Lời Phật dạy về sự sỉ nhục: Càng lăng mạ người khác, bạn sẽ nhận lại nghiệp báo tương xứng.

(Mytour) Lời Phật dạy về sự sỉ nhục chỉ ra rằng, khi người xấu mắng chửi, lăng mạ người lương thiện, nếu người tốt không tiếp nhận những lời châm chọc đó, thì giống như kẻ ác đang phun nước bọt lên trời…

Khi còn sống, một lần Đức Phật đến thuyết giảng tại vùng Bà La Môn.

Tại đây, các tu sĩ Bà La Môn thấy đệ tử của mình theo Đức Phật đông đảo nên nảy sinh lòng ghen ghét. Họ chặn đường và mắng chửi Đức Phật.

Trước những lời lẽ châm chọc, sỉ nhục khó nghe, Đức Phật vẫn kiên nhẫn bước đi, trong khi những người kia vẫn theo sau và tiếp tục chửi mắng.

Nhìn thấy Đức Phật thản nhiên không đáp lại, các tu sĩ Bà La Môn càng thêm tức giận, chặn đường Phật lại và hỏi:

- Cù-đàm có bị điếc không?

- Ta không bị điếc.

- Nếu Ngài không điếc, sao không nghe tôi mắng?

- Này Bà La Môn, nếu nhà ông tổ chức tiệc, khách mời đến tham dự, sau khi tiệc kết thúc họ ra về, ông tặng quà mà họ không nhận thì quà đó sẽ về tay ai?

- Quà đó sẽ về tay tôi chứ ai.

Một ngày nọ, khi Đức Phật đang ở trong tinh xá giữa rừng trúc, một tu sĩ Bà La Môn với vẻ mặt tức giận đã xông vào.

Vì những người trong gia đình của tu sĩ này đã xuất gia theo Đức Phật, nên anh ta rất phẫn nộ và chửi bới Đức Phật một cách thậm tệ.

Trước những lời lẽ châm chọc đó, Đức Phật chỉ lặng lẽ lắng nghe sự phi lý của anh ta. Khi anh ta chửi xong, Đức Phật mới hỏi:

“Bà La Môn à! Nhà ngươi có khi nào bất ngờ có khách không?”

Bà La Môn vẫn tức giận, đáp: “Tất nhiên là có, cần gì phải hỏi!”.

Đức Phật bình tĩnh hỏi tiếp: “Vậy có khi nào ngươi chuẩn bị cơm để đãi họ không?”.

Bà La Môn tỏ ra khinh bỉ, trả lời: “Đương nhiên là có”.

Đức Phật lại hỏi: “Giả sử lúc đó, nếu khách từ chối không ăn, vậy thì những món ăn đó thuộc về ai?”.

Bà La Môn đáp: “Nếu khách không ăn, thì tất nhiên là tôi sẽ phải ăn rồi”.

Đức Phật nhìn Bà La Môn với ánh mắt từ bi, rồi nói:

“Bà La Môn à, hôm nay ngươi đứng trước mặt ta, nói những lời rất xấu xa, nhưng ta không chấp nhận chúng. Những lời sỉ nhục này giống như những món ăn kia, nếu ta không nhận thì chẳng phải ngươi sẽ phải nhận tất cả hay sao?”.

Sau đó, Đức Phật tiếp tục giảng dạy rằng:

“Sự căm giận giữa mình và người khác là điều không nên. Nếu người khác căm giận mình mà mình không đáp lại bằng sự căm ghét, thì đó là hai thành công: tự trấn tĩnh bằng chính niệm, tức là chiến thắng chính mình, cũng là chiến thắng người khác”.

Cuối cùng, vị tu sĩ Bà La Môn này đã xuất gia theo Đức Phật và đạt được quả vị La Hán.

Qua hai câu chuyện trên, có thể thấy rằng có người đã mắng chửi và có người gọi tên Đức Phật để xúc phạm, nhưng Ngài không hề nhận những lời đó. Đó chính là trí tuệ vượt trội của Ngài.

Khi đối diện với những điều không vui, mỗi người lại có cách ứng xử với lời nhục mạ khác nhau, tùy thuộc vào trình độ đức hạnh của họ.

Lời Phật dạy về sự sỉ nhục cho biết rằng, khi người xấu mắng chửi và lăng mạ người lương thiện, nếu người tốt không chấp nhận những lời lẽ đó, thì kẻ ác giống như đang phun nước bọt lên trời.

Nước bọt không bay lên trời mà lại rơi xuống chính mặt người phun. Vì vậy, chỉ người nhận mới sinh ra hờn giận và đau khổ, còn người không nhận sẽ sống an vui và hạnh phúc.

Trong Kinh Di Giáo, Đức Phật đã dạy: “Không nên bận tâm về chuyện thế gian, không nên truyền bá các tin đồn”.

Điều này có nghĩa là những chuyện thế gian thường chỉ là thị phi, tranh chấp, hơn thua, và đố kỵ; còn tin đồn thường không có căn cứ, không xác thực, làm tổn hại đến danh tiếng của người khác. Tất cả những điều này đều khiến tâm trí của chúng ta xao động và bất an.

Con người thường đau khổ vì si mê. Chỉ một lời nói nặng nề mà ta cứ mãi ôm ấp trong lòng thì sẽ tạo ra nỗi khổ triền miên không dứt.

Điểm cốt lõi trong giáo lý của Phật giáo chính là khái niệm “vô ngã”. Điều này có nghĩa là không có thứ gì thật sự thuộc về “Ta”, và do đó cũng không có thứ gì thực sự là “của Ta”.

Đó chính là triết lý cao quý mà chúng ta cần nghiên cứu, học hỏi và suy tư sâu sắc, để khi đối mặt với sự nhục mạ hay hủy hoại danh dự, chúng ta vẫn có thể giữ được tâm trí bình thản.

Cần phải nhớ rằng, khi một người buông lời chửi mắng, sỉ nhục bạn, nếu bạn không “nhận” những lời đó thì bạn sẽ không còn nỗi muộn phiền nào về chúng.

Một người bị sỉ nhục nhưng vẫn giữ được tâm thái thản nhiên, ung dung và bình tĩnh khi đối diện với người khác, tức là đã thể hiện được phong độ của một trí giả, một người có trí tuệ lớn. Để đạt đến cảnh giới này, cần phải là người thực sự có tu dưỡng mới có thể làm được.

Đó chính là sự nhẫn nhục của tâm hồn, nghĩa là người biết nhẫn nhịn trước những nghịch cảnh mà không có ý nghĩ than trách trời đất hay tự trách bản thân.

Người biết nhẫn nhục trước những hành hạ về thể xác hay bị vu oan, nhục mạ đủ điều, cũng đều có thể chịu đựng. Họ chỉ giải thích một cách chân thật, không để lòng mình dấy lên oán hận hay ý nghĩ muốn trả thù.

Rất dễ nhận thấy rằng, khi bị sỉ nhục và bạn cảm thấy tức giận hay khó chịu, điều đó có nghĩa là trong lời nhục mạ đó có một phần sự thật, hoặc bạn vô thức tin rằng điều đó là thật. Phật dạy rằng càng khôn ngoan thì càng giỏi trong việc nhẫn nhịn.

Vì vậy, hãy thành thật với chính mình để nhận biết liệu điều đó có phải sự thật không. Nếu đúng là sự thật, hãy cảm ơn họ. Còn nếu không phải, hãy đối diện với họ bằng một nụ cười duyên dáng và trả lời bằng một lời nói êm ái, bạn sẽ trở thành người khôn ngoan.

Những lời nói quan tâm, an ủi có thể làm dịu nỗi đau trong lòng, giúp xoa dịu tâm trạng buồn bã. Những lời nói nhã nhặn và khuyên răn kịp thời có thể thay đổi suy nghĩ tiêu cực của người khác, từ đó dần thay đổi những hành vi và việc làm bất thiện.

Ngược lại, những lời nói ác ý, sỉ nhục và lăng mạ có thể đẩy con người vào vực thẳm của tội lỗi, khiến họ ăn năn hối hận suốt đời.

Theo luật nhân quả của Phật giáo, mỗi hành động, mỗi câu nói, mỗi suy nghĩ, dù thiện hay bất thiện, đều dẫn đến một kết quả nhất định.

Vì vậy, người xưa có câu: “Khi làm việc gì, cần suy nghĩ đến hậu quả của nó” hay “Bồ tát sợ nhân, chúng sanh sợ quả”. 
 

Những người thường xuyên dùng lời lẽ độc ác để mắng nhiếc, làm nhục người khác, trước hết đã thể hiện bản chất thiếu đạo đức và văn minh trong lời nói của mình. Điều này làm giảm uy tín của họ và khiến người xung quanh dần xa lánh.

Không chỉ bản thân người phát ngôn phải nhận nghiệp báo, mà những người thân thiết của họ cũng chịu ảnh hưởng ít nhiều. Nếu cha mẹ dùng lời sỉ nhục con cái, những đứa trẻ đó sẽ mang theo mặc cảm trong suốt quá trình trưởng thành, dẫn đến những hành vi bất thiện sau này.

Có thể bạn quan tâm: Lời Phật dạy về những điều cha mẹ nên làm để tích phúc cho con cái
 

Đặc biệt, trong xã hội hiện đại, không ít bạn trẻ thường sử dụng những lời lẽ thô tục và ác ngữ để xúc phạm người khác qua mạng xã hội. Họ có thể nghĩ rằng những lời nói đó không nhắm vào ai cụ thể, và nếu không chỉ trích trực tiếp một ai thì sẽ không gây hại.

Thực tế lại rất đáng lo ngại, không chỉ đơn thuần là viết những lời ác ý, mà chỉ cần những cú nhấp chuột tán đồng hay chia sẻ cũng là hành vi ủng hộ những lời nói đó. Dần dần, khi không có ai kiểm soát, không có sự tự nhận thức, không ai khuyên nhủ, lâu ngày sẽ trở thành thói quen xấu.
 

Trong Phật giáo, điều này được gọi là nghiệp, và khi đã là nghiệp thì nó sẽ ảnh hưởng đến đời sống của chính người đó. Vì vậy, một lời ác khẩu, sỉ nhục, hay mắng chửi có thể dẫn đến những hậu quả khó lường. Xem ngay: 9 cách nói chuyện khiến khẩu nghiệp chất chồng
 

Lời Phật dạy về sự sỉ nhục đã chỉ ra rằng, thà chịu đựng sự lăng mạ, hãm hại, hay phỉ báng từ người khác nhưng trong tâm không nảy sinh ý niệm trả thù thì mới tránh được nghiệp báo và có thể siêu vượt tam giới.
 

Người hiểu và lắng nghe lời Phật dạy về lời sỉ nhục sẽ nhận ra chân lý: bất luận việc gì xảy ra, dù có phải nghe những lời lăng mạ, đều phải học cách coi đó như gió thoảng mây bay. Chỉ khi đó mới có thể buông bỏ tạp niệm, tránh xa những điều phiền não. 
 

Tuy nhiên, để thực hiện điều này, thực sự không dễ như nói. Không phải ai cũng có thể giữ được sự bình tĩnh và trí tuệ sáng suốt, không dễ bị dao động trước những lời nhục mạ như Đức Phật trong câu chuyện trước đó.
 

Chỉ cần ghi nhớ rằng, nếu chúng ta có thể duy trì sự tĩnh lặng, chúng ta sẽ nhận ra rằng hành động "ăn miếng trả miếng" hay chửi bới lại không phải là lựa chọn khôn ngoan của những bậc trí giả.
 

Nếu một người đối mặt với sự sỉ nhục bằng một nụ cười dịu dàng và phản hồi lại bằng những lời nói nhẹ nhàng, họ sẽ được coi là người khôn ngoan.

Lam Lam