Mẫu văn lớp 10: Phân tích bài thơ Đi trong hương tràm (Dàn ý + 3 Mẫu) của Hoài Vũ

Mẫu văn lớp 10: Phân tích chi tiết bài thơ Đi trong hương tràm của Hoài Vũ bao gồm 3 ví dụ văn mẫu xuất sắc kèm theo hướng dẫn cụ thể. Qua việc phân tích bài thơ Đi trong hương tràm, học sinh có thể chọn lựa cách tiếp cận và phong cách viết phù hợp, từ đó tích lũy kiến thức cho bản thân và viết ra những bài phân tích xuất sắc.

Bài thơ Đi trong hương tràm của Hoài Vũ là một trong những tác phẩm sâu lắng của thời gian. Với lối viết nhẹ nhàng, sâu lắng, bài thơ thể hiện rõ nỗi lòng đắng cay của nhân vật nam thanh niên với tình yêu đau buồn. Dưới đây là 3 mẫu văn mẫu phân tích bài thơ Đi trong hương tràm, mời các bạn cùng thưởng thức. Ngoài ra, bạn cũng có thể xem dàn ý phân tích chi tiết của bài thơ Đi trong hương tràm.

Dàn ý phân tích chi tiết bài thơ Đi trong hương tràm

1. Bắt đầu:

• Giới thiệu về tác giả và tác phẩm.
• Phát biểu nhận xét tổng quan về bài thơ.

2. Nội dung chính:

* Chủ đề và nguồn cảm hứng: qua hình ảnh hoa tràm, nhân vật chính tinh tế thể hiện tình cảm nhớ nhung da diết đối với 'em'.

2.1. Phân tích và đánh giá về nội dung:

* Các hình ảnh từ thiên nhiên:

• Hoa tràm: âm thầm nở sau lớp lá xanh mát -> khơi gợi nên vẻ đẹp trong trẻo, thanh khiết.
• Vòm lá: tươi tốt, che chở hoa tràm một cách ân cần.
• Hương tràm: phả vào bản lành, trải dài trên bầu trời xanh.

-> Hình ảnh hương tràm xuất hiện liên tục trong bài thơ, thể hiện sự cô đơn, trống vắng trong tâm hồn của nhân vật trữ tình khi thiếu vắng 'em'.

* Tâm trạng của nhân vật trữ tình: nhớ mong 'em' đến đau lòng:

- Cảm xúc của nhân vật trữ tình được thể hiện qua hình ảnh của 'hương tràm':

• 'Thoáng hương tràm kỷ niệm bên nhau': hương hoa thấm qua khiến con người không thể quên những ngày gần bên nhau.
• Hương tràm bên anh, em ở nơi nào': sự cô đơn, lạc lõng khi đứng giữa thế gian rộng lớn và không có 'em' bên cạnh.
• Anh vẫn nghe tình em trong hương tràm lặng lẽ xôn xao': nhân vật trữ tình luôn cảm nhận được tình yêu của 'em' thông qua hương tràm -> tình yêu đẹp vẫn tồn tại trong lòng 'anh' và 'em', dù cuộc sống đã thay đổi.

- Tác giả sử dụng điệp ngữ 'dù', 'anh vẫn' để nhấn mạnh và khẳng định lòng trung thành, chân thành trong tình yêu của nhân vật trữ tình.

2.2. Phân tích, đánh giá nghệ thuật đặc sắc:

• Hình ảnh thơ gần gũi, quen thuộc.
• Ngôn từ trong trẻo, giản dị.
• Thành công trong việc sử dụng điệp từ 'dù', 'anh vẫn'.

3. Kết luận:

- Tổng kết lại giá trị của tác phẩm.

Phân tích bài thơ Đi trong hương tràm - Mẫu 1

Hoài Vũ đã tinh tế đặt ánh mắt ấy vào trong chiếc lá tràm. Mọi thứ liên quan đến 'em' đều trở thành Tràm. Tràm dường như là 'em' từ lâu. Bài thơ đong đầy trong hương tràm, chiếc lá tràm, và làn gió tràm. Tràm chính là 'em', 'em' hiện diện trong tràm. Vùng đất Tháp Mười này cũng biến thành xứ tràm – xứ của 'em'!

Anh vẫn nhận thấy hình bóng của 'em' giữa những bóng tràm dày đặc. Anh vẫn thấy ánh mắt của 'em' trên những chiếc lá tràm xanh mát. Anh vẫn cảm nhận được tình yêu của 'em' trong hương tràm đang sôi sục...

'Em' là bóng tràm. 'Em' là ánh mắt của chiếc lá tràm. 'Em' là hương tràm. Và vì thế, dễ hiểu tại sao trong bốn khổ thơ, mỗi khổ đều có gió tràm, mây tràm, hương tràm, lá tràm... Và vì thế, 'Đi trong hương tràm' cũng là đi trong tình yêu của 'em'! Mỗi khổ thơ đều là một khổ hương tràm, một cảm xúc hương tràm. Và mỗi khổ thơ cũng là một biểu hiện của tâm trạng của nhân vật trữ tình 'anh'. Tất cả đều say mê trong hương tràm, trong 'tình yêu của em'. Ngay từ khổ thơ đầu tiên đã say mê:

Khổ thơ đầu tiên: “Nhưng trời toả mây hương khắp nơi”, khổ thứ hai: “Một chút hương tràm để chúng ta bên nhau”, khổ thứ ba: “Hương tràm bên anh, em ở nơi đâu?”, và khổ thơ cuối cùng: “Anh vẫn nghe tình em trong hương tràm xôn xao”. Mỗi khổ thơ là một hương tràm, một màu sắc hương tràm. Và mỗi khổ thơ cũng là một cảm xúc của nhân vật trữ tình 'anh'. Tất cả đều đắm chìm trong hương tràm, trong 'tình yêu của em'. Ngay từ khổ thơ đầu tiên đã say mê:

“Hoa tràm e ấp dưới vòm lá
Và khắp trời mây hương tỏa bay”

Nếu không say mê, không hòa mình vào cái hương tràm ấy, làm sao có thể từ bông hoa tràm dưới vòm lá lại nhìn thấy một bầu trời mây hương tràm rộng lớn như thế! Nhưng điều này chỉ là bắt đầu của chuỗi biến động tâm trạng của 'anh'.

Nó chỉ là say sưa với cảnh vật, với chiếc lá tràm, hình bóng tràm hiện hữu. Ở khổ thứ hai, tâm trạng bắt đầu theo sự lan tỏa của hương tràm. Sau hàng loạt những “Dù” đầy cảm xúc và đau đớn là “Một chút hương tràm để ta ở bên nhau”.

Từ bông hoa tràm mà nhận ra một bầu trời mây hương tràm rộng lớn đến việc có thể “ở bên nhau” dù không có 'em' qua “một chút hương tràm”, sự liên tưởng đã sâu xa vào tâm trí. Và như một quy luật tâm hồn, khi tiếp xúc với những gì thuộc về tâm tưởng, tâm trí, sau những phút đắm say sẽ là nỗi đau.

Và khi sự say mê sâu hơn, nỗi đau càng trở nên đau đớn hơn, càng thắt chặt. Cái thực tế khắc nghiệt “Hương tràm bên anh, mà em đi đâu” như muốn phá vỡ tất cả những hư ảo mơ màng của không gian tràm trước đó. Nhưng có lẽ vì lòng trung thành quá mức, không gian tràm ấy không dễ bị phá hủy. Và đến khổ thơ cuối cùng, cảm xúc “Anh vẫn nghe tình em trong hương tràm xôn xao” trở thành một liên tưởng vượt trội!

“Gió Tháp Mười thổi sâu lắng

Không gian thơ ở đây được chia thành hai phía không gian rõ ràng: Một phía là không gian thực tế với cây tràm, hoa tràm, lá tràm và cảm giác xa cách, thay đổi hướng, không còn anh bên cạnh nữa, và nỗi đau… Phía còn lại là không gian của tâm hồn, tiềm thức với hình bóng tràm, hương tràm, ánh mắt tràm, mây tràm, gió tràm, hy vọng, và ước mong được ở bên nhau…

Chính vì không gian này, là lý do mà cơn gió của xứ Tháp Mười – xứ tràm – xứ của em lại “thổi sâu lắng” chứ không phải thổi xa hay thổi cao! Hướng của cơn gió là hướng của tâm hồn, của nỗi nhớ, của tình yêu, của hi vọng…

Và có lẽ cũng nhờ vào không gian thứ hai này và tình cảm chung của “anh” mà làm cho không gian chung của bài thơ trở nên mơ màng, huyền ảo hơn trong mỗi từ ngữ.

Cầm trên tay bài thơ “Đi trong hương tràm” của Hoài Vũ, và đã nghe nhạc sĩ Thuận Yến phổ nhạc, lòng tôi trôi dạt trong giai điệu đầy cảm xúc, ngọt ngào mà đau thương:

Gió Tháp Mười bay về phương nào? Bay lên cao vút, ngút ngàn trời, Bay trên cánh đồng dài thẳng, rộng lớn. Vào lòng người, gió thổi mãnh liệt. Hai từ “Thổi” gần nhau, gợi lên điều đặc biệt. Như thể gió cũng cần nghỉ ngơi, sức mới tiếp tục đến “Tháp Mười” tâm trạng!

Thiên nhiên bao la, mênh mông đến rợn ngợp. Còn con người đang chịu trận bão trong lòng. Anh ấy dựa vào điều gì để vững chãi, liệu anh có thể vững chãi được không? Chỉ có hương tràm, hương tràm và kỷ niệm về một người con gái, giờ đây thoảng như hương: “Dù tim em không thuộc về anh nữa, Một chút hương tràm cũng đủ cho ta ở bên nhau”.

Nhưng mối “Bên nhau” mong manh quá không thể che lấp nỗi cô đơn: “Hương tràm bên anh dù em đi đâu” Có vẻ như nỗi đau thương có thể làm con người gục ngã. Nhưng không, hương tràm mong manh, nhưng hương tràm là một loại bùa ngải mê hoặc:

“Dù ở bất cứ đâu, bất cứ khi nào
Dù gió mây kia thay đổi, màu sắc thay đổi”

Khoảng cách không gian không có ý nghĩa, thời gian không làm thay đổi gì. Ngay cả thiên nhiên với quy luật “Vĩnh hằng” có thay đổi đi nữa thì cũng không ảnh hưởng. Hơn nữa, trái tim không thể trao nhau như hương tràm đi qua không gian, thời gian, “Vượt qua” cả thiên nhiên, vượt qua sự trao gửi tình yêu để đến với tình yêu vĩnh cửu.

Điều mà bốn từ “Dù” thể hiện, cùng với hàng loạt điều kiện khẳng định tình yêu vẫn mãi mãi. Điều này có thể là thách thức, sự bất chấp. Liệu đó có phải là “Khùng khùng”, một trạng thái “Cùng ca” không? Không, chỉ cần đọc tiếp khổ thơ sau này, chúng ta sẽ hiểu:

Bóng em ….. ở giữa bóng tràm
Mắt em …… trên lá tràm
Tình em ……. trong hương tràm

Vì vậy, em và ký ức cũ gắn bó với rừng tràm đã hoá thân vào cây tràm, trở thành một phần của nó, trở thành một loài cây luôn xanh tươi, luôn sinh sôi nảy nở. Tình yêu đó là bất tử. Nhạc sĩ Thuận Yến, người phổ nhạc cho bài thơ, tiết lộ: Hoài Vũ viết bài thơ tặng cho anh Tư, người yêu là cô gái giáo viên đã hy sinh. Như vậy, “Em đi đâu” là em đã hy sinh bản thân và trở thành một phần của đất Mẹ.

“Trái tim em không trao anh nữa” không chỉ là việc không trao, mà là không thể trao. Việc biết thêm chi tiết này làm ta càng quý trọng tình cảm trung thành của chàng trai miền Nam và cảm xúc sâu đậm trước những người đã hy sinh vì tự do của Tổ quốc.

Nhạc sĩ Thuận Yến đã phổ bài thơ Đi trong hương tràm với một cung điệu mới lạ, sử dụng những nốt nhạc luyến láy, mang hơi thở của những điệu nhạc dân gian miền Nam, khiến người nghe như được truyền cảm hứng vào một không gian rộng lớn của hương tràm.

Người nghe rất ưa thích việc đi trong hương tràm qua giọng hát của NSND Thu Hiền. Có lẽ Hoài Vũ không viết quá cụ thể, quá riêng biệt về đôi trai gái như vậy lại rất hay. Bài thơ vì thế mà có được sự đồng thanh đồng điệu. Còn biết bao nhiêu mối tình gắn bó với hương tràm, hương sen, hương lúa, hương chanh, hương bưởi… những hương hoa ở mọi miền quê đất Việt.

Không phải vì cái chết, mà vì một lý do nào đó, họ không thể trao trái tim cho nhau. Nhưng họ vẫn giữ ở trong lòng hơi hương xưa ấy. Hơi hương mong manh nhưng đủ để con người có thể sống hơn.

Phân tích bài thơ Đi trong hương tràm - Mẫu 2

“Đi trong hương tràm” của Hoài Vũ là một trong những bài thơ đặc sắc đi cùng năm tháng. Với giọng điệu nhẹ nhàng, sâu lắng, bài thơ bộc bạch cảm xúc của nhân vật trữ tình – người con trai với nỗi nhớ “em” da diết. Mỗi lần “đi trong hương tràm” là mỗi lần hình bóng “em” lại ùa về trong nỗi nhớ của anh. Bởi hương tràm luôn gắn bó với “em”, nên nhìn cảnh lại nhớ đến người. Nỗi nhớ tình yêu gắn kết những tâm hồn xa cách. Chính những điều trên, đã tạo nên nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ Đi trong hương tràm. Điều đó, được thể hiện cụ thể qua đoạn thơ sau:

“Em gửi gì trong gió trong mây
…
Anh vẫn nghe tình em trong hương tràm xôn xao…”

Trong thời kỳ chống Mỹ ở Long An, nhà thơ Hoài Vũ đã chứng kiến một hình ảnh hy sinh dũng cảm của một nữ chiến sĩ giao liên ở vùng Đồng Tháp Mười, nơi có đồng tràm rộng lớn ven sông Vàm Cỏ Tây. Sau khi đất nước giải phóng, nhà thơ quay trở lại chiến trường cũ, nhớ lại cảm xúc về cô giao liên hi sinh ngày xưa, ông viết bài thơ này. Bài thơ “đi trong hương tràm” được trích từ tập thơ “Tuyển tập thơ Việt Nam”.

Bài thơ là một lời nói dài không dứt. Những kỷ niệm về một tình yêu sâu sắc, nỗi nhớ vô tận… Nỗi buồn như muốn xóa sạch biên giới giữa quá khứ và hiện tại, bao phủ lên không gian và thời gian… Tất cả đều trang nghiêm và yên bình như một khúc thảo luận. Dường như người sống đang cố gắng kích hoạt các giác quan để tái tạo lại hình ảnh của người đã mất từ tất cả những gì vô hình và hiện hữu trong thế giới xung quanh:

“Em gửi gì trong gió trong mây
Ðể sáng nay lên Vàm Cỏ Tây
Hoa tràm e ấp trong vòm lá
Mà khắp nơi mây hương tỏa bay!”

Người sống lắng nghe gió, nhìn mây để trò chuyện với người đã khuất về những điều chỉ có hai người mới có thể chia sẻ, những điều riêng tư đã được hình tượng thành hoa tràm e ấp trong vòm lá. Hoa là biểu tượng của vẻ đẹp, nhưng cũng mong manh. Lá là biểu tượng của tuổi trẻ và sự sống, nhưng không vĩnh cửu. Dường như nỗi đau mất mát khiến cả gió và mây, hoa, lá … đều ngơ ngác, thẫn thờ. Nhưng có lẽ chính trong nỗi đau tận cùng ấy, vẻ đẹp của tình yêu trung thực đã trở thành giá trị tinh thần bất tử:

“Mà khắp trời mây hương tỏa bay!”

Dường như cả không gian và thời gian đều ngấm ngầm chứa đựng nỗi đau, nỗi nhớ, và sự xao xuyến... để tạo nên sự kết hợp giữa yin và yang thiêng liêng và bí ẩn.

Một chuỗi các câu phủ định được sử dụng để khẳng định lòng trung thành của tình yêu:

“Dù đi đâu dù xa xôi bao lâu
Dù gió mây kia thay hướng, thay màu
Dù trái tim em không thuộc về anh nữa”

Dù cuộc chia ly là vĩnh viễn, dù thiên nhiên thay đổi không ngừng, dù trái tim em đã thuộc về một thế giới khác không hình bóng, không hữu hình... nhưng sức mạnh bí ẩn của tình yêu đã biến những điều không thể trở thành có thể:

Một chút hương tràm để ta bên nhau.

Cái thoáng qua của gió, của hương thơm dịu dàng đã mang lại bao nhiêu sự an ủi cho con người trong những khoảnh khắc cô đơn, trống trải? Tình yêu có thăng hoa thành hương tràm hay hương tràm chỉ là dư vị của một tình yêu dang dở? Chỉ biết rằng hương tràm sẽ mãi mãi là minh chứng cho một tình yêu cao đẹp.

“Gió Tháp Mười đã thổi, thổi rất sâu
Có nỗi thương đau có niềm hy vọng”

Hoặc có thể câu thơ được ngắt nghịch khác nhau (5/3 và 4/4) để làm nổi bật một nỗi đau không thể nào bù đắp: những cơn gió liên tục xoáy vào trái tim cô đơn trống trải, nhưng trong nỗi đau ấy lại ẩn chứa một sức mạnh kỳ diệu, giúp con người không gục ngã trong tuyệt vọng nhờ vào cái ánh sáng của một tình yêu cao thượng.

Dù biết rằng đối diện với sự thật, đặc biệt là sự thật về mất mát là rất khó khăn:“Bầu trời cao, cánh đồng rộng

Hương tràm bên anh, em đi đâu?”

Bầu trời và cánh đồng là hai hiện thực lớn trong tự nhiên, tồn tại vĩnh viễn, có thể quan sát được. Nhưng bầu trời và cánh đồng quá cao và rộng, làm con người cảm thấy nhỏ bé, lạc loài, cô đơn. Hương tràm thì vô hình, không thể nhìn thấy, nhưng có thể cảm nhận bằng linh cảm của tình yêu. Hương tràm cũng tồn tại vĩnh viễn cùng bầu trời và cánh đồng. Vậy là tất cả vẫn hiện hữu, chỉ trừ em. Điều này làm ta nhớ đến câu thơ của Vũ Cao trong bài Núi đôi:

“Núi vẫn đôi mà anh mất em”

Có thể nói, mất mát trong tình yêu đôi lứa trong bài thơ “Đi trong hương tràm” đã trở thành nỗi ám ảnh không dứt trong trái tim người sống:

“Dù đi đâu và xa cách bao lâu
Anh vẫn có bóng em giữa bóng tràm bát ngát
Anh vẫn thấy mắt em trên lá tràm xanh mát
Anh vẫn nghe tình em trong hương tràm xôn xao…”

Dù thực tế em đã mãi mãi ra đi, nhưng tình yêu mà em dành cho anh và anh dành cho em vẫn nguyên vẹn và trong sáng như lúc đầu qua cấu trúc câu “Anh vẫn có … anh vẫn thấy … Anh vẫn nghe …” trong màu xanh của bóng tràm bát ngát, lá tràm xanh mát, hương tràm xôn xao, … Tất cả những gì thuộc về em đã được hiện hóa và gần gũi đến bao giờ?

Bài thơ kết thúc bằng một điệp khúc khẳng định “anh vẫn …” như tiếng vọng của một lời thề giao hòa giữa hai cõi âm dương … Lời thề ấy vừa hiện thực, lại vô cùng bí ẩn, mơ hồ,… Có lẽ đó mới là nỗi ám ảnh không chỉ vì mất một người yêu cụ thể, tan vỡ một mối tình cụ thể, mà cao hơn là lẽ sống hướng về cái thiện tốt của những con người có trái tim nhạy cảm trước thiên nhiên, cuộc sống và trung thành với tình yêu.

Bằng thể thơ tự do, ngôn từ mộc mạc gần gũi, nhà thơ Hoài Vũ đã vẽ lên trước mắt người đọc một mối tình trong sáng, giản dị nhưng sâu sắc, chân thành không kém phần da diết. Giọng thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, cách ngắt nhịp biến đổi linh hoạt, mô tả tâm tư, tình cảm của nhà thơ nhớ về người con gái ấy khi đi trong hương tràm. Tác giả rất thành công trong việc áp dụng nhiều kỹ thuật tu từ: cấu trúc câu, từ ngữ, ngôn ngữ, câu hỏi tu từ, … khiến bài thơ trở nên sống động, lôi cuốn, giàu cảm xúc.

Qua bài thơ “Đi trong hương tràm”, thế hệ trẻ hiểu được sự hi sinh to lớn của thế hệ cha ông đi trước. Họ chiến đấu, sẵn sàng hi sinh, quên đi hạnh phúc cá nhân. Tình yêu quê hương đất nước quá thiêng liêng, để rồi sau chiến tranh, nhân vật trữ tình, đi trong hương tràm nhớ về người con gái mình yêu. Tình yêu của họ quá chân thành, trong sáng và cao thượng. Là thế hệ trẻ ngày nay, chúng ta cần phải có trách nhiệm kế thừa và phát huy vẻ vang lịch sử dân tộc, yêu nước, cố gắng học tập để xây dựng đất nước, xứng đáng với sự hi sinh của người đi trước.

Tóm lại, bốn khổ thơ, mỗi khổ thơ đều quấn quýt hương tràm, như cả bài thơ ngập trong hương tràm xôn xao kia. Khổ thứ nhất “khắp trời mây hương tỏa bay”, khổ thứ hai “một thoáng hương tràm cho ta bên nhau”, khổ thứ ba “hương tràm bên anh mà em đi đâu?”, khổ thứ tư “anh vẫn nghe tình em trong hương tràm xôn xao”. Mỗi khổ thơ là một khổ hương tràm, một sắc thái của hương tràm và một nỗi niềm của tác giả, của nhân vật trữ tình, của nhân vật “anh”. Tất cả đều đắm chìm trong hương tràm, trong tình em. Bài thơ vì thế trở nên ấn tượng sâu sắc, thiết tha trong lòng người về một tình yêu đẹp, về cảnh sắc thiên nhiên Nam Bộ thân thương, gần gũi, thấm đẫm tình người.

Phân tích bài thơ Đi trong hương tràm - Mẫu 3

Nhà thơ Hoài Vũ quê gốc ở Quảng Ngãi. Trong những năm chiến tranh chống Mỹ, ông tích cực tham gia hoạt động văn học ở miền Nam. Các sáng tác của ông thường được nhiều nhạc sĩ quan tâm. Trong số đó, tác phẩm 'Đi trong hương tràm' nổi bật với nội dung và hình thức nghệ thuật đặc sắc, để lại ấn tượng sâu sắc cho độc giả.

Đúng như tiêu đề, 'Đi trong hương tràm' vẫn rõ ràng về hình ảnh hoa tràm thơm phức. Mỗi khi nhân vật trữ tình nhắc đến 'hương tràm', hình bóng 'em' hiện hình. Có thể nói, hương tràm liên kết sâu sắc với 'em', trở thành biểu tượng quan trọng của bài thơ.

Khi đọc bài thơ, ta như đắm chìm trong một lời độc thoại dài không ngớt. Lời độc thoại ấy bắt nguồn từ cảm xúc thương nhớ sâu sắc của nhân vật trữ tình, người tự gọi mình là 'anh'. Những kỷ niệm, nỗi buồn sâu sắc gắn liền với hình ảnh hoa tràm được gợi lên. Đặc biệt, ta gặp phải cảnh:

'Em gửi gì trong gió trong mây
Để sáng nay lên Vàm Cỏ Tây
Hoa tràm e ấp trong vòm lá
Mà khắp trời mây hương tỏa bay!'

Tác giả truyền đạt cảm xúc thông qua các giác quan. Từ hình ảnh thiên nhiên, người 'anh' thông qua khéo léo gửi gắm tâm trạng riêng tư tới 'em'. Ban đầu là 'gió', 'mây' rồi 'hoa tràm' và 'vòm lá'. Qua những tán lá xanh mướt, hoa tràm hiện lên, nhẹ nhàng tỏa sáng. Hoa mang vẻ đẹp trong sáng, trong trắng. Khi ngắm nhìn cảnh vật xung quanh, nhân vật trữ tình cảm thấy xao xuyến. Dường như, những tâm tư sâu thẳm trong lòng đã hoà quyện với cảnh vật 'Mà khắp trời mây hương tỏa bay!'. Bây giờ, không gian, thời gian và sự vật đều đắm chìm trong nỗi nhớ thương của con người. Cảm xúc ấy tiếp tục được diễn tả qua:

'Cho dù đi bất cứ nơi nào, dù xa cách đến đâu
Dù gió mây ấy thay đổi hướng và màu sắc
Dù trái tim em không còn dành cho anh nữa
Một chút hương tràm vẫn làm cho chúng ta gần bên nhau'

Câu 'dù' lặp lại ở đầu ba câu thơ là khẳng định sâu sắc, tuyên bố lòng chung thủy trong tình yêu của 'anh'. Dù mọi thứ đều thay đổi, dù 'em' không trao trái tim cho 'anh' nhưng tình cảm giữa đôi ta vẫn mãi mãi. Một lần nữa, hình bóng của 'hoa tràm' lại hiện về bên cạnh 'em'. Có lẽ, hương tràm là kỷ niệm ngọt ngào của một tình yêu dang dở? Có lẽ, một chút hương tràm ấy bao phủ cho tình yêu của đôi ta?

Trong cô đơn giữa thế giới rộng lớn, nhân vật trữ tình không thể không cảm thấy cô đơn và thất vọng:

'Gió Tháp Mười thổi mãi, thổi rất sâu
Có niềm thương đau có hi vọng nở nồng'

Với cách ngắt nhịp khác nhau 5/3, 4/3, giọng thơ chậm rãi, hai câu thơ đầu như muốn nhấn mạnh nỗi đau trong lòng con người. Nỗi đau đó giống như cơn gió thổi sâu, xoáy vào tâm trạng của 'anh'. Nó biến tình yêu của chúng ta thành điều đau lòng nhưng cũng tạo ra sức mạnh để ủng hộ và động viên con người sống đáng với tình yêu đó.

Thiên nhiên với sự cao lớn, rộng mở vẫn được tác giả mô tả qua dòng thơ:

'Bầu trời cao vút, cánh đồng bát ngát
Hương tràm bên anh, em đi đâu cả'

'Bầu trời', 'cánh đồng' là biểu tượng của sự rộng lớn, vĩnh cửu trong tự nhiên, đối diện với chúng, nhân vật trữ tình cảm thấy lạc lõng, hiu quạnh. Nếu trước đây, anh có 'hương tràm', có 'em' bên cạnh thì bây giờ, anh lại một mình với 'hương tràm'. Giống như bầu trời và cánh đồng, hương tràm vẫn tồn tại mãi mãi, chỉ có 'em' là không. Câu hỏi 'Hương tràm bên anh, mà em đi đâu' là lời tự hỏi của nhân vật trữ tình và là sự thổ lộ mong mỏi của 'anh' tới 'em'. Sau tất cả, nỗi ám ảnh nghịch lý còn tồn tại, nỗi ám ảnh về sự cô đơn đã khắc sâu trong tâm trí nhân vật trữ tình.

Cuối cùng, vượt qua mọi khó khăn, người 'anh' mạnh mẽ bày tỏ tình cảm của mình:

'Dù đi xa và bao lâu xa
Anh vẫn có em bên dưới bóng tràm mát mẻ
Anh vẫn nhìn thấy đôi mắt em trên lá tràm xanh tươi
Anh vẫn nghe tình em trong hương tràm thơm ngát.'

Câu thơ 'Dù đi đâu và xa cách bao lâu' lặp lại lần thứ hai nhấn mạnh vào tình cảm sâu đậm, bền vững của nhân vật trữ tình. Dù thời gian, khoảng cách có xa xôi thế nào, 'anh' vẫn nhớ đến 'em'. Điều này như một lời hứa, lời thề về tình yêu mà anh dành cho em. Tình yêu tinh khôi của đôi ta sẽ mãi vĩnh cửu. Bóng hình của 'em' hiện đã kết hợp vào hương tràm, lá tràm và hương của nó, trở thành cây tràm luôn tươi mới, xanh tốt, và phát triển theo thời gian. Mỗi khi nhìn thấy cây tràm, 'anh' lại nhớ đến 'em' và những kỷ niệm của đôi ta. Do đó, tình yêu giữa 'anh' và 'em' là bất diệt, không gì có thể tách rời.

Sử dụng hình ảnh thơ thân quen, ngôn từ trong sáng và gần gũi, nhà thơ Hoài Vũ đã tạo ra một bức tranh về thiên nhiên với hương tràm là trung tâm. Qua đó, anh đã diễn đạt được tình cảm sâu sắc của nhân vật trữ tình. Việc sử dụng điệp ngữ 'dù', 'anh vẫn' cũng giúp tạo ra không khí của tình yêu và cảm xúc trong người 'anh'.

Với bốn khổ thơ ngắn gọn, 'Đi trong hương tràm' dễ dàng thâm nhập vào tâm trí của nhiều người đọc. Đọc bài thơ, ta cảm nhận được hương vị sâu lắng của một tình yêu dang dở, của một mối tình không hoàn thiện. Hy vọng rằng, những dòng thơ cảm động trong tác phẩm sẽ mãi tỏa sáng rực rỡ qua thời gian.