Marsupilami (trước năm 1975, ở miền Nam Việt Nam gọi là dino sakura) là một nhân vật hư cấu trong truyện tranh, được André Franquin sáng tạo, lần đầu tiên xuất hiện vào ngày 31 tháng 1 năm 1952 trên tạp chí Spirou. Kể từ đó, nhân vật này đã liên tục xuất hiện trong loạt truyện Spirou và Fantasio, một bộ truyện tranh Bỉ nổi tiếng. Vào cuối thập niên 1980, Marsupilami đã thành công rực rỡ với tập truyện tranh ăn theo mang tên Marsupilami, do Greg, Yann và Dugomier viết và Batem vẽ. Sau đó, nhân vật này đã được chuyển thể thành hai bộ phim hoạt hình, trò chơi điện tử cho Sega Genesis và nhiều sản phẩm khác. Tiểu hành tinh 98494 Marsupilami cũng được đặt theo tên nhân vật này.
Tên của nhân vật kết hợp giữa từ marsupial (thú có túi), tên Pilou-Pilou (nhân vật trong truyện tranh Eugene the Jeep, một nhân vật yêu thích của Franquin khi còn nhỏ) và từ ami, nghĩa là 'bạn' trong tiếng Pháp. Những cuộc phiêu lưu của Marsupilami đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ như tiếng Hà Lan, tiếng Đức, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Bồ Đào Nha và cả tiếng Việt. Hiện tại chỉ có hai tập truyện dịch sang tiếng Anh có sự xuất hiện của Marsupilami, Spirou and Fantasio tập 15 và 16, do Nhà xuất bản Fantasy Flight thực hiện vào giữa thập niên 1990, tuy nhiên chúng đã ngừng phát hành.
Hình dáng
Marsupilami là một sinh vật giống khỉ với bộ lông màu vàng điểm đốm đen, tạo nên hình dáng giống như báo đốm, trong khi các cá thể khác của loài không có đốm. Các con non của cặp marsupilami chính cũng thể hiện sự khác biệt rõ rệt: Bibi có lông vàng đốm đen, Bibu có lông vàng không đốm, và Bobo, một con đực khác, có bộ lông màu xanh dương.
Các sinh vật này xuất xứ từ khu rừng nhiệt đới ở Paloma, một quốc gia tưởng tượng ở Nam Mỹ, và thuộc về loài Marsupilamus fantasii, cũng là một loài tưởng tượng. Dù có vẻ ngoài giống khỉ, marsupilami có những đặc điểm đặc biệt: chúng là động vật có vú đẻ trứng như động vật đơn huyệt, có rốn, có khả năng thở dưới nước, và mỗi con trưởng thành có đuôi dài tới 7 mét. Đuôi này có thể uốn cong thành hình cầu, và marsupilami thường dùng để 'đấm' kẻ thù hoặc động vật ăn thịt, đồng thời cũng có thể co lại thành lò xo để nhảy hoặc bật cao. Giống như một số loài chim như vẹt và sáo, Marsupilami có khả năng bắt chước các từ đơn giản. Sức mạnh của marsupilami rất ấn tượng, với khả năng đập nát đá bằng đuôi hoặc làm vỡ trái dừa bằng nắm đấm. Marsupilami là loài ăn tạp và xây tổ giống vỏ sò từ cây leo và cành cây, lót bằng lông của chim và vẹt. Khi sống ở vùng ôn đới, chúng sẽ mọc lông dài hơn vào mùa đông.
Marsupilami cái có đuôi ngắn hơn so với con đực một chút và di chuyển trên ngón chân, trông như đang đi giày cao gót. Con đực phát ra tiếng kêu 'houba', con cái kêu 'houbi', và con non kêu 'bibi'.
Tên gọi bị bỏ qua
Lưu ý rằng tập truyện 'Le Marsupilami' bắt nguồn từ một con marsupilami mà Spirou và Fantasio đã bắt và nuôi, và họ không đặt tên cho nó vì đó là con duy nhất. Trong truyện 'Spirou và Fantasio' với tựa đề Le nid des Marsupilamis (Tổ ấm của Marsupilami), có một báo cáo về việc một gia đình marsupilami còn sống hoang dã ở Palombia. Truyện tranh sau đó do Batem vẽ có đề cập đến con marsupilami bố trong gia đình, nhưng nó vẫn không được đặt tên và không phải là con marsupilami mà Spirou đã nuôi.
Các tập truyện
Spirou và Fantasio
Các tập truyện Spirou và Fantasio sau đây có sự góp mặt của Marsupilami:
- 4. Spirou et les héritiers (1952). Đây là lần đầu tiên Marsupilami xuất hiện.
- 5. Les voleurs du Marsupilami (1952, dựa trên ý tưởng của Jo Almo). Câu chuyện tiếp nối tập Spirou et les héritiers.
- 7. Le dictateur et le champignon (1953).
- 8. La mauvaise tête (1954) (Marsupilami chỉ xuất hiện trong truyện ngắn ở cuối tập).
- 9. Le repaire de la murène (1955).
- 10. Les pirates du silence (1956, với Rosy (nội dung) và Will (hình nền)); tiếp theo là La Quick Super (1956).
- 11. Le gorille a bonne mine (1956); tiếp theo là Vacances sans histoires.
- 12. Le nid des Marsupilamis
- 13. Le voyageur du Mésozoïque (1957); tiếp theo là La peur au bout du fil (1959, với Greg là biên kịch).
- 14. Le prisonnier du Bouddha (1959, với Greg (nội dung) và Jidéhem (hình nền)).
- 15. Z comme Zorglub (1960, với Greg (nội dung) và Jidéhem (hình nền)). Đây là lần đầu tiên Zorglub xuất hiện.
- 16. L'ombre du Z (1960, với Greg (nội dung) và Jidéhem (hình nền)). Phần tiếp theo của bộ hai cuốn.
- 17. Spirou et les hommes-bulles (1959); tiếp theo là Les petits formats (1960); tất cả đều do Roba làm họa sĩ. Những tập truyện này, cùng với Tembo Tabou, lần đầu tiên xuất hiện trên tờ báo Le Parisien Libéré.
- 18. QRN sur Bretzelburg (1963, với Greg (nội dung) và Jidéhem (hình nền)). Phiên bản dài hơn được xuất bản năm 1987 với số lượng giới hạn.
- 19. Panade à Champignac (1968; với Peyo và Gos (nội dung)); tiếp theo là Bravo les Brothers (1967; với Jidéhem trong vai trò hoạ sĩ hình nền).
- 20. Le faiseur d'or (1970).
- 24. Tembo Tabou (1958, với Roba làm họa sĩ); tiếp theo là các câu chuyện ngắn.
Marsupilami
- 0. Chinh Phục Marsupilami (6/2002) (Tập truyện ngắn). Minh họa và nội dung do Franquin thực hiện.
- 1. Đuôi của Marsupilami (10/1987). Minh họa của Batem và Franquin, nội dung của Greg.
- 2. Em Bé từ Cuối Thế Giới (6/1988). Minh họa của Batem và Franquin, nội dung của Greg.
- 3. Mars Đen (3/1989). Minh họa của Batem và Franquin, nội dung của Yann.
- 4. Nhụy Hoa Monte Urticando (11/1989). Minh họa của Batem, nội dung của Yann.
- 5. Baby Prinz (10/1990). Minh họa của Batem, nội dung của Yann.
- 6. Fordlandia (11/1991). Minh họa của Batem, nội dung của Yann.
- 7. Vàng của Boavista (10/1992). Minh họa của Batem, nội dung của Yann.
- 8. Đền Boavista (10/1993). Minh họa của Batem, nội dung của Yann.
- 9. Con Bướm Trên Đỉnh (10/1994). Minh họa của Batem, nội dung của Yann.
- 10. Rififi ở Palombie (4/1996). Minh họa của Batem, nội dung của Xavier Fauche và Eric Adam.
- 11. Houba Banana (7/1997). Minh họa của Batem, nội dung của Xavier Fauche và Eric Adam.
- 12. Trafic ở Jollywood (7/1998). Minh họa và nội dung của Batem.
- 13. Cuộc Diễu Hành của Jaguar (9/1999). Minh họa của Batem, nội dung của Kaminka và Marais.
- 14. Con Trai Vàng (6/2000). Minh họa của Batem, nội dung của Bourcquardez và Saive.
- 15. Đây là Rạp Xiếc Gì? (9/2001). Minh họa của Batem, nội dung của Dugomier.
- 16. Trên Đường Đua (6/2003). Minh họa của Batem, nội dung của Dugomier.
- 17. Hoa Lan của Chahutas (6/2004). Minh họa của Batem, nội dung của Dugomier.
- 18. Học viện Robinson (6/2005). Minh họa của Batem, nội dung của Dugomier.
- 19. Phép Thuật Trắng (11/2006). Minh họa của Batem, nội dung của Colman.
- 20. Viva Palombia (6/2007). Minh họa của Batem, nội dung của Colman.
- 21. Quái Vật Đỏ (4/2008). Minh họa bởi Batem, kịch bản bởi Colman.
- 22. Chiquito Paradiso (4/2009). Minh họa bởi Batem, kịch bản bởi Colman.
- 23. Croc Vert (5/2010). Minh họa bởi Batem, kịch bản bởi Colman.
- 24. Chiến Dịch Attila (20/05/2011). Minh họa bởi Batem, kịch bản bởi Colman.
- 25. Trên Đường Đua Marsupilami (4/2012). Minh họa bởi Batem, kịch bản bởi Colmam, Chabat & Doner.
- 26. Santa Calamidad (11/2012). Minh họa bởi Batem, kịch bản bởi Colman.
Các câu chuyện khác
- Bách Khoa Toàn Thư Marsupilami (1991) (cuốn sách này là 'bách khoa toàn thư' về cuộc sống của Marsupilami, không phải là truyện tranh). Truyện của Cambier và Verhoest, minh họa bởi Batem và Franquin.
Phim hoạt hình
Phim hoạt hình Disney
Bản Marsupilami của Disney lần đầu tiên xuất hiện trên màn ảnh trong tập Raw Toonage vào năm 1992, và được đặt tên cho một chương trình ăn theo trên mạng lưới CBS. Những nhân vật phụ trong Marsupilami gồm có Gorilla Maurice, Voi Stuie, Báo Eduardo, Tên săn trộm Norman, và các nhân vật khác. Câu chuyện gốc về Marsupilami của Franquin chưa bao giờ xuất hiện gorilla hay voi, vì những con vật này sống ở Châu Phi, trong khi marsupilami bắt nguồn từ Nam Mỹ.
Có 13 tập trong bộ phim, và bộ phim kéo dài một mùa. Bộ phim sau đó được chiếu lại trên Kênh Disney và Kênh Toon.
Phim hoạt hình Marathon
Bộ phim thứ hai, lần này được sản xuất tại Pháp, khởi chiếu vào tháng 3 năm 2000 và chiếu 52 tập trên kênh Canal J của Pháp. Phim được sản xuất bởi Cactus Animation, Marathon Production & Marsu Productions, và nó gần với nguyên bản truyện tranh hơn.
Trong mùa đầu tiên, Marsupilami mạo hiểm một mình hoặc cùng với gia đình mình (vợ Marsupilamie và ba con là Bibi, Bibu và Bobo). Ví dụ, trong một tập phim, nó đã cứu một nhóm động vật ở rạp xiếc, đưa chúng về thành phố và giúp rạp không phải đóng cửa. Trong một tập khác, nó lại phải quay trở lại thành phố để giải cứu một đứa con của mình, bị kẻ thù tên thợ săn Bring M. Backalive bắt cóc.
Trong mùa thứ hai, được gọi là Mon ami Marsupilami (tạm dịch: Bạn tôi, Marsupilami), Marsupilami và gia đình của nó trở thành bạn thân với gia đình loài người, nhà Du Jardin, và chuyển đến sống gần họ. Amanda là nhà nghiên cứu Marsupilami, còn chồng bà, Jean-Pierre, là kỹ sư máy tính làm việc tại nhà, cùng hai đứa con Leo và Zoe. Leo và Marsupilami trở thành bạn thân thiết, cùng nhau trải qua nhiều cuộc phiêu lưu với bạn mới và kẻ thù cũ như Backalive.
Loạt phim này đã được phát sóng tại nhiều quốc gia như Đức, Bỉ, Canada, Tây Ban Nha, Phần Lan, Síp, Hy Lạp, Ireland, Ý, Bồ Đào Nha, Thụy Sĩ, Nga, Hungary, Slovenia, Maroc, Thổ Nhĩ Kỳ, Mexico, Brasil, Venezuela, Indonesia, Malaysia, Africa Pansat, châu Mỹ La-tinh, Trung Cận Đông, Việt Nam, Thái Lan và Iceland. Tại Việt Nam, bài hát trong phim được trình bày bởi Rich Anh Tuấn - em trai của Xuân Mai trong liveshow Con cò bé bé 18 tại Nhà hát Hoà Bình năm 2006.
Các dự án phim
Theo thông tin từ trang chính thức của Marsupilami, có kế hoạch sản xuất một bộ phim trực tiếp dưới sự chỉ đạo của Alain Chabat dự kiến ra mắt vào năm 2008, cùng với một bộ phim hoạt hình vào năm 2010.
- Các ấn phẩm của Marsupilami trên Le journal de Spirou BDoubliées
Ghi chú
Các liên kết ngoài
- Trang web chính thức của Marsupilami
- Marsupilami trên Cơ sở dữ liệu Internet Movie