Lý thuyết văn học

Lý thuyết văn học là lĩnh vực nghiên cứu văn học từ góc độ lý thuyết, nhằm khám phá những quy tắc cơ bản nhất của văn học. Nó bao gồm việc phân tích bản chất sáng tác, vai trò xã hội và thẩm mỹ của văn học, đồng thời xác định phương pháp lý luận và phân tích văn học.

Mục tiêu

Mục tiêu của lý thuyết văn học là khám phá và thảo luận về các vấn đề và đặc điểm của văn học, cũng như ảnh hưởng và tác động của nó đối với con người và xã hội.

Hơn nữa, kiến thức về lý thuyết văn học sẽ giúp chúng ta trả lời các câu hỏi cụ thể về văn học như nguồn gốc của nó, chức năng của văn học, và mục đích tồn tại của văn học.

Các nhà văn và nhà thơ thường nghiên cứu các hiện tượng văn học để đưa ra các khái niệm và luận điểm về quy luật của văn học. Nhờ vào sự nghiên cứu này, người đọc và người nghe có thể hiểu sâu hơn và rõ ràng hơn về bản chất của các hiện tượng văn học như tác giả, tác phẩm, và các trào lưu văn học.

Kiến thức lý thuyết văn học đang không ngừng phát triển với nhiều xu hướng, tư tưởng, và quan niệm khác nhau, đôi khi đồng nhất nhưng cũng có khi mâu thuẫn. Các nghiên cứu lý thuyết văn học tiếp tục được thực hiện hàng ngày, mang đến những góc nhìn mới và sâu sắc hơn về văn học.[1]

Đối tượng nghiên cứu

Lý thuyết văn học có thể được phân loại thành các nhóm lý thuyết chính để nghiên cứu.

Đặc điểm của văn học

Giải thích các đặc điểm cơ bản của văn học, trả lời các câu hỏi như nguồn gốc của văn học, đối tượng chính của nó là gì, cấu trúc của tác phẩm văn học ra sao, và phương pháp phản ánh của văn học là gì… Lý thuyết về đặc trưng của văn học, như một hoạt động sáng tạo của con người, bao gồm tính hình tượng, nghệ thuật, lý tưởng thẩm mỹ, thuộc tính xã hội của văn học, phong cách sáng tác và các nguyên tắc đánh giá tác phẩm.

Cấu trúc tác phẩm

Lý thuyết về cấu trúc tác phẩm văn học đề cập đến các khái niệm như đề tài, chủ đề, nhân vật, tính cách, cảm hứng, cốt truyện, kết cấu, phong cách, ngôn ngữ, thi pháp, và các quy luật thơ ca.

Quá trình văn học

Lý thuyết về quá trình văn học bao gồm các khái niệm chính về phong cách, các loại và thể loại văn học, các trào lưu và xu hướng văn học, cũng như các quá trình văn học nói chung.