Buzz
Theo truyền thống người Việt, ông Công ông Táo là các vị thần cai quản mọi việc lớn nhỏ trong gia đình. Vào dịp cuối năm, để thể hiện lòng thành kính với các vị thần này, người Việt thường thực hiện lễ cúng ông Công ông Táo.
1. Lịch sử của tục cúng ông Công ông Táo
Một trong những nghi lễ quan trọng của người Việt trước Tết Nguyên Đán là lễ cúng ông Công ông Táo. Theo Lão giáo Trung Quốc, Táo Quân bao gồm ba vị thần thổ công, thổ địa, thổ kỳ. Tuy nhiên, người Việt đã biến thể thành câu chuyện 'hai ông một bà'. Chuyện kể rằng Thị Nhi và chồng là Trọng Cao dù sống hòa thuận nhưng không có con. Trọng Cao thường xuyên làm khổ vợ. Một lần, vì việc nhỏ, Trọng Cao đã lăng mạ và đuổi Thị Nhi, khiến cô phải đi lang thang và cuối cùng kết duyên với Phạm Lang.
Sau khi nguôi giận, người chồng cảm thấy hối hận và bắt đầu cuộc tìm kiếm vợ. Sau nhiều ngày, Trọng Cao trở thành kẻ ăn xin. Tình cờ, khi xin ăn tại nhà Thị Nhi, đúng lúc Phạm Lang vắng mặt, Thị nhận ra chồng cũ và mời vào nhà, đãi cơm rượu. Khi Phạm Lang trở về, Thị Nhi giấu Trọng Cao dưới đống rạ. Đêm đó, Phạm Lang đốt đống rạ để lấy tro, và khi thấy lửa cháy, Thị Nhi lao vào để cứu Trọng Cao, khiến cả ba đều chết trong đám lửa. Ngọc Hoàng cảm động trước tình nghĩa của họ và phong cho họ các vị trí: Thổ Công, Thổ Địa và Thổ Kỳ. Từ đó, vào ngày 23 tháng Chạp, Táo Quân cưỡi cá chép bay về trời để báo cáo mọi việc trong gia đình với Ngọc Hoàng, và phong tục cúng ông Công ông Táo ra đời.
2. Ý nghĩa của việc cúng ông Công ông Táo
Ông Táo là thần bảo vệ mọi hoạt động trong gia đình và ngăn chặn ma quỷ xâm nhập. Vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, Táo Quân cưỡi cá chép lên thiên đình để báo cáo công việc tốt xấu của gia chủ, giúp thiên đình phân định công tội rõ ràng. Vào đêm giao thừa, Táo Quân trở lại để tiếp tục quản lý bếp lửa cho gia đình trong năm mới. Ngày cúng ông Công ông Táo là một nghi lễ quan trọng của người Việt, thể hiện lòng biết ơn đối với các vị thần và là dịp để gia đình sum họp, chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán. Đây là một phong tục văn hóa đẹp và tâm linh của người Việt.
3. Các lễ vật cúng ông Công ông Táo
Theo truyền thống, lễ vật cúng ông Công, ông Táo bao gồm: ba chiếc mũ, hai mũ dành cho ông Công và một mũ cho Táo bà. Mũ của các ông Táo có hai cánh chuồn, còn mũ của Táo bà không có. Các mũ được trang trí bằng gương tròn lấp lánh và kim tuyến sặc sỡ. Lễ vật còn bao gồm hương, đèn, nến, hoa tươi, một đĩa trái cây tươi, ba bộ mũ áo hài Táo Quân và tiền vàng.
Ngoài ra, người Việt còn sử dụng cá chép để làm phương tiện cho các ông Táo lên chầu trời. Ở miền Bắc, người ta cúng một con cá chép sống thả trong chậu nước, sau lễ cúng, cá sẽ được thả về ao hồ hoặc sông. Miền Trung thì cúng một con ngựa bằng giấy với đầy đủ yên cương. Ở miền Nam, lễ vật đơn giản hơn, chỉ cần mũ áo và đôi hài bằng giấy. Mỗi gia đình có thể chuẩn bị mâm cỗ mặn để tiễn Táo Quân lên trời theo cách riêng.
4. Văn khấn lễ cúng ông Công ông Táo
Mẫu 1:
Nam Mô A Di Đà Phật
Nam Mô A Di Đà Phật
Nam Mô A Di Đà Phật
Con thành tâm kính lạy các vị Phật mười phương và chư Phật khắp nơi
Con xin kính lạy Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân
Chúng con, tín chủ của..... hiện cư trú tại.....
Vào ngày 23 tháng Chạp hôm nay, chúng con thành tâm dâng hương hoa, lễ vật, xiêm áo và mũ kính để dâng lên các tôn thần. Chúng con xin thắp nén hương, thành tâm cầu nguyện, mời Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân hiển linh nhận lễ vật, xin Ngài tha lỗi cho những sai phạm trong năm qua của gia chủ. Chúng con mong Ngài ban phước, phù hộ cho toàn gia sức khỏe dồi dào, bình an thịnh vượng, làm ăn phát đạt. Dù lễ vật của chúng con còn đơn sơ, nhưng chúng con thành tâm kính lễ cầu xin Ngài che chở và độ trì.
Nam Mô A Di Đà Phật
Nam Mô A Di Đà Phật
Nam Mô A Di Đà Phật
Mẫu 2:
Chúng con kính lạy Thượng Đế, Ngũ Đế với Đông Phương Thanh Đế, Nam Phương Sắc Đế, Tây Phương Bạch Đế, Bắc Phương Hắc Đế và Trung Ương Hoàng Đế. Chúng con cũng thành kính lạy Thượng Đàn Thần Tướng, các Thiên Thiên Tướng, Trung Đàn Thần Tướng, các Thiên Thiên Binh Họ Đàm Thần Tướng, Thiên Thiên Mã, cũng như các Sơn Thần, Long Thần, Thổ Địa, Thổ Công, Táo Quân và Thổ Kỳ, xin các ngài chứng giám và phù hộ.
Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp năm...., là thời điểm thần Táo Quân trở về trời để báo cáo. Tín chủ con, tên là....... Nguyên quán........ địa chỉ thường trú.........
Với lòng thành kính, con dâng lễ vật, nhang đèn, và trân trọng mời thượng đế Vũ Đế, các vị thần tướng, thiên tướng, Thiên Bình, Thiên Mã cùng các thần tiên trên trời và dưới đất chứng giám cho lễ tiễn đưa Thần Thổ Công và Táo Quân về trời. Con thành tâm lạy Thổ Thần, Thổ Địa, Thổ Công, Táo Quân và Thổ Kỳ, xin các ngài chứng minh cho những phúc lộc mà gia đình chúng con đã nhận trong năm qua. Con cầu xin Ngọc Hoàng Ngũ Đế cùng chư vị thần tiên phù hộ cho đất nước, quê hương và gia đình được an khang, thịnh vượng và hạnh phúc. Xin các ngài chứng giám cho tấm lòng thành của con.
Nam Mô A Di Đà Phật
Nam Mô A Di Đà Phật
Nam Mô A Di Đà Phật
Dưới đây là một số thông tin từ Mytour về ngày ông Công ông Táo, hi vọng sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho bạn. Chúc bạn và gia đình năm mới an khang thịnh vượng.
