Mẫu bài văn lớp 9: Phân tích nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê - Những bài văn mẫu hay nhất lớp 9

Hy vọng đây là tài liệu hữu ích giúp các em học sinh có tài liệu học tập tốt nhất, giúp cảm nhận sâu sắc hơn về tác phẩm và đem lại nhiều ý tưởng mới khi viết văn. Mời quý thầy cô và các bạn tham khảo và tải mẫu tại đây.

Dàn ý phân tích nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến Quê

A. Khởi đầu

- Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, Nguyễn Minh Châu nổi tiếng là một nhà văn tài năng của văn học Việt Nam. Sau năm 1975, với sự đổi mới sâu sắc về văn học nghệ thuật, đặc biệt là về truyện ngắn, Nguyễn Minh Châu đã đóng góp tích cực cho sự phát triển của văn học nước nhà.

- Bến Quê được phát hành vào năm 1985. Mặc dù có cốt truyện đơn giản, nhưng truyện mang đầy những suy tư sâu sắc, kinh nghiệm của tác giả về cuộc sống và con người, khuyến khích mọi người đánh giá cao những giá trị bình dị, gần gũi của gia đình và quê hương.

B. Nội dung chính:

* Nhĩ là một người đã trải qua nhiều điều và có địa vị, đã đi khắp mọi nơi trên thế giới. Anh đã thấy tất cả 'Suốt đời, Nhĩ đã bước chân đến mọi nẻo đường trên trái đất', anh đã bước đi khắp nơi, từ những thành phố sầm uất đến những vùng quê xa xôi. Dù đã được trải nghiệm những vẻ đẹp của đô thị và những món ngon của đất khách, nhưng chỉ khi ốm đau trên giường bệnh và sắp phải ra đi, anh mới thực sự cảm nhận sâu sắc và cảm động về giá trị gần gũi và tình thân của quê hương.

* Những suy tư và trải nghiệm của nhân vật Nhĩ qua cảnh quê nhà trong truyện:

- Khi nhìn qua cửa sổ nhà, Nhĩ cảm nhận được sự tuyệt vời của mùa thu qua vẻ đẹp của hoa bằng lăng, sông Hồng màu đỏ nhạt mở rộng và bãi bồi phù sa trải dài dưới ánh nắng ban mai đầu thu, tạo nên một hình ảnh đầy màu sắc với bầu trời quê hương cao vút hơn.

- Nhìn ra cửa sổ nhà mình, Nhĩ bất ngờ trước vẻ đẹp của quê hương mà anh đã ít chú ý và cảm nhận trước đây, có lẽ do cuộc sống bận rộn hoặc vì đã quên lãng.

=> Nhấn mạnh rằng việc gìn giữ, trân trọng những cảnh vật quê hương là rất quan trọng, bởi chúng là phần tinh thần của mỗi người chúng ta.

* Mối quan hệ và tình cảm của vợ con với Nhĩ

- Liên, vợ của Nhĩ, là người hiền lành và hy sinh, luôn chăm sóc cho Nhĩ và con cái. Những tiếng bước chân nhỏ nhẹ của vợ trên sàn nhà gỗ cũ và lần đầu tiên Nhĩ nhìn thấy Liên mặc tấm áo mới đã khiến anh cảm thấy tiếc nuối vì sự vô tâm của mình. Nhĩ nhận ra rằng gia đình là điều quan trọng nhất trong cuộc sống của mỗi người.

- Tuấn, con thứ hai của Nhĩ, được Nhĩ sai đi bên kia sông, đến đò, bước lên bờ, đi dạo rồi ngồi nghỉ một chút trước khi quay trở về. Nhĩ muốn con trai thay mình ngắm nhìn cảnh quê hương bình dị, mà suốt cuộc đời anh đã quên mất.

- Tuấn đang bận rộn với trò chơi cờ trên vỉa hè, quên mất việc bố nhờ, khiến Nhĩ cảm thấy buồn bã và nhận ra rằng trong cuộc sống, con người thường phải đối mặt với những trở ngại và thất bại.

* Mối quan hệ của Nhĩ với hàng xóm:

- Các em nhỏ giúp Nhĩ cài cửa sổ và xếp gối, chăn cho anh ngồi nghỉ.

- Ông cụ giáo Khuyến thường ghé qua vào mỗi buổi sáng để hỏi thăm sức khỏe của Nhĩ, đó đã trở thành một phong tục quen thuộc.

=> Đó là một sự giúp đỡ tự nhiên, sáng sủa, tràn đầy tình cảm chia sẻ, giản dị, và chân thực.

C. Tổng kết: Khẳng định việc khám phá và đánh giá cao những vẻ đẹp gần gũi và bình dị của cuộc sống, cũng như tình yêu sâu sắc đối với cuộc sống của nhân vật Nhĩ.

Phân tích nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê - Mẫu 1

Nhân vật Nhĩ trong tác phẩm được miêu tả với tính cách suy tư, và mặc dù có tính chất lý luận nhưng vẫn rất sống động nhờ vào tình huống tác giả đã tạo ra, từ đó phản ánh tiến trình tâm lý của Nhĩ.

Nguyễn Minh Châu không đề cập nhiều đến quá khứ của Nhĩ, nhưng vẫn để lại cho độc giả một cảm nhận về Nhĩ là một người thành công trong công việc, đã có cơ hội đi nhiều nơi, và mở mang tầm nhìn. Tuy nhiên, hiện tại, anh phải đối mặt với bệnh tật, phụ thuộc vào gia đình. Cuộc sống chậm lại giúp Nhĩ nhìn lại mọi thứ xung quanh và trân trọng những điều gì anh đã từng lơ đi. Những điều nhỏ nhặt, bình dị như sắc hoa bằng lăng, bầu trời, mặt sông, và cả việc vợ mặc áo vá, sự giúp đỡ của hàng xóm, và những lời trò chuyện của ông giáo Khuyến đã khiến Nhĩ nhận ra giá trị thực sự của cuộc sống. Anh như được thức tỉnh giữa giấc mơ dài.

Hình ảnh của những bông hoa bằng lăng cuối mùa trở nên rực rỡ hơn, tiếng đất sạt lở bên bờ sông khi dòng nước lũ từ đầu nguồn tràn về đem lại cho Nhĩ cảm giác về sự sống mong manh, ngắn ngủi.

Nhĩ muốn sửa chữa những sai lầm từ đó. Anh muốn hiểu rõ hơn về những không gian của quê hương mà anh không thể đặt chân tới được. Nhĩ tìm ra giải pháp bằng cách nhờ đến con trai. Khi nghe lời đề nghị của cha, Tuấn tỏ ra ngạc nhiên. Cậu không hiểu được ý định sâu xa của cha. Nhĩ muốn con giúp đỡ anh không chỉ về vật chất mà còn về tinh thần, để tránh những sai lầm anh đã mắc phải và không phải hối tiếc suốt đời.

Bi kịch của Nhĩ trở nên trầm trọng hơn qua từng bước chân của con trai. Tuấn không chỉ giống Nhĩ về ngoại hình, mà đáng tiếc hơn, cậu con trai cũng giống cha về những sai lầm. Cậu quên lời dặn của cha vì một thú vui nhỏ: chơi phá cờ. Có thể cậu đã không kịp trở về trước chuyến đò duy nhất trong ngày. Nhìn chung, Nhĩ nhận ra rằng con người trên con đường cuộc sống khó tránh khỏi những sự vòng vèo và chùng chình, khó tránh khỏi những sai lầm. Để nhận ra và sửa chữa chúng, người ta phải trải qua một quãng thời gian dài và phải trả giá rất đắt.

Cuối cùng, chúng ta gặp một hình ảnh cảm động và đáng suy ngẫm. Khuôn mặt của Nhĩ đỏ bừng, anh nắm chặt tay lên như muốn gọi ai đó, như đang cầu nguyện cho ai đó. Đó có thể là con trai của anh, nhưng đọc giả cũng có thể hiểu rằng đó là lời kêu gọi của Nguyễn Minh Châu dành cho chúng ta: hãy tìm về với những giá trị thực sự của cuộc sống.

Thông qua việc xây dựng nhân vật Nhĩ, Nguyễn Minh Châu đã thể hiện sự tài năng vượt trội của mình và một cốt truyện đầy sâu sắc, khám phá sâu vào tâm trí, chọn lựa những chi tiết đầy ý nghĩa biểu tượng, trình bày bằng một lối văn trữ tình mà cũng mang đầy triết học.

Qua nhân vật này, Nguyễn Minh Châu truyền đạt một thông điệp nhân văn quý báu: hãy biết trân trọng và tìm ra ý nghĩa của cuộc sống từ những điều đơn giản nhất xung quanh chúng ta, khi đó gia đình và quê hương sẽ là điểm tựa bình yên cho mỗi người trong hành trình trở thành con người đích thực của mình.

Phân tích nhân vật Nhĩ trong tác phẩm ngắn Bến quê - Mẫu 2

Là một trong những cây bút đặc trưng của văn học thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, Nguyễn Minh Châu đã đóng góp nhiều cho sự đổi mới văn học dân tộc. Truyện ngắn của ông thường chứa đựng những suy tư sâu sắc về con người và cuộc sống. 'Bến quê' là một ví dụ điển hình cho đề tài này.

Câu chuyện tập trung vào nhân vật Nhĩ trong những ngày cuối đời. Chuỗi bi kịch bắt đầu từ những ngày này. Bị liệt giường bệnh, Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp kỳ lạ của bãi cát bên kia sông. Cảnh vật ấy đẹp đến mức thơ mộng: những bông bằng lăng cuối mùa nhưng rất tươi tắn, sông Hồng màu đỏ nhạt, ánh sáng ban mai, đám phù sa lâu đời ở bên kia sông... Những thứ quen thuộc nhưng lại trở nên mới mẻ với Nhĩ. Khi nhận ra vẻ đẹp và sự phong phú của bến quê, Nhĩ cũng cảm nhận được nỗi đau, vì một người 'đã từng đi khắp nơi trên trái đất' nhưng chưa từng đặt chân lên 'bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình'.

Căn bệnh liệt đã gắn Nhĩ vào giường bệnh. Mọi hoạt động của anh phụ thuộc vào sự chăm sóc của vợ con. Một sáng nọ, Nhĩ nhận ra rằng thời gian của mình không còn nhiều, và anh mới thấu hiểu sâu sắc về vợ mình. Nhìn thấy 'Liên mặc áo vá', những ngón tay gầy guộc vuốt ve trên vai anh, Nhĩ thốt ra những lời ân hận: 'Cả đời anh chỉ làm em khổ sở'. Giờ đây Nhĩ mới thực sự biết ơn và hiểu sâu hơn về tấm lòng của vợ, một người phụ nữ kiên nhẫn và hy sinh cho gia đình. Sự thấu hiểu muộn màng trong những ngày cuối đời mang lại cho anh sự bình yên, niềm tin sau bao năm tháng tìm kiếm và lang thang.

Những phản đối tương phản trong câu chuyện không chỉ dừng lại ở đó. Trong buổi sáng đó, khi nhìn thấy vẻ đẹp qua cửa sổ, Nhĩ bừng tỉnh với khao khát vô vọng được đặt chân lên bãi phù sa. Khao khát ấy có ý nghĩa sâu sắc, là sự thức tỉnh về giá trị bền vững, bình dị của cuộc sống, những giá trị thường bị ta vô tình bỏ qua, quên lãng, đặc biệt khi còn trẻ và khát vọng khám phá. Sự nhận thức này chỉ đến sau những trải nghiệm. Với Nhĩ, đó là lúc cuối đời, khi phải nằm liệt trên giường bệnh. Điều đó gợi lên sự thức tỉnh kèm theo niềm ân hận: 'Chắc chỉ khi đã trải qua, đã từng bước chân khắp nơi trên thế giới mới nhìn thấy hết sự giàu có và vẻ đẹp của bãi bồi sông Hồng bên kia cửa sổ nhà'.

Ở phần kết, khi Nhĩ tưởng tượng mình như một nhà thám hiểm đang từng bước chậm rãi đặt chân lên bãi phù sa. Anh xúc động, mặt đỏ bừng, đôi mắt chứa đựng nỗi say mê và đau khổ. Khi con đò sắp đến bờ, Nhĩ dùng hết sức mình, giơ tay lên như muốn khẩn thiết gọi ai đó. Liệu anh có đang thúc giục con trai chớp mắt không bỏ lỡ chuyến đò cuối cùng trong ngày? Và điều đó có ý nghĩa rộng lớn hơn: Muốn thức tỉnh mọi người vượt qua những khó khăn trên đường đời để tiến tới những giá trị thực sự, gần gũi và bền vững!

Bằng cách sắp xếp chuỗi sự đối lập để nhân vật tự nhận thức, suy ngẫm và bằng việc tạo ra nhiều hình ảnh, chi tiết mang ý nghĩa biểu tượng, tác giả đã tạo ra ý nghĩa sâu sắc cho tác phẩm. Cách miêu tả thiên nhiên đẹp, tinh tế và ngôn từ chứa đựng những suy tư, suy ngẫm của tác giả đã góp phần không nhỏ tạo nên những ấn tượng đặc biệt cho tác phẩm.

Những dòng cuối cùng của 'Bến quê' không chỉ kết thúc câu chuyện mà còn để lại dư âm từ trải nghiệm sâu sắc của nhà văn về cuộc sống và con người, lan tỏa trong sự trân trọng vẻ đẹp của gia đình, quê hương, và đất nước.

Phân tích nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn Bến quê - Mẫu 3

Nguyễn Minh Châu là một trong số ít những nhà văn khám phá và thành công trong việc 'khai phá những viên ngọc ẩn trong tâm hồn con người'. Tác phẩm của ông đậm tính triết lý và chiêm nghiệm về cuộc sống. Nhân vật trong truyện ngắn của ông thường đầy tâm trạng và sâu sắc về cuộc sống, về con người.

'Bến quê' là một truyện ngắn nổi bật trong tập truyện cùng tên của Nguyễn Minh Châu, xuất bản năm 1985, biểu tượng cho sự đổi mới về tư duy và nghệ thuật của ông. Mặc dù cốt truyện rất bình dị, thậm chí 'bằng phẳng', nhưng lại chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc về triết lí cuộc sống. Tác phẩm ghi lại những trải nghiệm và suy ngẫm của Nhĩ khi nằm trên giường bệnh, được chăm sóc và quan tâm từ gia đình và bạn bè.

Nguyễn Minh Châu thông qua tác phẩm của mình đã thể hiện suy nghĩ về con người, về cuộc sống và cách sống. Ông nhấn mạnh việc trân trọng những giá trị giản dị của quê hương và xứ sở.

Nhĩ đã từng đi khắp nơi trên thế giới và trải qua nhiều trải nghiệm. Mặc dù đã được thưởng thức vẻ đẹp của nhiều địa điểm trên thế giới, nhưng anh lại phát hiện ra vẻ đẹp bình dị của quê hương mình khi phải đối mặt với căn bệnh nặng nề. Điều này khiến anh nhận ra giá trị của tình thân, của tình cảm và sự gắn bó với quê hương.

............

Hãy tải tài liệu để biết thêm thông tin chi tiết