
Rất ít người Mỹ ngoài giới học thuật biết đến John Rawls, nhưng ảnh hưởng của ông đối với tâm trí người Mỹ thật đáng kinh ngạc. Hai cuốn sách lớn của ông, 'Lý thuyết về Công lý' và 'Chủ nghĩa Tự do Chính trị', đã thay đổi cách nhiều người Mỹ thảo luận và hiểu về công lý, bình đẳng, tự do cá nhân và chủ nghĩa hiến pháp. Mặc dù ông có phong cách ôn hòa, nhưng tinh thần độc đáo trong lý thuyết của ông đã khuyến khích ý thức về sự đa dạng, sự phân cực chính trị và ý thức hệ, sự đối kháng với tôn giáo và hoạt động pháp luật. Tất nhiên, sẽ là một sai lầm nếu đặt tất cả những tai ương của chúng ta lên lý thuyết của Rawls, nhưng sẽ không kém phần rắc rối nếu bỏ qua ảnh hưởng ghê gớm mà ông đã gây ra đối với đời sống chính trị của Mỹ. Mặc dù Rawls không phải là nhà tư tưởng đầu tiên nêu rõ mọi lý thuyết về tự do, nhưng lý thuyết của ông đã giúp mang lại tính hợp pháp cho chúng.
Ảnh hưởng của Rawls đối với Mỹ ngày nay có thể thấy qua cách mọi người hiểu và nhìn nhận các vấn đề chính trị hiện đại, thường là thông qua lăng kính của Rawls. Ví dụ: - Nhiều người Mỹ tự nhận thức mình chủ yếu qua các nhóm mà họ xác định. - Một số người hướng tới 'sự đồng thuận' lý thuyết hơn là Hiến pháp để xác định quyền lực của chính phủ. - Những người khác tránh đề cập đến tôn giáo ở nơi công cộng. - Hầu hết coi Tòa án Tối cao Hoa Kỳ là nơi dẫn chính trị của người dân.
Gần đây, tôi đã hỏi Ken về tác giả nào đã ảnh hưởng đến anh ấy khi còn trẻ, và câu trả lời của anh ấy đã khiến tôi ngạc nhiên. Không, không phải Ayn Rand như nhiều người nghĩ. Anh ấy đã chọn Lý thuyết Công lý của John Rawls. Một trong những lập luận nổi tiếng nhất của Rawls, ông nói: 'Chúng ta cần tưởng tượng mình ở trong một tình huống trước khi bất kỳ xã hội cụ thể nào tồn tại'. Ý tưởng là nếu chúng ta muốn xây dựng một xã hội công bằng, chúng ta phải đặt mình sau màn vô minh, không biết tài năng của mình là gì hoặc thiếu tài năng gì.
Phạm Tài Khoản