Chị Thùy, 36 tuổi, đã phải cắt bỏ cổ tử cung để điều trị ung thư cách đây 5 năm. Hiện tại, chị đã thực hiện khâu eo tử cung và thành công mang thai sau khi chuyển phôi qua thụ tinh ống nghiệm.
Chị đã sinh mổ vào ngày 9/7 ở tuần thai thứ 39, bé trai ra đời nặng 3,1 kg. Đây là lần đầu tiên chị Thùy sinh con sau 10 năm hiếm muộn và 5 năm điều trị ung thư bằng cách cắt bỏ cổ tử cung.
'Mặc dù phải đối mặt với hiếm muộn và ung thư, người thân khuyên tôi ngừng điều trị vô sinh, nhưng tôi vẫn kiên quyết thực hiện ước mơ làm mẹ và giờ đã thành công,' chị Thùy chia sẻ.
BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết chị Thùy rất may mắn khi sinh con thành công dù đã phải cắt cổ tử cung. Đây là một thai kỳ đầy thử thách cho cả chị Thùy và đội ngũ y tế.
Cổ tử cung là phần dưới cùng của tử cung, nằm ngay trước âm đạo, đóng vai trò như một cổng vào tử cung, nơi tinh trùng đi qua để gặp trứng và thực hiện quá trình thụ thai. Cổ tử cung có kích thước nhỏ, được chia thành ba phần: lỗ trong, lòng ống và lỗ ngoài, tổng chiều dài chỉ khoảng 3-5 cm.
Cổ tử cung dài và đóng góp phần bảo vệ thai nhi và duy trì thai kỳ lâu hơn. Nếu cổ tử cung ngắn dưới 25 mm ở phụ nữ mang thai tuần thứ 20, nguy cơ sảy thai và sinh non sẽ cao. Đối với trường hợp của chị Thùy, khi đã cắt bỏ hoàn toàn cổ tử cung, nguy cơ sinh non trở nên nghiêm trọng hơn, theo bác sĩ Mỹ Nhi.
Bác sĩ đã quyết định thực hiện phẫu thuật khâu vòng cổ tử cung cho chị Thùy. Đây là phương pháp khâu vòng quanh cổ tử cung để làm hẹp lỗ trong, nhằm bảo vệ thai nhi và giảm nguy cơ sảy thai cũng như sinh non.

Vào năm 2019, chị Thùy được chẩn đoán mắc ung thư tử cung giai đoạn IB khi khám hiếm muộn và phải thực hiện phẫu thuật cắt cổ tử cung cùng với nạo hạch, bảo tồn khả năng sinh sản. Sau phẫu thuật, chị không thể có thai tự nhiên và hai lần chuyển phôi thụ tinh ống nghiệm đều không thành công mà không rõ nguyên nhân.
Chị đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM để điều trị hiếm muộn vào giữa năm ngoái. Mặc dù phôi đã được chuyển và đậu thai, nhưng thai ngừng phát triển sau đó. Nội soi ổ bụng phát hiện chị bị dính nặng ở vùng chậu, tắc hai vòi trứng và buồng trứng trái có u kích thước 5x6 cm. Các bác sĩ đã tiến hành phẫu thuật gỡ dính, cắt hai vòi trứng, bóc u buồng trứng trái, và khâu vòng cổ tử cung qua bụng trong cùng một lần mổ.
Theo bác sĩ Mỹ Nhi, để đánh giá nguy cơ sinh non, các bác sĩ thường đo chiều dài cổ tử cung. Nếu cổ tử cung quá ngắn, bác sĩ có thể chỉ định khâu vòng tử cung từ tuần 16 đến tuần 24 của thai kỳ. Vì chị Thùy không còn cổ tử cung nối với âm đạo, nguy cơ sinh non rất cao. Do đó, việc khâu vòng cổ tử cung trước khi chuyển phôi và mang thai là điều cần thiết.
Khoảng ba tháng sau, ThS.BS Giang Huỳnh Như, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, đã thực hiện chuyển phôi lần hai cho chị Thùy, và may mắn thai kỳ thành công. Tuy nhiên, thai kỳ gặp nhiều nguy cơ sảy thai và chị phải nhập viện do dấu hiệu dọa sinh non. Bác sĩ đã sử dụng phác đồ thuốc kết hợp để giữ thai đến tuần 39.

Hầu hết các bệnh nhân ung thư cổ tử cung được chẩn đoán trong độ tuổi từ 30 đến 40, như trường hợp của chị Thùy. Phương pháp điều trị chủ yếu là phẫu thuật cắt bỏ tử cung cùng với hóa xạ trị. Tuy nhiên, sau điều trị, bệnh nhân thường không còn khả năng mang thai tự nhiên và cần nhờ đến người mang thai hộ để có con.
Bác sĩ Mỹ Nhi cho biết theo tài liệu y khoa, nhiều phụ nữ vẫn có thể sinh con sau khi điều trị bảo tồn sinh sản bằng cách cắt bỏ cổ tử cung. Sau phẫu thuật, âm đạo có thể được nối lại với tử cung để tạo đường dẫn cho tinh trùng, đồng thời bảo tồn động mạch nuôi tử cung. Tuy nhiên, tỷ lệ thành công chỉ khoảng 50% do phẫu thuật làm thay đổi cấu trúc sinh sản, khiến việc giữ thai trở nên khó khăn và dễ sinh non. Bác sĩ sản khoa cần lập kế hoạch điều trị cụ thể để giúp bệnh nhân có thai thành công.
Trong trường hợp của chị Thùy, bác sĩ điều trị hiếm muộn phối hợp với bác sĩ sản khoa để lập kế hoạch dự phòng sảy thai, thực hiện khâu vòng tử cung trước khi chuyển phôi nhằm ngăn ngừa sinh non. Phương pháp này thường được áp dụng cho phụ nữ đã từng gặp khó khăn với việc khâu cổ tử cung qua âm đạo, sinh non nhiều lần, hoặc có bất thường cấu trúc giải phẫu cổ tử cung. Sau khi khâu vòng cổ tử cung, bệnh nhân có thể mang thai tự nhiên hoặc qua kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.
Theo thống kê tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, việc khâu vòng cổ tử cung trước khi mang thai giúp đảm bảo em bé sống sót 100%, với tuổi thai trung bình được giữ trên 34 tuần. Bác sĩ Mỹ Nhi cho biết phương pháp này đã giúp nhiều phụ nữ từng phải phẫu thuật cắt cổ tử cung điều trị bệnh ác tính có cơ hội mang thai thành công.
Ung thư cổ tử cung là một trong những loại ung thư sinh dục gây tử vong cao nhất ở phụ nữ tại Việt Nam. Theo số liệu của Globocan năm 2022, cả nước ghi nhận khoảng 4.600 ca mắc mới và 2.500 ca tử vong do ung thư cổ tử cung.
Trong giai đoạn đầu, ung thư cổ tử cung chỉ mới xuất hiện ở lớp bề mặt của cổ tử cung, chưa xâm lấn vào mô sâu hơn và thường không có triệu chứng rõ ràng. Đến giai đoạn muộn, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như chảy máu âm đạo bất thường, tiết dịch bất thường, đau vùng lưng và bụng chậu.
Bác sĩ Mỹ Nhi khuyến cáo phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên thực hiện khám phụ khoa định kỳ và tầm soát ung thư bằng phết tế bào cổ tử cung, xét nghiệm HPV, và kiểm tra cổ tử cung bằng dung dịch axit acetic nếu không có sẵn dịch vụ Pap's và HPV tại cơ sở y tế. Phát hiện sớm giúp bệnh nhân có thể được phẫu thuật bảo tồn tử cung và duy trì khả năng sinh con.
Tuệ Diễm
*Tên nhân vật đã được thay đổi
Độc giả gửi câu hỏi về mang thai sinh con tại đây để bác sĩ giải đáp |