Trong ngày Tết Thanh Minh (5/3 âm lịch), người Việt chuẩn bị mâm cúng không chỉ để thờ cúng tại mộ phần mà còn tại nhà. Mâm cúng thường bao gồm các món ăn mặn hoặc chay, tiền vàng...
Theo các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, Tiết Thanh Minh là một trong 24 tiết khí được xác định theo quan niệm phương Đông. Tiết Thanh Minh là tiết thứ 5 trong 24 tiết khí, đến sau ngày Lập Xuân 45 ngày và sau ngày Đông Chí 105 ngày. Sự kiện này mô tả bầu không khí mát mẻ, dễ chịu. Vì vậy, người Việt thường dành ngày này để tưởng nhớ và tri ân các tổ tiên đã khuất. Đồng thời, họ cũng dành thời gian ghé thăm nghĩa trang và mang theo đồ cúng để thăm viếng.
Không khí trong ngày Thanh Minh thường sôi động vì cả trẻ em cũng được tham gia để hiểu biết về mâm cúng tổ tiên. Điều này giúp trẻ em hiểu sâu hơn về việc tôn kính và tưởng nhớ tổ tiên cũng như cách thực hiện các nghi lễ truyền thống. Để tìm hiểu thêm về mâm cúng Tết Thanh Minh 2024 tại nhà và ngoài mộ, hãy đọc thêm thông tin trên Mytour ngay hôm nay!
Chuẩn bị những gì cho lễ cúng Thanh Minh?
Mâm cúng Thanh Minh tại nhà
Thường thì mâm cúng Thanh Minh không cần các lễ vật phức tạp. Cho mâm cúng mặn, bạn có thể chuẩn bị các món như xôi, gà luộc, canh măng, món xào… Còn một số lễ vật khác như trái cây, hoa tươi, trầu cau, vàng mã,… sẽ làm cho bàn cúng Thanh Minh trở nên trang trọng hơn
Đặc biệt, các gia đình Phật tử thường chuẩn bị mâm cúng chay. Trong trường hợp gia đình không chuẩn bị cỗ cúng Tết Thanh Minh, có thể thắp hương với trái cây tươi, trà, và một ít bánh kẹo để thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên.
Mâm cúng Thanh Minh tại nhàMâm cúng Thanh Minh tại nghĩa trang
Mâm cúng Thanh Minh tại nghĩa trang cũng được chia thành lễ chay và lễ mặn. Bạn cần chuẩn bị đầy đủ các lễ vật như hương, đèn, chè, rượu, nước trong, trầu cau, và vàng.
Đối với mâm cỗ chay, bạn có thể chuẩn bị những món như xôi chè, oản chuối, bánh trái, chai nước, gạo, muối, bỏng, bơ, và mật ong.
Mâm cỗ mặn thì cần có thêm rượu, thịt heo, chân giò, gà luộc hoặc khoanh giò. Nếu có nhiều bát hương trên bàn thì cần thắp hương đều cho từng bát. Các lễ vật có thể được sắp xếp chung trên bàn cúng.
Mâm cúng Thanh Minh tại nghĩa trangPhương pháp cúng Thanh Minh theo truyền thống
Cách cúng Thanh Minh ở nhà
Trước khi cúng Thanh Minh tại nhà, việc dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ và lau sạch bàn thờ gia tiên là rất quan trọng. Sau khi chuẩn bị xong mâm lễ cúng Tết Thanh Minh, gia đình bắt đầu bài trí lên bàn thờ. Người cúng cần mặc trang phục lịch sự, sạch sẽ, chỉnh tề trước khi lên hương, sau đó thực hiện lễ vái lạy tổ tiên và đọc văn khấn. Khi hương cháy hết, gia đình có thể hóa vàng và xin thụ hưởng lộc.
Cách cúng Thanh Minh ở nhàCách cúng Thanh Minh tại nghĩa trang
Trong ngày Thanh Minh, người ta thường mang theo xẻng, cuốc để trang trí lại nấm mồ, loại bỏ cỏ dại và cây hoang xâm chiếm mộ. Việc này giúp tránh được sự xâm phạm của các loài động vật hoang dã như rắn, chuột đào hang và cũng không làm phiền đến linh hồn của người đã khuất. Sau khi dọn dẹp mộ, người cúng đặt lễ vật cúng Tết Thanh Minh vào chỗ thờ chung để thực hiện lễ cúng.
Bắt đầu lễ cúng bái, gia chủ thắp hương, đèn và khấn theo nghi thức lễ Thanh Minh. Khi hoàn tất, gia chủ đợi cho hương cháy khoảng 2/3 thì thực hiện lễ tạ, hóa vàng và xin lộc về nhà để thực hiện lễ cúng gia thần và gia tiên ở nhà. Trường hợp gia chủ viết bài cúng trên giấy, sau khi đọc xong sẽ hóa cùng tờ tiền giấy vàng.
Thêm vào đó, bạn cũng nên đốt một nén hương tại những ngôi mộ lân cận để bày tỏ lòng kính trọng và chia sẻ tình cảm kính mến với những ngôi mộ không được chăm sóc kỹ lưỡng hoặc bị bỏ quên, không có ai đến viếng thăm.
Phương pháp cúng Thanh Minh ở ngoài mộPhương pháp viết văn khấn cúng Thanh Minh tại nhà hoặc ngoài mộ được coi là đúng đắn nhất
Cách viết văn khấn cúng Thanh Minh tại nhà
Văn khấn cúng Thanh Minh tại nhàNam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
Con kính gửi đến các vị tổ tiên, họ hàng từ cả hai phía của gia tộc...
Con thể hiện lòng thành kính với bà tổ, ông bà, cô bé Đỏ, cậu bé Đỏ trong gia đình
Hôm nay là ngày 26 tháng 2 năm Giáp Thìn
Hôm nay, con nhớ đến trách nhiệm phụng thờ, với tên là..., tuổi…, sinh tại xã..., huyện..., tỉnh..., cùng với toàn bộ gia đình. Con đứng trước bàn thờ tổ tiên, kính cẩn gửi lời cúi đầu và lời cầu nguyện.
Kính mời thổ công Táo quân đồng lai cách cảm.
Con hiến dâng lễ bạc: rượu, trà, vàng hương, hoa quả cùng những vật phẩm khác với lòng thành kính trong dịp Thanh Minh, kính mời hương hồn của tổ tiên, kỵ, cụ, ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.
Con thành tâm kính cẩn xin gia tiên, bà tổ, ông bà... che chở, bảo vệ cho gia đình con luôn bình an, thịnh vượng, ba mùa hè mát mẻ, bảy mùa đông ấm áp. Con xin chúc gia đình được hưởng nhiều điều tốt lành, tránh xa những điều xấu rủi ro, công việc hanh thông, gặp nhiều may mắn.
Chúng con hiến dâng lễ bạc từ tâm thành, kính cẩn xin gia tiên chứng minh và chứng giám cho lòng thành của toàn bộ gia đình.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Bài văn khấn cúng Thanh Minh ngoài mộ
Bài văn khấn cúng Thanh Minh ngoài mộNam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy hương linh: (đọc tên người dưới phần mộ)
Hôm nay là ngày (đọc ngày âm lịch), nhân tiết Thanh minh, chúng con là... sống tại địa chỉ số nhà..., phường..., quận..., thành phố...
Chúng con và toàn bộ thành viên trong gia đình, nhờ công ơn cao dày của..., lòng biết ơn chạnh lòng nghĩ đến âm phần ở nơi hoang vắng. Chúng con thành tâm sắm lễ, mua quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nến tâm hương kính dâng trước mộ, kính mời linh hồn chân chính hiến hưởng.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Lưu ý khi cúng Thanh Minh
Trong lễ cúng Thanh Minh, người trưởng tổ, đứa cháu đích tôn, hoặc người kế thừa việc thờ tục trong dòng họ nên là người thực hiện lễ. Khi đi tảo mộ, dù phải xách nặng đến đâu cũng không nên thuê người khác xách, hãy để con cháu trong nhà xách phụ. Trong lúc cúng kiếng, mọi người không nên đùa giỡn, nói chuyện lớn. Hãy luôn tiến hành nghi lễ một cách nghiêm túc, trang trọng và tôn trọng người đã khuất.
Phụ nữ mang thai không nên tham gia việc đi tảo mộ vì sức khỏe yếu, dễ bị ảnh hưởng bởi lạnh và khí độc từ nghĩa trang. Khi di chuyển cần nhẹ nhàng, cẩn thận. Không nên làm lộn xộn và phá hoại đất, đá để tránh làm hại môi trường và cảnh quan xung quanh.
Lưu ý khi cúng Thanh MinhĐó là cách Mytour giới thiệu đến bạn về mâm cúng Tết Thanh Minh 2024, đúng chuẩn từ ngoài mộ đến tại nhà. Hãy tham khảo và chuẩn bị nghi lễ cúng một cách đầy đủ nhất nhé! Cảm ơn bạn đã theo dõi!