Đây là một mô hình kinh doanh kinh điển được Nhóm Tư vấn Boston (BCG) giới thiệu nhằm xác định chu kỳ sống của sản phẩm. Mô hình này được thể hiện qua một hình chữ nhật chia làm 4 phần và được biết đến với các tên gọi như BCG matrix, B.C.G. analysis, BCG-matrix, Boston Box, hay Boston Matrix.
Ma trận này được Bruce Henderson từ Boston Consulting Group giới thiệu lần đầu vào năm 1970 để giúp các doanh nghiệp phân tích mô hình kinh doanh, sản phẩm, và danh mục sản phẩm của họ trên thị trường. Nó được áp dụng rộng rãi trong nghiên cứu marketing, thương hiệu, sản phẩm, quản lý chiến lược, và phân tích danh mục đầu tư.
Chi tiết về ma trận
Ma trận gồm bốn ô vuông:
- Dấu hỏi: Khi một sản phẩm mới bước chân vào thị trường, nó thường bắt đầu từ ô này. Sản phẩm có thể có tiềm năng tăng trưởng nhanh chóng và nhiều triển vọng, nhưng cũng đi kèm với rủi ro cao, do đó nó được biểu tượng bằng dấu hỏi. Sản phẩm ở ô này thường chỉ cho thấy sự tăng trưởng mà không đem lại nhiều lợi nhuận thực tế.
- Ngôi sao: Vị trí cao trên trục Tăng trưởng thị phần của ma trận. Sản phẩm hoặc dịch vụ ở đây có tốc độ tăng trưởng thị phần mạnh và chiếm lĩnh được phần lớn thị trường. Tuy nhiên, khả năng sinh lời của nó vẫn còn là dấu hỏi, phụ thuộc vào hiệu quả giữa doanh thu và chi phí. Dù vậy, sản phẩm nằm ở ô Ngôi sao đều đang thu hút sự chú ý và có tiềm năng lớn.
- Bò sữa: Ô này đại diện cho sản phẩm có tốc độ tăng trưởng thị phần chậm nhưng lại mang lại lợi nhuận ổn định. Tương tự như một con bò sữa, sản phẩm ở vị trí này tạo ra dòng tiền ổn định và hiệu quả kinh doanh cao.
- Chó mực: Sản phẩm ở đây thường không còn khả năng phát triển hoặc đang trong giai đoạn suy thoái, mang lại lợi nhuận thấp. Dòng tiền tạo ra không đủ để sinh lời hay duy trì hoạt động kinh doanh lâu dài. Nếu sản phẩm từ ô Bò sữa có nguy cơ rơi vào ô Chó mực, cần có sự quản lý khôn ngoan để cải thiện hoặc duy trì vị trí hiện tại.
Phần mềm/Mã nguồn mở
- Phần mềm sử dụng Ma trận Boston Lưu trữ 2008-07-24 tại Wayback Machine
- Phần mềm tạo sơ đồ Ma trận Boston và biểu đồ Folio Lưu trữ 2008-10-22 tại Wayback Machine
Ghi chú
Tham khảo ngoài
- Mercer, D, Một thử nghiệm kéo dài hai thập kỷ của Lý thuyết Chu kỳ Sản phẩm, trang 269–274, Tạp chí Quản lý Anh, Tập 4 (1993)
- Cách sử dụng Ma trận Tăng trưởng-Thị phần BCG Lưu trữ 2008-12-10 tại Wayback Machine