Buzz
1. Tết Thanh Minh được hiểu như thế nào?
Tết Thanh Minh là một dịp tâm linh quan trọng trong văn hóa người Việt. Vào ngày này, mọi người thể hiện lòng hiếu nghĩa, tưởng nhớ tổ tiên và bày tỏ sự thành kính với tổ tiên.
- Thời gian tổ chức Tết Thanh Minh: Tết Thanh Minh không có ngày cụ thể mà thường diễn ra từ ngày 4 đến 5/4 và kết thúc vào khoảng ngày 20 đến 21/4 dương lịch. Tết Thanh Minh năm 2024 sẽ rơi vào thứ năm, ngày 4/4 theo lịch vạn niên. Vào ngày này, các con cháu quay về thăm mộ tổ tiên, dọn dẹp và chuẩn bị mâm cỗ tươm tất để dâng lên tổ tiên, cầu mong một năm bình an và sức khỏe.
- Nguồn gốc: Tết Thanh Minh là một trong 24 tiết khí trong lịch phương Đông, bắt đầu 45 ngày sau ngày lập Xuân và 105 ngày sau Đông chí. Thanh Minh có nghĩa là thời tiết mát mẻ, trong lành. Tết Thanh Minh kéo dài khoảng 15 đến 16 ngày, với ngày đầu tiên được gọi là Tết Thanh Minh.
- Ý nghĩa của ngày Tết Thanh Minh: Theo phong tục Việt Nam, Tết Thanh Minh là dịp để tưởng nhớ và tri ân những người đã khuất bằng việc tảo mộ. Đây là thời điểm để dọn dẹp, sửa sang mộ phần của gia đình, làm cho nơi nghỉ ngơi của tổ tiên trở nên sạch sẽ và trang nghiêm hơn.
Trong dịp Tết Thanh Minh, các gia đình sẽ đến nghĩa trang để dọn dẹp mộ phần của người thân. Những ngôi mộ chưa hoàn thiện sẽ được xây dựng lại cẩn thận, dọn cỏ và cắt tỉa cây dại. Điều này giúp mộ phần sạch sẽ và ngăn nắp, thể hiện lòng thành kính đối với người đã khuất.
Các mộ phần đã xây dựng xong sẽ được quét dọn, vệ sinh và trang trí bằng hương hoa cùng các lễ vật. Sau khi thắp hương, người thân sẽ đốt vàng mã để bày tỏ sự kính trọng và tưởng niệm người đã mất.
Ngày lễ Thanh Minh không chỉ để tưởng nhớ tổ tiên mà còn là cơ hội giáo dục đạo đức cho thế hệ trẻ. Trẻ em sẽ cùng cha mẹ và ông bà học hỏi về lòng kính ngưỡng tổ tiên và các nghi lễ truyền thống. Những người xa quê cũng tranh thủ thời gian về thăm nhà và tảo mộ. Đây là thời điểm thể hiện nhân văn của người Việt, với việc giúp dọn dẹp mộ phần cho những nơi ít người thăm viếng và thắp hương cho những phần mộ xung quanh để giảm cảm giác cô đơn của người đã khuất.
2. Lễ cúng và khấn Tết Thanh Minh tại nhà và ngoài mộ
Lễ cúng Tết Thanh Minh cần chuẩn bị các lễ vật sau:
- Lễ cúng Thanh Minh ngoài mộ: Tùy thuộc vào từng gia đình, lễ cúng tại mộ tổ tiên có thể bao gồm lễ chay hoặc lễ mặn. Tuy nhiên, cần có các lễ vật cơ bản như: hương, chè, trái cây, hoa, rượu, nước trong, trầu cau và tiền vàng.
- Mâm cỗ chay cho Thanh Minh bao gồm: xôi, chè, oản, chuối, bánh kẹo, hoa quả, nước, gạo, muối, bỏng, bơ, và mật ong.
- Mâm cỗ mặn cho Thanh Minh: Ngoài những món như trên, có thể thêm rượu, thịt, chân giò, gà luộc hoặc khoanh giò. Khi chuẩn bị lễ vật, cần dọn dẹp sạch sẽ ngôi mộ.
- Lễ cúng Thanh Minh tại nhà: Gia chủ có thể chuẩn bị mâm cỗ Tết Thanh Minh với các món mặn như gà luộc, xôi, giò, miến, nem, canh măng hoặc mọc, cùng với hoa quả, hoa tươi, trầu cau, vàng mã,... Một số gia đình chỉ cần thắp hương với hoa quả tươi, trà, bánh kẹo để tỏ lòng thành kính với tổ tiên. Lễ vật trong ngày Tết Thanh Minh tại nhà không cần quá cầu kỳ, có thể tùy thuộc vào điều kiện gia chủ và phong tục địa phương.
Lưu ý: Trước khi dâng lễ vật lên tổ tiên, gia chủ cần làm sạch nhà cửa và lau dọn bàn thờ gia tiên.
3. Lời khấn Tết Thanh Minh mới nhất cho năm 2024
- Lời khấn Tết Thanh Minh tại nhà/ gia đình: Gia chủ có thể tham khảo bài khấn sau:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con xin cúi lạy chín phương trời và mười phương chư Phật, các vị Phật ở mười phương.
Con xin kính lạy tổ tiên, tiền nhân, và các họ hàng nội ngoại của gia tộc họ.... (gia chủ thay bằng họ của gia đình mình)
Con kính lạy bà tổ cô mãnh, ông bà, cô bé Đỏ, cậu bé Đỏ trong gia đình.
Hôm nay là ngày..... tháng.... năm....
Hôm nay, con thực hiện việc thờ cúng tên là......, tuổi.... sinh năm xã....... huyện..... tỉnh..... cùng toàn thể gia đình, xin cúi đầu bái lễ trước bàn thờ tổ tiên.
Chúng con kính mời Thổ Công, Táo Quân và các vị thần linh đến chứng giám.
Chúng con dâng lễ vật bao gồm: trầu cau, trà nước, vàng hương, hoa quả cùng các phẩm vật thành tâm nhân dịp Tết Thanh Minh. Xin kính mời các vị tổ tiên, ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.
Con thành tâm cúi xin tổ tiên, bà tổ cô, ông mãnh, ông bà....... phù hộ cho gia đình con được bình an, thịnh vượng. Mong ba tháng mùa hè mát mẻ, chín tháng mùa đông tươi tốt. Xin xua tan điều xấu, mang lại điều lành, giúp công việc của gia đình con thuận lợi và may mắn.
Chúng con thành tâm dâng lễ bạc, xin tổ tiên chứng minh cho lòng thành của toàn thể gia quyến.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật! (cúi lạy ba lần)
- Lời khấn Tết Thanh Minh ngoài mộ, tại nghĩa trang: Khi làm lễ Thanh Minh, gia chủ cần thực hiện hai bài khấn. Đầu tiên là khấn Âm phần Long Mạch để kính cáo các thần linh cai quản khu vực mộ phần, và thứ hai là khấn vong linh tại mộ nhà mình.
Bài khấn Âm phần Long Mạch:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy chín phương trời và mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con thành kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ và các vị thần linh.
Con kính cẩn lạy các ngài thần linh cai quản khu vực này.
Hôm nay là ngày...... tháng...... năm Nhâm Dần (theo âm lịch).
Chúng con là tín chủ...... (đọc họ và tên).
Chúng con cư trú tại: Số nhà... phường.... quận.... thành phố.... (địa chỉ nhà).
Nhân dịp Tết Thanh Minh, chúng con thành tâm chuẩn bị lễ vật gồm lá trầu, quả cau, trà, quả, hương hoa, và thắp nén hương để kính dâng trước án, mong các vị thần linh chứng giám và phù hộ.
Gia đình chúng con hiện có ngôi mộ của: tổ tiên bốn đời, ba đời, hoặc ông bà, cha mẹ được an táng tại đây. Chúng con có ý định sửa sang và xây dựng lại. Vì vậy, chúng con xin thành tâm kính cáo các đấng thần linh, thổ thần, long mạch, tiền chu tước, hậu huyền vũ, tả thanh long, hữu bạch hổ cùng các vị tôn thần cai quản khu vực này.
Chúng con chân thành mời các vị thần linh về chứng giám lòng thành, nhận lễ vật và cầu cho các vong linh được an yên, siêu thoát. Xin các vị phù hộ cho gia đình chúng con sức khỏe dồi dào, mùa hè tươi mát, mùa đông ấm áp, và chứng minh cho lòng thành của chúng con.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật! (cúi lạy ba lần).
- Bài khấn cúng vong linh tại phần mộ
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con thành tâm kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, các Đức Phật ở mười phương.
Con thành kính dâng hương tưởng nhớ: (đọc tên người đã khuất)
Hôm nay, ngày (đọc ngày âm lịch), nhân dịp Tết Thanh Minh, tín chủ chúng con là... cư trú tại số nhà.... phường.... quận/huyện.... thành phố/tỉnh....
Chúng con, cùng toàn thể gia đình, nhờ ơn đức cao dày của..., hôm nay tưởng nhớ đến phần mộ ở nơi vắng vẻ. Tín chủ thành tâm chuẩn bị lễ vật gồm quả trái, lá trầu, hương hoa, oản quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước mộ, kính mời linh hồn đến nhận lễ.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật! (cúi lạy ba lần)
