Chúng ta cần những người mà chúng ta có thể tin cậy để hỗ trợ tinh thần, đảm bảo sự ổn định và ý thức cộng đồng để xây dựng niềm tin lớn hơn trong cuộc sống của chúng ta thông qua việc tập trung vào các mối quan hệ, tính nhất quán và chuyên môn.
Nếu bạn cảm thấy đang thiếu niềm tin trong các mối quan hệ xã hội ngày nay, bạn không phải là người duy nhất. Thế giới đang trải qua sự mòn mỏi nghiêm trọng về niềm tin vào chính phủ, thể chế và cộng đồng của chúng ta.
Theo báo cáo của Edelman Trust Barometer, 53% số người được hỏi cho biết đất nước của họ ngày nay bị chia rẽ nhiều hơn bao giờ hết (Edelman, 2023). Sự thiếu tin tưởng này đồng thời với tỷ lệ cô đơn, lo lắng và trầm cảm đang tăng trên toàn thế giới (theo Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ, 2022; Tổ chức Y tế Thế giới, 2022).
Mặc dù để bảo vệ bản thân, chúng ta thường cần phải cẩn trọng trong việc lựa chọn người để tin tưởng, việc chúng ta cần những người mà chúng ta có thể tin cậy sẽ mang lại sự ổn định, hỗ trợ và cảm giác luôn được bảo vệ trong một cộng đồng ở cuộc sống của chúng ta.
Có ba yếu tố quan trọng trong việc xây dựng lòng tin
- Tạo lập mối quan hệ
- Sự nhất quán
- Chuyên môn được kiểm chứng (Folkman, 2022)
Dường như sự nhất quán sẽ đóng vai trò quan trọng nhất, nhưng khi nhà nghiên cứu Joe Folkman phân tích dữ liệu, ông phát hiện rằng “mặc dù tất cả đều quan trọng và thực tế, có sự tương tác giữa chúng, nhưng yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất là các mối quan hệ”. (Folkman, giao tiếp cá nhân, 2023).
Theo Folkman, tác giả của The Trifecta of Trust (2022), ba yếu tố này cũng xây dựng niềm tin trong các tổ chức và cũng có thể xây dựng niềm tin trong cộng đồng của chúng ta (Folkman, 2023).
1. Mối quan hệ
Niềm tin bắt đầu từ mối quan hệ, theo tiến sĩ tâm lý học Barbara Fredrickson đã khám phá ra rằng ngay cả “những khoảnh khắc kết nối ngắn ngủi giữa người với người” cũng có tác động tích cực đến chúng ta, thậm chí có thể để lại những ấn tượng đặc biệt hơn cả những mối quan hệ lâu dài.
Chúng ta có thể tạo ra những kết nối này không chỉ với bạn bè thân thiết và các thành viên trong gia đình mà còn với nhân viên, bạn bè cũng như đồng nghiệp hoặc bất kỳ ai khác mà chúng ta gặp trong cuộc sống hàng ngày. Một nụ cười đơn giản, một ánh mắt giao tiếp thân thiện, hay có lẽ là một lời tử tế, đôi khi chỉ cần vậy thôi.
Những kết nối này mang lại lợi ích cho cả người cho và người nhận, giúp nâng cao tâm trạng của chúng ta, hay giảm căng thẳng, điều này giúp thúc đẩy sức khỏe tinh thần tốt hơn, đồng thời hạn chế những điều tiêu cực làm ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần (Fredrickson, 2013). Những tương tác nhỏ này có thể xây dựng cộng đồng đáng tin cậy và quan tâm hơn.
Fredrickson đã viết rằng “các nghiên cứu về mạng xã hội thực tế cho thấy rằng, theo thời gian, hạnh phúc lan tỏa có thể lan rộng trong cộng đồng” theo hiệu ứng lan tỏa tích cực (2013, tr. 61).
2. Sự nhất quán
Folkman nói rằng sự nhất quán thường là một vấn đề đối với các nhà lãnh đạo. Khi ai đó ở nơi làm việc yêu cầu hỗ trợ, một nhà lãnh đạo có thiện chí hứa sẽ giúp đỡ, nhưng có thể bị phân tâm và không thực hiện theo, điều này vô tình phá vỡ sự tin tưởng ban đầu dành cho nhau, gây tổn thương và dần ảnh hưởng đến công việc chính.
Folkman chỉ ra rằng, “Khi mọi người yêu cầu chúng ta làm điều gì đó, họ luôn nhớ,” ngay cả khi chúng ta không làm, và rằng trong tất cả các mối quan hệ của chúng ta. Chúng ta “cần” chú ý nhiều hơn đến những điều đó và cẩn thận với những gì chúng ta đã hứa.
3. Chuyên môn
Luôn tin tưởng vào kiến thức chuyên môn và khả năng của ai đó là điều quan trọng trong công việc và cộng đồng. Folkman chia sẻ rằng khi anh ấy đến bác sĩ và được khuyên tập thể dục nhiều hơn, ăn uống lành mạnh hơn để cải thiện sức khỏe, anh ấy tuân thủ lời khuyên vì tin tưởng vào kiến thức y khoa của các chuyên gia.
Ở cộng đồng của chúng ta, mối quan hệ, sự nhất quán và chuyên môn là yếu tố quan trọng khi chúng ta cần tìm người đáng tin cậy, chẳng hạn trong việc sửa chữa xe hơi hoặc nhà cửa.
Dựa vào sự giới thiệu của bạn bè, đặc biệt là từ người đã thực hiện nhiều công việc cho ngôi nhà của họ, vì họ biết các thợ làm việc trung thực, đáng tin cậy và tính phí hợp lý. Và anh đã chia sẻ những giới thiệu này với bạn bè trong một mạng lưới tin cậy để mọi người cùng có lợi.
1. Tìm kiếm nhà trị liệu để củng cố mối quan hệ
Theo Folkman, sự thiếu tin tưởng sẽ gây ra xung đột trong tổ chức, làm cho việc hoàn thành công việc trở nên khó khăn hơn và rõ ràng, niềm tin lớn hơn có thể mang lại lợi ích cho nền kinh tế của chúng ta.
Anh nhận thấy khi Khảo sát Giá trị Thế giới đặt câu hỏi, 'Có thể tin tưởng được hầu hết mọi người không?' và câu trả lời nhận được hơn 70 phần trăm dân số ở Na Uy đồng ý, hơn 60 phần trăm đồng ý ở Hà Lan, 42 phần trăm ở Hoa Kỳ và dưới 5 phần trăm ở Colombia. Ông cũng phát hiện rằng mối tương quan giữa mức độ tin cậy này và tổng sản phẩm quốc nội của một quốc gia có ý nghĩa cao là 0,83.
2. Xây dựng niềm tin trong cuộc sống
Làm thế nào chúng ta có thể bắt đầu xây dựng niềm tin trong cuộc sống và cộng đồng của mình? Nghiên cứu của Folkman đã phát hiện ra rằng chúng ta có thể cải thiện mối quan hệ bằng cách lắng nghe và đánh giá cao người khác.
Đánh giá cao người khác là một thực hành của lòng biết ơn, có thể giúp củng cố sức khỏe, hệ thống miễn dịch và khả năng phát triển của chúng ta.
Chúng ta nên kiên định, giữ lời hứa và làm những gì mà chúng ta đã nói sẽ làm.
Folkman chỉ ra rằng chúng ta có thể chia sẻ kiến thức chuyên môn bằng cách trở thành người cố vấn cho người khác. Giúp đỡ người khác học hỏi và phát triển có thể xây dựng mối quan hệ tin cậy mạnh mẽ. Chúng ta có thể ít cạnh tranh hơn và cộng tác nhiều hơn, nhận ra rằng khi làm việc cùng nhau, chúng ta sẽ trở thành một phần của nhóm.