Buzz
Luyện từ và câu: Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ - Tuần 20 giúp học sinh lớp 5 nhanh chóng trả lời các câu hỏi trong SGK Tiếng Việt 5 Tập 2 trang 21, 22, 23 và học biết cách tìm quan hệ từ, cách xác định các vế câu trong câu ghép.
Đồng thời, bài viết cũng hướng dẫn giáo viên tham khảo để soạn giáo án cho tiết học Luyện từ và câu Tuần 20 cho học sinh của mình. Mời quý thầy cô và các em học sinh cùng tải miễn phí bài viết dưới đây để ôn tập kiến thức cho tiết học Luyện từ và câu.
Hướng dẫn giải phần Nhận xét SGK Tiếng Việt 5 tập 2 trang 21, 22
Câu hỏi 1
Đoạn văn sau có câu ghép nào?
Trong tiệm cắt tóc, anh công nhân Ivanov đang chờ tới lượt mình thì cửa phòng mở ra, một người phụ nữ bước vào... Sau một lát, Ivanov đứng dậy nói: 'Đồng chí Lenin, giờ đã đến lượt tôi. Dù đồng chí không muốn làm mất trật tự, nhưng tôi có thể nhường chỗ và đổi chỗ cho đồng chí. Đó là quyền của tôi.'
Mọi người đều đồng tình rằng Ivanov nói đúng. Lenin không thể từ chối, đồng chí cảm ơn Ivanov và ngồi vào ghế cắt tóc.
Theo Hồ Chí Minh
Đáp án:
Đoạn văn có tổng cộng 3 câu ghép:
- Câu 1: ... anh công nhân Ivanov đang chờ tới lượt mình thì cửa phòng lại mở, một người phụ nữ bước vào...
- Câu 2: Dù đồng chí không muốn làm mất trật tự, nhưng tôi có thể nhường chỗ và đổi chỗ cho đồng chí.
- Câu 3: Lenin không thể từ chối, đồng chí cảm ơn Ivanov và ngồi vào ghế cắt tóc.
Câu hỏi 2
Phân biệt các vế câu trong từng câu ghép.
Câu hỏi 3
Sự khác nhau trong cách nối các vế câu trong những câu ghép trên là gì?
Đáp án câu 2 + 3:
| Các vế câu ghép | Cách nối các vế câu ghép |
Câu 1: Trong hiệu cắt tóc, anh công nhân I-va-nốp đang chờ tới lượt mình / thì cửa phòng lại mở, / một người nữa tiến vào. | Câu 1: - Vế 1 và 2 nối với nhau bằng quan hệ từ thì - Vế 2 và 3 nối với nhau trực tiếp (giữa 2 vế có dấu phẩy). |
Câu 2: Tuy đồng chí không muốn làm mất trật tự/ nhưng tôi có quyền nhường chỗ và đổi chỗ cho đồng chí. | Câu 2: Vế 1 và 2 nối với nhau bằng quan hệ từ tuy... nhưng. |
Câu 3: Lênin không tiện từ chối, / đồng chí cảm ơn I-va-nốp và ngồi vào ghế cắt tóc. | Câu 3: Vế 1 và 2 nối trực tiếp (giữa 2 vế có dấu phẩy). |
Hướng dẫn giải phần Luyện tập SGK Tiếng Việt 5 tập 2 trang 22, 23
Câu hỏi 1
Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây. Xác định các vế câu và các cặp quan hệ từ trong câu.
Nếu trong công tác, mọi người đều được cộng đồng ủng hộ, làm cho mọi người tin tưởng, kính trọng, yêu mến thì chắc chắn mọi người sẽ thành công. Để đạt được điều đó, mọi người phải rèn luyện đạo đức cách mạng.
Hồ Chí Minh
Đáp án:
Câu 1 là câu ghép gồm 2 vế câu.
Nếu trong công tác, mọi người đều được cộng đồng ủng hộ, làm cho mọi người tin tưởng, kính trọng, yêu mến // thì chắc chắn mọi người sẽ thành công.
Cặp quan hệ từ trong câu là: nếu... thì.
Câu hỏi 2
Trong hai câu ghép ở cuối đoạn văn dưới đây, tác giả đã lược bớt quan hệ từ. Hãy khôi phục lại những từ bị lược và giải thích vì sao tác giả lược các từ đó.
Thái hậu ngạc nhiên nói:
- Vũ Tán Đường hết lòng vì ngài, sao không tiến cử?
Tô Hiến Thành điều chỉnh:
- (...) Thái hậu hỏi về người hầu giỏi, thần đề nghị cử Vũ Tán Đường. Còn Thái hậu hỏi về người tài ba giúp đất nước (...) thần đề nghị cử Trần Trung Tá.
Theo QUỲNH CƯ - ĐỖ ĐỨC HÙNG
Đáp án:
(Nếu) Thái hậu hỏi về người hầu giỏi, thần đề nghị cử Vũ Tán Đường. Còn Thái hậu hỏi về người tài ba giúp đất nước (thì) thần đề nghị cử Trần Trung Tá.
-> Tác giả rút ngắn câu để tránh lặp lại, nhưng vẫn giữ cho người đọc hiểu được.
Câu hỏi 3
Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống:
a) Tấm chăm chỉ, hiền lành ... Cám thì lười biếng, độc ác.
b) Ông đã nhiều lần can gián ... vua không nghe.
c) Mình ghé nhà bạn ... bạn ghé nhà mình?
Đáp án:
a) Tấm luôn chăm chỉ, hiền lành trong khi Cám thì lười biếng, độc ác.
b) Ông đã nhiều lần can gián nhưng mà vua không nghe.
c) Mình ghé nhà bạn hay là bạn ghé nhà mình?
Bài tập Ghép các câu bằng từ quan hệ
Câu 1: Chọn câu mà con cho là đúng để hoàn thành câu còn thiếu ở chỗ trống:
'Mỗi câu ghép thường có cấu trúc giống ……. (bao gồm cả chủ ngữ và vị ngữ) và thể hiện một ý ……… với ý của câu khác.'
A. câu đặc biệt – quan hệ chặt chẽ.
B. một câu đơn – quan hệ chặt chẽ.
C. hai câu ghép – quan hệ rạch ròi.
D. một câu đơn – quan hệ rạch ròi.
Đáp án:
Mỗi câu ghép thường có cấu trúc giống một câu đơn (bao gồm cả chủ ngữ, vị ngữ) và thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của các câu khác.
Đáp án đúng: B.
Câu 2: Tìm các câu ghép trong đoạn văn sau?
Biển luôn thay đổi màu sắc tùy theo sắc mây trời. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc chắn. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ, … Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như vậy. Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ kỳ diệu muôn màu muôn sắc ấy phần lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.
Đáp án:
Danh sách các câu ghép trong đoạn văn đó là:
- Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc chắn.
- Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.
- Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề.
- Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ, …
- Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như vậy.
Câu 3: Hoàn thành câu ghép bằng cách thêm một vế vào chỗ trống?
Mặt trời mọc, …
A. rồi lặn
B. thật đẹp
C. sương dần tan
D. sau lũy tre
Đáp án:
'Mặt trời mọc, sương tan dần'
Đáp án đúng: C.
Câu 4: Hoàn thành câu ghép bằng cách thêm một vế vào chỗ trống:
Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn….
A. cũng giỏi giang.
B. có một người anh.
C. người anh thì lười biếng lại tham lam.
D. nghèo khó
Đáp án:
Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn người anh thì lười biếng lại tham lam.
Đáp án đúng: C.
