Buzz
1. Những điều cần biết về cây kim vàng
Đặc điểm sinh học
Cây kim vàng là cây nhỏ, thân thẳng đứng, cành có hình vuông và không có lông. Lá của cây hoàn toàn nhẵn, với các lá kèm nối nhau bằng những gai thẳng và sắc. Cụm hoa mọc ở ngọn cây, với các lá bắc xếp cùng nhau, cao khoảng 2 cm. Hoa có màu vàng nhạt, đài hoa có gai, và tràng hoa có bốn môi với hai nhị sinh sản và hai nhị dẹt.
Mỗi chùm hoa của cây kim vàng thường bao gồm từ 18 đến 20 bông hoa, nhưng không phải tất cả nở cùng lúc. Cây ra hoa từ mùa đông đến mùa xuân, mỗi ngày chỉ có hai bông hoa nở. Sau khoảng 7 ngày, một chùm hoa mới sẽ hoàn toàn nở. Quả nang chứa hai hạt dẹt, được bao bọc bởi lớp vỏ cứng. Khi quả chín và khô, nó sẽ nổ để phát tán hạt ra xa.
Phân bố/thu hoạch/chế biến
- Cây kim vàng có nguồn gốc từ đảo Mauritius thuộc Bồ Đào Nha.
- Tại Việt Nam, cây thường mọc hoang ở các vùng phía Nam. Do có gai nhọn, nhiều người trồng cây trong chậu hoặc làm hàng rào. Ngày nay, cây được trồng nhiều hơn để sử dụng lá làm thuốc chống rắn độc. Thường chỉ thu hoạch lá tươi để sử dụng ngay.
- Cây cũng xuất hiện hoang dã hoặc được trồng ở Ấn Độ, Myanmar và Indonesia.
- Lá và rễ cây được thu hoạch quanh năm và thường được sử dụng tươi.
- Cách chế biến: Có thể sử dụng tươi hoặc phơi khô tùy theo mục đích sản phẩm. Nếu chọn phơi khô, hãy rửa sạch thảo mộc, cắt nhỏ và phơi dưới ánh nắng mặt trời hoặc ở nơi có nhiệt độ phù hợp.
- Cách bảo quản: Lá tươi nên được sử dụng trong ngày. Nếu còn thừa, bạn có thể lưu trữ trong tủ lạnh để bảo quản lâu hơn.
Lá khô nên được cất giữ ở nhiệt độ phòng, nơi khô ráo và thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Để bảo quản lâu dài, nên dùng bao bì kín để tránh ẩm mốc và mối mọt.
Các bộ phận sử dụng
Các phần có thể sử dụng của cây Kim vàng bao gồm ngọn, lá và thân cây.
Ứng dụng
Kim vàng được ứng dụng phổ biến trong y học dân gian để điều trị rắn cắn và giảm các triệu chứng như hen suyễn, cảm cúm, ho, nôn ra máu, chảy máu, đau răng, tê bì, đau nhức, bong gân, và trật khớp.
Tại Thái Lan, lá tươi của cây này được dùng để chữa trị các vết cắn của côn trùng và rệp.
Tại Trung Quốc, thân cây Kim vàng được sử dụng để chữa trị các vết cắn do rắn độc, chó dại, vết thương từ tai nạn, sưng tấy, đau nhức và chảy máu do chấn thương.
Cách sử dụng/Liều lượng
Để chữa rắn cắn, người ta thường cắn nụ và bôi bã lên vết cắn hoặc giã nát lá hoặc cành, ép lấy nước uống. Bôi bã lên vết thương và uống nước ép mỗi 30 phút, lặp lại khoảng 5-6 lần cho đến khi vết thương lành.
Để điều trị hen suyễn, nhai lá tươi cùng một ít muối, nuốt nước và bỏ phần bã.
Lá và cành có thể được đun sôi để lấy nước uống. Trong một số trường hợp, bạn cũng có thể luộc hoặc xay tươi, sau đó trộn với phèn chua để chữa đau răng.
2. Thành phần hóa học của cây Kim vàng
Cây Kim vàng có công dụng tuyệt vời nhờ vào thành phần hóa học chứa hàm lượng cao hoạt chất Scutellarein-7-Rhamnosyl Glucoside. Hoa Kim vàng có vị ngọt, trong khi lá có vị đắng, nhưng không có độc tính.
Theo Y Học Cổ Truyền, cây Kim vàng có tác dụng tiêu thũng, giảm đau, giải độc, và thông kinh hoạt lạc. Do đó, các chỉ định và công dụng của cây Kim vàng bao gồm:
- Điều trị tình trạng bị rắn cắn;
- Chữa trị các vết côn trùng cắn hoặc vết sưng do sâu bọ gây ra;
- Điều trị chứng đau đầu hoặc đau nửa đầu;
- Điều trị tình trạng tê mỏi tay chân, và đau nhức xương khớp;
- Hỗ trợ giảm đau nhức hoặc chảy máu răng, viêm lợi;
- Chữa ho kéo dài, viêm họng và hen suyễn;
- Điều trị tình trạng đi tiểu ra máu;
- Chữa trị các vết nứt da, mụn nhọt và một số bệnh ngoài da khác.
Để phát huy hiệu quả của cây Kim vàng, người bệnh có thể sắc nước để uống hoặc giã nát để đắp lên da. Liều lượng khuyến cáo là khoảng 10-20g mỗi ngày.
3. Công dụng chữa bệnh của cây Kim vàng
Kim vàng là một loại thảo dược có vị cay, đắng, và tính ấm. Công dụng chính của Kim vàng bao gồm giảm đau, thông kinh, và giải độc. Vì vậy, có thể sử dụng cây Kim vàng qua các phương pháp điều trị sau đây:
Điều trị viêm nướu và đau răng
Rửa sạch một nắm lá Kim vàng, thêm một ít muối, sau đó cuộn lá lại như hạt đậu, chú ý giữ ẩm cho lá. Đặt cây Kim vàng vào vị trí răng đau để giảm cảm giác khó chịu.
Một phương pháp khác là sử dụng vài cây Kim vàng tươi, cắn nhẹ rồi đặt vào chỗ đau trong khoảng 5-10 phút, sau đó nhổ ra và súc miệng bằng nước sạch.
Trị mụn nhọt và lở loét bằng Kim vàng
Rửa sạch một hoặc hai lá Kim vàng, thêm muối và trộn đều (cẩn thận giữ độ ẩm cho lá). Thoa hỗn hợp lên vùng da bị mụn, và tiếp tục sử dụng phương pháp này cho đến khi mụn được chữa khỏi.
Chữa đau hông và đau lưng
Để điều trị đau hông hoặc lưng, lấy hai hoặc ba nắm lá Kim vàng đã rửa sạch, giã nhuyễn và trộn với một ít rượu trắng. Thoa hỗn hợp lên vùng đau, băng lại chặt bằng băng sạch. Sau 15-20 phút, tháo băng và rửa lại bằng nước sạch để cảm nhận sự cải thiện.
Điều trị viêm họng và hen suyễn
Chuẩn bị một nắm lá Kim vàng, rửa sạch trong nước lạnh hoặc nước muối loãng để loại bỏ tạp chất và vi khuẩn.
Nghiền nát lá Kim vàng để lấy nước ép. Sau mỗi lần bôi, ngậm một lượng vừa đủ và nuốt từ từ để thuốc thẩm thấu vào thành họng, giúp điều trị hiệu quả.
Điều trị vết thương do rắn cắn
Lấy khoảng 20-35 gam lá kim vàng, rửa sạch và giã nhuyễn. Cứ 30 phút, cho bệnh nhân uống nước ép và dùng phần bã bôi lên vết rắn cắn.
Bạn cũng có thể kết hợp 30g lá kim vàng với 5g phèn chua, giã nhuyễn và thoa lên vùng bị cắn.
Quan trọng là khi bị rắn cắn, cần quấn ga-rô ngay để ngăn nọc độc lan vào tim trước khi áp dụng liệu pháp lá kim vàng như hướng dẫn.
Giảm sưng tấy và đau nhức do côn trùng cắn
Lấy một nắm lá kim vàng tươi (khoảng 25-30 gam), rửa sạch, rồi giã nát. Đắp phần lá giã nát lên khu vực bị côn trùng hoặc sâu bọ cắn để giảm sưng tấy và đau nhức.
Tác dụng của kim vàng trong điều trị nứt gót chân
Lấy vài nắm lá kim vàng, rửa sạch và giã nhuyễn, sau đó ép lấy nước. Dùng nước ép này thoa lên vùng gót chân nứt nẻ và kết hợp với massage nhẹ nhàng để cải thiện tình trạng.
Chữa đau nhức toàn thân
Lấy một nắm lá kim vàng, rửa sạch và nấu sôi để lấy nước uống. Hiệu quả sẽ rõ rệt sau khi sử dụng liên tục trong vòng 7 ngày.
Bên cạnh đó, người bệnh có thể kết hợp dùng thuốc ngâm rượu và thuốc bôi tại chỗ để điều trị đau nhức cơ thể.
- Ngâm kim vàng với rượu: Dùng một nắm lá kim vàng tươi, rửa sạch, ngâm với rượu và uống.
- Đắp kim vàng ngoài da: Lấy một nắm lá kim vàng, rửa sạch và để ráo. Đun nóng hỗn hợp với cồn và bôi lên vùng đau, để yên cho đến khi hỗn hợp nguội.
Điều trị đại tiện ra máu, cao huyết áp và giải rượu
Dùng một hoặc hai lá kim vàng đã được rửa sạch, giã nhuyễn, lọc lấy nước cốt và uống để điều trị bệnh.
Áp dụng kim vàng cho bệnh viêm gan
Lấy 30g lá kim vàng, 20g lá sen, rau dừa trang trí, hoa bạch hoa, diệp hạ châu. Đun sôi tất cả với nước và dùng hàng ngày thay cho trà. Đặc biệt, đối với bệnh nhân bị vàng da, có thể thêm rễ chanh, thủy xương vồ và ô rô.
Phương pháp trị viêm xoang
Chuẩn bị 30g lá kim vàng, 20g cỏ hôi, kinh giới, địa lan, cỏ chậu, và 8g xương bồ. Đối với những người hay bị cảm lạnh, có thể thêm 15g sữa tắm.
Đem các loại thảo mộc trên nấu với đủ nước cho đến khi hỗn hợp đặc lại. Chia nước thành hai phần và sử dụng trong ngày. Để đạt hiệu quả tốt nhất, nên áp dụng hàng ngày trong 3-5 ngày. Ngoài ra, bệnh nhân có thể nhỏ mũi bằng nước lá kim vàng chưng cất hai lần mỗi ngày.
