Long Cung (龍宮) còn được gọi là Thủy Tinh Cung hoặc Thủy phủ, Thủy Cung. Đây là các cung điện hoành tráng, đẹp mê hồn được tưởng tượng bởi các nền văn hóa Trung Hoa, Nhật Bản và Việt Nam, nơi các Long vương cai quản biển cả sinh sống. Long Cung chỉ xuất hiện trong trí tưởng tượng và không có niên đại cụ thể.
Nguồn gốc
Trong thời kỳ xa xưa, Thiên Đình do Ngọc Hoàng đứng đầu cai quản mọi thứ trên trời. Vì sự phân chia quyền lực, mỗi vùng đất có một vị thần bảo vệ riêng, như Thổ Địa Thần ở các vùng đất. Tại sông biển, Ngọc Đế bổ nhiệm các thần tiên có khả năng đặc biệt làm Hà Bá cho sông và Long Vương cho biển. Những vị này được gọi là Kinh Hà Long Vương.
Thời đó, thế giới được chia thành bốn vùng biển lớn là Đông, Tây, Nam, Bắc, mỗi vùng có một Long Vương điều hành. Các Long Vương này có hình dáng như loài rồng, có khả năng điều khiển các thần mưa như Phong, Lôi, Vũ, Điện để cung cấp mưa cho mùa màng.
Mô tả
Theo trí tưởng tượng, Long Cung xưa kia là những cung điện lấp lánh ẩn mình dưới đáy đại dương sâu thẳm. Nơi đây chứa đựng vô số kho báu quý hiếm, và luôn có binh lính cá, tôm canh gác nghiêm ngặt. Các cổng ra vào, phòng ốc, và đồ dùng đều được chế tác từ vỏ sò, vỏ ốc, san hô, ngọc trai, mang vẻ đẹp lạ thường.
Trong văn học
Trung Hoa
Nhiều tác phẩm nổi tiếng như Tây du ký (với cảnh Mỹ Hầu Vương - Tôn Ngộ Không lấy Như Ý Kim Cô Bổng tại Đông Hải Long Cung và Kính Hà Long Vương bị chém đầu), Phong thần diễn nghĩa (Na Tra lấy gân con trai Long Vương) đã nhắc đến Long Cung.
Việt Nam
Trong các câu chuyện cổ tích Việt Nam, Thủy Cung có nhiều điểm tương đồng với Long Cung. Chẳng hạn, truyện Dã Tràng kể về hai viên ngọc quý: một viên giúp nghe hiểu mọi tiếng động và một viên cho phép di chuyển dưới nước như trên cạn. Bà vợ của Dã Tràng, sau khi bị Long Vương dụ dỗ bởi sự giàu có của Thủy Cung, đã ở lại nơi đây, bỏ rơi chồng. Dã Tràng, tiếc nuối ngọc quý và vợ, trở thành loài cua lấp biển để tìm lại họ. Dù câu chuyện không mô tả chi tiết về Thủy Cung, nhưng nó đã in sâu trong trí tưởng tượng của người Việt từ lâu.
Nhật Bản
Trong truyền thuyết Nhật Bản, chàng Urashima Tarô một lần cứu một con rùa biển, không ngờ lại là công chúa của Long Cung. Để đáp ơn, công chúa mời Tarô thăm cung điện của nàng. Giống như bà vợ của Dã Tràng, Tarô cũng choáng ngợp trước vẻ đẹp và sự xa hoa của nơi đây:
'Con thuyền nhanh chóng cập bến một hòn đảo kỳ diệu, nơi đất đai phủ đầy ngọc trai và cây cối rực rỡ với ngọc bích. Công chúa dẫn Tarô vào cung điện, nơi các nghi thức cưới hỏi đang được chuẩn bị. Một trăm chàng trai và một trăm nàng hầu làm việc không ngừng để tổ chức lễ cưới. Long Vương ngồi trên ngai vàng bằng kim cương chứng kiến nghi lễ. Sau bữa tiệc linh đình, Tarô và công chúa bước vào phòng cưới. Hạnh phúc tưởng chừng như kéo dài mãi mãi. Nhưng nỗi nhớ quê khiến Tarô lo lắng, anh tưởng mình đã bị cá biển nuốt chửng và gia đình mình đang lo lắng.' (Trích từ câu chuyện của Tarô)
Khi Tarô xin phép về thăm quê, Công Chúa, biết rằng không thể giữ chàng lại, đã tặng chàng một hộp gấm và dặn không được mở ra nếu còn có ý định quay lại. Trở về quê, Tarô thấy mọi thứ đã thay đổi hoàn toàn, ngôi nhà cũ giờ đã trở thành khu rừng. Thực ra, thời gian ở Long Cung đã kéo dài hàng thế kỷ trên trần gian, và vì quên lời dặn, Tarô mở hộp quà và lập tức trở nên già nua, qua đời ngay sau đó.