(Tổ Quốc) - Sự việc Trái Đất đang tiệm cận điểm xa nhất so với Mặt trời đang đặt ra câu hỏi về lý do nhiệt độ mùa hè năm nay lại khắc nghiệt như vậy.
Nhiệt độ mùa hè tại Bắc bán cầu đang chạm ngưỡng kỷ lục, với các đợt nhiệt đới đang hoành hành ở các quốc gia thuộc khu vực này, khiến người dân phải chịu đựng một trong những mùa hè nóng nhất trong lịch sử.
Đáng chú ý, cũng vào thời điểm này, Trái Đất sắp đạt đến điểm xa nhất trên quỹ đạo so với Mặt trời trong năm nay. Đây là một sự kiện hàng năm được gọi là aphelion (hoặc điểm viễn nhật), thuật ngữ này xuất phát từ tiếng Hy Lạp 'apo' (xa) và 'helios' (Mặt trời), theo Almanac.
Sự kiện này đã đặt ra nhiều câu hỏi: Nếu Trái Đất ở khoảng cách xa nhất với Mặt trời, tại sao mùa hè vẫn nóng như vậy với nhiệt độ cao?
Các nhà thiên văn học xem xét khoảng cách trung bình giữa Trái Đất và Mặt trời là một đơn vị thiên văn (AU), tức khoảng 93 triệu dặm (150 triệu km), theo định nghĩa của Liên minh Thiên văn Quốc tế (IAU).
Các nhà thiên văn học coi khoảng cách trung bình giữa Trái đất và Mặt trời là một đơn vị thiên văn (AU), tức xấp xỉ 93 triệu dặm (150 triệu km), theo định nghĩa của Liên minh Thiên văn Quốc tế (IAU).
Tuy nhiên, quỹ đạo hơi elip của Trái Đất khiến cho mỗi năm, chúng ta trải qua một ngày gần Mặt trời nhất (điểm cận nhật) và một ngày xa nhất (điểm viễn nhật).
Năm 2023, điểm cận nhật xảy ra vào ngày 4 tháng 1, khi Trái Đất cách Mặt trời 0,98 AU. Theo nhà thiên văn học Fred Espenak, vào ngày 6 tháng 7, tại điểm viễn nhật, Trái Đất sẽ cách Mặt trời 1,01 AU.
Nhìn lại lịch sử, nhà thiên văn học Johannes Kepler đã chú ý đến điểm cận nhật và điểm viễn nhật lần đầu tiên vào thế kỷ 17. Ông cũng là người đã phát hiện ra rằng các hành tinh quay quanh Mặt trời theo quỹ đạo hình elip.
Sự khác biệt giữa điểm cận nhật và điểm viễn nhật có thể là hàng triệu dặm, nhưng không ảnh hưởng nhiều đến nhiệt độ trên Trái Đất. Độ nghiêng của trục Trái Đất mới là nguyên nhân chính tạo ra các mùa khác nhau trên hành tinh này.
Vào tháng 7, Bắc bán cầu hướng về Mặt trời, nhận được ánh sáng mạnh mẽ của ngôi sao của chúng ta vào mùa hè. Trong khi đó, Nam bán cầu lại hướng khỏi Mặt trời, làm cho ngày ngắn hơn và nhiệt độ lạnh hơn.
Mặc dù điểm viễn nhật xảy ra vài tuần sau Hạ chí, và điểm cận nhật xảy ra gần Đông chí, nhưng chúng không liên quan gì đến nhau. Thời gian chính xác được xác định bởi sự thay đổi độ lệch tâm của quỹ đạo Trái Đất.
Tham khảo Live Science