềm, phù hợp với việc di chuyển trong thành phố - từ đó cũng có tên gọi vui nhộn là '1/2 tải'. 

Tuy nhiên, Ford Maverick không giống với xe tải ở điểm này. Nó không sử dụng khung gầm rời như Ford Ranger hoặc Ford F-150 mà sử dụng khung gầm liền khối giống như sedan hoặc crossover, và cả hai cầu trên Ford Maverick đều là cầu mềm.

Những tính năng mới này phản ánh nhu cầu của những người sử dụng xe thường xuyên trong thành phố, cần ít hơn làm hàng. Sự linh hoạt của cầu mềm cũng là một điểm mạnh, cho phép vận chuyển hàng hóa mà không ảnh hưởng đến cảm giác lái thoải mái của một chiếc sedan. Thực tế, Ford Maverick và Ford Escape có nhiều điểm chung, ít nhất là ở bộ khung C2 mà Ford áp dụng cho nhiều mẫu xe, chẳng hạn như Ford Mondeo.

Với công nghệ hiện đại, các loại xe điện chủ yếu dành cho việc vận chuyển người và phục vụ gia đình. Các loại xe đặc biệt như xe tải, xe đầu kéo hoặc xe chở khách, các hãng xe đã nghiên cứu, nhưng chưa được phổ biến như các loại xe thông thường, chủ yếu do thiếu pin phù hợp với cả giá thành và tần suất sử dụng.

Nhưng đối với xe bán tải đô thị, như đã đề cập ở trên, mục đích chính là phục vụ cho việc di chuyển trong thành phố, không cần phải tập trung vào khả năng vận chuyển. Điều này phản ánh xu hướng công nghệ hiện nay của xe điện. Tuy nhiên, một vấn đề đặt ra sẽ là giá cả. Với khoảng 30.000 USD, người tiêu dùng có thể mua một chiếc Ford Maverick cao cấp với nhiều tùy chọn, nhưng nếu là xe điện, sự lựa chọn có hạn và các tính năng bổ sung dường như chỉ là một ước mơ xa xôi.