Buzz
Lác mắt là vấn đề phổ biến ở trẻ sơ sinh và thường tự khỏi sau khoảng 3-4 tháng. Tuy nhiên, đôi khi nó có thể làm ba mẹ lo lắng. Vậy nguyên nhân gây lác mắt ở trẻ là gì? Làm thế nào để nhận biết và xử lý vấn đề này? Hãy cùng Mytour khám phá trong bài viết dưới đây.
Biểu hiện và triệu chứng của bệnh lác mắt ở trẻ sơ sinh
Ở những tháng đầu đời, việc mắt của trẻ sơ sinh bị lác là điều bình thường do bé đang học cách tập trung. Tuy nhiên, khi bé đạt 3-4 tháng tuổi, mắt đã có khả năng nhìn thẳng và tập trung vào các vật thể.
Nếu tình trạng lác mắt ở trẻ sơ sinh vẫn tiếp tục, bạn có thể nhận ra những dấu hiệu sau:
- Mắt hướng vào trong
- Mắt hướng ra ngoài
- Hai mắt nhìn chéo
- Nhắm một mắt
- Thường xuyên nghiêng hoặc quay đầu để nhìn các vật
Song thị là một trong những dấu hiệu phổ biến của bệnh lác. Mặc dù vậy, trẻ con thường chưa thể diễn đạt về tình trạng của mình. Vì vậy, để chắc chắn, cha mẹ nên đưa con đi kiểm tra sức khỏe nếu nghi ngờ trẻ bị lác.
Lác mắt ở trẻ nhỏ có phổ biến không?
Chứng lác mắt có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi nhưng thường thấy nhiều nhất ở trẻ nhỏ và sơ sinh. Theo Trường Y Harvard, khoảng 5% trẻ em trên thế giới bị lác mắt, không phụ thuộc vào giới tính.
Chứng lác mắt ở trẻ. Thông tin từ Very Well Health
Nguyên nhân dẫn đến chứng lác mắt ở trẻ sơ sinh
Nguyên nhân cơ bản gây ra chứng lác ở trẻ là vấn đề về mắt. Có thể mắt bị ảnh hưởng bởi một hoặc nhiều yếu tố sau:
- Cơ mắt bị ảnh hưởng: Mỗi mắt có 6 cơ để kiểm soát chuyển động. Tất cả 12 cơ ở cả hai mắt cần hoạt động đồng bộ để tập trung vào một đối tượng cùng một lúc. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, các cơ không hoạt động một cách nhịp nhàng. Điều này có thể dẫn đến chuyển động bất thường ở một bên mắt.
- Dây thần kinh bị tổn thương hoặc bị hỏng: Việc kiểm soát các cơ mắt phụ thuộc vào 3 dây thần kinh sọ. Do đó, bất kỳ tổn thương hoặc hỏng hóc nào ở các dây thần kinh cũng có thể gây ra chứng lác ở trẻ.
- Những vấn đề liên quan đến hệ thần kinh: Nếu có vấn đề xảy ra ở trung tâm điều khiển các dây thần kinh và cơ mắt trong não, cũng có thể gây ra chứng lác ở trẻ.
Các yếu tố tăng nguy cơ mắc chứng lác ở trẻ
- Yếu tố di truyền có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng lác ở trẻ. Hiện tượng này thường xuất hiện trong các gia đình có thành viên mắc bệnh lác mắt.
- Một số bệnh như bại não, não úng thủy hoặc hội chứng Down cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng lác ở trẻ.
- Trẻ bị chấn thương ở mắt hoặc các khu vực xung quanh cũng có thể dẫn đến tăng nguy cơ mắc chứng lác.
Hút thuốc khi mang thai cũng là một trong những yếu tố tăng nguy cơ mắc chứng lác ở trẻ sơ sinh. Nguồn từ Biotech Spain
- Trẻ sinh non thường có khả năng cao bị chứng lác mắt.
- Tiếp xúc với các loại kháng sinh trước khi sinh: Ví dụ, trong thời kỳ mang thai, việc sử dụng Aspirin liều lớn có thể làm tăng nguy cơ gây lác mắt cho bé.
- Hút thuốc khi mang thai cũng có thể làm tăng nguy cơ gây ra chứng lác mắt ở trẻ sơ sinh.
Đọc thêm: Những điều cần tránh khi mang thai - mẹ bầu nên tuân thủ
Chẩn đoán chứng lác mắt
Trẻ dưới 4 tháng tuổi mắc chứng lác mắt là điều hoàn toàn bình thường. Nếu sau 4 tháng, tình trạng mắt lác vẫn tiếp tục, bác sĩ có thể thực hiện chẩn đoán thông qua các xét nghiệm sau:
- Thử nghiệm Hirschberg: Một thử nghiệm đơn giản và nhanh chóng để xác định mắt lệch ở trẻ sơ sinh. Bác sĩ sẽ sử dụng một chiếc đèn bút nhỏ chiếu vào mắt bé và quan sát ánh sáng phản chiếu trong mỗi đồng tử. Nếu bé không bị lác, ánh sáng sẽ phản chiếu ở cùng một vị trí trên hai đồng tử. Ngược lại, nếu mắt bé bị lệch, ánh sáng phản chiếu ở hai mắt sẽ không đồng nhất.
- Bác sĩ có thể che một mắt và yêu cầu bé tập trung vào một vật bằng mắt còn lại, sau đó thực hiện lại với mắt kia bị che. Chứng lác có thể được phát hiện nếu mắt không bị che nhìn vào mục tiêu mà thay vào đó di chuyển lên, xuống, vào trong hoặc ra ngoài.
Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu bé thực hiện một số xét nghiệm khác nếu cần thiết.
Phương pháp điều trị chứng lác mắt ở trẻ sơ sinh
Nếu sau 3-4 tháng tuổi mắt bé vẫn bị lệch, có thể cần phải thực hiện phương pháp điều trị để ngăn ngừa sự suy giảm thị lực:
- Cha mẹ có thể đặt tấm che mắt lên mắt không bị lác của bé trong vài giờ mỗi ngày để kích thích não sử dụng mắt bị lệch. Phương pháp này giúp kích hoạt kiểm soát đầy đủ các cơ mắt và phục hồi thị lực cho bé.
Cha mẹ có thể cho bé sử dụng tấm che mắt ở bên mắt bình thường để thúc đẩy não sử dụng mắt bị lệch. Nguồn từ myvision.org
- Ở một số trẻ, chứng lác mắt có thể được điều trị bằng cách đeo kính chứa các loại thấu kính phù hợp.
- Nếu các phương pháp khác không cải thiện được tình trạng mắt cho bé, phẫu thuật chỉnh sửa mắt có thể được thực hiện. Phẫu thuật có thể điều chỉnh độ dài và vị trí của các cơ mắt bị ảnh hưởng. Bé cũng có thể cần phải phẫu thuật nếu dây thần kinh bị tổn thương gây ra chứng lác.
Tiên lượng của chứng lác mắt
Nếu nghi ngờ bé bị lác, tốt nhất cha mẹ nên đưa bé đi khám sớm nhất có thể. Chứng lác mắt không được điều trị có thể gây ra các vấn đề sau:
- Nhược thị: Giảm thị lực ở một hoặc cả hai mắt và giảm độ nhạy tương phản. Tuy nhiên, thị lực có thể được cải thiện nếu bé được điều trị sớm.
- Rối loạn lập thể: Sự nhận thức về độ sâu trong não khi hai mắt cùng nhìn vào một vật thể, tạo ra một hình ảnh hoàn chỉnh. Chứng lác mắt không được điều trị có thể làm giảm nhận thức về độ sâu, gây ra các vấn đề thị lực ở trẻ sơ sinh.
Các loại lác mắt ở trẻ sơ sinh
Chứng lác mắt ở bé có thể được phân loại theo hướng quay của mắt, bao gồm:
- Lác vào trong: Esotropia
- Lác ra ngoài: Exotropia
- Lác lên trên: Hypertropia
- Lác xuống dưới: Hypotropia
Lác điều tiết - một biến thể của lác vào trong. Nguồn từ Shutterstock
Lác vào trong là loại lác mắt phổ biến nhất ở trẻ em. Lác vào trong còn có một số dạng sau:
- Esotropia ở trẻ sơ sinh: Loại lác này thường gắn liền với yếu tố di truyền và thường được phát hiện khi bé 6 tháng tuổi. Dù thường gặp ở các bé khỏe mạnh, nhưng cũng có thể xuất hiện ở các bé mắc bệnh úng thủy hoặc bại não.
- Pseudostrabismus hoặc Pseudoesotropia: Đây không phải là lác mắt. Trẻ có sống mũi rộng và nếp da thừa khiến chúng trông giống như mắt bị lệch. Hiện tượng này sẽ biến mất khi trẻ lớn lên và khuôn mặt phát triển.
- Lác điều tiết (Lác thích nghi): Thường được chẩn đoán khi trẻ 2-3 tuổi. Hiện tượng này phổ biến hơn ở trẻ bị viễn thị, không thể nhìn rõ các vật ở gần. Trong những trường hợp như vậy, mắt của trẻ có thể bị lệch để tập trung vào các vật gần hơn.
Ngoài ra, lác còn được phân loại theo các đặc điểm lâm sàng khác như:
- Liên tục hoặc không liên tục.
- Lác một mắt.
- Lác xen kẽ, khi nó xảy ra ở mắt còn lại vào một thời điểm khác.
Một số câu hỏi phổ biến khi trẻ bị lác mắt
Bệnh lác mắt có thể chữa khỏi hoàn toàn không?
Nếu sau 4 tháng tuổi, trẻ vẫn bị lác, sẽ cần y tế can thiệp để chữa trị.
Lác có ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ không?
Theo nghiên cứu, chứng lác mắt có thể ảnh hưởng đến việc trẻ đạt các mốc phát triển như: ngồi, bò, cầm nắm, đứng và đi bộ.
Lan Anh biên soạn từ Momjunction
