Mẫu văn lớp 10: Phân tích bài thơ Mùa hoa mận của Chu Thùy Liên bao gồm 3 mẫu văn phân tích khác nhau vô cùng xuất sắc kèm theo hướng dẫn chi tiết. Điều này giúp các bạn học sinh có thể tham khảo để nâng cao kỹ năng văn học của mình với những mẫu văn phân tích thơ hay.
Mùa hoa mận là một trong những tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Chu Thuỳ Liên. Bài thơ này thể hiện sự nhớ nhà sâu sắc của người đi xa bằng những hình ảnh quê hương đẹp mắt. Dưới đây là 3 mẫu văn phân tích Mùa hoa mận xuất sắc nhất, mời các bạn tham khảo và tải về tại đây.
Dàn ý phân tích bài thơ Mùa hoa mận
1. Bắt đầu:
- Giới thiệu về tác giả và tác phẩm
- Phản ánh cảm nhận tổng quan về tác phẩm.
2. Phần chính
2.1. Phân tích và đánh giá về chủ đề, nội dung:
a. Chủ đề và nguồn cảm hứng chính:
- Đề tài: tình yêu thương dành cho con người, quê hương và đất nước.
- Cảm hứng chính: nỗi nhớ thương nhớ nhung về tự nhiên, cảnh đẹp và con người miền Tây Bắc.
b. Phác họa thiên nhiên: đặc biệt là hình ảnh những bông hoa mận trắng tinh khôi nở rộ ở ngọn cành.
c. Đời sống hàng ngày của con người miền Tây Bắc:
* Hình ảnh đám trẻ vui đùa trong mùa hoa mận:
- Không khí rộn ràng, hân hoan:
- Đàn trai háo hức chơi cờ.
- Đàn gái hồn nhiên sắm váy áo.
- Hình ảnh của 'quả bóng bay': truyền đạt, biểu hiện ước mơ của các em nhỏ ở vùng cao.
* Hình ảnh người lớn trong mùa hoa mận:
- Mẹ sắp xếp lá, gạo.
- Bố căng dây nỏ.
- Ông bà chăm chỉ làm đu.
=> Không khí tràn đầy sự hối hả.
d. Phác họa ngôi nhà và tâm trạng của nhân vật trữ tình:
- Ngôi nhà hiện lên chân thực, mang đậm bản sắc của kiểu nhà ở vùng cao:
- Tường được xây từ gạch đất nung.
- Bếp lửa giữa nhà với ánh sáng ấm áp loé sáng.
- Nhân vật trữ tình: luôn ôm trọn tình thương về người thân, quê hương thân thương.
2.2. Phân tích, đánh giá nghệ thuật:
- Phương pháp sắp xếp cấu trúc 'Bông mận trắng rực sáng'.
- Hình ảnh thơ mộng, lấy cảm hứng từ vùng Tây Bắc.
- Ngôn ngữ trong trẻo, giản dị, dễ tiếp thu.
3. Kết luận:
- Xác nhận lại giá trị của tác phẩm.
Phân tích về Mùa hoa mận
Khi đến với vùng rừng núi Tây Bắc, chúng ta gặp lại hình ảnh tinh khôi của hoa mơ, hoa mận. Đó không chỉ là biểu tượng của mùa xuân mà còn là biểu tượng của quê hương. Đối với những người con xa xứ, nhìn thấy sắc trắng của hoa mơ hoa mận cũng gợi lên trong lòng họ những cảm xúc đong đầy, xao xuyến. Bài thơ Mùa hoa mận được tác giả Chu Thủy Liên sáng tác vào năm 2007 đã thể hiện sâu sắc lòng nhớ về quê hương buôn làng của những người con đi xa.
Bài thơ với ba khổ thơ, mỗi khổ thơ đều khởi đầu bằng hình ảnh hoa mận nở trắng muốt, Cành mận bung cánh mướt. Với sắc trắng tinh khôi của hoa mận nở rộ khắp vùng trời Tây Bắc, như là dấu hiệu của mùa xuân và cũng từ đó, nhà thơ dồn hết cảm xúc về quê hương vào những dòng thơ của mình. Dưới bóng mận, dưới sắc trắng tinh khôi của hoa mận, toàn bộ những hoạt động bình dị của người dân hiện ra đầy thân thương.
Cành mận bung cánh muốt
Đàn trai háo hứng chơi cờ
Đàn gái năng động sắm váy áo
Quả bóng bay gửi ước mơ của trẻ thơ
Có lẽ khi xuân về, niềm vui háo hức nhất có lẽ là đám trẻ nhỏ. Chúng phấn khởi sung sướng vì được mặc áo mới. Được tham gia những trò chơi dân gian, con trai thì háo hức chơi cờ, con gái rộn ràng sắm váy áo. Niềm vui ấy như lan tỏa ra không gian xung quanh, các từ như 'phấn khởi', 'rộn ràng' giúp cho ý thơ trở nên tươi vui sôi động. Ta như cảm nhận được nụ cười trong trẻo của đám trẻ và dường như những cành mận cũng phấn khích với đám trẻ chứng kiến bao ước mơ trên con đường trưởng thành của chúng.
Cành mận bung cánh mướt
Giục mẹ nhanh chóng xôn xang gói lá gạo
Giục cha hân hoan căng cánh nỏ
Giục người già vội vã làm đu
Không khí sinh hoạt thật vui tươi, nhộn nhịp, sôi động và khẩn trương. Dưới tán mận, mẹ vội vàng rửa lá, ngâm gạo để chuẩn bị làm xôi, làm bánh dâng tổ tiên mong cho một năm mới đầy ấm no. Cha đi căng cánh nỏ, người già vội vã làm đu để chuẩn bị cho những trò chơi dân gian trong năm mới. Động từ 'giục' liên tục xuất hiện trong ba dòng thơ tạo ra một không gian sôi nổi, hối hả, đầy màu sắc ở làng quê. Từ người già đến trẻ em đều háo hức, phấn khởi chờ đón một mùa xuân mới.
Cành mận bung trắng muốt
Nhà rợp bóng mận, hương nếp thơm ngát
Lửa hồng bật sáng, nở hoa trong bếp
Cho người xa xứ nhớ đến lối về
Trong những ngôi nhà truyền thống của dân tộc, mùi hương của lúa nếp lan tỏa, thơm ngát làm cho cả làng quê thơm mùi xôi nấu, bánh làm. Bếp tràn ngập không khí của lửa sáng. Không khí ấm cúng, hạnh phúc không gì bằng. Tác giả đã rất tinh tế khi viết về lửa sáng nở hoa trong bếp giúp chúng ta cảm nhận được hương vị của mùa xuân lan tỏa khắp làng quê. Với màu trắng của hoa mận cánh trắng tinh khôi, sắc trắng phủ lên con đường, làng quê, làm cho quê hương thêm phần tươi đẹp. Chính màu sắc đó cũng đánh thức trong lòng những người xa quê nhớ mãi, nhớ quê thêm da diết. Ai đi xa cũng mong được nhớ về, đặc biệt là khi năm mới đến, con người ta càng nhớ quê hương hơn. Hoa mận không chỉ là kỷ niệm mà còn là dấu hiệu dẫn dắt con người trở về với quê hương, nơi chúng ta sinh ra và gắn bó suốt những năm tháng tuổi thơ.
Với thể thơ năm chữ không áp dụng vần, không chú trọng vào hình thức, nhưng cảm xúc của nhà thơ vẫn điều khiển mạch chính của bài thơ. Với những nét mô tả tinh tế, nhà thơ đã giúp chúng ta cảm nhận được vẻ đẹp cùng không khí phấn khích của quê hương trong những ngày năm mới.
Phân tích về bài Mùa hoa mận
Đối với người dân ở vùng núi Tây Bắc, sắc trắng của hoa mơ, hoa mận không chỉ là biểu tượng của mùa xuân mà còn là biểu tượng của quê hương. Đối với những người xa quê, chỉ cần nhìn thấy sắc trắng của hoa mơ, hoa mận qua hình ảnh trên TV, báo đài cũng đủ khiến họ cảm thấy xao xuyến và nhớ mãi. Bài thơ “Mùa hoa mận” của tác giả Chu Thuỳ Liên, viết vào tháng chạp năm 2007, đã thể hiện sâu sắc nỗi nhớ về quê hương, làng quê của những người con xa xứ qua hình ảnh sắc trắng quen thuộc ấy.
Bài thơ gồm ba khổ thơ, mỗi khổ thơ đều mở đầu bằng hình ảnh hoa mận nở trắng muốt “cành mận bung cánh muốt”, sắc trắng tinh khôi của hoa mận nở rộ khắp vùng trời Tây Bắc dường như là tín hiệu của mùa xuân. Và từ đây, nhà thơ bày tỏ những cảm xúc về quê hương của mình. Dưới tán mận, dưới sắc trắng tinh khôi của hoa mận, toàn bộ cuộc sống bình dị của dân làng hiện ra, thân thương và thiêng liêng.
Cành mận bung cánh muốt
Bầy trẻ con trai háo hứng chơi cờ
Bầy trẻ con gái sôi động sắm váy áo
Quả bóng bay nâng ước mơ của trẻ thơ
Niềm vui lớn nhất và mong đợi nhất khi xuân về chính là đám trẻ nhỏ. Chúng phấn khởi, sung sướng vì được mặc quần áo mới, được tham gia các trò chơi dân gian mà không lo lắng bị ba mẹ la mắng. Con trai thì 'nô nức chơi cờ', 'con gái thì rộn ràng sắm váy áo'... niềm vui ấy như lan tỏa ra không khí xung quanh. Các từ như 'nô nức', 'rộn ràng' khiến cho ý thơ trở nên sôi động, hân hoan, dường như ta nhìn thấy được nụ cười trong trẻo của đám trẻ. Dường như cành mận cũng đã vui vẻ cùng đám trẻ, chứng kiến bao ước mơ và theo dõi họ trên con đường trưởng thành.
Cành mận bung cánh muốt
Mẹ xôn xang với lá, gạo
Cha vui lòng căng cánh nỏ
Người già hối hả làm đu
Không khí thực sự sôi động, bận rộn và khẩn trương. Dưới tán mận, mẹ vội vã rửa lá, ngâm gạo để chuẩn bị nấu xôi, làm bánh để cúng tổ tiên, mong một vụ mùa ấm no. Cha đi căng cánh nỏ, người già hối hả làm đu, để chuẩn bị cho những trò chơi dân gian trong năm mới. Động từ 'giục' xuất hiện liên tục ở ba dòng thơ 'giục mẹ', 'giục cha', 'giục người già'... tất cả tạo nên một không khí thật khẩn trương, sôi động, phấn khích. Cả làng từ người già đến trẻ em đều đang nôn nóng, hân hoan chờ đón một mùa xuân mới.
Cành mận bung cánh muốt
Nhà tràn ngập mùi hương của lúa nếp
Ánh lửa trong bếp sáng bừng lên
Mang lại nỗi nhớ cho những người xa xứ
Trong những ngôi nhà truyền thống, mùi hương của lúa nếp lan tỏa khắp nơi. Dân làng làm xôi, nấu cơm, ủ men lá, thịt lợn, làm bánh… căn bếp không bao giờ thiếu lửa sáng. Không khí thật ấm áp, hạnh phúc không gì sánh bằng. Tác giả đã rất tinh tế khi viết 'giục lửa trong bếp sáng bừng', khiến chúng ta cảm nhận được hương vị của mùa xuân đã lan tỏa khắp các ngõ ngách của làng quê.
Màu trắng của hoa mận, cánh hoa trắng tinh khôi, sắc trắng phủ khắp con đường, ven suối, bản làng làm cho quê hương thêm đẹp. Chính sắc màu ấy cũng đẩy lên trong lòng những người xa quê những cảm xúc bồi hồi, nhớ thương không nguôi. Ai đi xa cũng mong trở về, đặc biệt là khi năm mới đến, lòng người lại càng rộng lớn với nỗi nhớ quê hương. Hoa mận như một kỷ niệm, như một dấu hiệu dẫn lối cho con người trở về với quê hương, nơi ta sinh ra và gắn bó suốt những năm tháng thơ ấu.
Bài thơ có ba khổ, viết theo hình thức thơ năm chữ, không gieo vần, không nặng nề về hình thức. Mạch cảm xúc của nhà thơ thấm đẫm trong toàn bộ bài thơ. Với những nét vẽ tinh tế, nhà thơ đã giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp cùng không khí rộn ràng của quê hương vào những ngày xuân mới. Thông qua đó, nổi lên trong lòng mỗi người tình yêu sâu đậm với nơi mình gọi là quê nhà.
Phân tích về bài thơ Mùa hoa mận
Mùa hoa mận được xem là một trong những tác phẩm đặc trưng của Chu Thùy Liên, viết vào tháng Chạp năm 2016. Đoạn trích này xuất phát từ tập Thuyền đuôi én, NXB văn hoá Dân tộc, Hà Nội, 2009. Bài thơ nói về nỗi nhớ quê hương của những người đi xa.
Khổ thơ đầu tiên:
Cành mận bung cánh muốt
Lũ con trai háo hứng chơi cù
Lũ con gái hân hoan vá khăn áo
Bóng bay mang theo ước mơ của trẻ thơ
Câu đầu tiên 'Cành mận bung cánh muốt' báo hiệu mùa xuân đã đến với những điều mới mẻ, hoa mận trắng tinh sáng rực bầu trời. Dưới cành mận ấy, hình ảnh gần gũi, quen thuộc của làng quê hiện ra: 'lũ con trai hân hoan chơi cù, lũ con gái tươi vui vá khăn áo'. Với tinh thần háo hứng và phấn khởi. Cành mận gắn bó với tuổi thơ của trẻ em nơi này, là chứng nhân của quá trình lớn lên và ước mơ của con trẻ.
Khổ thứ hai:
Cành mận bung cánh muốt
Mẹ xôn xao chuẩn bị lá, gạo
Cha vui lòng căng cánh nỏ
Người già nôn nóng làm đu
Dưới cành mận trắng ấy, hình ảnh một cuộc sống đầy sôi động và năng động của người dân làng quê hiện ra. Mọi người đang sẵn sàng chào đón mùa xuân với những điều tốt lành. Người mẹ 'xôn xao chuẩn bị lá, gạo' để làm bánh, món ăn đặc trưng của mùa xuân, người cha 'vui lòng căng cánh nỏ', người già 'nôn nóng làm đu' để chuẩn bị cho trò chơi dân gian của địa phương. Có thể thấy, cành mận trở thành một biểu tượng không thể thiếu của mùa xuân nơi đây, mang trong mình bao niềm vui, nỗi buồn, gắn bó với làng quê qua từng tháng ngày.
Khổ thứ ba:
Cành mận rộng cánh bạt ngát
Nhà truyền thống hương lúa tỏa phòng
Lửa bếp soi sáng khắp ngõ ngách
Con đường quê xa nhớ về nơi gốc rễ
'Cành mận rộng cánh bạt ngát' lặp lại 3 lần, nhấn mạnh mùa xuân đã đến bản làng. Trong ngôi nhà cổ truyền, mùi 'lúa' lan tỏa, ánh lửa ấm cúng. Khi đi xa, họ luôn nhớ về quê hương, đặc biệt vào mùa hoa mận, gợi nhớ kí ức xưa. Hoa mận dẫn lối trở về với những kỷ niệm, sinh hoạt bình dị hàng ngày của dân làng.
Nhìn vào bài thơ, ta thấy mùa xuân ở bản làng Tây Bắc bình yên. Nhà thơ đã mô tả vẻ đẹp của Tây Bắc vào mùa xuân với màu trắng của hoa mận và sự nhộn nhịp của dân làng, khiến bức tranh trở nên sống động. Làm cho người đi xa luôn nhớ về quê hương và những điều giản dị nhất.