Luyện từ và câu lớp 5 - tuần 13: Mở rộng từ vựng về bảo vệ môi trường
1. Bài tập 1 trang 126 SGK Tiếng Việt lớp 5
Dựa vào đoạn văn dưới đây, em hãy giải thích ý nghĩa của 'khu bảo tồn đa dạng sinh học' là gì?
Rừng nguyên sinh Nam Cát Tiên là khu bảo tồn đa dạng sinh học với ít nhất 55 loài động vật có vú, hơn 300 loài chim, 40 loài bò sát, cùng nhiều loài lưỡng cư và cá nước ngọt. Thảm thực vật ở đây rất đa dạng, với hàng trăm loại cây tạo thành các kiểu rừng khác nhau như rừng thường xanh, rừng bán thường xanh, rừng tre, và rừng hỗn hợp.
Trả lời:
Khu bảo tồn đa dạng sinh học này thực sự là một thiên đường cho sự tồn tại và phát triển của nhiều loài động thực vật quý hiếm. Đây là một miền đất nhiệt đới với rừng nguyên sinh hoang sơ và quý giá, nơi bạn có thể gặp nhiều loài động vật từ những chú khỉ đột nhảy cành đến những con báo hoa mai kiên cường.
Khu bảo tồn cũng là nơi cư trú của hàng trăm loài chim đa dạng. Những loài chim với bộ lông sặc sỡ tạo nên những bức tranh sống động trên bầu trời xanh của khu vực. Đồng thời, các loài bò sát như trăn khổng lồ và rùa xanh độc đáo cũng hiện diện tại đây.
Ngoài ra, khu bảo tồn còn nổi bật với nhiều loài lưỡng cư và cá nước ngọt. Tiếng kêu của các con ếch và sự linh hoạt của chúng khi bò trên mặt đất mang lại sự thú vị cho khu vực. Các loài cá nước ngọt với hình dáng và màu sắc phong phú cũng góp phần vào sự đa dạng sinh học của nơi này.
Khu bảo tồn đa dạng sinh học, với vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sự phong phú của hệ sinh thái, trở thành biểu tượng sống động của sự đa dạng và phong phú của sự sống trên trái đất. Đây không chỉ là một khái niệm trừu tượng mà là một hiện thực cụ thể, nơi hàng ngàn loài động thực vật cùng tồn tại, phát triển và mang lại sự cân bằng cho tự nhiên.
2. Câu 2 trang 126 SGK Tiếng Việt lớp 5
Phân loại các từ ngữ chỉ hành động trong ngoặc đơn vào nhóm phù hợp:
a) Các hành động bảo vệ môi trường.
b) Các hành động gây hại cho môi trường.
(chặt phá rừng, trồng cây, sử dụng mìn để đánh cá, trồng rừng, vứt rác không đúng cách, đốt nương rẫy, săn bắn động vật hoang dã, phủ xanh đồi trọc, dùng điện để đánh cá, buôn bán động vật hoang dã)
Trả lời:
a) Các hành động bảo vệ môi trường: trồng cây, trồng rừng, phủ xanh đồi trọc.
Bảo vệ môi trường là trách nhiệm của tất cả chúng ta, và có nhiều cách để thực hiện điều này. Một trong những biện pháp hiệu quả nhất là trồng cây và trồng rừng. Các hoạt động này không chỉ giúp cải thiện chất lượng không khí bằng việc hấp thụ CO2 và tạo ra O2 mà còn bảo vệ sự đa dạng sinh học và nguồn nước.
Trồng cây và trồng rừng còn giúp kiểm soát xói mòn đất và ngăn ngừa lũ lụt, bảo vệ các đồng cỏ và đồi trọc khỏi sự xâm lấn của các loài cây không mong muốn. Qua đó, chúng ta duy trì sự cân bằng của hệ sinh thái và bảo vệ môi trường sống của nhiều loài động thực vật quý giá.
Việc phủ xanh những khu đồi trọc là rất quan trọng trong công tác bảo vệ môi trường. Các khu vực đồi trọc dễ bị xói mòn và mất đất do tác động của con người, nhưng việc trồng cây và cây bụi có thể giữ đất ổn định, giảm thiểu sự mất mát đất đai và bảo vệ hệ thống sông ngòi dưới lòng đất.
Các hành động như trồng cây, trồng rừng, và phủ xanh đồi trọc mang lại lợi ích lớn cho môi trường và tương lai của trái đất. Những hành động đơn giản này rất quan trọng để bảo vệ và gìn giữ môi trường xanh, tạo điều kiện cho một tương lai bền vững cho các thế hệ sau.
b) Phá hoại môi trường là một thách thức nghiêm trọng đối với sự bền vững của hành tinh. Các hoạt động không bền vững gây ra tác động tiêu cực đến môi trường và đa dạng sinh học. Phá rừng là một trong những hành động nghiêm trọng nhất, không chỉ làm mất môi trường sống của nhiều loài động vật và thực vật mà còn gia tăng lượng khí CO2, góp phần vào biến đổi khí hậu toàn cầu.
Đánh cá bằng mìn và xả rác bừa bãi trong các vùng biển và sông ngòi gây ra hậu quả nghiêm trọng cho hệ sinh thái dưới nước. Sử dụng mìn độc hại không chỉ tiêu diệt nhiều loài cá mà còn ảnh hưởng đến nguồn thực phẩm của con người. Xả rác bừa bãi làm ô nhiễm nước và đe dọa đời sống biển.
Đốt nương dẫn đến mất đất và phát thải khí CO2 lớn, góp phần vào biến đổi khí hậu. Săn bắn thú rừng và đánh cá bằng điện làm giảm số lượng động vật hoang dã, đe dọa sự cân bằng của hệ sinh thái rừng. Buôn bán động vật hoang dã đe dọa sự tồn tại của nhiều loài quý hiếm và làm suy giảm đa dạng sinh học.
Để bảo vệ môi trường và duy trì cân bằng hệ sinh thái, chúng ta cần thay đổi hành vi và nhận thức. Hãy lan tỏa thông điệp về sự quan trọng của việc bảo vệ môi trường và tham gia các hoạt động bảo tồn tự nhiên để giữ gìn hành tinh của chúng ta.
3. Câu 3 trang 127 trong SGK Tiếng Việt lớp 5
Chọn một trong các cụm từ ở bài tập 2 (ví dụ: trồng cây) và viết một đoạn văn khoảng 5 câu về đề tài đó.
Trả lời:
Mẫu 1:
Thành phố Hồ Chí Minh, với mật độ dân cư dày đặc và sự nhộn nhịp, nổi bật là trung tâm kinh tế và văn hóa của Việt Nam. Tuy nhiên, tình trạng rác thải vứt bừa bãi vẫn là vấn đề đáng lo ngại. Từ các con phố đông đúc đến các khu vực công cộng như công viên và bến xe buýt, bọc ni-lon, giấy báo, bã kẹo và vỏ chai vẫn bị vứt bỏ một cách tùy tiện.
Mặc dù có nhiều thùng rác công cộng và biện pháp quản lý rác thải tại khu dân cư, vẫn cần sự cải thiện. Hy vọng trong tương lai, sẽ có sự thay đổi tích cực với các chiến dịch làm sạch thành phố và phong trào nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh công cộng. Mỗi người dân cần nhận thức vai trò quan trọng của mình trong công việc này.
Chúng ta cần nhận thức vai trò của mình trong việc bảo vệ môi trường đô thị và giữ gìn vẻ đẹp của thành phố. Một thành phố xanh, sạch sẽ là nơi lý tưởng để sống, làm việc và thư giãn. Hãy cùng nhau hành động để biến ước mơ này thành hiện thực, làm cho mỗi góc phố ở Thành phố Hồ Chí Minh tỏa sáng với sự sạch đẹp và bảo vệ môi trường.
Mẫu 2:
Sáng nay, sân trường của chúng tôi rực rỡ với màu sắc và không khí nhộn nhịp. Tất cả học sinh đã sắp xếp thành hàng ngũ, mang theo đầy đủ dụng cụ và tinh thần hào hứng. Sân trường trở nên sôi động dưới sự chỉ đạo của các thầy cô giáo yêu quý.
Trong buổi lao động này, nhiệm vụ của chúng tôi là cải tạo khuôn viên trường bằng cách trồng lại các cây đã chết hoặc đang gặp khó khăn. Chúng tôi tập trung vào việc trồng các cây bóng mát như bàng, bằng lăng và phượng vĩ. Với sự nhiệt huyết, chúng tôi dùng cuốc và xẻng làm cho đất mềm và xốp trong các hố đã được chuẩn bị. Sau đó, chúng tôi đặt cây giống vào và lấp đầy đất xung quanh, sử dụng cọc tre để giữ cho cây vững gốc.
Mỗi cây trồng mới là một đóng góp vào việc xây dựng và bảo vệ môi trường xanh, làm cho khuôn viên trường thêm đẹp và mát mẻ. Buổi lao động này không chỉ giúp chúng tôi học được giá trị của công việc chung và tình yêu quê hương, mà còn nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và giữ gìn vẻ đẹp nơi chúng tôi sinh sống mỗi ngày.