1. Mụn bọc là gì?
Nhiều người thường nhầm lẫn mụn bọc dưới da với mụn trứng cá, tuy nhiên không giống với loại mụn thông thường, mụn này chứa nhiều mủ, gây sưng đỏ và đau đớn nặng ở vùng mụn. Mụn bọc có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên khuôn mặt như cằm, mũi, trán,… nhưng mụn bọc ở má thường gặp nhất và gây di chứng dễ dàng nhất.
Mụn bọc không chỉ là nguyên nhân gây đau đớn mà còn làm ảnh hưởng đến vẻ đẹp của làn da
Mụn bọc xuất hiện là do quá trình viêm nhiễm trên bề mặt da, kết hợp với lỗ chân lông bị bít kín bởi bã nhờn, bụi bẩn, hoặc phấn trang điểm khiến vi khuẩn Propionibacterium phát triển. Sự xâm nhập của vi khuẩn này gây tổn thương và kích ứng nang lông nặng hơn, tạo ra mụn bọc.
Mụn bọc thường có kích thước lớn, cứng và gây đau nhức nặng hơn so với các loại mụn thông thường. Vùng nhân mụn có dịch mủ màu trắng hoặc vàng, có thể nổi lên hoặc nằm sâu trong da. Nếu không xử lý đúng cách, mụn bọc có thể vỡ ra, gây viêm nhiễm cho các vùng da xung quanh và làm tăng trầm trọng tình trạng mụn bọc. Hơn nữa, vùng da mụn bọc đã bị viêm nên nếu không phục hồi tốt, mụn vỡ ra sẽ để lại thâm, sẹo khó chữa trị.
2. Mụn bọc phát triển như thế nào?
Nhiều người nghĩ rằng khi bị mụn bọc không nên nặn mà để tự hết viêm và lặn xuống, thực tế dịch mủ sẽ không biến mất, nếu không xử lý mụn sẽ nhanh chóng tái phát trở lại.
Nặn mụn bọc không đúng cách có thể gây ra sự lan rộng của mụn
Bạn thường thấy mụn bọc tồn tại lâu hơn trên khuôn mặt so với các loại mụn khác, thường nó sẽ phát triển qua 3 giai đoạn như sau:
2.1. Giai đoạn 1
Mụn trứng cá hình thành do bụi bẩn, bã nhờn khiến lỗ chân lông bị tắc nghẽn, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập gây viêm, biến mụn thành mụn bọc chứa mủ. Đa phần mụn ở giai đoạn này khá nhỏ, chưa rõ ràng.
2.2. Giai đoạn 2
Ở giai đoạn này, quá trình viêm đã diễn ra khiến mụn sưng to lên, cùng với đó là sự hiện diện của dịch mủ màu vàng hoặc trắng bên trong. Dịch mủ này có thể nằm sâu không rõ ràng nhưng gây đau nhức, đặc biệt khi tiếp xúc với mụn. Mụn bọc ở giai đoạn này không nên chạm vào hoặc xử lý vì có thể làm tổn thương mụn, dễ để lại thâm và sẹo khó lành.
2.3. Giai đoạn 3
Đây là giai đoạn mụn chín, mủ được đẩy lên bề mặt da và có thể vỡ ra. Khi mụn vỡ, không chỉ có mủ mà cả máu cũng sẽ chảy ra, khiến da dần khỏi bệnh. Tuy nhiên, thâm mụn để lại sau này có thể kéo dài rất lâu, nếu không xử lý tốt, mụn bọc có thể gây ra sẹo vĩnh viễn.
3. Nguyên nhân gây mụn bọc rất phức tạp
Trong số các loại mụn, mụn bọc là một trong những loại khó xử lý và khó chữa trị nhất, một phần là do nguyên nhân gây bệnh phức tạp và khó loại bỏ hết. Dưới đây là các nguyên nhân dẫn đến sự hình thành của mụn bọc:
Nguyên nhân gây mụn bọc do sự rối loạn trong quá trình bài tiết
3.1. Rối loạn chức năng bài tiết
Hệ thống bài tiết chính của cơ thể là gan và thận, khi hai cơ quan này hoạt động không hiệu quả sẽ làm tăng lượng độc tố tích tụ, trong đó da là một trong những nơi chịu ảnh hưởng. Khi có sự rối loạn trong quá trình bài tiết, tuyến bã nhờn hoạt động quá mức sẽ khiến da tiết dầu nhiều hơn, dễ bị tắc nghẽn bởi bụi bẩn và tế bào da chết, dẫn đến sự hình thành của mụn. Khi kết hợp với việc vệ sinh da không tốt, mụn bọc ở mũi, má hoặc cằm sẽ phát triển mạnh mẽ.
3.2. Chế độ ăn uống và lối sống không lành mạnh
Không chỉ tâm trạng mà cơ thể bạn cũng có thể gặp phải tình trạng căng thẳng khi thận và gan hoạt động không hiệu quả, gây ra rối loạn cho các cơ quan khác trong cơ thể. Những thói quen như thức khuya, nghỉ ngơi không đủ, ăn uống không lành mạnh, làm việc quá lau,… đều ảnh hưởng đến cân bằng nội tiết, thậm chí có thể gây hại cho gan, mọc mụn bọc chỉ là một trong những hậu quả gặp phải.
3.3. Nguyên nhân di truyền
Một số người gặp phải mụn bọc khó chữa, kéo dài do yếu tố di truyền, tuy nhiên các nhà khoa học vẫn chưa xác định rõ ràng gen nào liên quan. Dù vậy, nếu mụn bọc là do nguyên nhân này, không có cách điều trị hoàn hảo nhưng phần lớn trường hợp này sẽ giảm dần và có thể cải thiện đáng kể nhờ chăm sóc da và sức khỏe tốt.
Mụn bọc thật khó chữa, và thường để lại vết thâm sau khi mời
Có thể thấy, những nguyên nhân gây ra mụn bọc khá phức tạp, khó khăn để loại bỏ hoàn toàn nhưng vẫn cần cải thiện từ từ để kiểm soát tình trạng mụn này.
4. Nên thực hiện những biện pháp nào khi bị mụn bọc để mụn mau lành?
Khi mụn bọc xuất hiện, có một số biện pháp trị hiệu quả mà bạn có thể áp dụng như:
4.1. Sử dụng kháng sinh dạng uống
Mụn bọc thường xuất hiện khi có nhiễm trùng vi khuẩn, sử dụng kháng sinh sẽ giúp giảm sưng viêm và ức chế hoạt động của vi khuẩn. Các loại kháng sinh thường được sử dụng như: minocycline, doxycycline, tetracycline,…
4.2. Sử dụng thuốc tránh thai
Nếu mụn bọc xuất phát từ rối loạn hormone, việc sử dụng thuốc tránh thai có thể điều chỉnh cân bằng hormone, giảm testosterone và từ đó giảm sản xuất bã nhờn, giảm tình trạng mụn bọc.
4.3. Sử dụng sản phẩm trị mụn
Với mụn bọc, các loại thuốc bôi thông thường thường không hiệu quả do vi khuẩn gây viêm. Do đó, bạn nên tìm đến sản phẩm chứa benzoyl peroxide, hydrocortisone, salicylic,…
Những loại thuốc này có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn, làm nhỏ mụn và giảm sưng viêm. Sử dụng sớm cũng giúp hạn chế vết thâm sau mụn.
1 số loại thuốc bôi giúp giảm viêm và làm nhỏ mụn bọc
4.4. Tiêm thuốc Cortisone
Phương pháp tiêm steroid này có thể áp dụng cho những trường hợp mụn cứng, sưng to. Dịch thuốc tiêm trực tiếp vào mụn giúp giảm viêm, làm mụn xẹp sau vài ngày. Tuy nhiên, phương pháp này thường gây sẹo cho da mụn, cần thời gian để da hồi phục.
Điều trị và kiểm soát nguyên nhân gây ra mụn bọc là một quá trình lâu dài, đòi hỏi sự kết hợp giữa chăm sóc sức khỏe tổng thể, thay đổi thói quen xấu để cải thiện nội tiết từ bên trong và sử dụng kem, thuốc trị mụn để giảm viêm, giúp mụn mau lành.
Khoa Da liễu, Bệnh viện Đa khoa Mytour là một địa chỉ y tế đáng tin cậy, chuyên tiếp nhận và điều trị mọi vấn đề liên quan đến da, bao gồm cả tình trạng da bị mụn bọc.