1. Mẫu giấy viết chữ đẹp với định dạng 5 ô ly chuẩn A4
Trước khi các bé bắt tay vào luyện viết, phụ huynh cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ học tập cần thiết như bút chì, tẩy, bút máy, vở ô ly,...
Trên thị trường có nhiều loại vở với 4 ô ly hoặc 5 ô ly khác nhau. Theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 1580:1993 về vở học sinh, quy định như sau:
+ Kích thước của vở có thể là 160 x 250 mm hoặc 170 x 250 mm (chênh lệch chiều ngang và chiều dọc cho phép +/- 02 mm). Các quyển vở, không tính bìa, có số trang gồm 32, 48, 80, 96 trang.
+ Chiều rộng tối đa của các đường kẻ dòng trên vở ô ly là 0,45 mm và chiều rộng tối đa của đường kẻ ô ly là 0,20 mm.
+ Khoảng cách giữa hai đường kẻ dòng là 8 mm (chênh lệch cho phép +/- 0,20 mm), và khoảng cách giữa các đường kẻ ô ly là 2 mm.
+ Khoảng cách từ mép trên trang giấy đến đường kẻ là 14 mm (chênh lệch cho phép +/- 2,0 mm), và khoảng cách từ đường kẻ cuối cùng đến mép dưới trang giấy là 12 mm (chênh lệch cho phép +/- 2,0 mm).
+ Đường kẻ đầu tiên của trang vở ô ly là đường kẻ dòng, hoặc trên đường kẻ dòng đầu tiên có 3 đường kẻ ô ly, dưới đường kẻ dòng cuối cùng có thêm 2 đường kẻ ly. Đường kẻ lề có chiều rộng tối đa 0,45 mm và cách mép bên trái trang giấy là 25 +/- 3 mm. Các đường kẻ có thể được in màu xanh, tím, nâu hoặc đỏ.
+ Các đường kẻ trên vở cần đều màu, rõ nét nhưng không quá đậm hay bị nhòe, không bị đứt quãng hoặc để lại dấu mực không mong muốn. Đường kẻ dòng và đường kẻ ô ly phải được phân biệt rõ ràng. Trang giấy không được in sót đường kẻ, cho phép tối đa 4 trang bị sót đường kẻ dòng với vở 32 và 48 trang; 8 trang với vở 80 và 96 trang.
+ Đường kẻ phải thẳng và song song với mép vở, kéo dài đến mép vở. Đường kẻ dòng trên mặt trước và mặt sau của một tờ giấy phải trùng khớp với sai lệch cho phép là 0,5 mm. Đường kẻ dòng trên hai trang giấy khi mở vở phải thẳng hàng với sai lệch cho phép +/- 2,0 mm.
+ Vở cần được cắt gọn gàng, không dính lề, mặt cắt phẳng, không có sóng, và các vết cắt ngang và dọc phải vuông góc với nhau (sai lệch về độ xiên không vượt quá 1,5 mm).
+ Độ trắng của giấy vở nên đạt khoảng 82 - 84% ISO để không gây lóa mắt và mỏi mắt khi sử dụng.
+ Mỗi quyển vở phải được đóng bằng hai ghim hoặc chỉ, cách mép vở từ 35 đến 45 mm. Ghim hoặc chỉ phải chắc chắn, đóng đúng giữa sống vở (ghim không bị gỉ, đầu ghim phải gập sát vào giấy). Được phép đóng lệch khỏi sống vở: 0,5 mm với vở 32 và 48 trang, và 1 mm với vở 80 và 96 trang.
+ Giấy làm bìa vở phải không bị nhăn, gấp hoặc bẩn. Đối với giấy làm bìa vở 32 và 48 trang, khối lượng giấy là từ 80 - 100 g/m²; với vở 80 và 96 trang, khối lượng giấy là từ 100 - 120 g/m². Bìa có thể có trang trí hoặc không và kích thước của bìa phải bằng kích thước của vở.
+ Hiện tại, giấy 5 ô ly có hai loại chính: giấy 5 ô ly thường và giấy 5 ô ly kẻ ngang. Giấy 5 ô ly rất quan trọng trong việc lưu trữ và truyền tải thông tin, nội dung. Mẫu giấy này cho phép người dùng viết, vẽ, lưu trữ thông tin và thường được sử dụng cho trẻ em mới bắt đầu học viết.
2. Rèn luyện kỹ năng viết chữ đẹp
Khi cha mẹ muốn giúp trẻ viết chữ đẹp, bước đầu tiên là chuẩn bị giấy viết hoặc vở, bút chì hoặc bút máy, cùng với các dụng cụ học tập khác như tẩy bút chì, gọt bút chì,...
Tiếp theo, phụ huynh nên hướng dẫn trẻ viết các nét cơ bản như nét cong, nét thẳng, nét xiên, và nét móc,... Những nét cơ bản này sẽ là nền tảng để trẻ viết được những chữ cái hoàn chỉnh.
Bước 1: Trẻ cầm bút hơi nghiêng và tạo với mặt giấy ô ly một góc khoảng 45°.
Bước 2: Đặt đầu bút lên mặt giấy và điều khiển bút di chuyển từ từ, nhẹ nhàng.
Bước 3: Lia bút. Đây là động tác di chuyển đầu bút từ điểm này đến điểm khác mà không chạm vào giấy, tức là nhấc nhẹ đầu ngòi bút lên tại một điểm và tạo khoảng cách vừa đủ với bề mặt giấy, sau đó hạ bút xuống tại điểm mới và tiếp tục viết.
Nguyên tắc viết chữ là viết từ trái sang phải và từ trên xuống dưới đối với các nét đi xuống, hoặc từ dưới lên đối với các nét đi lên. Viết chữ cần phải liền mạch, không bị rời rạc, và không được nhấc bút lên trước khi đến điểm dừng.
Mỗi chữ cái có điểm đặt và dừng bút khác nhau, nhưng thường thì điểm dừng bút của các chữ cái nằm ở giữa ô ly. Các chữ cái như 'o, ô, ơ' có điểm đặt bút và điểm dừng bút trùng nhau.
Khi viết các thanh điệu, áp dụng quy tắc sau: thanh sắc, thanh huyền, thanh hỏi đặt bên phải dấu mũ; thanh ngã đặt ở giữa, phía trên dấu mũ. Lưu ý viết thanh điệu phải chính xác, không được chạm vào chữ cái hay dấu phụ.
Để luyện viết chữ đẹp cho trẻ, cha mẹ cần lưu ý một số điểm quan trọng:
Thứ nhất, hướng dẫn trẻ cách cầm bút, cách đặt tay và ngón tay để đảm bảo khi viết, cánh tay, ngón tay, và cổ tay cảm thấy thoải mái hơn, giúp chữ viết mềm mại và đẹp hơn.
Dùng ba ngón tay: ngón cái, ngón giữa và ngón trỏ để cầm bút. Ngón cái và ngón trỏ giữ cố định bút, còn ngón giữa giữ bút và đặt ở phía dưới. Khoảng cách từ đầu ngòi bút đến đầu ngón trỏ nên ít nhất là 2 cm.
Thứ hai, điều chỉnh tư thế viết của trẻ sao cho hợp lý.
Khi viết, trẻ cần ngồi thẳng trên bàn học, lưng và vai giữ thẳng tạo góc 90° với mặt ghế, đầu hơi cúi và nghiêng nhẹ về phía trái. Khoảng cách từ vở đến mắt nên duy trì từ 25 đến 30 cm.
Tay phải cầm bút, tay trái nhẹ nhàng tì mép vở để giữ giấy cố định. Hai chân để song song, không co hay duỗi quá nhiều để tránh gây lệch cột sống.
Thứ ba, khuyến khích trẻ bằng cách tạo động lực, giúp trẻ hứng thú hơn khi luyện viết. Khi viết lâu, tay trẻ có thể bị mỏi, nên cha mẹ nên cho trẻ nghỉ ngơi và không ép viết quá nhiều. Đồng thời, thường xuyên động viên và khen thưởng khi trẻ có tiến bộ. Phương pháp học qua chơi cũng rất hiệu quả để trẻ không cảm thấy áp lực và nhàm chán.
Thứ tư, điều chỉnh các lỗi thường gặp như: lệch dòng, khoảng cách giữa các chữ không đều, thiếu hoặc thừa nét, viết không đúng cỡ chữ,...
Cuối cùng, việc luyện viết chữ đẹp là một quá trình lâu dài và đòi hỏi sự kiên nhẫn. Cha mẹ nên đồng hành cùng trẻ trong suốt quá trình luyện viết để đạt kết quả tốt nhất.
Tóm lại, khi trẻ mới bắt đầu luyện viết chữ, nên chọn loại giấy 5 ô ly với chất liệu mịn và dày. Điều này giúp quá trình viết trở nên trơn tru, dễ dàng, đồng thời tránh tình trạng lem mực và thấm ra mặt sau của giấy.