
I. Nhận xét
1. Các câu trong đoạn văn sau nói về ai? Những từ ngữ nào cho biết điều đó?
Đã mấy năm vào Vương phủ Vạn Kiếp, sống gần Hưng Đạo Vương, chàng thư sinh họ Trương thấy ông luôn điềm tĩnh. Không điều gì khiến vị Quốc công Tiết chế có thể rối trí. Vị Chủ tướng tài ba không quên một trong những điều hệ trọng để làm nên chiến thắng là phải cố kết lòng ngưòi. Chuyến này, Hưng Đạo Vương lai kinh cùng nhà vua dự Hội nghị Diên Hồng. Từ đây, ông sẽ đi thẳng ra chiến trận. Vào chốn gian nguy, trước vận nước ngàn cân treo sợi tóc mà Người vẫn bình thản, tự tin, đĩnh đạc đến lạ lùng.
Theo LÊ VÂN
2. Vì sao có thể nói cách diễn đạt trong đoạn văn trên hay hơn cách diễn đạt trong đoạn văn sau đây ?
Đã mấy năm vào Vương phủ Vạn Kiếp, sống gần Hưng Đạo Vương, chàng thư sinh họ Trương thấy Hưng Đạo Vương luôn điềm tĩnh. Không điều gì khiến Hưng Đạo Vương có thể rối trí. Hưng Đạo Vương không quên một trong những điều hệ trọng để làm nên chiến thắng là phải cố kết lòng người. Chuyến này, Hưng Đạo Vương lai kinh cùng nhà vua dự Hội nghị Diên Hồng. Từ đấy, Hưng Đạo Vương sẽ đi thẳng ra chiến trận. Vào chốn gian nguy, trước vận nước ngàn cân treo sợi tóc mà Hưng Đạo Vương vẫn bình thản, tự tin, đĩnh đạc đến lạ lùng.
Phương pháp giải:
1) Con đọc kĩ đoạn văn tìm những cách gọi tên người được nhắc đến trong đoạn văn và xét xem những tên đó chỉ ai?
2) Đọc kĩ cả hai đoạn văn để thấy sự thay đổi trong cách gọi tên người ảnh hưởng đến câu văn như thế nào?
Lời giải chi tiết:
1) Đoạn văn gồm 6 câu. Tất cả 6 câu đều nói về Trần Quốc Tuấn.
Từ ngữ cho biết điều đó là: Hưng Đạo Vương, Ông, Quốc công Tiết chế, Vị chủ tướng tài ba, Hưng Đạo Vương, Ông, Người.
2) Mặc dù nội dung hai đoạn văn giống nhau nhưng cách diễn đạt ở đoạn 1 hay hơn vì từ ngữ được sử dụng linh hoạt hơn - tác giả đã sử dụng các từ ngữ khác nhau nhưng chỉ về một đối tượng, tránh được sự lặp lại đơn điệu, nhàm chán nặng nề như ở đoạn 2.
II. Luyện tập
1. Từ ngữ in đậm thay thế cho từ ngữ nào và tác dụng của cách thay thế đó là gì?
Hai Long phóng xe về phía Phú Lâm tìm hộp thư mật.
Người đặt hộp thư lần nào cũng tạo cho anh sự bất ngờ. Bao giờ hộp thư cũng được đặt tại một nơi dễ tìm mà lại ít bị chú ý nhất. Nhiều lúc, người liên lạc còn gửi gắm vào đây một chút tình cảm của mình, thường bằng những vật gợi ra hình chữ V mà chỉ anh mới nhận thấy. Đó là tên Tổ quốc Việt Nam, là lời chào chiến thắng.
Hữu MAI
2. Thay thế các từ ngữ lặp lại trong mỗi câu của đoạn văn sau bằng từ ngữ tương đương để đảm bảo liên kết không lặp từ:
Vợ An Tiêm lo lắng vô cùng. Người vợ An Tiêm nói với An Tiêm :
- Như vậy thì chồng của tôi sẽ mất đi.
An Tiêm chọn lời an ủi người vợ :
- Còn hai đôi bàn tay, chúng ta vẫn sống được.
Phương pháp giải:
1) Đọc kỹ và trả lời.
2) Sử dụng các cách gọi khác nhau để chỉ An Tiêm và người vợ của An Tiêm.
Lời giải chi tiết:
1)
- Sử dụng từ anh (trong câu 2) để thay thế Hai Long (trong câu 1)
- Đổi người liên lạc (trong câu 4) thành người đặt hộp thư (trong câu 2)
- Thay thế anh (trong câu 4) bằng Hai Long (trong câu 1)
- Sử dụng từ đó (trong câu 5) để thay thế vật hình chữ V (trong câu 4)
Thay đổi từ ngữ trong đoạn văn trên giúp kết nối các câu với nhau.
2)
(1) Vợ An Tiêm đầy lo sợ
(2) Nàng nói với chồng
- Sử dụng từ nàng (trong câu 2) để thay thế vợ An Tiêm (trong câu 1)
- Sử dụng từ chồng (trong câu 2) để thay thế An Tiêm (trong câu 1)
(3) Như thế này, vợ chồng mình chỉ có thể chết thôi.
(4) An Tiêm cố gắng an ủi vợ
(5) Dù chỉ còn lại hai bàn tay, vợ chồng mình vẫn còn sống được