Mãn kinh là gì và điều cần biết về nó

1. Các dấu hiệu của mãn kinh

1.1. Mãn kinh là gì?

Mãn kinh là một thuật ngữ phổ biến. Đơn giản, đó là giai đoạn từ sinh sản sang không sinh sản, đi vào giai đoạn tiếp theo của cuộc sống.

Các dấu hiệu thông thường của mãn kinh

Trong giai đoạn mãn kinh, cơ thể phụ nữ trải qua nhiều biến đổi lớn như giảm dự trữ trứng, giảm hormone nội tiết, ngừng kinh nguyệt và sự teo lại của cơ quan sinh dục. Tuổi bắt đầu và thời gian kéo dài của giai đoạn này thường dao động từ 40 đến 60 tuổi.

1.2. Biểu hiện của mãn kinh là gì?

Mọi phụ nữ sẽ trải qua thời kỳ mãn kinh với các biến đổi khác nhau, không có mốc thời gian chính xác. Tuổi bắt đầu thời kỳ này có thể từ 30 đến 60 tuổi. Tuy nhiên, độ tuổi phổ biến nhất là 50 - 51 tuổi.

Tùy thuộc vào cơ địa mỗi người, dấu hiệu mãn kinh có thể khác nhau. Một số người chỉ trải qua những biểu hiện nhẹ nhàng, trong khi khác lại phải đối mặt với nhiều vấn đề tâm lý. Vậy, dấu hiệu mãn kinh phổ biến nhất là gì? Đó là:

- Chu kỳ kinh không đều.

- Giảm khả năng sinh sản.

- Âm đạo có những biến đổi.

- Cảm giác nóng bừng khi xuất hiện các cơn đổ mồ hôi đột ngột.

- Thường xuyên đổ mồ hôi vào ban đêm.

- Gặp rắc rối khi ngủ.

- Thay đổi tính cách và ngoại hình.

2. Nguyên nhân và giai đoạn của mãn kinh

2.1. Nguyên nhân dẫn đến mãn kinh

Lý do phụ nữ trải qua thời kỳ mãn kinh là:

- Tuổi tác

Như đã đề cập trước đó, mãn kinh là một phần tự nhiên của quá trình sinh lý trong cuộc sống của phụ nữ. Do đó, nó cũng được coi như một trong những giai đoạn quan trọng như dậy thì, sinh sản và tiền mãn kinh.

Phụ nữ nên tìm kiếm sự tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa để hiểu rõ hơn về mãn kinh và các vấn đề có thể gặp phải trong giai đoạn này

- Phẫu thuật cắt tử cung - hai buồng trứng 

Nếu phẫu thuật cắt bỏ tử cung nhưng vẫn giữ lại hai buồng trứng, phụ nữ vẫn không trải qua thời kỳ mãn kinh dù không còn chu kỳ kinh nguyệt. Điều này xảy ra do hai buồng trứng vẫn có thể phóng thích nang trứng.

Tuy nhiên, nếu cắt bỏ hoàn toàn cả hai buồng trứng và tử cung, phụ nữ sẽ bước vào thời kỳ mãn kinh sớm hơn bình thường và bỏ qua giai đoạn tiền mãn kinh. Lúc này, chu kỳ kinh nguyệt sẽ hoàn toàn biến mất và phụ nữ sẽ trải qua các dấu hiệu của mãn kinh.

- Xạ hoặc hóa trị liệu

Các phương pháp điều trị ung thư như xạ trị hoặc hóa trị thường làm cho thời kỳ mãn kinh xảy ra sớm hơn dự kiến. Trong tình huống này, mãn kinh thường bắt đầu từ vài tháng đến vài năm trước khi dự đoán, thường kèm theo thời kỳ tiền mãn kinh.

- Suy giảm chức năng buồng trứng

Buồng trứng chịu trách nhiệm sản xuất trứng và tham gia vào quá trình thụ tinh. Như bất kỳ bộ phận nào khác trong cơ thể, buồng trứng cũng sẽ trải qua quá trình lão hóa. Tuy nhiên, nếu buồng trứng lão hóa sớm, chức năng sinh sản ở phụ nữ có thể dừng lại trước 40 tuổi.

- Suy giảm hormone nữ

Từ 30 tuổi trở đi, mức độ hormone nữ trong cơ thể sẽ giảm dần, và khi đến tuổi mãn kinh, sự giảm sẽ diễn ra nhanh chóng. 

2.2. Giai đoạn của mãn kinh

Hầu hết phụ nữ trải qua hai giai đoạn trong thời kỳ mãn kinh:

- Giai đoạn tiền mãn kinh

Thường xảy ra ở độ tuổi từ 45 - 50 và kéo dài từ 2 - 5 năm. Trong giai đoạn này, buồng trứng bắt đầu suy giảm hoạt động và nội tiết tố nữ bị mất cân bằng, gây ra chu kỳ kinh nguyệt không đều và kéo dài.

Duy trì lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp phụ nữ ngăn ngừa hiệu quả các vấn đề trong thời kỳ mãn kinh

- Thời kỳ tiền mãn kinh

Bắt đầu trước tuổi 40. Tại giai đoạn này, phụ nữ không còn khả năng thụ thai vì thiếu nang noãn chín hoặc không có quá trình rụng trứng. Các yếu tố nguy cơ bao gồm: tiếp xúc hóa/xạ trị, hút thuốc, lạm dụng rượu, rối loạn miễn dịch, phẫu thuật cắt tử cung nhưng vẫn còn 2 buồng trứng,...

- Thời kỳ mãn kinh chính thức

Thường xuất hiện từ 50 - 55 tuổi. Lúc này, hoạt động của buồng trứng đã hoàn toàn dừng lại và không còn sản xuất nội tiết tố nữ nữa nên kinh nguyệt cũng hoàn toàn ngừng.

- Thời kỳ mãn kinh muộn

Thường thấy sau tuổi 55.

3. Phòng ngừa rối loạn trong thời kỳ mãn kinh

Giống như các giai đoạn trước đó, khi bước vào thời kỳ mãn kinh, cơ thể phụ nữ sẽ đối mặt với nhiều nguy cơ rối loạn. Nếu áp dụng các biện pháp phòng ngừa đúng cách, có thể giảm thiểu tối đa tình trạng này. Vậy biện pháp phòng ngừa rối loạn mãn kinh là gì?

- Dùng chế độ nghỉ ngơi, sinh hoạt và dinh dưỡng hợp lý ngay từ thời kỳ tiền mãn kinh.

- Tăng cường ăn rau củ quả, đặc biệt là thực phẩm giàu canxi, omega-6, omega-3 và vitamin D.

- Giữ cho xương linh hoạt bằng cách thực hiện đều đặn các bài tập thể dục.

- Sử dụng chất bôi trơn để giảm cảm giác đau khi quan hệ tình dục vì lúc này âm đạo thường trở nên khô và teo lại.

- Thường xuyên đi khám phụ khoa để phát hiện và điều trị kịp thời các vấn đề về sức khỏe phụ khoa và tiến hành kiểm tra sàng lọc ung thư phụ khoa.

- Tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc sử dụng liệu pháp thay thế nội tiết tố để điều trị triệu chứng mãn kinh kéo dài.