Buzz
Mark Zuckerberg là một nhân vật gây tranh cãi, bị nhiều người ghét bỏ, nhưng ông đang đưa Meta đạt tới những đỉnh cao chưa từng có.
Gần đây, hành động sa thải nhân viên của Mark Zuckerberg vì họ sử dụng 25 USD trợ cấp để mua sắm đồ gia dụng đã khiến thị trường lao động công nghệ dậy sóng.
Nếu như cách đây ba năm, quyết định này của Mark Zuckerberg sẽ bị nhân viên chỉ trích mạnh mẽ khi họ còn có tiếng nói, thì bây giờ mọi thứ đã thay đổi.
Sau khi cắt giảm 21.000 lao động và đẩy giá cổ phiếu lên mức cao nhất lịch sử, Mark Zuckerberg đang có ảnh hưởng lớn chưa từng thấy tại Meta (Facebook), khiến bất kỳ quyết định nào của ông cũng trở nên quan trọng.
Điều này hoàn toàn đối lập với đầu năm 2022, khi Meta gặp khó khăn vì dự án vũ trụ số của Mark Zuckerberg thất bại, dẫn đến việc sa thải hàng loạt nhân viên và nhận nhiều chỉ trích.
Dù vậy, một thực tế là Mark Zuckerberg vẫn luôn bị chỉ trích là một nhà độc tài, không có mối quan hệ thân thiết với các lãnh đạo Big Tech ở Thung lũng Silicon, ngay cả khi Meta đang kinh doanh tốt.
Người kiêu ngạo
Mặc dù Mark Zuckerberg và Steve Jobs có mối quan hệ tốt đẹp, nhưng Zuckerberg lại không có sự kết nối tương tự với CEO hiện tại của Apple, Tim Cook.
Tim Cook, CEO của Apple, thường xuyên trò chuyện với Larry Page, đồng sáng lập Google, nhưng hiếm khi có dịp nói chuyện với Mark Zuckerberg tại các sự kiện hay hội thảo.
Thực tế, cả hai đã nhiều lần xảy ra xung đột, trực tiếp cũng như gián tiếp. Ví dụ, một công ty ở Washington được Facebook tài trợ đã công bố các bài viết nặc danh chỉ trích Cook. Khi MSNBC hỏi Cook vào năm 2018 về cách ông sẽ giải quyết các vấn đề quyền riêng tư của Facebook nếu ở vị trí của Zuckerberg, ông đáp: "Tôi sẽ không ở trong tình huống này".
Cả Apple và Facebook đều từ chối cho Cook và Zuckerberg cùng tham gia phỏng vấn, khẳng định rằng họ không có mâu thuẫn cá nhân.
Cuộc gặp gỡ đầu tiên giữa Cook và Zuckerberg diễn ra hơn một thập kỷ trước, khi Cook vẫn chỉ là "người quan trọng thứ 2" tại Apple và Facebook còn đang trong giai đoạn khởi nghiệp.
Thời điểm đó, Apple xem Facebook như một công cụ để đối phó với Google, gã khổng lồ tìm kiếm đang mở rộng vào lĩnh vực phần mềm điện thoại di động với Android. Một cựu giám đốc điều hành của Apple cho biết vào khoảng năm 2010, Eddy Cue, người phụ trách các dịch vụ kỹ thuật số của Apple, đã tiếp cận Zuckerberg để thảo luận về một quan hệ đối tác phần mềm tiềm năng.
Trong các cuộc họp sau này, Zuckerberg nhấn mạnh rằng Apple cần phải cung cấp nhiều lợi ích cho mối quan hệ đối tác, nếu không Facebook sẽ không ngần ngại hoạt động độc lập. Nguồn tin cho biết thái độ này khiến một số lãnh đạo của Apple cảm thấy Zuckerberg quá kiêu ngạo.
Khi Apple thay đổi chính sách quyền riêng tư dẫn đến thiệt hại 10 tỷ USD cho Facebook, xung đột giữa hai nhà lãnh đạo đã leo thang khi họ công khai chỉ trích nhau.
Không chỉ Tim Cook, mà một người khổng lồ khác là Elon Musk cũng không ưa gì Mark Zuckerberg.
Trong suốt nhiều năm, Elon Musk và Mark Zuckerberg đã tranh cãi về đủ thứ từ trí thông minh nhân tạo cho đến tên lửa.
Khi một tên lửa của SpaceX phát nổ, phá hủy một vệ tinh của Facebook vào năm 2016, Zuckerberg đã bày tỏ sự "thất vọng" về sai lầm của SpaceX. Khi Facebook bị dính bê bối lộ dữ liệu Cambridge Analytica, Musk công khai xóa trang Facebook của Tesla và SpaceX, nói rằng Facebook khiến ông "ghê sợ".
Cả Elon Musk và Mark Zuckerberg hiện đều là những tỷ phú hàng đầu thế giới, vì vậy các cuộc tranh cãi giữa họ tạo ra một tình huống đặc biệt, bất chấp các tiêu chuẩn tại thung lũng Silicon. Dù cả hai đều quan tâm đến trí thông minh nhân tạo và từng hợp tác trước đây, nhưng có vẻ như giữa Musk và Zuckerberg chưa bao giờ đạt được sự "hòa hợp".
Sau khi Brian Acton, đồng sáng lập WhatsApp, đăng dòng tweet với hashtag #deletefacebook: "Đã đến lúc xóa Facebook rồi", Musk ngay lập tức phản hồi: "Facebook là cái gì vậy?".
Một fan đã hỏi Musk liệu ông có xóa trang Facebook của SpaceX hay không, Musk đáp: "Tôi thậm chí còn không biết nó tồn tại. Tôi sẽ xóa ngay lập tức."
Khi một fan khác nhắc nhở rằng Tesla cũng có trang Facebook, Musk ngay lập tức nói: "Thật đáng tiếc."
Ngay lập tức, cả trang Facebook của SpaceX lẫn Tesla đều đã biến mất.
Vô nghĩa?
Quay lại câu chuyện về việc sa thải nhân viên vì trợ cấp ăn trưa 25 USD, ngày càng nhiều chuyên gia trong ngành chỉ trích Mark Zuckerberg, dù nhà sáng lập đang giúp cổ phiếu Meta đạt mức cao nhất mọi thời đại.
Vấn đề ở đây là Mark không tạo ra điều gì đột phá hay cách mạng như Steve Jobs và Elon Musk từng làm. Facebook suốt nhiều năm qua gần như không có gì mới và đang bị tụt lại phía sau so với TikTok trong mắt giới trẻ.
Dù cam kết tinh gọn bộ máy để công ty hoạt động hiệu quả hơn, kể từ khi Meta thực hiện chiến lược sa thải hàng loạt, lên đến 20.000 nhân viên vào năm 2023, công ty vẫn chưa thể dừng lại.
Nói cách khác, chuỗi tăng trưởng 20-30% mỗi năm của Facebook đã dừng lại và Mark Zuckerberg chưa tìm ra nguồn động lực tăng trưởng mới, buộc phải sa thải nhân viên và cắt giảm chi phí.
Câu chuyện của Meta không khác gì so với Apple, khi nhà táo cũng đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn thu mới thay thế cho doanh số iPhone sụt giảm. Tuy nhiên, trong khi Apple tích cực cho ra mắt sản phẩm mới và cải tiến công nghệ, thì Mark Zuckerberg lại chọn hướng đi ngược lại.
Mặc dù nhiều người khen ngợi Mark Zuckerberg vì tăng trưởng năm 2023, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng đóng góp của ông cho sự tăng trưởng cổ phiếu không thật sự xứng đáng. Việc Meta sa thải hàng loạt là điều mà bất kỳ CEO nào cũng có thể thực hiện.
Ngược lại, hàng loạt dự án của Mark Zuckerberg, từ vũ trụ ảo đến AI, đều không đạt được thành công như mong đợi. Doanh thu của công ty vẫn chủ yếu đến từ quảng cáo trên Facebook, đang bị cạnh tranh khốc liệt từ TikTok.
Khi Bill Gates rời Microsoft để CEO Satya Nadella tập trung vào mảng điện toán đám mây, hay gần đây là thành công của , và Apple thời hậu Steve Jobs với CEO Tim Cook tăng trưởng mạnh nhờ hệ sinh thái iPhone, thì Facebook gần như không có gì mới từ khi ra mắt cho đến nay.
Mặc dù có một số thay đổi về tính năng và giao diện, nhưng chính Mark Zuckerberg cũng thừa nhận rằng giới trẻ ngày nay ngày càng ưa chuộng TikTok hơn. Thêm vào đó, các bê bối về tin giả và phát tán thông tin gây hiểu lầm đã ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội và bản quyền nội dung.
Dù vậy, Mark Zuckerberg vẫn tiếp tục ngồi vững trên ghế CEO với những dự án tỷ đô như vũ trụ ảo và AI, miễn là cổ phiếu tăng và cổ đông hài lòng.
20 năm giữ vị trí lãnh đạo
Theo BI, nền tảng Facebook đã tròn 20 tuổi trong khi nhà sáng lập Mark Zuckerberg vẫn đang điều hành.
Đây là điều hiếm thấy trong các tập đoàn trị giá hàng trăm tỷ USD tại Thung lũng Silicon, nơi phần lớn nhà sáng lập chuyển giao quyền lực cho người kế nhiệm để nghỉ hưu hoặc theo đuổi dự án mới.
Một ví dụ điển hình là Jeff Bezos của Amazon đã từ chức CEO vào năm 2021 để tập trung vào lĩnh vực hàng không vũ trụ, trong khi Larry Page của Google đã rời bỏ để tận hưởng cuộc sống và trở thành nhà đầu tư mạo hiểm cho các dự án khởi nghiệp.
Quan điểm của những nhà sáng lập này rất rõ ràng, đó là tạo điều kiện cho thế hệ kế tiếp tiếp tục phát triển trong đế chế của mình.
Mặc dù vẫn giữ cổ phần, nhưng những nhà điều hành này nhận thức rằng “đứa con” của họ một ngày nào đó sẽ phải tự đứng vững mà không có họ, giúp thăng tiến, thể hiện tài năng của thế hệ kế cận và tìm kiếm ý tưởng mới cho sự phát triển.
Chính quan điểm này đã giúp Microsoft phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ hậu Bill Gates mà không còn quá phụ thuộc vào bản quyền hệ điều hành máy tính cá nhân nữa.
Tương tự, Apple sau thời Steve Jobs vẫn chủ yếu dựa vào doanh thu từ iPhone, nhưng công ty đã mở rộng sản phẩm (như Apple Watch, tai nghe không dây...) và phát triển phần mềm, bao gồm chợ ứng dụng và phí tìm kiếm độc quyền từ Google, để xây dựng hệ sinh thái riêng.
Ngược lại với Mark Zuckerberg, 20 năm cầm quyền là chưa đủ dài và nhà sáng lập này thậm chí đề xuất những dự án dài hạn như vũ trụ ảo và trí tuệ nhân tạo (AI), nhưng chưa có dự án nào đạt được thành công đột phá.
Các chuyên gia cho rằng những công nghệ này sẽ cần đầu tư nhiều chi phí và thời gian, mà không chắc chắn sẽ thành công; tác dụng duy nhất chúng mang lại có thể là giữ Mark Zuckerberg ở vị trí CEO lâu hơn.
*Nguồn: Tổng hợp
