Lời giải Bài tập Tiếng Việt trang 19 sách Bài tập Ngữ văn 7 - Cánh diều

Buzz

Đọc tóm tắt

- Trong hai khổ thơ đầu của bài thơ Mẹ (Đỗ Trung Lai), các dòng thơ được sắp xếp thành từng cặp đối lập về nghĩa như: “Còng” với “thẳng”, “Xanh rờn” với “bạc trắng”, “Cao” với “thấp”, “Giời” với “đất”. Các cặp từ này làm nổi bật sự đối lập giữa hình ảnh người mẹ và những hàng câu quen thuộc, từ đó tăng thêm vẻ tuổi già và sự mòn mỏi của người mẹ theo thời gian.

Câu 1

Câu 1 (trang 19, SBT Ngữ văn 7, tập 1)

(Bài tập 1, SGK) Trong hai khổ thơ đầu của bài thơ Mẹ (Đỗ Trung Lai), các dòng thơ được sắp xếp thành từng cặp có sự đối lập về nghĩa. Hãy chỉ ra điều đó và cho biết tác dụng của cách sắp xếp như vậy.

Phương pháp giải:

Chỉ ra các dòng thơ tạo thành các cặp đối lập về nghĩa và nêu tác dụng

Lời giải chi tiết:

Trong hai khổ thơ đầu của bài thơ Mẹ (Đỗ Trung Lai), các dòng thơ được sắp xếp thành từng cặp có sự đối lập về nghĩa:

- “Còng” với “thẳng”

- “Xanh rờn” với “bạc trắng”

- “Cao” với “thấp”

- “Giời” với “đất”

→ Các cặp từ đóng góp vào việc làm nổi bật sự đối lập giữa hình ảnh người mẹ và những hàng câu quen thuộc. Qua đó, làm nổi bật hơn tuổi già và sự mòn mỏi của người mẹ theo thời gian

Câu 2

Câu 2 (trang 19, SBT Ngữ văn 7, tập 1)

(Bài tập 2, SGK) Nêu tác dụng miêu tả, biểu cảm của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong khổ thơ dưới đây:

Một miếng cau khô

Khô gầy như mẹ

Con nâng trên tay

Không cầm được lệ

(Đỗ Trung Lai)

Phương pháp giải:

Chỉ ra biện pháp so sánh và phân tích tác dụng của nó

Lời giải chi tiết:

Biện pháp tu từ so sánh “Khô gầy như mẹ” với hình ảnh người mẹ già gầy mòn đã mang đến tác dụng:

- Miêu tả: gợi lên hình ảnh người mẹ già héo hắt, gầy guộc như miếng cau khô.

- Biểu cảm: thể hiện tình cảm xót thương của người con khi thấy mẹ ngày một già đi. Trong hai câu thơ cuối, nhà thơ dùng động từ “nâng” thể hiện sự trân trọng và động từ “cầm” diễn tả sự dồn nén cảm xúc xót xa khi thấy hình ảnh gầy mòn của người mẹ thân yêu

Câu 3

Câu 3 (trang 19, SBT Ngữ văn 7, tập 1)

Qua các cụm từ là vị ngữ được dùng để miêu tả người mẹ trong bài thơ Mẹ (Đỗ Trung Lai), hãy hình dung về hình ảnh người mẹ được tác giả thể hiện trong bài thơ.

Phương pháp giải:

Dựa vào nghĩa của các cụm từ làm vị ngữ được sử dụng để miêu tả người mẹ trong bài thơ và nêu cảm nhận về hình dáng của người mẹ

Lời giải chi tiết:

Ngoài việc gợi lên hình dáng của người mẹ, vị ngữ (gần đất) ở dòng thơ thứ 4, thứ 2 cũng nắm giữ một sự thật đau lòng: mẹ không còn sống lâu nữa

Câu 4

Câu 4 (trang 19, SBT Ngữ văn 7, tập 1)

Xác định biện pháp tu từ điệp ngữ được áp dụng trong bài thơ Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh). Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó đối với việc thể hiện nội dung mà tác giả muốn diễn đạt.

Phương pháp giải:

Xác định biện pháp tu từ điệp ngữ trong bài thơ và nêu tác dụng

Lời giải chi tiết:

- Biện pháp tu từ điệp ngữ: tiếng gà trưa

- Tác dụng: tạo mối liên kết giữa các khổ thơ và gợi cảm giác quen thuộc, gần gũi

Câu 5

Câu 5 (trang 19, SBT Ngữ văn 7, tập 1)

Tìm các biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ dưới đây. Chỉ ra tác dụng của các biện pháp tu từ đó đối với việc mô tả sự vật, sự việc và biểu cảm.

Trên đường hành quân xa

Dừng chân bên xóm nhỏ

Tiếng gà ai nhảy ổ:

“Cục... cục tác cục ta

Nghe xao động nắng trưa

Nghe bàn chân đỡ mỏi

Nghe gọi về tuổi thơ

(Xuân Quỳnh)

Phương pháp giải:

Tìm các biện pháp tu từ và phân tích tác dụng của chúng

Lời giải chi tiết:

- Biện pháp tu từ điệp ngữ “nghe” và ám chỉ sự thay đổi cảm giác từ “nghe” tạo ra

- Tác dụng: mỗi lần từ nghe được nhắc lại là một lần tạo ra cảm giác mới: từ thính giác đến thị giác; từ thính giác đến cảm nhận của cơ thể hoặc bộ phận cơ thể; từ thính giác đến trị giác.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Các cặp từ đối lập trong bài thơ Mẹ có tác dụng gì?

Các cặp từ đối lập như 'còng' với 'thẳng', 'xanh rờn' với 'bạc trắng', 'cao' với 'thấp', 'giời' với 'đất' giúp làm nổi bật sự đối lập giữa hình ảnh người mẹ và những hình ảnh quen thuộc, qua đó thể hiện sự mòn mỏi, già nua của người mẹ theo thời gian.

Biện pháp so sánh trong bài thơ Mẹ có tác dụng như thế nào?

Biện pháp so sánh 'Khô gầy như mẹ' tạo nên hình ảnh người mẹ già yếu, gầy guộc như miếng cau khô, gợi lên tình cảm xót thương của người con, đồng thời thể hiện sự mòn mỏi của người mẹ qua hình ảnh biểu cảm và miêu tả.

Những cụm từ miêu tả người mẹ trong bài thơ Mẹ phản ánh hình ảnh như thế nào?

Cụm từ 'gần đất' trong bài thơ không chỉ miêu tả hình dáng người mẹ mà còn ẩn chứa sự thật đau lòng: mẹ không còn sống lâu nữa. Hình ảnh này thể hiện sự yếu ớt và gần gũi của người mẹ khi tuổi tác và thời gian đã dần cướp đi sức sống.

Biện pháp điệp ngữ trong bài thơ Tiếng gà trưa có tác dụng gì?

Biện pháp điệp ngữ 'tiếng gà trưa' tạo ra sự liên kết giữa các khổ thơ, làm cho bài thơ trở nên liền mạch và gợi lên cảm giác quen thuộc, gần gũi. Đồng thời, điệp ngữ này cũng giúp nhấn mạnh âm thanh tự nhiên của vùng nông thôn.

Các biện pháp tu từ trong bài thơ 'Tiếng gà trưa' có tác dụng gì?

Các biện pháp tu từ điệp ngữ 'nghe' trong bài thơ tạo ra nhiều cảm giác mới mẻ qua mỗi lần lặp lại từ này, làm tăng cảm nhận về âm thanh, thị giác và cảm giác cơ thể. Điều này giúp diễn tả sự thay đổi cảm xúc và liên kết các giác quan trong bài thơ.