Lựa chọn giữa ăn dặm xay nhuyễn và BLW? Phương pháp nào tốt hơn?

Khi bé chuẩn bị bước vào giai đoạn ăn dặm, cha mẹ thường phân vân không biết nên cho bé ăn dặm bằng cách xay nhuyễn (dùng thìa) hay theo phương pháp BLW (bé tự ăn bằng tay). Vậy phương pháp nào là tốt hơn và phù hợp với bé của mình?

Bé bắt đầu thời kỳ ăn dặm. Nguồn: Freepik

Việc ăn uống của bé là một trong những mặt quan trọng nhất mà cha mẹ quan tâm. Bài viết này sẽ giới thiệu về sự khác biệt, ưu điểm và nhược điểm của hai phương pháp để giúp các bậc cha mẹ tìm ra phương pháp phù hợp nhất với bé của mình. Tác giả Amy - người có bằng cử nhân Khoa học Thực phẩm và là mẹ của hai bé Finn và Rory - cũng sẽ chia sẻ kinh nghiệm thực tế khi áp dụng cả hai phương pháp này.

Phương pháp ăn dặm bằng cách xay nhuyễn (dùng thìa)

Khi bắt đầu cai sữa, có hai cách tiếp cận cơ bản cho ăn dặm là bằng cách xay nhuyễn và bé chỉ huy (BLW). Với phương pháp đầu tiên, cha mẹ sẽ xay nhuyễn thức ăn và cho bé ăn bằng thìa.

Thực phẩm cho bé được chuẩn bị theo phương pháp xay nhuyễn. Nguồn: Freepik

Những lợi ích của việc cho bé ăn bằng thìa

• Quan sát khẩu phần ăn của trẻ dễ dàng hơn

Cha mẹ có thể dễ dàng theo dõi khẩu phần ăn của trẻ và biết được lượng thức ăn bé đã ăn. Điều này giúp cha mẹ quan sát bé ăn những gì và ăn bao nhiêu.

• Tránh lãng phí thức ăn

Khi cha mẹ dùng thìa để cho trẻ ăn, sẽ ít xảy ra tình trạng bé tự ném đồ ăn ra ngoài như khi bé tự ăn. Phương pháp này giúp hạn chế lãng phí thức ăn và làm cho bàn ăn gọn gàng, sạch sẽ hơn.

• Cha mẹ/ người chăm sóc cảm thấy thoải mái hơn

Cha mẹ hoặc người chăm sóc thường quen thuộc với việc cho trẻ ăn thức ăn xay nhuyễn bằng thìa, do đó họ có xu hướng cảm thấy thoải mái hơn khi áp dụng phương pháp này so với cho trẻ ăn bằng tay.

Nhược điểm của việc cho trẻ ăn bằng thìa

Cha mẹ cho con ăn bằng thìa khó phát hiện khi nào trẻ đã no. Nguồn: Freepik.

• Mất thời gian và chi phí

Việc chuẩn bị các loại thực phẩm riêng để xay nhuyễn tốn nhiều thời gian và công sức. Nếu cha mẹ mua thực phẩm đã xay nhuyễn sẵn, chi phí cũng rất cao.

Không thể cùng nhau thưởng thức bữa ăn

Phải đút thức ăn cho bé bằng thìa hoặc dành riêng thời gian khi bé ăn khiến việc cùng nhau thưởng thức bữa ăn trong gia đình trở nên khó khăn hơn.

Trẻ phải thích nghi với sự thay đổi kết cấu của thức ăn

Nếu cha mẹ cho con ăn bằng thìa, việc thay đổi kết cấu thức ăn theo từng giai đoạn là rất quan trọng. Nếu trẻ không được tiếp xúc với nhiều loại thực phẩm và kết cấu khác nhau, trẻ có thể gặp khó khăn khi tự ăn sau này.

Cha mẹ nên cung cấp cho trẻ cả thức ăn xay nhuyễn đơn lẻ (chỉ một loại thực phẩm) và thức ăn xay nhuyễn hỗn hợp (kết hợp nhiều loại thực phẩm). Cha mẹ không nên ngần ngại thêm gia vị hoặc thảo mộc vào để tạo nhiều hương vị cho bé.

Khó phát hiện khi bé đã no

Cha mẹ thường có thói quen luôn cố gắng cho bé ăn thêm dù bé đã no. Nếu làm điều này thường xuyên, sẽ dạy bé ăn nhiều hơn nhu cầu thực tế của bé.

Ăn dặm theo phương pháp bé chỉ huy (BLW)

Phương pháp này trong tiếng Anh được gọi là Baby Led Weaning, nghĩa là bé sẽ tự chọn những món ăn để đưa vào miệng và từ chối những món bé không thích dựa trên những thực phẩm cha mẹ đã chuẩn bị sẵn. Các món này có các hình dạng và kích thước khác nhau để bé có thể cầm và tự ăn.

Việc trẻ tự ăn giúp khuyến khích phát triển kỹ năng vận động.

Để áp dụng phương pháp này, trẻ cần đạt độ tuổi từ sáu tháng trở lên. Lúc đó, trẻ có thể tự ngồi dậy mà không cần hỗ trợ (hoặc ít hỗ trợ) và có thể giữ đầu thẳng đứng.

Ưu điểm của phương pháp ăn dặm do trẻ chỉ huy (BLW)

Không cần dành nhiều thời gian để chuẩn bị thức ăn.

Cha mẹ không cần dành nhiều thời gian chuẩn bị vì trẻ được cung cấp thức ăn như tất cả các thành viên khác. Vì thế, không cần nấu thêm hay xay nhuyễn thực phẩm, việc dọn dẹp và rửa sạch cũng giảm đáng kể.

Được tham gia bữa ăn cùng gia đình.

Cha mẹ có thể cùng ăn với trẻ mà không cần đút bằng thìa. Thêm vào đó, trẻ học hỏi qua cách các thành viên khác ăn uống cùng nhau.

Khuyến khích phát triển kỹ năng vận động.

Khi trẻ học cách kiểm soát các miếng thức ăn, các kỹ năng vận động cơ bản cũng được cải thiện.

Giúp bé học cách tự điều chỉnh lượng thức ăn cần thiết.

Khi trẻ tự xúc ăn, trẻ sẽ không ăn nhiều hơn cần thiết. Trẻ sẽ “chịu trách nhiệm” và có thể kiểm soát lượng thức ăn đưa vào miệng. Đây là lúc sự phát triển khả năng tự điều chỉnh để thiết lập mối quan hệ lành mạnh với thực phẩm ở trẻ.

Nhược điểm của phương pháp ăn dặm do trẻ chỉ huy (BLW)

Bữa ăn trở nên lộn xộn.

Khi trẻ bắt đầu ăn dặm bằng phương pháp này, mọi thứ trở nên vô cùng bừa bộn và cha mẹ có thể thấy thức ăn ở khắp mọi nơi.

Lãng phí nhiều thực phẩm.

Trẻ cần thời gian để khám phá và học tập kỹ năng tự xúc ăn nên cha mẹ thường thấy đồ ăn vứt vẹo khắp nơi. Đây là nguyên nhân chính gây lãng phí do trẻ chưa kiểm soát được cách ăn và cầm thìa.

Khó biết chính xác trẻ đã ăn bao nhiêu.

Cha mẹ khó để biết chính xác trẻ đã ăn được bao nhiêu. Vì lượng thức ăn cha mẹ cung cấp thường không được trẻ ăn hết và đồ ăn rơi vãi ở khắp mọi nơi.

Ý kiến đa chiều.

Thế hệ trước thường bắt đầu cho trẻ ăn dặm bằng cách xay nhuyễn thức ăn và không tin vào phương pháp BLW. Ông bà có thể không thoải mái khi giám sát con hay cháu ăn độc lập. Cha mẹ hãy hiểu và thông cảm cho ông bà.

Lo lắng trẻ sẽ bị nghẹt thở.

Cha mẹ thường lo lắng khi trẻ ăn thức ăn chưa xay nhuyễn có thể gây nghẹt thở. Chuẩn bị thức ăn mềm và luôn giám sát khi trẻ ăn để đảm bảo an toàn.

Phương pháp kết hợp.

Không cần chọn duy nhất một phương pháp. Kết hợp cả hai phương pháp sẽ mang lại nhiều lợi ích cho bé.

Trẻ sẽ học được tính linh hoạt trong cách ăn khi áp dụng cả hai phương pháp trên.

Nhiều người theo phương pháp BLW thuần túy cho rằng việc kết hợp ăn nhuyễn với BLW có thể làm trẻ bối rối và gây sặc. Tuy nhiên, việc áp dụng phương pháp kết hợp này được nhiều chuyên gia y tế ủng hộ.

Lợi ích của phương pháp kết hợp.

Lợi ích của hai phương pháp trên là sự kết hợp giữa cả hai.

• Giúp xác định lượng thức ăn trẻ đã ăn
• Gia đình dễ dàng tụ tập ăn chung
• Đa dạng cách tiếp cận
• Trẻ tự điều chỉnh khẩu phần
• Trẻ có sự độc lập trong ăn uống
• Trẻ linh hoạt với các phương thức và thực đơn

Khuyết điểm khi áp dụng kết hợp

• Yêu cầu nhiều thời gian

Kết hợp cả hai phương pháp có thể yêu cầu nhiều thời gian để chuẩn bị bữa ăn dặm và bữa ăn gia đình.

• Nhà cửa trở nên lộn xộn

Điều này cũng có nghĩa là cha mẹ cần phải dọn dẹp nhiều hơn vì trẻ có thể ném đồ ăn khắp nơi và cần rửa nhiều dụng cụ ăn uống hơn so với việc kết hợp cả hai phương pháp.

• Trẻ có thể cảm thấy bối rối hoặc không thoải mái

Một số trẻ có thể cảm thấy không thoải mái nếu chúng ưa thích một phương pháp hơn phương pháp còn lại. Điều này sẽ được thể hiện khi phương pháp ưa thích của trẻ không được đáp ứng.

• Lo lắng về nguy cơ trẻ bị nghẹt thở

Tương tự như BLW, việc chuẩn bị thức ăn cho trẻ dễ dàng là rất quan trọng và cần có sự giám sát khi trẻ đang ăn.

Các yêu cầu trước khi bắt đầu ăn dặm cho trẻ

Dù cha mẹ lựa chọn cách nào thì cũng cần lưu ý những thông tin sau đây:

• Nên áp dụng chỉ với trẻ phát triển bình thường. Đối với trẻ sinh non hoặc chậm phát triển, cần được tư vấn từ chuyên gia nếu cha mẹ lo lắng.
• Luôn đảm bảo có người lớn hiện diện và giám sát khi bé ăn.
• Đảm bảo bé có thể ngồi dậy một mình (hoặc được hỗ trợ tối thiểu nếu cần).
• Thực phẩm gây dị ứng nên được cung cấp riêng biệt và an toàn.
• Chỉ cho bé ăn một lượng nhỏ chất gây dị ứng ban đầu và không cho bé ăn bất kỳ thức ăn mới nào khác trong cùng một ngày. Cha mẹ nên kết hợp các loại thức ăn này thường xuyên để bé quen và dễ tiêu hóa.
• Cha mẹ cần đảm bảo bé đang trong tình trạng khỏe mạnh.
• Thực phẩm phải được chế biến đúng cách và tránh một số loại gia vị và thực phẩm.

Tổng kết

Không có phương pháp nào là hoàn hảo cho việc cho trẻ ăn dặm. Mỗi đứa trẻ đều khác nhau và mỗi bậc phụ huynh cũng có cách tiếp cận riêng. Hãy chọn phương pháp phù hợp với con của mình. Cha mẹ hãy kiên nhẫn và không ép buộc nếu cảm thấy không hài lòng với phương pháp ban đầu mình đã chọn.

Giữ bình tĩnh là điều khuyên dành cho cha mẹ hiệu quả nhất. Có thể hôm nay bé ăn nhiều nhưng ngày mai lại ăn ít hơn hoặc không thích ăn. Đừng bắt ép trẻ ăn hết hoặc ăn những thứ mà trẻ không thích, trẻ biết tự “điều chỉnh” lượng thức ăn mình cần.

Mytour mong muốn thời gian ăn dặm của bé là một trải nghiệm tích cực và vui vẻ. Mẹ bỉm sữa nên kết hợp với bánh ăn dặm hoặc bột ăn dặm để giai đoạn ăn dặm của bé đạt đủ dinh dưỡng hơn. Đồng thời, đây là cơ hội để cha mẹ hiểu và học được cách kiên nhẫn yêu thương và hiểu con hơn nữa.

Thông tin được tổng hợp từ Healthylittlefoodies