1. Tác dụng của muối trong cơ thể là gì?
Muối chủ yếu chứa Natri, một yếu tố quan trọng tham gia vào nhiều hoạt động sinh học của cơ thể, đặc biệt là trong máu và chất lỏng tế bào. Ngoài ra, Natri còn quan trọng để duy trì sự ổn định của chất lỏng tế bào và điều chỉnh hoạt động bình thường của hệ thần kinh.
Muối Natri tham gia vào nhiều quá trình sống của cơ thể
Nồng độ Natri trong cơ thể quá thấp hoặc quá cao có thể dẫn đến bệnh tật. Vì vậy, việc cung cấp đủ lượng Natri cho cơ thể thông qua chế độ ăn hàng ngày là rất quan trọng.
2. Lợi ích của việc ăn nhạt
2.1. Định nghĩa của việc ăn nhạt là gì?
Trước khi xác định liệu việc ăn nhạt có lợi ích không, cần hiểu rõ khái niệm của nó. Ăn nhạt đồng nghĩa với việc hàm lượng muối tiêu thụ trong 24 giờ của bạn dưới 5g (tương đương khoảng 1 thìa cà phê). Nói một cách khác, nếu một người trưởng thành, trong tình trạng sức khỏe bình thường, tiêu thụ chỉ 1-2g muối/ngày, thì có thể xem là ăn nhạt.
Tuy nhiên, cần chú ý đến các nhóm sau cần giảm lượng muối:
- Trẻ em, em bé: 0.3 - 1.5g muối/ngày.
- Người già (trên 50 tuổi): < 3.2g muối/ngày.
- Bệnh nhân mắc bệnh thận, tiểu đường, cao huyết áp: < 3.2g muối/ngày.
2.2. Hậu quả của việc ăn quá muối
Như đã đề cập trước đó, cơ thể cần một lượng Natri đủ hàng ngày để duy trì các chức năng sống và đảm bảo sức khỏe ổn định. Việc ăn nhạt có tốt không phụ thuộc vào thời gian duy trì chế độ này và lượng muối Natri mà bạn cung cấp.
Nếu ăn nhạt mà không đảm bảo chế độ ăn hợp lý, việc giảm lượng muối quá nhiều có thể dẫn đến hạ Natri máu và gây ra những vấn đề sức khỏe như:
- Phù não do thiếu muối
Thiếu muối gây hạ Natri làm mất cân bằng áp suất tế bào, dẫn đến nước thẩm thấu vào tế bào và gây ra phù não. Đây là hậu quả nguy hiểm nhất của việc ăn quá nhạt.
Những người mắc phù não thường có biểu hiện như buồn ngủ, rối loạn ý thức nhẹ, mất khẩu vị, cảm thấy mệt mỏi,... Các triệu chứng có thể nặng hơn bao gồm giảm ý thức, tăng nhịp tim, co giật, mất ý thức, nguy cơ tính mạng.
Việc ăn quá nhạt có thể dẫn đến phù não
- Tăng huyết áp
Ăn quá nhạt cũng khiến cho lượng chất lỏng trong cơ thể giảm sút và tăng huyết áp.
- Ảnh hưởng đến thận
Khi cơ thể thiếu muối thì thể tích máu có thể giảm và gây áp lực cho thận, khiến bộ phận này phải hoạt động mạnh mẽ hơn để giữ nước và kiểm soát thể tích máu. Tình trạng này kéo dài có thể làm suy giảm chức năng thận.
- Có hại cho hệ thần kinh vận động
Nhiều người do ăn quá nhạt trong thời gian dài thường gặp hiện tượng cơ bị mềm, cảm giác như có kiến bò trong cơ thể. Hiện tượng này là kết quả của việc giảm lượng natri dẫn đến mất nước và ảnh hưởng đến hệ thần kinh vận động.
Với vấn đề liệu ăn nhạt có tốt không, ngoại trừ những trường hợp bệnh lý đòi hỏi chế độ ăn nhạt, người bình thường không nên duy trì chế độ này mà cần đảm bảo cung cấp đủ lượng muối cần thiết hàng ngày cho cơ thể là 4 - 6g.
3. Cách xây dựng chế độ ăn cân bằng muối
Để có một chế độ ăn cân bằng với lượng muối phù hợp cho cơ thể, bạn cần chú ý đến các điểm sau:
3.1. Sử dụng gia vị vừa đủ khi nấu ăn
Chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị rằng, trong khẩu phần ăn hàng ngày, lượng muối thường được phân bố như sau: 10% trong thực phẩm tự nhiên, 20% trong thực phẩm chế biến sẵn và 70% trong quá trình chế biến và ăn. Hãy điều chỉnh gia vị nấu ăn theo tỷ lệ này để đảm bảo phù hợp.
Sử dụng gia vị vừa đủ để không cần lo lắng về việc ăn nhạt có lợi ích không
Thực tế, nhiều người không nhận ra họ đang ăn quá nhạt hoặc quá mặn. Duy trì thói quen ăn quá nhạt hoặc quá mặn có thể dẫn đến nhiều nguy cơ về sức khỏe như bệnh tim mạch và các vấn đề khác.
3.2. Thêm muối một cách khoa học sau khi đổ mồ hôi nhiều
Khi vận động mạnh, đặc biệt là dưới thời tiết nóng, cơ thể sẽ sản sinh mồ hôi nhiều để làm mát. Điều này dẫn đến mất muối và nước cùng với các khoáng chất khác.
Bổ sung muối vào khẩu phần ăn hàng ngày là cách giải quyết mất nước, nhưng không nên vượt quá 5g/ngày. Ngoài ra, có thể bổ sung nước, khoáng và muối thông qua thức uống thể thao chuyên dụng. Bằng cách này, cơ thể sẽ phục hồi nhanh chóng sau khi tham gia các hoạt động mạnh.
3.3. Giảm lượng muối trong chế độ ăn một cách đúng đắn
Để tránh ăn quá nhạt hoặc quá mặn gây ra hậu quả không tốt cho cơ thể, có thể giảm lượng muối trong khẩu phần ăn bằng cách:
- Khi chế biến thức ăn, mỗi bữa ăn nên chỉ dùng khoảng 1/5 thìa cà phê muối.
- Hạn chế sử dụng các loại gia vị giàu muối như nước tương, nước mắm trong bữa ăn.
- Hạn chế tiêu thụ thực phẩm đóng hộp và thực phẩm chế biến sẵn. Trước khi sử dụng, kiểm tra thành phần để chọn sản phẩm có lượng muối thấp.
- Trẻ em dưới 1 tuổi không nên dùng muối. Trẻ từ 1 - 3 tuổi chỉ nên tiêu thụ tối đa 2g muối/ngày. Trẻ từ 7 tuổi trở lên không nên dùng quá 5g muối mỗi ngày.
- Những người mắc bệnh như cao huyết áp, bệnh thận, bệnh tim mạch,... cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ dinh dưỡng về lượng muối nạp vào cơ thể hàng ngày.
Nhìn chung, duy trì chế độ ăn nhạt trong thời gian dài có thể mang lại những nguy cơ cho sức khỏe. Do đó, quan trọng là đảm bảo chế độ ăn cân bằng muối, ưu tiên sử dụng muối từ thực phẩm tự nhiên và hạn chế sử dụng gia vị giàu muối để tránh gây ra sự thừa muối cho cơ thể.