Buzz
Năm 2020, Luxembourg trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới áp dụng chính sách miễn phí toàn bộ các phương tiện giao thông công cộng, trừ toa hạng nhất. Sau 3 năm thực hiện sáng kiến này, cảm nhận chung từ người dân là sự hài lòng và ca ngợi, coi đây như một “quyền cơ bản”.Mục đích của chương trình đi lại miễn phí
Là một quốc gia nhỏ với dân số chỉ 640.000 người, Luxembourg từ lâu đã nảy ra ý tưởng về việc miễn phí đi lại, không phải là điều mới mẻ. Chiến dịch này được giới thiệu như một biện pháp để giảm ô nhiễm từ ô tô. Vào năm 2020, Luxembourg là quốc gia có mật độ ô tô cao nhất trong Liên minh Châu Âu: 696 chiếc /1000 người, gần 9/10 hộ gia đình ở đây sở hữu ô tô. Tình trạng này đã gây ra tình trạng kẹt xe và ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Vì vậy, chính phủ đã đưa ra sáng kiến để khuyến khích người dân sử dụng phương tiện công cộng thay vì ô tô cá nhân.Chương trình giao thông miễn phí hoạt động như thế nào?Từ ngày 29/2/2020, tất cả các phương tiện giao thông công cộng, bao gồm xe buýt, tàu hỏa và xe điện, đều được cung cấp miễn phí cho cư dân cũng như du khách trên toàn quốc, trừ toa hạng nhất. Ngay cả cư dân sống ở các thị trấn biên giới cũng được hưởng lợi từ chương trình này.
Trước đây, doanh thu từ việc bán vé giao thông công cộng mang về cho Luxembourg khoảng 41 triệu euro mỗi năm, chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng chi phí vận hành lên đến hơn 500 triệu euro. Hiện nay, nguồn thu chủ yếu đến từ việc thuế cao hơn mà người dân phải đóng.
François Bausch, Phó Thủ tướng Luxembourg, giải thích: “Đây là một chi phí đáng kể được bù đắp bởi thuế từ người dân. Điều này là hợp lý, vì những người trả thuế thấp hơn dường như không phải đóng góp hoặc đóng góp rất ít cho chương trình này. Trong khi đó, những người có thuế cao hơn cũng phải đóng góp nhiều hơn một chút.”
Điều này cũng đảm bảo rằng việc đầu tư vào hệ thống giao thông không bị gián đoạn, khi Luxembourg liên tục ra mắt các hệ thống xe điện mới, đảm bảo tính hiệu quả và an toàn cao. Thực tế, Luxembourg là một trong những quốc gia có mức đầu tư kỷ lục vào việc cải thiện hệ thống đường sắt, với mức 600 euro/người.
Bên cạnh Luxembourg, thủ đô Tallinn của Estonia cũng đã triển khai chương trình giao thông công cộng miễn phí từ năm 2013 nhưng chỉ áp dụng cho cư dân. Thành phố Dunkirk ở phía bắc nước Pháp có dân số khoảng 200.000 người cũng đã áp dụng chương trình du lịch miễn phí từ năm 2018 và ghi nhận được sự tăng lượng hành khách đi xe buýt đáng kể. Chương trình này đã thành công đến mức thị trưởng Paris lúc đó đã sử dụng nó làm một phần của chiến dịch tranh cử.Khả năng kết nối của Luxembourg với các nước khác ở châu ÂuNgười dân ở Luxembourg có thể kết nối dễ dàng với các khu vực khác của châu Âu thông qua các phương tiện giao thông công cộng. Nhờ vào dịch vụ tàu cao tốc liên tỉnh TGV, người dân Luxembourg có thể đi đến Paris, Pháp chỉ trong vòng 2 giờ. Hoặc đến Đức thông qua tàu cao tốc ICE. Ngoài ra, có các chuyến tàu từ Luxembourg đến Brussels, Bỉ khởi hành mỗi giờ và đến Liege (Bỉ) sau mỗi 2 giờ.
Tuy nhiên, do chương trình này không được triển khai trên toàn cầu nên những người không có khả năng mua hoặc thuê nhà ở Luxembourg cũng không thể hưởng lợi từ nó.Liệu chương trình có thể đạt được kết quả như mong đợi không?Sau khi chương trình kết thúc, việc sử dụng ô tô vẫn phổ biến trên các con đường. Lẽ ra, để thu hút người dân từ việc lái xe cá nhân sang việc sử dụng phương tiện công cộng không phải chuyện dễ dàng.
Ngoài ra, chương trình này được đánh giá không giải quyết triệt để vấn đề, vì giá dầu diesel và xăng ở Luxembourg rẻ hơn so với các quốc gia láng giềng. Mức lương ở đây cao, với thu nhập bình quân đầu người cao nhất thế giới, vượt cả Monaco và Liechtenstein, nên nhiều người thường chọn sử dụng ô tô cá nhân.Mặc dù chương trình miễn phí có vẻ hấp dẫn, nhưng không đủ để giải quyết các vấn đề khác như sự bất tiện ở những vùng ít có phương tiện công cộng, tàu hỏa quá tải,... Dữ liệu cho thấy những người ủng hộ chương trình thường là người thích đi bộ hoặc đạp xe.
Một số người nghĩ rằng chương trình này chỉ là một chiêu PR của chính phủ, muốn biến Luxembourg thành một thí nghiệm về di động cho quốc gia. Chỉ sau thời gian ngắn triển khai, khoảng 200.000 công nhân từ các nước khác đã đổ về làm việc. Đây là mức tăng 40% cao nhất trong 20 năm qua. Số lượng lao động nhập cư của Luxembourg chiếm 46% tổng lực lượng lao động, với hơn 110.000 người từ Pháp và hơn 50.000 người từ Bỉ, Đức.
Theo (1), (2), (3)
