Trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư có thể thu lợi nhuận qua hai cách là lợi nhuận từ chênh lệch giá và lợi nhuận từ lợi tức. Lợi tức có thể chia thành hai loại là lợi tức bằng tiền mặt và lợi tức bằng cổ phiếu. Khi doanh nghiệp trả lợi tức bằng tiền mặt, nhà đầu tư sẽ nhận được tiền, còn lợi tức bằng cổ phiếu sẽ đưa ra nhiều vấn đề cần chú ý. Vậy những điều cần lưu ý khi nhận lợi tức bằng cổ phiếu là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau
Lợi tức bằng cổ phiếu là gì?
Cổ tức bằng cổ phiếu là việc doanh nghiệp sử dụng lợi nhuận chưa phân phối để phát hành thêm cổ phiếu cho các cổ đông hiện tại. Bằng cách phát hành thêm cổ phiếu để trả lợi tức, cổ tức bằng cổ phiếu không dẫn đến việc doanh nghiệp phải chi ra tiền mặt như cổ tức bằng tiền mặt. Xem thêm về khái niệm Cổ tức là gì?
Cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu
Khác với cổ tức bằng tiền mặt, khi cổ tức được chia bằng cổ phiếu, thị giá cổ phiếu sẽ được điều chỉnh theo tỷ lệ tương ứng với tỷ lệ chia cổ tức theo công thức sau:
Pđc = P0 / (1+Rctcp+Rcpt)
trong đó:
Pđc : là giá cổ phiếu sau khi điều chỉnh
P0: là giá tham chiếu vào ngày giao dịch không hưởng quyền
Rctcp: tỷ lệ chia cổ tức bằng cổ phiếu
Rcpt: tỷ lệ chia cổ phiếu thưởng
Ví dụ: Công ty A có giá tham chiếu vào ngày giao dịch không hưởng quyền là 20.000 đồng/cổ phiếu. Tỷ lệ cổ tức bằng cổ phiếu là 10% và tỷ lệ chia cổ phiếu thưởng là 10%. Vậy giá của Công ty A sau khi điều chỉnh là:
Pđc = = 20.000 / (1+10%+10%) = 20.000 / 1.2 = 16.667 đồng / cổ phiếu.
Những lưu ý khi nhận cổ tức bằng cổ phiếu
Cổ tức bằng cổ phiếu không phát sinh chi phí cho doanh nghiệp phát hành, nhưng có hai vấn đề nhà đầu tư cần lưu ý khi nhận
Số lượng cổ phiếu gia tăng
Khi nhà đầu tư nhận cổ tức bằng cổ phiếu, số lượng cổ phiếu mà họ nắm giữ sẽ tăng lên. Ví dụ: nếu nhà đầu tư đang nắm giữ 1.000 cổ phiếu của công ty A và công ty sắp chia 20% cổ tức bằng cổ phiếu, sau khi chia sẽ có 1.200 cổ phiếu.
Tuy nhiên, việc tăng số lượng cổ phiếu không tác động đến tỷ lệ sở hữu hay tài sản của nhà đầu tư. Đó giống như một chiếc bánh to hơn nhưng phần mà bạn nhận được vẫn như cũ.
Đồng thời, khi số lượng cổ phiếu tăng, doanh nghiệp cũng phải đối mặt với áp lực để chia cổ tức bằng tiền trong các năm tiếp theo. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải có nhiều lợi nhuận hơn.
Vấn đề về thuế
Theo quy định tại Nghị định 126/2020/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Quản lý thuế, có hiệu lực từ ngày 5/12/2020, nhà đầu tư bán chứng khoán và nhận cổ tức sẽ bị khấu trừ 5% thuế thu nhập cá nhân.
Nghĩa là, khi nhà đầu tư nhận cổ tức bằng cổ phiếu, họ sẽ phải trả thuế 5% trên số lượng cổ phiếu được nhận. Nếu giá cổ phiếu cao hơn mệnh giá (10.000 đồng / cổ phiếu), thuế sẽ được tính trên mệnh giá; nếu thấp hơn mệnh giá, thuế sẽ tính trên giá thị trường. Thời điểm tính thuế là khi nhà đầu tư bán hoặc chuyển nhượng cổ phiếu thưởng, cổ tức.
Ví dụ: nhà đầu tư A sở hữu 1.000 cổ phiếu X và nhận được 200 cổ phiếu cổ tức. Khi A bán 1.200 cổ phiếu với giá 20.000 đồng / cổ phiếu, số thuế phải trả là:
Thuế đầu tư vốn = 200 x 10.000 x 5% = 100.000 đồng
Do đó, việc nhận cổ tức bằng cổ phiếu sẽ làm nhà đầu tư phải chi thêm tiền cho thuế đầu tư, mặc dù tổng giá trị tài sản không thay đổi sau khi nhận cổ tức.
Có nên giữ cổ phiếu chia cổ tức bằng cổ phiếu hay không?
Ban đầu, việc nắm giữ cổ phiếu của doanh nghiệp dự kiến chia cổ tức bằng cổ phiếu có vẻ không có nhiều lợi ích cho nhà đầu tư do những vấn đề này. Tuy nhiên, cổ tức bằng cổ phiếu không hẳn là xấu, doanh nghiệp thực hiện việc này thường phải đương đầu với áp lực gia tăng lợi nhuận khi sử dụng phần lợi nhuận giữ lại để đầu tư lại thay vì chia tiền mặt cho cổ đông.
Vì vậy, nhà đầu tư có thể chấp nhận cổ tức bằng cổ phiếu nếu doanh nghiệp có kế hoạch mở rộng kinh doanh để mang về nhiều lợi nhuận hơn. Để lựa chọn đúng doanh nghiệp đang chia cổ tức bằng cổ phiếu thích hợp hơn so với cổ tức tiền mặt, nhà đầu tư cần hiểu rõ về doanh nghiệp và thị trường, hãy luôn nâng cao kiến thức để đầu tư thành công!