Buzz
1. Cúng tất niên là gì?
Cúng tất niên là một nghi lễ được thực hiện vào những ngày cuối năm âm lịch, thường là ngày 30 tháng Chạp cho năm đủ tháng hoặc ngày 29 tháng Chạp cho năm thiếu tháng. Nghi lễ này nhằm tiễn năm cũ và chào đón năm mới. Thời gian cụ thể có thể thay đổi tùy theo từng địa phương.
Ví dụ: Ngày 30 Tết Quý Mão 2023 rơi vào thứ bảy, ngày 21 tháng 01 năm 2023, vì vậy lễ tất niên sẽ được tổ chức vào ngày này.
Vào dịp Tết Nguyên Đán, việc chuẩn bị quà năm mới, tổ chức bữa cơm đoàn viên cho gia đình và khách là rất quan trọng. Cúng tất niên là dịp để gia đình quây quần bên mâm cơm, chia sẻ những vui buồn của năm cũ và gửi gắm những lời chúc tốt đẹp cho năm mới. Dù nhịp sống hiện đại có thay đổi, truyền thống văn hóa của người Việt vẫn được gìn giữ, đặc biệt là trong các nghi lễ tâm linh. Lễ cúng giao thừa không chỉ thể hiện nét đẹp văn hóa mà còn là thời điểm để các thành viên sum họp sau một năm làm việc vất vả. Nghi lễ cúng tất niên thường được tổ chức vào những ngày cuối năm âm lịch, cụ thể là ngày 30 tháng Chạp hoặc 29 tháng Chạp nếu năm đó thiếu tháng. Đây là dịp để mọi người chuẩn bị những món ăn đặc trưng và cùng nhau đón chào năm mới, làm cho lễ cúng trở thành một phần quan trọng trong văn hóa ngày Tết của người Việt.
2. Mâm cúng tất niên bao gồm những gì?
Cúng tất niên, hay còn gọi là tiệc tất niên, là một truyền thống lâu đời của người Việt Nam. Đây là bữa tiệc để chúc mừng sự kết thúc của một năm và chào đón năm mới với hy vọng những điều tốt lành, may mắn, hạnh phúc và thành công sẽ đến trong năm tới. Cúng tất niên cũng là cơ hội để các thành viên trong gia đình gắn kết hơn và bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên đã phù hộ cho gia đình suốt một năm qua. Theo truyền thống, lễ cúng thường được tổ chức vào chiều ngày 30 Tết, hoặc 29 Tết nếu tháng Chạp không có ngày 30. Ngày nay, nhiều gia đình có thể tổ chức sớm hơn tùy theo hoàn cảnh. Vào đêm giao thừa, các thành viên trong gia đình thường quây quần bên mâm cơm, thưởng thức món ăn truyền thống và cùng nhau tổng kết năm cũ. Mâm cúng tất niên truyền thống thường bao gồm các lễ vật sau:
3. Mâm cúng tất niên ở các miền Bắc, Trung, Nam:
Mỗi miền vùng khác nhau có cách chuẩn bị mâm cúng Tết khác nhau. Tuy nhiên, mâm cúng tất niên truyền thống của nhiều gia đình thường không thể thiếu món gà luộc nguyên con. Trên bàn thờ chính, bạn sẽ thấy hoa quả tươi và một số vàng mã tượng trưng. Lễ cúng không cần quá cầu kỳ, chủ yếu thể hiện lòng thành của người cúng đối với đất trời và thần linh đã che chở suốt năm qua. Các lễ vật thường bao gồm: hoa quả, nhang, đèn nến, gạo, muối, trà, rượu, nước lọc, giấy nến, bánh kẹo, trầu cau, lọ hoa, hương và các món ăn đặc sản. Tùy theo phong tục và hoàn cảnh gia đình, có thể chuẩn bị thêm các món như bánh chưng, bánh tét, canh măng khô, rau xào, thịt bò xào nấm, bò lúc lắc, cơm trắng, xôi gấc, canh rau, nem rán.
- Mâm cơm cúng tất niên miền Bắc thường bao gồm các món truyền thống như: canh móng giò hầm măng, xôi gấc, bánh chưng, giò hoặc chả lụa, gà luộc nguyên con hoặc thịt lợn luộc, và miến nấu lòng gà. Bạn có thể thêm các món như dưa hành muối, nộm, thịt đông để phong phú hơn.
- Ở miền Trung, mâm cơm cúng tất niên thường có: giò lụa Huế, miến Huế, gà bóp rau răm, măng khô ninh, thịt lợn luộc và nem rán. Tùy theo từng vùng, mâm cúng có thể có thêm các món khác để phù hợp với đặc trưng địa phương.
- Mâm cơm cúng tất niên miền Nam bao gồm các món như: bánh tét, củ cải ngâm nước mắm, thịt lợn luộc, gỏi tôm thịt, giò chả, canh măng nấu xương (có thể dùng măng tươi hoặc khô), canh khổ qua nhồi thịt, và thịt kho tàu (thịt heo kho với trứng và nước cốt dừa). Gia đình có thể thêm bớt món ăn tùy theo hoàn cảnh và điều kiện.
4. Cách bày đồ cúng tất niên
Mâm cơm cúng tất niên không cần quá cầu kỳ mà nên phù hợp với điều kiện kinh tế của từng gia đình. Tuy nhiên, các lễ vật cơ bản cần có là hương, đèn, và các vật phụ khác tùy theo vùng miền. Thường thì mâm ngũ quả, hoa tươi, giấy tiền được đặt trên bàn thờ và được thờ suốt Tết. Mâm cỗ mặn được bày trên một chiếc bàn nhỏ hoặc bàn thờ phụ, đặt trước bàn thờ chính. Sau khi chuẩn bị xong, người lớn sẽ thắp hương và đọc văn khấn tất niên để mời thần linh, gia tiên về ăn Tết cùng gia đình. Các thành viên khác sẽ làm lễ vái.
5. Cúng tất niên nên thực hiện trong nhà hay ngoài trời?
Bạn có thể cúng tất niên cả trong nhà hoặc ngoài trời, miễn là mâm cúng được chuẩn bị tươm tất và trang trọng nhất trong khả năng của bạn. Dù chọn nơi nào, chỉ cần mâm cúng đầy đủ và lòng thành kính thì gia đình bạn sẽ có một dịp sum vầy đáng nhớ để chào đón năm mới.
Khám phá các bài viết liên quan đến cúng tất niên:
- Hướng dẫn chi tiết cách viết sớ cúng Tất niên hàng năm
- Các bước thực hiện lễ cúng tất niên cuối năm đầy đủ và chính xác
- Liệu có nên thực hiện lễ hóa vàng Tết ngay sau khi cúng tất niên?
Chúng tôi hy vọng bài viết đã mang đến thông tin hữu ích cho quý độc giả. Xin chân thành cảm ơn.
