Câu 1
Câu 1 (trang 40 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Tác giả Hữu Thỉnh nhận thấy sự chuyển mùa từ mùa hè sang thu qua những dấu hiệu nào?
Phân tích chi tiết:
- Hữu Thỉnh cảm nhận sự chuyển mùa bằng cách ghi nhận các dấu hiệu: từ làn gió se lạnh đưa mùi hương ổi về, đến sương mờ đục lấp lánh dưới ánh đèn.
- Những biến đổi này đưa đến một cảm giác hồi hộp, không chắc chắn được thể hiện qua các từ như bỗng, có vẻ như,...
Câu 2
Câu 2 (trang 40 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Hãy phân tích cách Hữu Thỉnh cảm nhận sự thay đổi của thiên nhiên khi giao mùa hạ sang thu.
Phân tích chi tiết:
- Hữu Thỉnh nhận thức sự biến chuyển của không gian khi giao mùa qua nhiều chi tiết và cảm xúc tinh tế.
+ Hương ổi chín thơm lừng lan tỏa trên những cơn gió nhẹ mát.
+ Sương sớm phủ nhẹ trên con đường làng, từ từ di chuyển.
+ Dòng sông chảy êm đềm, và đàn chim tập trung chuẩn bị di cư.
+ Đám mây mùa hạ chuyển mình sang thu cảm nhận rõ nét sự giao thoa mùa.
+ Nắng vẫn còn nhưng mưa bắt đầu thưa dần.
- Các từ ngữ như bất chợt, lan tỏa, từ từ, dường như, êm đềm, chuyển mình phản ánh sự nhạy cảm sâu sắc của nhà thơ.
Câu 3
Câu 3 (trang 41 VBT Ngữ văn 9, tập 2)
Em hãy chỉ ra hình ảnh thơ nào thể hiện nét riêng của thời điểm hạ chuyển sang thu một cách đặc sắc nhất theo Hữu Thỉnh? Hãy giải thích ý nghĩa của hai dòng thơ cuối trong bài:
Sấm ít bất ngờ hơn
Giữa rừng cây lão thành.
Giải thích chi tiết:
- Hình ảnh thơ đặc trưng cho sự chuyển giao giữa mùa hạ và mùa thu là:
Đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu.
=> Đám mây là biểu tượng cho sự lưu luyến, nối kết giữa hai mùa. Hình ảnh đó chứa đựng cảm xúc của thi nhân về sự chuyển giao.
- Hai dòng thơ cuối cùng trong bài thơ:
Sấm ít bất ngờ hơn
Giữa rừng cây lão thành.
=> Sấm tượng trưng cho sự kiện đột ngột, mạnh mẽ và rừng cây lão thành tượng trưng cho sự từng trải, bình tĩnh. Các từ ngữ như bất ngờ, lão thành nói lên sự chín muồi, điềm đạm trong cách đón nhận cuộc sống của con người trưởng thành.
Bài tập luyện viết
Bài tập (trang 41 Vở bài tập Ngữ văn 9, tập 2)
Từ các hình ảnh và bố cục bài thơ, hãy viết một đoạn văn ngắn thể hiện suy nghĩ của Hữu Thỉnh về sự thay đổi của thiên nhiên khi thu đến.
Phân tích chi tiết:
Mùa xuân biểu trưng cho sự đâm chồi nảy lộc, mùa hè mang theo hơi thở của nắng gắt qua những tán cây rợp bóng, mùa đông đem lại không khí ấm áp trong từng ngôi nhà, còn mùa thu thì dịu dàng với nắng nhẹ, không khí se lạnh vừa đủ để ta cảm thấy cần một chút hơi ấm. Mùa thu, với vẻ đẹp riêng biệt và sự đặc biệt, đã khiến Hữu Thỉnh dùng tất cả các giác quan để cảm nhận: ngửi thấy mùi hương của trái cây chín mọng, cảm nhận làn gió thu mát rượi trên da, ngắm nhìn sương khẽ lượn quanh các con ngõ. Có lẽ trong một khoảnh khắc, ông cảm thấy 'bỗng' nhận ra mình đang ở thời khắc thiên nhiên giao mùa. Đó là dấu hiệu của thời gian, cũng như của cuộc đời mỗi con người, khi mùa thu đến là lúc ta thêm một tuổi mới.