Lupus ban đỏ - Câu trả lời từ bác sĩ

1. Bạn đã hiểu đúng về lupus ban đỏ chưa?

Lupus ban đỏ là một bệnh tự miễn mà y học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân và biện pháp điều trị triệt để. Hệ miễn dịch ở người mắc bệnh lý này gặp vấn đề, nhận diện tế bào cơ thể là tác nhân lạ gây bệnh và sản sinh kháng thể tiêu diệt chúng. Bệnh có thể ảnh hưởng tới nhiều bộ phận trên cơ thể, đặc biệt là da.

Lupus ban đỏ thường có các triệu chứng rõ ràng trên da mặt

Lupus ban đỏ thực sự bao gồm 2 dạng: Lupus ban đỏ dạng đĩa ít phổ biến và tiên lượng tốt hơn, còn Lupus ban đỏ hệ thống chiếm đến 90% trường hợp và tiên lượng nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, khoảng 3/4 trường hợp của lupus ban đỏ dạng đĩa sau đó phát triển thành lupus ban đỏ hệ thống với những biến chứng phức tạp và nặng nề.

2. Bác sĩ trả lời: Lupus ban đỏ có nguy hiểm không?

Bên cạnh việc hiểu rõ về lupus ban đỏ, nhận biết mức độ nguy hiểm của bệnh sẽ giúp bạn tự bảo vệ sức khỏe cá nhân.

Lupus ban đỏ không gây ra nguy hiểm nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, khi đó người bệnh vẫn giữ được sức khỏe bình thường. Tuy nhiên, nếu phát hiện muộn, bệnh sẽ phức tạp và gây tổn thương cho nhiều cơ quan quan trọng trong cơ thể như tim mạch, thần kinh, thận, hệ hô hấp, tiêu hóa, và hệ tạo máu,...

Biến chứng ở những cơ quan này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tăng nguy cơ tử vong, như biến chứng tràn dịch màng tim, suy tim cấp, trụy mạch, suy hô hấp,...

Lupus ban đỏ có thể gây tổn thương cho nhiều hệ cơ quan khác nhau

3. Lupus ban đỏ: Phương pháp chẩn đoán và điều trị hiệu quả

Chẩn đoán và điều trị bệnh Lupus ban đỏ được tiến hành khi có dấu hiệu nghi ngờ, và nếu chẩn đoán được xác định, điều trị cần được thực hiện ngay và tích cực.

3.1. Chẩn đoán bệnh Lupus ban đỏ

Thường thì bệnh nhân đến khám và phát hiện lupus ban đỏ qua các triệu chứng phát ban trên da, tóc và niêm mạc miệng, mũi. Phát ban do lupus ban đỏ thường không hoặc ít gây ngứa, đau, khác biệt với các bệnh ngoài da. Triệu chứng thường xuất hiện theo từng đợt cấp tính của lupus ban đỏ với mức độ nặng dần.

Bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng điển hình của lupus ban đỏ như sau:

• Phát ban da với các vết hồng chủ yếu ở vùng mặt, cổ, có thể có ở vùng da hở như lòng bàn tay, cánh tay,… Phát ban nặng hơn khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

• Rụng tóc, gãy tóc, vàng tóc.

• Loét niêm mạc xảy ra ở miệng, cổ họng hoặc mũi.

• Triệu chứng phổi, tim như nhịp tim không đều, có tiếng thổi ở tim.

• Triệu chứng khớp: Sưng, đau khớp nhỏ ở bàn chân, bàn tay, đầu gối,…

Tuy nhiên, các thông tin về triệu chứng này không đủ để chẩn đoán bệnh, bệnh nhân cần phải thực hiện một số xét nghiệm chẩn đoán nhất định.

• Xét nghiệm nước tiểu: Đánh giá tổn thương thận.

Xét nghiệm chuyên sâu hỗ trợ chẩn đoán lupus ban đỏ và xác định mức độ bệnh chính xác

• Xét nghiệm công thức máu và xét nghiệm kháng thể: Đánh giá tổn thương do lupus ban đỏ gây ra cho hệ tạo máu và xác định kháng thể gây tổn thương tế bào.

• Chụp X-quang ngực: Đánh giá tổn thương phổi,...

Chẩn đoán lupus ban đỏ không quá khó khăn, tuy nhiên đa số bệnh nhân được chẩn đoán muộn do nhầm lẫn triệu chứng với các bệnh ngoài da và bệnh lý khác. Chẩn đoán chính xác mức độ và cơ quan bị ảnh hưởng sẽ giúp việc điều trị dễ dàng hơn.

3.2. Phương pháp điều trị

Hiện chưa có phương pháp điều trị hoàn toàn hiệu quả cho bệnh lupus ban đỏ cũng như các bệnh tự miễn khác, tuy nhiên việc điều trị kịp thời và tích cực vẫn giúp bệnh nhân kiểm soát tốt hơn. Khi triệu chứng được kiểm soát, bệnh nhân có thể duy trì sức khỏe và cuộc sống bình thường. Đặc biệt cần lưu ý đến các triệu chứng nghiêm trọng của lupus ban đỏ ở tim, phổi, thận và các cơ quan khác có thể dẫn đến biến chứng và tử vong.

Cụ thể, phương pháp điều trị lupus ban đỏ thường bao gồm sử dụng các loại thuốc để kiểm soát các triệu chứng sau:

• Thuốc chống viêm, giảm đau không Steroid giúp kiểm soát các triệu chứng ở cơ và khớp, bao gồm: Aspirin, Nimesulide, Naproxen, Ibuprofen,… Sử dụng thuốc cần có sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ chuyên khoa, và thuốc có thể gây viêm loét dạ dày và tá tràng.

Điều trị lupus ban đỏ cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ

• Thuốc chống sốt rét như Chloroquine, Hydroxychloroquine,… hỗ trợ trong việc điều trị tổn thương tự miễn trên da và khớp.

• Thuốc Corticosteroid: có tác dụng chống viêm mạnh nên được sử dụng trong các trường hợp lupus ban đỏ gây tổn thương nội tạng nghiêm trọng. Tuy nhiên, do có nhiều tác dụng phụ, thuốc Corticosteroid chỉ được sử dụng nghiêm ngặt dưới sự theo dõi của bác sĩ chuyên khoa.

• Thuốc ức chế miễn dịch: giúp giảm hoạt động của hệ miễn dịch trong việc gây tổn thương và suy giảm chức năng của các cơ quan. Do có nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, thuốc ức chế miễn dịch chỉ được sử dụng cho bệnh nhân lupus ban đỏ không phản ứng với phương pháp điều trị thông thường.

Bệnh lupus ban đỏ thường bùng phát theo từng đợt cấp tính, triệu chứng có thể trở nên trầm lặng hoặc nặng nề, do đó cần dựa vào chẩn đoán của bác sĩ để chỉ định phương pháp điều trị thích hợp. Bệnh nhân không nên tự ý mua và sử dụng thuốc, cũng như thay đổi liều lượng vì có thể ảnh hưởng đến kết quả điều trị cũng như gây ra tác dụng phụ nguy hiểm.

4. Một số lưu ý giúp kiểm soát phát ban do lupus ban đỏ

Trong các đợt lupus ban đỏ cấp tính, người bệnh cần nghỉ ngơi để giảm triệu chứng bệnh nhưng vẫn nên duy trì hoạt động thể chất hợp lý để tăng cường sức khỏe và giảm tình trạng cứng khớp, teo cơ,… Các vết phát ban da do lupus ban đỏ thường gây không thoải mái, tự ti, nhưng có thể kiểm soát tốt hơn bằng cách tuân thủ những lời khuyên sau:

• Nghỉ ngơi đúng cách, tránh hoạt động quá sức.

• Giảm tiếp xúc trực tiếp với tia UV từ ánh sáng mặt trời hoặc đèn nhân tạo.

• Sử dụng kem chống nắng hàng ngày để bảo vệ da, đặc biệt trước khi ra ngoài.

• Đeo quần áo chống nắng, bảo vệ da khỏi tác động của ánh nắng mặt trời gây kích ứng da do lupus ban đỏ.

• Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng và kiệt sức.

• Chế độ dinh dưỡng cân đối, tăng cường hệ miễn dịch bằng thực phẩm giàu vitamin từ trái cây, rau cải, ngũ cốc nguyên hạt,…

Phát ban do lupus ban đỏ rất nhạy cảm với ánh sáng

Bệnh lupus ban đỏ có nguy hiểm không? Chắc chắn đây không phải là một căn bệnh đáng lo ngại nếu được phát hiện sớm, điều trị tích cực và đúng cách. Hãy tuân thủ theo hướng dẫn điều trị từ bác sĩ chuyên môn, và bệnh sẽ được kiểm soát hiệu quả.