1. Hội chứng đau cân cơ là gì?
Hội chứng này còn được gọi là rối loạn chức năng (MFPDS). Đây là một trong những vấn đề phổ biến nhất hiện nay ảnh hưởng đến thái dương hàm. Đặc biệt, nó thường xảy ra phổ biến hơn ở phụ nữ và thường tập trung ở những người sau 20 tuổi và trên tuổi mãn kinh.
Hội chứng đau cân cơ có thể phát sinh ở bất kỳ vùng nào trên cơ thể
Cơ thể có thể cảm thấy đau từ những điểm tiếp xúc giữa các cơ với phần cơ bị ảnh hưởng, có thể dẫn đến các vấn đề rối loạn vào ban đêm như nghiến răng. Hiện tượng này xảy ra khi có sự tiếp xúc không bình thường giữa các răng, gây ra căng thẳng hoặc làm gián đoạn giấc ngủ. Dù vẫn còn nhiều tranh cãi xung quanh vấn đề này. Hội chứng đau cân cơ không chỉ xuất hiện ở vùng cơ nhai mà còn có thể phát triển ở bất kỳ vùng cơ nào trên cơ thể, đặc biệt là ở vùng cổ và cơ lưng.
2. Các triệu chứng và dấu hiệu nhận biết
Những người mắc phải hội chứng đau cân cơ thường trải qua một số triệu chứng đặc trưng. Cơ nhai và xương hàm trở nên đau và nhạy cảm hơn so với bình thường. Khả năng di chuyển của cơ hàm bị hạn chế. Ngoài ra, người bệnh có thể gặp phải tình trạng nghiến răng vào ban đêm và gặp khó khăn trong việc hô hấp khi ngủ (có thể bị tắc nghẽn hoặc ngăn chặn đường hô hấp trên).
Tất cả những biểu hiện này có thể gây đau đầu cho người bệnh. Chúng thường trở nên nặng hơn sau khi thức dậy và dần dần giảm đi trong ngày. Việc phân biệt cơn đau của hội chứng này với viêm động mạch tế bào khổng lồ là cần thiết. Một số triệu chứng thường gặp vào ban ngày bao gồm đau mỏi cơ, đau hàm và đau đầu. Những biểu hiện này có thể trở nên trầm trọng hơn khi người bệnh liên tục nghiến răng trong suốt ngày.
Một số dấu hiệu cơ bản của hội chứng
Tình trạng hàm bị lệch sang một bên khi mở miệng nhưng không phải đột ngột hoặc luôn ở đúng một điểm khi mở như trong chứng di lệch nội khớp của thái dương hàm. Khi người bệnh được tác dụng một lực khá nhẹ thì bác sĩ có thể làm cho người bệnh mở độ rộng của miệng từ 1mm đến 3mm so với mức biên độ tối đa.
3. Làm sao để chẩn đoán hội chứng đau cân cơ?
Đối với hội chứng đau cân cơ, các bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán tình trạng bệnh như sau:
Quy trình chẩn đoán bệnh sẽ thực hiện như sau:
-
Đánh giá lâm sàng của bệnh.
-
Một số trường hợp cần thực hiện giấc ngủ đa ký.
-
Sử dụng một phương pháp thử đơn giản: Bác sĩ đặt từ 2 đến 3 que đè lưỡi vào giữa răng hàm lớn của mỗi bên. Bệnh nhân sẽ đóng miệng lại từ từ. Sự tách rời của khớp có thể làm mất các dấu hiệu này.
-
X-quang thường không hữu ích trong việc chẩn đoán, trừ khi loại trừ viêm khớp. Nếu nghi ngờ về viêm động mạch tế bào khổng lồ, bác sĩ sẽ đo lường ESR.
-
Giấc ngủ đa ký có thể được thực hiện nếu nghi ngờ về rối loạn hô hấp khi ngủ.
Các biện pháp chẩn đoán bệnh
4. Phương pháp điều trị hội chứng đau cân cơ
Hội chứng đau cân cơ có thể được điều trị bằng những phương pháp sau đây:
-
Sử dụng thuốc giảm đau ở mức độ nhẹ.
-
Đeo máng nhai.
-
Một số trường hợp bệnh nhân sẽ được bác sĩ cân nhắc sử dụng thuốc an thần trước khi đi ngủ.
-
Tham gia các bài tập vật lý trị liệu để cải thiện tình trạng.
4.1. Đeo máng nhai
Đây là một loại dụng cụ cá nhân do nha sĩ thiết kế nhằm ngăn chặn sự tiếp xúc trực tiếp giữa các răng. Đồng thời, giúp phòng tránh tổn thương khi nghiến răng.
Máng nhai nên được sử dụng trong thời gian ngắn và chỉ dùng như một công cụ chẩn đoán trong ngắn hạn. Vì máng có thể khiến răng di chuyển, vì vậy cần phải được làm đúng cách, phù hợp với hàm của bệnh nhân.
Phương pháp sử dụng máng nhai cho người bệnh
4.2. Sử dụng thuốc
Benzodiazepine với liều lượng thấp được sử dụng trước khi đi ngủ sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất với những bệnh nhân ở mức độ nặng cấp tính. Liều thuốc này sẽ giúp giảm triệu chứng của bệnh tạm thời. Khi bệnh nhân gặp thêm triệu chứng rối loạn giấc ngủ, như ngưng thở khi ngủ, cần xem xét kỹ lưỡng khi sử dụng thêm thuốc an thần và thuốc giãn cơ. Bởi vì, những loại thuốc này có thể làm tình trạng bệnh trở nên nặng hơn.
Đối với thuốc giảm đau ở mức độ nhẹ như NSAIDs hoặc acetaminophen có thể được chỉ định sử dụng độc lập hoặc sử dụng cùng lúc cả hai loại. Cyclobenzaprine có thể giúp một số trường hợp cảm thấy thư giãn hơn. Trong trường hợp bệnh mạn tính, không nên sử dụng opioids, ngoại trừ chỉ định sử dụng tạm thời trong giai đoạn tái phát cấp tính.
Những trường hợp bệnh nhân mắc phải đau mạn tính có thể dẫn đến tình trạng trầm cảm. Trong tình huống này, bệnh nhân cần sử dụng thêm thuốc chống trầm cảm khi được chỉ định và được giám sát bởi nhân viên y tế.
4.3. Phương pháp vật lý trị liệu
Người bệnh trong quá trình điều trị cần học cách ngưng nghiến răng khi tỉnh trạng. Không nên nhai các thức ăn cứng hoặc kẹo cao su để tránh gây ảnh hưởng đến cơ hàm. Các bài tập vật lý trị liệu và phản hồi sinh học được áp dụng để giúp người bệnh cảm thấy thư giãn hơn trong một số trường hợp.
Các bài tập vật lý trị liệu cũng rất hữu ích
Để chữa trị hội chứng đau cân cơ, ta có thể áp dụng liệu pháp vật lý như kích thích điện thần kinh qua da (TENS) và phương pháp “xịt & căng”. Khi thực hiện phương pháp này, miệng của bệnh nhân sẽ mở rộng tối đa sau khi vùng đau được làm lạnh bằng đá hoặc chất làm lạnh (ethyl chloride).
Gần đây, việc sử dụng Botulinum - một loại chất độc đã mang lại kết quả tích cực trong việc giảm co thắt cơ của hội chứng này. Hầu hết bệnh nhân, ngay cả khi không tiến hành điều trị, vẫn ghi nhận sự giảm nhẹ các triệu chứng trong khoảng thời gian từ 2 đến 3 năm sau đó.