Đề 1: Khái niệm và ví dụ minh họa
Câu 1:
- Tìm các từ:
- Diễn tả ý chí và nghị lực của con người: quyết tâm, bền chí, kiên trì, vững lòng, vững dạ, ...
- Những thử thách đối với ý chí và nghị lực: khó khăn, gian khổ, thách thức, chông gai, ...
Câu 2:
- Soạn câu với một từ từ bài tập 1:
- Nhóm a:
- Ví dụ: Với quyết tâm vững vàng, Lan đã đạt được thành công vượt trội trong học tập.
- Nhóm b:
- Ví dụ: Cuộc sống thường xuyên gặp khó khăn, nhưng chúng ta cần phải kiên trì.
- Nhóm a:
Câu 3:
- Viết một đoạn văn ngắn về một cá nhân có ý chí và nghị lực vượt trội, đã vượt qua nhiều thử thách và đạt được thành công lớn.
- Ví dụ: Nguyễn Ngọc Ký là biểu tượng của nghị lực phi thường. Mặc dù bị liệt cả hai tay, ông đã nhờ vào ý chí vững mạnh và quyết tâm cao, tập viết bằng chân và trở thành một nhà giáo ưu tú.
Đề 2: Phân loại và giải thích chi tiết
Câu 1:
- Phân loại các từ chứa tiếng 'chí' vào hai nhóm theo bảng dưới đây:
- Chí mang nghĩa là rất, hết sức (biểu thị mức độ cao): chí công, chí tình, chí thân, chí lý, chí phải.
- Chí mang nghĩa là ý muốn kiên trì theo đuổi mục tiêu tốt đẹp: chí hướng, chí khí, ý chí, quyết chí.
Câu 2:
- Điền từ thích hợp vào chỗ trống sau:
- Nguyễn Ngọc Ký là một thanh niên đầy ...... Mặc dù bị liệt cả hai tay, em cảm thấy buồn nhưng không ..... Ở nhà, em tự luyện viết bằng chân. ...... của em đã khiến cô giáo cảm động và nhận em vào lớp học. Trong quá trình học, cũng có lúc Ký gặp ......, nhưng nhờ sự hỗ trợ tận tình của cô giáo và bạn bè, em càng ...... học hành. Cuối cùng, Ký đã vượt qua mọi thử thách, tốt nghiệp một trường đại học danh tiếng, và trở thành thầy giáo với danh hiệu cao quý Nhà giáo ưu tú.
Câu 3:
- Giải thích ý nghĩa của các câu tục ngữ dưới đây:
- Lửa thử vàng, gian nan thử sức: Khuyến khích mọi người kiên trì đối mặt với khó khăn, vì thử thách giúp con người trở nên kiên cường và mạnh mẽ hơn.
- Nước lã mà vã nên hồ. Tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan: Khuyến khích không từ bỏ trước hoàn cảnh khó khăn, vì thành công đạt được từ những thử thách mới đáng trân trọng và ngưỡng mộ.
- Có vất vả mới thanh nhàn. Không dưng ai dễ cầm tàn che cho: Khuyên nhủ rằng chỉ có lao động chăm chỉ, chịu khó mới đạt được thành quả, và sau đó mới có thể tận hưởng sự thư giãn và thoải mái.
Đề 3:
Viết một bài văn ngắn về một cá nhân bạn biết có ý chí và nghị lực phi thường.
Bài viết cần đáp ứng các yêu cầu sau:
- Giới thiệu về nhân vật mà bạn chọn.
- Mô tả những đặc điểm thể hiện ý chí và nghị lực phi thường của nhân vật đó.
- Chia sẻ cảm nhận cá nhân của bạn về nhân vật này.
Các gợi ý cho bài viết của bạn có thể tham khảo:
- Nhân vật bạn chọn có thể là người thân, bạn bè, thầy cô giáo, hoặc bất kỳ ai bạn biết.
- Biểu hiện của ý chí và nghị lực phi thường có thể bao gồm: vượt qua thử thách trong cuộc sống, học tập, công việc; đạt thành công trong lĩnh vực mình theo đuổi; đóng góp cho cộng đồng, và nhiều hơn nữa.
- Chia sẻ cảm nhận của bạn về người đó, như sự ngưỡng mộ, tôn trọng, hay bài học bạn học được từ họ.
Bài viết nên ngắn gọn, rõ ràng, và mạch lạc.
Bài viết mẫu:
Mẫu 1:
Nguyễn Ngọc Ký - hình mẫu lý tưởng về nghị lực phi thường
Nguyễn Ngọc Ký là một nhà giáo ưu tú và là biểu tượng của nghị lực phi thường. Sinh năm 1930 tại làng Hải Yến, xã Quảng Phú, huyện Quảng Xương, Thanh Hóa, ông đã chịu đựng căn bệnh liệt cả hai tay từ nhỏ. Tuy nhiên, ông không bao giờ bỏ cuộc. Với ý chí kiên định và nghị lực mạnh mẽ, ông đã học viết bằng chân.
Khi mới 7 tuổi, Nguyễn Ngọc Ký đến trường xin được học. Dù cô giáo ban đầu lo lắng về tình trạng của cậu bé, nhưng khi thấy sự kiên quyết của Ký, cô đã đồng ý nhận cậu vào lớp. Ký đã tự học viết bằng chân, bằng cách kẹp bút vào kẽ ngón chân. Dù việc viết ban đầu rất khó khăn và chữ viết còn méo mó, Ký không hề từ bỏ. Ông kiên trì luyện tập và dần dần chữ viết trở nên đẹp hơn.
Vào năm 1945, sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, Ký tham gia các hoạt động thanh niên và sau đó theo học bổ túc văn hóa. Ông đã thi đỗ vào trường Đại học Sư phạm Hà Nội và tốt nghiệp. Khi trở về quê, Ký bắt đầu giảng dạy tại trường tiểu học Hải Yến. Nhờ sự tận tâm và đam mê nghề nghiệp, ông đã trở thành một giáo viên xuất sắc, được học sinh yêu quý.
Năm 1962, Nguyễn Ngọc Ký được vinh dự nhận Huy hiệu cao quý từ Bác Hồ. Năm 1963, ông xuất sắc đứng thứ 5 trong kỳ thi chọn học sinh giỏi Toán toàn quốc và được nhận Huy hiệu lần thứ hai từ Bác Hồ. Năm 1970, ông được cử đi du học tại Liên Xô. Sau khi hoàn thành chương trình học, ông trở về Việt Nam và tiếp tục công tác giảng dạy.
Nguyễn Ngọc Ký là biểu tượng tuyệt vời của nghị lực phi thường. Ông đã chứng minh rằng với quyết tâm và nghị lực, không gì là không thể vượt qua.
Mẫu 2:
Bà ngoại - người phụ nữ kiên cường
Bà ngoại là người phụ nữ mà tôi vô cùng kính trọng và yêu mến. Bà nổi bật với sức mạnh nội tâm, cùng ý chí và nghị lực đáng ngưỡng mộ.
Hiện nay, bà ngoại đã ngoài 70 tuổi với mái tóc bạc và khuôn mặt hiền hòa. Bà là người đã dạy dỗ và nuôi dưỡng tôi trưởng thành.
Cuộc đời bà đã trải qua không ít thử thách và khó khăn. Bà gánh vác mọi trách nhiệm trong gia đình, chăm sóc và giáo dục con cái dù hoàn cảnh hết sức khó khăn. Tuy vậy, bà luôn giữ được tinh thần lạc quan và không bao giờ từ bỏ.
Bà ngoại là nguồn động viên vững chắc cho mẹ và cả gia đình. Bà không ngừng dạy chúng tôi về tình yêu thương và sự giúp đỡ lẫn nhau. Từ bà, tôi học được rất nhiều, nhất là tinh thần và nghị lực phi thường của bà.
Mẫu 3:
Elon Musk - nhà sáng lập SpaceX và Tesla
Elon Musk là một doanh nhân nổi tiếng với tầm nhìn chiến lược và sự kiên định đáng ngưỡng mộ. Ông là người sáng lập SpaceX và Tesla, hai công ty công nghệ hàng đầu thế giới.
Elon Musk, sinh năm 1971 tại Nam Phi, đã sớm bộc lộ niềm đam mê với khoa học và công nghệ. Khi còn học sinh, Musk đã lập trình và bán một trò chơi điện tử cho một công ty ở Canada.
Năm 1995, Musk di cư đến Mỹ để học tập và làm việc. Tại đây, ông sáng lập Zip2, công ty cung cấp dịch vụ bản đồ trực tuyến, sau đó tiếp tục thành lập PayPal, một dịch vụ thanh toán trực tuyến.
Năm 2002, Musk sáng lập SpaceX, một công ty chuyên về du hành vũ trụ. SpaceX trở thành công ty đầu tiên trên thế giới thành công trong việc phóng tên lửa và tàu vũ trụ do tư nhân chế tạo.
Năm 2003, Musk đầu tư vào Tesla, công ty sản xuất xe điện. Ông đảm nhận vai trò CEO của Tesla từ năm 2008. Dưới sự dẫn dắt của Musk, Tesla đã vươn lên thành nhà sản xuất xe điện hàng đầu toàn cầu.
Musk đã đối mặt với nhiều thất bại trong cuộc đời. Dù vậy, ông không bao giờ từ bỏ ước mơ của mình, luôn kiên trì theo đuổi mục tiêu bất chấp mọi khó khăn.
Đề 4:
Viết một bài văn ngắn về một lần bạn đã đối diện với thử thách lớn và cách bạn đã vượt qua nó.
Yêu cầu của bài viết:
- Miêu tả thử thách mà bạn gặp phải.
- Chia sẻ phương pháp bạn đã áp dụng để vượt qua thử thách đó.
- Rút ra bài học quý giá từ kinh nghiệm này.
Bài viết cần phải ngắn gọn, rõ ràng và mạch lạc.
Có thể tham khảo các gợi ý sau để viết bài:
- Thử thách học tập: Như lần đầu tiên bị trượt một môn học và phải học lại; lần đầu tiên thuyết trình trước lớp và cần chuẩn bị cẩn thận để có một bài thuyết trình ấn tượng;...
- Thử thách cuộc sống: Ví dụ như lần đầu tiên phải sống xa nhà để học tập và tự lập trong mọi việc; hay lần đầu tiên gặp phải khó khăn trong công việc và phải tìm cách khắc phục;...
- Thử thách rèn luyện bản thân: Như lần đầu tiên tập một môn thể thao mới và phải vượt qua khó khăn; hay khi tham gia một hoạt động tình nguyện lần đầu và phải đối mặt với nhiều thử thách mới;...
Ví dụ:
Trượt kỳ thi đại học lần đầu
Năm đó, tôi không đậu kỳ thi đại học, một thử thách lớn với tôi vì từ trước đến nay tôi luôn là học sinh xuất sắc và được kỳ vọng cao. Khi nhận kết quả, tôi cảm thấy rất thất vọng và buồn bã, như mọi thứ sụp đổ trước mắt mình.
Sau một thời gian suy ngẫm, tôi nhận thấy rằng thất bại này không phải là kết thúc. Tôi quyết định sẽ thi lại vào năm sau. Trong suốt năm đó, tôi đã chăm chỉ học tập hơn bao giờ hết với quyết tâm không để mình thất bại lần nữa.
Cuối cùng, sau một năm cố gắng không ngừng, tôi đã đỗ vào trường đại học mình mong ước. Niềm vui khi đó là không thể diễn tả bằng lời.
Từ trải nghiệm này, tôi học được một bài học quý giá: mọi thứ đều có thể đạt được nếu chúng ta có đủ ý chí và nghị lực. Khi gặp khó khăn, điều quan trọng là phải đứng lên và tiếp tục tiến về phía trước.