Mã hoá

Trong mật mã học – một lĩnh vực toán học ứng dụng trong công nghệ thông tin, mã hoá là phương pháp để chuyển đổi thông tin (phim ảnh, văn bản, hình ảnh...) từ định dạng thông thường sang dạng không thể hiểu được nếu không có phương tiện giải mã.

Giải mã là phương pháp để chuyển đổi thông tin đã được mã hoá về dạng thông tin ban đầu, là quá trình ngược của mã hoá.

Một hệ thống mã hoá bao gồm các thành phần:

1. thông tin trước khi mã hoá, được ký hiệu là P (Plaintext).
2. thông tin sau khi mã hoá, được ký hiệu là C (Ciphertext).
3. chìa khóa, được ký hiệu là K (Key).
4. phương pháp mã hoá/giải mã, được ký hiệu là E/D (Encryption/Decryption).

Quá trình mã hoá được thực hiện bằng cách áp dụng hàm toán học E lên thông tin P, ban đầu được biểu diễn dưới dạng số, để trở thành thông tin đã mã hoá C.

Quá trình giải mã được thực hiện ngược lại: áp dụng hàm D lên thông tin C để thu được thông tin đã giải mã P.

Các hệ thống mã hoá

Có các hệ thống mã hoá đối xứng và mã hoá bất đối xứng. Hai loại mã khóa này khác nhau về số lượng khóa. Mã hoá đối xứng sử dụng cùng một khóa để mã hoá/giải mã. Trong khi đó, mã hoá bất đối xứng sử dụng hai khóa khác nhau để mã hoá và giải mã thông tin. Mỗi hệ thống mã hoá có ưu nhược điểm riêng. Mã hoá đối xứng xử lý nhanh nhưng độ an toàn không cao. Mã hoá bất đối xứng xử lý chậm hơn, nhưng độ an toàn và tính thuận tiện trong quản lý khóa cao. Trong các ứng dụng mã hoá hiện tại, người ta thường kết hợp các ưu điểm của cả hai loại mã hoá này.

Ứng dụng

Mã hoá đóng vai trò rất quan trọng, đặc biệt là trong giao dịch điện tử sử dụng tiền mã hoá như Bitcoin chẳng hạn. Nó giúp đảm bảo tính bí mật và toàn vẹn của thông tin khi thông tin đó được truyền trên mạng. Mã hoá cũng là nền tảng của kỹ thuật chữ ký điện tử, hệ thống PKI...

Phân loại

Các loại mã hoá SHA:

SHA-64

Băm SHA-128

Băm SHA-256

Băm SHA-512