Luyện từ và câu: Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ - Tuần 22 giúp học sinh lớp 5 nắm vững cách trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa Tiếng Việt 5 Tập 2 trang 38, 39, cũng như hiểu rõ hơn về quan hệ điều kiện - kết quả, giả thiết - kết quả giữa hai vế câu ghép.
Ngoài ra, cũng là tài liệu tham khảo hữu ích cho giáo viên khi soạn giáo án cho bài học Luyện từ và câu Tuần 22. Hãy cùng tải miễn phí nội dung dưới đây để ôn tập kiến thức cho buổi học sắp tới.
Hướng dẫn giải bài tập SGK Tiếng Việt 5 tập 2 trang 38
Câu hỏi số 1
So sánh cách nối và sắp xếp các vế câu trong hai câu ghép sau đây:
a) Khi trời trở rét, con cần phải mặc ấm.
b) Con cần phải mặc ấm khi trời rét.
Đáp án:
a) Nếu trời trở rét // thì con cần phải mặc thật ấm.
b) Khi trời trở rét, con cần phải mặc ấm.
Câu | Cách nối | Cách sắp xếp các vế câu |
a | Nối với nhau bằng cặp quan hệ từ (QHT) nếu ... thì thể hiện quan hệ điều kiện (ĐK) - kết quả (KQ) | Vế 1 chỉ điều kiện, vế 2 chỉ kết quả. |
b | Nối với nhau chỉ bằng một QHT nếu thể hiện quan hệ ĐK- KQ | Vế 1 chỉ kết quả, vế 2 chỉ điều kiện. |
Câu 2
Tìm thêm các cặp từ liên kết có thể nối các vế câu biểu diễn quan hệ điều kiện - kết quả, giả thiết - kết quả.
Đáp án:
Các cặp từ liên kết nối các vế câu biểu diễn quan hệ Điều kiện - Kết quả, Giả định - Kết quả là: nếu... thì..., nếu như... vì..., hễ... thì... hễ mà... thì, giá.. thì, giả sử... thì.
Nhớ rằng: Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ.
Để biểu diễn quan hệ điều kiện - kết quả, giả định - kết quả giữa hai vế câu ghép, ta có thể liên kết chúng bằng:
- Một từ liên kết: nếu, hễ, giá, thì
- Hoặc một cặp từ liên kết: nếu... thì..., nếu như... vì..., hễ... thì... hễ mà... thì, giá.. thì
Hướng dẫn giải phần Luyện tập SGK Tiếng Việt 5 tập 2 trang 39
Câu 1
Tìm vế câu chỉ điều kiện (giả thiết), vế câu chỉ kết quả và các từ liên kết nối chúng trong các ví dụ dưới đây:
a) Nếu ông trả lời đúng, ngựa của ông đi một ngày được mấy bước, tôi sẽ nói cho ông biết, trâu của tôi cày một ngày được mấy đường.
Theo CẬU BÉ THÔNG MINH
b) Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng.
Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương.
Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm.
Là người, tôi sẽ chết cho quê hương.
TRƯƠNG QUỐC KHÁNH
Đáp án:
Câu | Vế điều kiện (giả thiết)
| Vế kết quả | Quan hệ từ |
a | Nếu ông trả lời đúng ngựa của ông đi một ngày mây bước (Vế ĐK) | thì tôi sẽ nói cho ông biết trâu của tôi một ngày cày được mấy đường. | Nếu ... thì |
b | Nếu là chim (Vế GT) | tôi sẽ là loài bồ câu trắng (Vế KQ) | Nếu |
b | Nếu là hoa (Vế GT) | tôi sẽ là một đóa hướng dương (Vế KQ) | Nếu |
b | Nếu là mây (Vế GT) | tôi sẽ là một vầng mây ấm (Vế KQ) | Nếu |
'Dưới tư duy của một con người, tôi sẽ hy sinh tất cả vì quê hương' được xem như một câu đơn được mở đầu bằng cụm từ 'Dưới tư duy của một con người'.
Câu hỏi số 2
Tìm từ liên quan phù hợp với mỗi chỗ trống để tạo thành những câu ghép chỉ điều kiện - kết quả hoặc giả định - kết quả:
a) ... vào chủ nhật này trời nắng đẹp ... chúng ta sẽ đi cắm trại.
b) ... khi bạn Nam phát biểu ý kiến ... cả lớp lại ngạc nhiên khen ngợi.
c) ... khi ta đạt được điểm cao này ... trận đánh sẽ rất thuận lợi.
Đáp án:
a) Nếu vào chủ nhật này trời đẹp thì chúng ta sẽ đi cắm trại. (ĐK — KQ).
b) Hễ khi bạn Nam phát biểu ý kiến thì cả lớp lại trầm trồ khen ngợi. (GT - KQ).
c) Khi ta đạt được điểm cao này thì trận đánh sẽ rất thuận lợi. (GT - KQ).
Câu hỏi số 3
Thêm vào chỗ trống một vế câu phù hợp để tạo thành câu ghép chỉ điều kiện - kết quả hoặc giả định - kết quả:
a) Hễ em đạt được điểm tốt ...
b) Nếu chúng ta mất cảnh giác ...
... thì nếu Hồng chịu khó học hành, Hồng đã có nhiều tiến bộ trong học tập.
Đáp án:
a) Hễ em đạt được điểm tốt thì bố lại tặng em một món quà nho nhỏ.
b) Nếu chúng ta không cẩn thận thì việc này khó thành công.
c) Nếu Hồng chịu khó học hành thì Hồng đã có nhiều tiến bộ trong học tập.
Bài tập Kết nối các vế câu ghép bằng từ quan hệ
Bài 1: Đọc câu sau và xem xét xem các phát biểu dưới đây đúng hay sai?
Nếu ông trả lời đúng về số lượng đường mà ngựa của ông có thể đi trong một ngày, tôi sẽ tiết lộ số lượng đường mà trâu của tôi có thể cày trong một ngày.
☐ Vế câu điều kiện (giả thiết) là ông trả lời đúng về số lượng đường mà ngựa của ông có thể đi trong một ngày.
☐ Vế câu điều kiện (giả thiết) là tôi sẽ tiết lộ số lượng đường mà trâu của tôi có thể cày trong một ngày.
☐ Vế câu chỉ hiện kết quả là ông trả lời đúng về số lượng đường mà ngựa của ông có thể đi trong một ngày.
☐ Vế câu chỉ hiện kết quả là tôi sẽ tiết lộ số lượng đường mà trâu của tôi có thể cày trong một ngày.
☐ Các từ quan hệ nối chúng trong câu là nếu…thì…
Đáp án:
Xác định các vế trong câu ghép
Nếu ông trả lời đúng về số lượng đường mà ngựa của ông có thể đi trong một ngày //
Điều kiện (giả thiết)
thì tôi sẽ tiết lộ số lượng đường mà trâu của tôi có thể cày trong một ngày .
Kết quả
Các phát biểu đúng là:
- Vế câu chỉ điều kiện (giả thiết) là ông trả lời đúng về số lượng đường mà ngựa của ông có thể đi trong một ngày.
- Vế câu chỉ kết quả là tôi sẽ tiết lộ số lượng đường mà trâu của tôi có thể cày trong một ngày.
- Các từ quan hệ nối chúng trong câu là nếu…thì….
Đáp án đúng: Đánh dấu x vào ô trống số 1, 4, 5
Bài 2: Đọc câu sau và xem xét xem các phát biểu dưới đây đúng hay sai?
Nếu là chim, tôi sẽ trở thành loài bồ câu trắng
Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương
Nếu là mây, tôi sẽ hiện thân thành một vầng mây ấm
Là con người, tôi sẵn sàng hy sinh cho quê hương
☐ Vế điều kiện (giả thiết) là nếu là chim/nếu là hoa/nếu là mây
☐ Vế điều kiện (giả thiết) là tôi sẽ trở thành loài bồ câu trắng/ tôi sẽ là một đóa hướng dương/ tôi sẽ hiện thân thành một vầng mây ấm
☐ Vế kết quả là nếu là chim/nếu là hoa/nếu là mây
☐ Vế kết quả là tôi sẽ trở thành loài bồ câu trắng/ tôi sẽ là một đóa hướng dương/ tôi sẽ hiện thân thành một vầng mây ấm
☐ Từ liên quan: nếu
Giải đáp:
Xác định các mệnh đề trong câu
Nếu là chim , tôi sẽ trở thành loài bồ câu trắng
Điều kiện Kết quả
Nếu là hoa , tôi sẽ là một đóa hướng dương
Điều kiện Kết quả
Nếu là mây , tôi sẽ hiện thân thành một vầng mây ấm
Điều kiện Kết quả
Là con người, tôi sẵn sàng hy sinh cho quê hương
Câu đơn
Các nhận định đúng trong câu là
- Vế điều kiện (giả thiết) là nếu là chim/nếu là hoa/nếu là mây
- Vế kết quả là tôi sẽ trở thành loài bồ câu trắng/ tôi sẽ là một đóa hướng dương/tôi sẽ hiện thân thành một vầng mây ấm
- Từ liên quan: nếu
Đáp án đúng: Đánh dấu x vào ô trống số 1, 4, 5
Bài 3: Điền một vế câu phù hợp để tạo thành câu ghép chỉ điều kiện – kết quả hoặc giả thiết – kết quả:
Nếu chúng ta chủ quan …………..
A. và không đánh giá cao người khác.
B. nếu chúng ta không thận trọng, chúng ta sẽ gặp thất bại
C. sau đó, chúng ta sẽ coi thường người khác
D. Là đối thủ
Giải đáp:
Các trường hợp A, C, D khi kết hợp với nhau chưa tạo thành một câu hoàn chỉnh
Đáp án đúng: B. nếu chúng ta không cẩn thận, chúng ta sẽ gặp thất bại