Buzz
1. Các môn học trong chương trình lớp 6 là gì?
Trong năm học 2020 và 2021, chương trình lớp 6 sử dụng một bộ sách giáo khoa chung. Tuy nhiên, chương trình mới sẽ bao gồm nhiều bộ sách khác nhau cho các môn học như Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh, Giáo dục công dân, Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý, Công nghệ, Âm nhạc, Mĩ thuật, Giáo dục thể chất, Hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp. Môn Tin học có 2 sách giáo khoa riêng, và môn Tiếng Anh sử dụng 8 sách giáo khoa được phê duyệt.
Danh sách sách giáo khoa lớp 6 do Bộ Giáo Dục & Đào Tạo phê duyệt chủ yếu gồm 3 bộ: Bộ sách 'Cánh diều' (NXB Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh), Bộ sách 'Chân trời sáng tạo' và Bộ sách 'Kết nối tri thức cuộc sống' (NXB Giáo dục Việt Nam).
Hiện nay, hầu hết các tỉnh và thành phố đã thành lập hội đồng chuyên môn để chọn bộ sách giáo khoa phù hợp với nhu cầu dạy và học của địa phương. Phụ huynh cần theo dõi thông tin để chuẩn bị tài liệu học cho học sinh trước khi năm học mới bắt đầu.
Chương trình cải cách mới cho lớp 6 bao gồm 12 môn học và các hoạt động giáo dục bắt buộc, bao gồm Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ 1, Lịch sử và Địa lý, Khoa học tự nhiên, Giáo dục công dân, Giáo dục thể chất, Nghệ thuật (Âm nhạc và Mĩ thuật), Hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp, Công nghệ, và Tin học (môn học bắt buộc thay vì tự chọn như trước).
Trong số đó, ba môn học chính thu hút sự quan tâm lớn từ phụ huynh là Toán, Ngữ văn và Ngoại ngữ 1. Ngoài ra, còn có hai môn học tự chọn là Tiếng dân tộc thiểu số và Ngoại ngữ 2.
Thời gian học của lớp 6 được quy định là một buổi mỗi ngày, với tối đa năm tiết học mỗi buổi; mỗi tiết kéo dài 45 phút. Bộ Giáo dục & Đào tạo ở từng tỉnh và thành phố sẽ hướng dẫn các trường thực hiện mô hình học hai buổi mỗi ngày nếu có điều kiện.
Chương trình lớp 6 mới sẽ bổ sung một số môn học và hoạt động giáo dục mới, kết hợp hướng dẫn học tập tích hợp. Cụ thể, môn Lịch sử và Địa lý sẽ gộp từ hai môn riêng biệt, Khoa học tự nhiên sẽ kết hợp Vật lý, Hóa học và Sinh học, và môn Hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp sẽ được dạy đồng thời với nội dung giáo dục địa phương.
2. Nội dung và yêu cầu của chương trình lớp 6 mới
So với chương trình cũ, chương trình lớp 6 cải cách hiện tại có nhiều điểm khác biệt. Trước đây, chương trình tập trung vào việc truyền đạt kiến thức qua các đơn vị bài học. Ngược lại, chương trình mới chú trọng vào việc phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh.
Chương trình mới yêu cầu học sinh đạt được các năng lực chung, đồng thời môn Ngữ văn 6 đề ra các yêu cầu về năng lực cụ thể. Các năng lực này bao gồm việc sử dụng ngôn ngữ một cách linh hoạt: từ viết bài văn tự sự, miêu tả, biểu cảm đến viết bài nghị luận, thuyết minh và ứng dụng.
Khả năng nghe hiểu cũng được chú trọng. Học sinh cần tóm tắt nội dung nghe và đánh giá lí lẽ, bằng chứng của người nói. Họ cũng cần nhận biết cảm xúc của người nói và phản hồi hiệu quả.
Học sinh phải hiểu đề tài và ý nghĩa của văn bản đọc, nhận diện các thể loại văn học như truyện dân gian, truyện ngắn, thơ trữ tình và thơ tự sự. Họ cần phân tích chủ thể, nhân vật, giá trị biểu cảm trong tác phẩm, cũng như các yếu tố hình thức và biện pháp nghệ thuật như ẩn dụ, hoán dụ, nói quá, nói giảm nói tránh.
Phương pháp giảng dạy đã được cập nhật, giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn hướng dẫn học sinh tự nghiên cứu và tìm hiểu. Đánh giá học sinh giờ đây bao gồm việc theo dõi và ghi chép thường xuyên, cùng với các kiểm tra định kỳ để đánh giá khả năng đọc, viết, nói và nghe của học sinh.
Chương trình cải cách mới tạo ra một môi trường học tập linh hoạt, khuyến khích sự sáng tạo và phát triển cá nhân của học sinh.
3. Những gì cần chuẩn bị khi vào lớp 6
Trước khi vào lớp 6, phụ huynh nên giúp học sinh làm quen với kiến thức mới, vì sự chuyển giao này không chỉ về môi trường học mà còn về chương trình giáo dục mới. Năm đầu tiên tại trung học cơ sở sẽ giới thiệu các môn học mới như Hóa học trong Khoa học tự nhiên, môn Lịch sử và Địa lý gộp thành một môn, và môn Tin học trở thành bắt buộc. Trong các năm học tiếp theo, giáo trình sẽ dựa trên ba bộ sách khác nhau, với sách giáo khoa chỉ là tài liệu tham khảo, và giảng dạy sẽ theo chương trình giáo dục phổ thông mới.
Để con không gặp khó khăn với chương trình học mới, phụ huynh nên khuyến khích con nắm vững kiến thức lớp 6 trước, đặc biệt là các môn mới như Khoa học tự nhiên, Tin học, và Lịch sử - Địa lý. Việc học trước trong kỳ nghỉ hè giúp học sinh tự tin hơn khi bước vào năm học mới và giảm bớt áp lực với kiến thức mới.
Thứ hai, cần chọn phương pháp học phù hợp: Nhiều phụ huynh đang cân nhắc cho con tham gia các lớp học thêm khi mùa hè kết thúc. Tuy nhiên, trong bối cảnh dịch bệnh hiện tại, việc tham gia các lớp học ngoài có thể tiềm ẩn nguy cơ. Để bảo đảm an toàn, việc giữ con ở nhà sẽ là lựa chọn phổ biến hơn.
Thay vào đó, thời gian ở nhà cũng là cơ hội để học online. Học trực tuyến không chỉ bảo vệ sức khỏe của con trong mùa hè nắng nóng và dịch bệnh mà còn giúp con chuẩn bị tốt hơn cho năm học mới. Việc tham gia các khóa học trực tuyến giúp con tiếp cận nhiều kiến thức và nâng cao kỹ năng mà không cần ra khỏi nhà, đảm bảo an toàn và sức khỏe.
Thứ ba, cần rèn luyện thói quen tự giác cho học sinh. Độ tuổi 11-12 là thời điểm lý tưởng để hình thành thói quen tự giác. Trong giai đoạn này, con cần chủ động trong học tập và quản lý hoạt động hàng ngày. Phụ huynh nên nhấn mạnh rằng con đã trưởng thành và cần tự chịu trách nhiệm thay vì phụ thuộc quá nhiều vào cha mẹ.
Khi xây dựng thói quen tự giác cho con, cha mẹ cần thống nhất phương pháp và kiên nhẫn. Thay vì đe dọa hoặc ép buộc, hãy áp dụng phương pháp khéo léo để từ từ hình thành thói quen này ở con.
Cuối cùng, đồng hành cùng con trong giai đoạn này rất quan trọng. Bước vào lớp 6 đồng nghĩa với việc con bước vào tuổi dậy thì, giai đoạn có nhiều thay đổi tâm sinh lý. Con có thể trở nên cáu kỉnh và khó kiểm soát. Phụ huynh nên duy trì sự gần gũi, quan tâm và chia sẻ, không chỉ về học tập mà còn trong mọi khía cạnh của cuộc sống.
Cha mẹ nên tránh chỉ trích nặng nề hay so sánh con với bạn bè. Thay vào đó, hãy khuyến khích con chia sẻ những kỷ niệm từ cấp học trước và cùng nhau lập danh sách mục tiêu cho năm học mới. Cách này sẽ giúp con thêm hứng thú và cảm thấy tự tin hơn khi bước vào Trung học cơ sở.
