Buzz
Việt Nam đang trải qua quá trình hội nhập với thế giới. Hội nhập mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đi kèm với nhiều thách thức và sự cạnh tranh gay gắt hơn. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết cho mọi công dân thế giới, đó là cập nhật thông tin và tiếp thu văn hóa thế giới. Sách là một trong những kênh hiệu quả nhất để thực hiện nhu cầu học hỏi, và khuyến khích đọc sách nhiều hơn là một nhiệm vụ quan trọng của Chính phủ ngày nay. Bill Gates, chủ tịch Microsoft, luôn nhấn mạnh việc đọc sách trong các bài phát biểu của mình với sinh viên.
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường nghe một triết lý luôn đúng:
Muốn chữa bệnh, ta phải hiểu rõ nguyên nhân gây ra bệnh.
Triết lý này ý chỉ rằng, khi giải quyết một vấn đề, dù nó phức tạp đến mức nào, chúng ta nên bắt đầu từ nguyên nhân gốc rễ của vấn đề đó. Khuyến khích mọi người đọc sách nhiều hơn không phải là một điều lạ lẫm.
Một lý luận đơn giản, để khuyến khích đọc sách nhiều hơn, chúng ta cần tìm câu trả lời cho câu hỏi: “Tại sao người Việt Nam hiện nay ít đọc sách?”
Tại sao người Việt đang có thói quen đọc ít đi?
Khi điều tra nguyên nhân của một vấn đề, chúng ta cần xem xét cả hai loại nguyên nhân: Nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan.
Nguyên nhân khách quan là những tác động từ bên ngoài, từ môi trường xung quanh. Điều này gây ra hiện tượng đọc sách ít ở người Việt bởi:
- 1. Môi trường không thuận lợi cho việc đọc sách. Ở các nước phát triển, người ta thường đọc sách khi đi xe điện hoặc vào những kỳ nghỉ. Trái lại, ở Việt Nam, người ta thường đi xe máy và không có nhiều kỳ nghỉ.
2. Tiếng ồn ô nhiễm. Môi trường ồn ào, chật chội không phù hợp để đọc sách.
- 3. Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin và thiết bị thông minh. Điều này khiến con người dành nhiều thời gian cho các hoạt động trực tuyến như sử dụng mạng xã hội, chơi game, xem phim, và ít thời gian cho việc đọc sách.
Sự kết hợp giữa nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan đã dẫn đến hiện tượng nhiều người Việt không đọc sách và không thích đọc sách. Kết quả là, người Việt đang ngày càng đọc ít sách hơn. Điều này là một dấu hiệu không tích cực cho văn hóa đọc và giáo dục của đất nước.
Cơ sở của các biện pháp đề xuất
Muốn chữa bệnh, ta phải hiểu được nguyên nhân gây ra bệnh.
Tôi nhấn mạnh một lần nữa rằng, tất cả các giải pháp được đề xuất đều phải dựa trên việc kiểm soát các nguyên nhân gây ra tình trạng đọc sách ít ở người Việt, đặc biệt là giới trẻ. Câu hỏi ban đầu bây giờ trở thành: “Hãy đề xuất các biện pháp để giảm thiểu nguyên nhân dẫn đến hiện tượng ít đọc sách ở giới trẻ Việt Nam.”
Vấn đề ở đây là, phải tìm cách giảm thiểu nguyên nhân nào?
Câu trả lời là: Nguyên nhân chủ quan. Chúng ta không nên cố gắng kiểm soát các nguyên nhân khách quan. Các nguyên nhân khách quan là những yếu tố từ bên ngoài, phần lớn là những yếu tố không thể kiểm soát được. Điều này sẽ rất khó để thay đổi, trừ khi đó là các chính sách quốc gia. Thực tế, đây không phải là một vấn đề dễ giải quyết cho bất kỳ chính phủ nào, không chỉ riêng Việt Nam.
Tuy nhiên, nguyên nhân chủ quan lại khác biệt. Chúng bắt nguồn từ bên trong của quá trình diễn ra của vấn đề, vì vậy chúng ta có thể kiểm soát được nếu áp dụng các biện pháp và chiến lược phù hợp.
Nhật Bản thường phải đối mặt với động đất, nhưng họ không cố gắng ngăn chặn thiên tai này. Điều này là không khả thi. Thay vào đó, họ tập trung vào việc khắc phục hậu quả sau mỗi trận động đất. Mặc dù họ phải chịu thiên tai, kinh tế của họ vẫn mạnh mẽ vì họ có chiến lược khắc phục hậu quả.
Tất cả các nguồn lực đều có hạn. Cách chúng ta sử dụng các nguồn lực này sẽ quyết định liệu vấn đề có được giải quyết hay không. Vấn đề trong văn hóa đọc Việt Nam cũng không ngoại lệ.
Tập trung nguồn lực vào các biện pháp nhằm giảm thiểu những tác động tiêu cực của nguyên nhân chủ quan là hướng đi được đề xuất trong bài viết này.
Lời giải – Các đề xuất biện pháp của tôi
Các đề xuất biện pháp sẽ tập trung vào ba nhóm chính trong văn hóa đọc: Doanh nghiệp (nhà xuất bản); Nhà hảo tâm (những người ủng hộ văn hóa đọc); và Độc giả (những người đọc sách, đặc biệt là giới trẻ và học sinh – sinh viên).
Doanh nghiệp xuất bản cần coi độc giả là khách hàng hàng đầu và không nên tung ra thị trường những cuốn sách chất lượng kém. Dịch giả cần phải có đam mê và tài năng để mang đến những tác phẩm xuất sắc.
Các nhà xuất bản có thể hạ giá sách bằng cách giảm lợi nhuận, nhưng điều này không phải lúc nào cũng khả thi. Giảm biên lợi nhuận có thể không công bằng đối với họ, trừ khi giá của sách được định giá quá cao.
Cần có biện pháp giảm giá sách để người đọc có thể tiếp cận nhiều sách hơn, đặc biệt là sách ngoại văn, tiểu thuyết và sách khoa học. Đó là lúc những nhà hảo tâm có thể đóng vai trò quan trọng.
Nhà hảo tâm có thể tạo ra các thư viện công cộng, tủ sách siêu rẻ và phân phối chúng rộng rãi trong cộng đồng và các trường học. Điều này giúp nhiều người tiếp cận sách mà trước đây họ không có khả năng vì giá quá cao.
Ở Đức có một nhà xuất bản gọi là Reclam. Họ có một tủ sách gọi là tủ sách sinh viên, với sách bìa đen, giấy xấu, in chữ nhỏ, giá chỉ khoảng 2-5 Euro/cuốn. Điều này giúp sinh viên có thể mua sách với giá rẻ hơn nhiều so với sách thông thường.
(Nguồn: https://MyBook/ky-nang/lam-the-nao-de-kich-thich-viec-doc-sach-ktrmi8naax)
Các nhà tài trợ đầy tâm huyết cũng nên đồng lòng tài trợ cho các sự kiện văn hóa đọc, như cuộc thi Đọc Ngược do Viện Sách - MyBook tổ chức, để khích lệ thanh niên tham gia văn hóa đọc.
Không thể bỏ qua độc giả, đặc biệt là thanh niên, những người đang ở trong trường học. Họ cần nhận ra rằng, đọc sách không chỉ là một trách nhiệm mà còn là một nguồn cảm hứng. Hãy khuyến khích họ chia sẻ ý kiến và suy nghĩ của mình về những điều thú vị trong sách. Việc này giúp họ tích lũy kiến thức, rèn luyện tư duy và sáng tạo của bản thân.
Đó là cách để bạn có thể đọc nhiều sách hơn và hiệu quả hơn. Tin tôi đi!
Tóm lại, tôi muốn đề xuất ba phương pháp nhằm khuyến khích mọi người đọc sách nhiều hơn, đặc biệt là thanh niên - những người sẽ là nguồn lực quan trọng của đất nước. Ba phương pháp này nhắm đến ba nhóm chính trong văn hóa đọc: Nhà xuất bản; Nhà tài trợ; Độc giả.
- Biện pháp 1: Nhà xuất bản cần phải chú trọng hơn đến độc giả, đặt họ vào trung tâm hoạt động kinh doanh của mình.
Biện pháp 2: Các nhà hảo tâm nên sử dụng tài năng và tài lực của mình để giúp mọi người tiếp cận với nhiều sách hơn và tham gia vào các sự kiện văn hóa đọc.
Nhà nước có khả năng điều chỉnh toàn bộ kinh tế thông qua các biện pháp vĩ mô. Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn các tai họa, nhưng Nhà nước có thể giảm thiểu các rủi ro và đồng thời thúc đẩy văn hóa đọc thông qua các chính sách phù hợp.
Nhà nước có thể khuyến khích trực tiếp việc đọc sách, đặc biệt là đối với thanh niên và sinh viên, thông qua các chiến lược vĩ mô như Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng. Ví dụ điển hình là Quyết định số 329/QĐ-TTg ngày 15/3/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, với định hướng đến năm 2030.
Các biện pháp điều chỉnh khác cũng có tác động vĩ mô đến nền kinh tế và ảnh hưởng đến việc đọc sách của mọi người. Ví dụ, phương tiện giao thông có ảnh hưởng đến việc đọc sách của người dân. Tuy nhiên, thông qua các biện pháp điều chỉnh của Chính phủ, việc sử dụng phương tiện công cộng có thể tăng, từ đó thúc đẩy việc đọc sách trong lúc di chuyển.
Các biện pháp điều chỉnh của Chính phủ có ảnh hưởng rộng lớn đến đời sống xã hội, và nếu những biện pháp này mang lại tác động tích cực, thì văn hóa đọc cũng sẽ phát triển theo. Khi đó, số người đọc sách sẽ tăng lên một cách tự nhiên.
Tôi muốn truyền đạt điều gì thông qua bài viết này?
Có những biện pháp nào có thể được thực hiện để khuyến khích mọi người đọc sách nhiều hơn, đặc biệt là các bạn trẻ?
Đây không phải là một câu hỏi đơn giản. Ba giải pháp được đề xuất trong bài viết này cũng không phải là phương án có thể thực hiện được ngay lập tức. Để đạt được kết quả, cần sự kiên trì, quyết tâm và sự hỗ trợ của toàn bộ cộng đồng. Mặc dù không phải là những phương án duy nhất, nhưng tôi tin rằng chúng sẽ là những gợi ý đáng quan tâm cho cộng đồng - những người đam mê đọc sách và muốn lan tỏa văn hóa đọc.
Tác giả: DO
