MÃ SÁCH

MÃ SÁCH (viết tắt từ digital object identifier trong tiếng Anh, nghĩa là 'mã định danh đối tượng') là một mã số cung cấp liên kết vĩnh cửu (permalink) cho một tập tin trên World Wide Web. Nếu địa chỉ của tập tin thay đổi, mã sách sẽ tự động dẫn người dùng đến địa chỉ mới. Các nhà xuất bản đăng ký mã sách vào một thư mục quản lý tập trung và sử dụng địa chỉ thư mục này cùng với mã sách thay vì địa chỉ mạng thông thường. Hệ thống mã sách được sáng lập bởi Hiệp hội các Nhà xuất bản Mỹ phối hợp với Hãng Thúc đẩy Nghiên cứu Quốc gia của Hoa Kỳ (CNRI), và hiện đang được quản lý bởi Tổ chức Mã Sách Quốc tế. Cơ bản, hệ thống mã sách là một hệ thống điều hướng trang web thông qua việc quản lý tập trung.

Ban đầu, chỉ có một thư mục quản lý tập trung duy nhất được điều hành bởi Tổ chức Mã Sách Quốc tế. Tuy nhiên, có kế hoạch mở rộng để thêm các thư mục khác, được quản lý bởi các ngành công nghiệp lớn. Một mã sách có thể được trình bày như sau:

doi:10.1002/ISBNJ0-471-58064-3

Trong đó, '10.1002' đại diện cho thư mục, và phần sau dấu '/' là phần còn lại của mã sách - trong ví dụ này, số ISBN của cuốn sách đã được xuất bản. Số '-3' chỉ chương hoặc phần của cuốn sách.

Mã DOI có thể được giải mã khi nó nằm trong URL. Để truy cập tập tin trực tuyến, bạn có thể thêm mã DOI sau địa chỉ URL dx.doi.org. Ví dụ:

http://dx.doi.org/10.1000/182

Địa chỉ 'dx.doi.org' là thư mục quản lý chính. Khi truy cập địa chỉ này, bạn sẽ được đưa đến thư mục quản lý và nhận được URL của DOI, từ đó truy cập đến URL đích. Nếu thư mục quản lý luôn được cập nhật, cả người dùng và chủ sở hữu tập tin sẽ luôn được đảm bảo rằng DOI dẫn đến phiên bản mới nhất của tài liệu.

Người sử dụng đầu tiên của hệ thống DOI chủ yếu là các nhà xuất bản lớn, cần theo dõi hàng nghìn tài liệu xuất bản, nhiều trong số đó có trên mạng. Thay đổi thư mục cho số lượng lớn tài liệu khiến việc thay đổi liên kết trên mạng và tạo các trang chuyển hướng cho người dùng trở nên phức tạp. Với hệ thống DOI, mọi thay đổi chỉ cần cập nhật vào thư mục tập trung mà không làm ảnh hưởng đến liên kết trên mạng nếu liên kết sử dụng DOI.

Hệ thống DOI áp dụng công nghệ Handle System từ Hãng Thúc đẩy Nghiên cứu Quốc gia (CNRI).

• URL
• liên kết vĩnh cửu

Liên kết bên ngoài

• Tổ chức Mã Sách Quốc tế
• Tổ chức CrossRef