Buzz
Phân tích hành động thiêu rụi đền thờ của Ngô Tử Văn trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên mang lại gợi ý về cách viết kèm 2 mẫu cực kỳ xuất sắc, giúp các em học sinh lớp 10 tự học để mở rộng kiến thức, nâng cao kỹ năng viết văn phân tích hành động nhân vật.
TOP 2 mẫu phân tích hành động thiêu rụi đền thờ của Ngô Tử Văn dưới đây bao gồm bài làm ngắn gọn và đầy đủ để các bạn tham khảo, lựa chọn theo khả năng viết của mình và chuẩn bị trước khi đến lớp. Ngoài phân tích hành động thiêu rụi đền của nhân vật Ngô Tử Văn, các bạn cũng có thể xem thêm phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên và nhiều mẫu văn hay khác tại chuyên mục Văn 10 Kết nối tri thức.
Đề bài: Anh (chị) nghĩ rằng việc thiêu rụi đền thờ của Ngô Tử Văn trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên chỉ là hành động nóng giận nhất thời không? Từ đó trình bày ý kiến anh (chị) về hành động của nhân vật anh hùng.
Dàn ý phân tích ý nghĩa hành động thiêu rụi đền thờ của Ngô Tử Văn
a) Khai mạc
- Giới thiệu tổng quan về tác giả và tác phẩm
- Nguyễn Dữ là một danh sĩ trong thời kỳ Lê sơ và nhà Mạc, cũng là tác giả của cuốn sách Truyền kỳ mạn lục, một tác phẩm truyền kỳ nổi tiếng tại Việt Nam.
- 'Chuyện chức phán sự đền Tản Viên' là một trong những câu chuyện xuất sắc, đặc sắc nhất trong Truyền kỳ mạn lục.
- Tổng quan về hành động thiêu rụi đền của Ngô Tử Văn: Hành động này không chỉ thể hiện sự quả quyết, trung thực và dũng cảm bảo vệ dân, mà còn phản ánh tinh thần dân tộc mạnh mẽ thông qua việc loại bỏ kẻ thù xâm lược hung ác, bảo vệ thần linh và đất nước Việt.
b) Phần chính
* Nguyên nhân gây ra việc thiêu rụi đền thờ:
- Nguyên nhân trực tiếp: Bức xúc trước sức mạnh ma quái của tên tướng giặc -> Muốn xử lý để bảo vệ cộng đồng, mang lại cuộc sống an lành.
- Theo quan niệm dân gian: Thiêu rụi đền là biện pháp giải quyết tâm linh nên ai cũng kính trọng và sợ hãi.
- Hành động của Ngô Tử Văn không xâm phạm vào tôn giáo vì đó là nơi ẩn náu của tên tướng giặc thù Thôi - kẻ thù xâm lược đất nước. Đây là nơi linh thiêng không chỉ không bảo vệ cho dân lành mà còn làm hại và gây sợ hãi trong cộng đồng.
-> Hành động của Ngô Tử Văn là minh chứng cho sự chính trực của người nhìn thấy điều ác và không chịu đựng được.
=> Khen ngợi, đồng tình với hành động chính nghĩa của Ngô Tử Văn
* Quá trình thiêu rụi đền
- Trước khi thiêu rụi:
- Tắm rửa sạch sẽ
- Thờ cúng trời
-> Thái độ trang trọng, tôn kính, là hành động có mục đích, có suy nghĩ cẩn thận, không phải là cử chỉ bốc phát của người trẻ tuổi nhiệt huyết.
=> Tử Văn là người biết suy nghĩ và kiểm soát hành động của mình, tôn trọng thần linh.
- Khi thiêu rụi đền: Đốt lửa đền thờ mặc dù mọi người phản đối, chế nhạo, giơ tay lên nhưng không quan tâm...
- Hành động quả quyết, dứt khoát vượt lên khả năng tưởng tượng của người bình thường.
- Tử Văn dũng cảm, kiên định, sẵn lòng làm những điều không ai dám để loại bỏ sự xấu xa.
* Các sự kiện sau khi Tử Văn thiêu rụi đền thờ
- Tử Văn cảm thấy khó chịu, đầu quay cuồng, bụng run rẩy rồi nổi lên một cơn sốt rét.
- Sự đối đầu giữa Tử Văn và hồn ma tên tướng giặc.
- Tên tướng giặc giả làm là cư sĩ đến đe dọa, mắng chửi Ngô Tử Văn, yêu cầu xây lại ngôi đền
- Thái độ của Ngô Tử Văn: Bất cần, ngồi bình tĩnh, tự nhiên
=> Tử Văn là người gan dạ, mạnh mẽ bất khuất, coi thường sự đe dọa, kiêu căng của tên tướng giặc.
- Sự gặp gỡ giữa Tử Văn và Thổ công:
- Thổ công: Kể lại sự việc bị tổn thương nhưng vẫn kiên nhẫn chịu đựng, khuyên bảo Ngô Tử Văn cách đối phó với tên tướng giặc.
- Tử Văn: Ngạc nhiên, điều tra lại câu chuyện và sẵn sàng chiến đấu với kẻ thù hà khắc họ Thôi
-> Ngô Tử Văn tràn đầy lòng gan dạ, dũng mãnh, sẵn lòng thực hiện những việc mà cả thần cũng phải khiếp sợ.
=> Ngô Tử Văn là người gan dạ, trọng trách nghĩa khí, phẫn nộ và sẵn lòng đấu tranh chống lại sự bất công trong cuộc sống.
=> Phản ánh thực tế của xã hội vẫn tồn tại những bất công, mâu thuẫn, sự rối ren giữa thật và giả và những cuộc đấu tranh chính nghĩa của những người đứng ra vì chính nghĩa.
* Ý nghĩa chi tiết của việc thiêu rụi đền thờ của Tử Văn
- Thể hiện mong muốn, khao khát và cũng là niềm tin vào chiến thắng của chính nghĩa trước sự xấu xa của kẻ gian ác.
- Khen ngợi, tôn vinh nhân vật Ngô Tử Văn, một nhà trí thức dũng mãnh ủng hộ chính nghĩa, cương trực, thẳng thắn luôn sẵn sàng chiến đấu chống lại sự ác, sự xấu, bảo vệ lẽ phải, bảo vệ cuộc sống yên bình của nhân dân.
- Phê phán và tố cáo những thế lực xấu trong xã hội, những kẻ vô trách nhiệm, mù quáng trước nỗi khổ của dân chúng và sự tự doanh của kẻ xấu.
c) Kết luận
- Khẳng định giá trị, ý nghĩa của hành động thiêu rụi đền thờ của Ngô Tử Văn.
Dàn ý về việc thiêu rụi đền thờ của Ngô Tử Văn
A. Mở đầu :
- Giới thiệu về tác phẩm 'Chuyện chức phán xử đền Tản Viên' và nhân vật Ngô Tử Văn
- Tóm tắt về nhân vật Ngô Tử Văn và hành động thiêu rụi đền thờ
B. Phần chính :
1. Tiểu sử, tính cách của nhân vật Ngô Tử Văn
- Tiểu sử: Tên thật Soạn, quê quán huyện Yên Dũng, tỉnh Lạng Giang.
- Tính cách: Can đảm, ngay thẳng, không chịu được sự xấu xa
2. Ngô Tử Văn và việc thiêu rụi đền thờ
* Lý do thiêu rụi đền thờ :
- Đền thờ gần nhà Ngô Tử Văn là nơi trú ngụ của hồn ma tên tướng giặc thuộc họ Thôi - kẻ thù xâm lược đất nước. Đây là ngôi đền tà không chỉ không bảo vệ cho người dân mà còn tạo ra nỗi ám ảnh trong dân gian.
- Hành động thiêu rụi đền thờ của Ngô Tử Văn là biểu hiện của sự chính nghĩa, của người không thể chịu đựng được sự xấu xa.
=> Tác giả muốn khen ngợi, đồng tình với hành động chính nghĩa của Ngô Tử Văn
* Quá trình thiêu rụi đền thờ :
- Trước khi thiêu rụi: Tắm gội sạch sẽ, thờ cúng trời.
- Khi thiêu rụi đền thờ: Đốt lửa đền mặc dù mọi người phản đối, lắc đầu từ chối, vung tay mà không cần biết.
=> Hành động quyết định, dứt khoát vượt qua khả năng của người thông thường. Tử Văn can đảm, kiên quyết, sẵn lòng làm những điều mà không ai có thể làm để loại trừ sự ác.
* Các sự kiện sau khi Tử Văn thiêu rụi đền thờ :
- Tử Văn cảm thấy không thoải mái, đầu chói sáng, bụng rung rinh sau đó bị cảm lạnh.
- Sự đối đầu giữa Tử Văn và linh hồn tên tướng giặc dưới âm phủ diễn ra dữ dội.
- Đối diện với những lời vu cáo tài tình của linh hồn tên tướng giặc và sự trách mắng của Diêm Vương, Tử Văn vẫn thể hiện sự kiên định, truyền thống của mình trước sức mạnh uy quyền của Diêm Vương.
- Tử Văn bị kết án và được phân công làm chức phán xử tại đền Tản Viên.
=> Tính cách mạnh mẽ, kiên định, không bao giờ chùn bước trước những thế lực xấu xa, quyết tâm đấu tranh đến cùng để bảo vệ lẽ phải.
=> Nhân vật Ngô Tử Văn là biểu tượng rõ ràng nhất cho tinh thần dũng cảm, ý chí mạnh mẽ không bao giờ khuất phục trước sự xấu xa, ác ôn.
C. Kết luận
- Ngô Tử Văn là một bức tranh sáng rõ về tinh thần dũng cảm, không bao giờ quỳ lạy trước sự xấu xa và gian ác.
Phân tích hành động đốt đền của Ngô Tử Văn - Mẫu 1
'Truyền kì mạn lục” của Nguyễn Dữ là tác phẩm viết bằng chữ Hán gồm 20 truyện, ra đời vào nửa đầu thế kỉ XVI. Tác phẩm thực sự là một sáng tác văn học với sự gia công, hư cấu, sáng tạo, trau chuốt, gọt giũa của Nguyễn Dữ chứ ko phải chỉ là một công trình ghi chép đơn thuần. Trong số đó có tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” đã đề cao tinh thần khẳng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác, trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn; đồng thời thể hiện niềm tin công lí, chính nghĩa nhất định sẽ chiến thắng gian tà.
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên kể về Ngô Tử Văn – người vốn khẳng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà thì không thể chịu được. Mọi người vẫn thường khen Văn là người cương trực. Ở làng Tử Văn sống trước có một ngôi đền linh ứng nhưng giờ đã thành ngôi đền có hồn của tên giặc xâm lược tử trận gần đó làm yêu quái trong dân gian. Trước sự việc ngôi đền bị uế tạp và yêu quái có thể làm hại dân, “Tử Văn rất tức giận, một hôm tắm gội sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt đền”. Sự khẳng khái, nóng nảy của Tử Văn đã dẫn đến một hành động dũng cảm vì dân trừ hại. Sự tức giận của Tử Văn không phải là sự tức giận cho riêng mình mà là sự tức giận cho mọi người dân đang bị yêu quái quấy nhiễu. Vì thế mà việc làm của Tử Văn là đáng ca ngợi.
Sau khi đốt ngôi đền, Tử Văn ốm nặng rồi “thấy hai tên quỷ sứ đến bắt đi rất gấp, kéo ra ngoài thành về phía đông”. Lúc ở chốn âm cung, do chỉ nghe bên nguyên, Diêm Vương – vị quan tòa xử kiện - người cầm cán cân công lí – cũng đã có lúc tỏ ra mơ hồ. Khi đứng trước công đường Ngô Tử Văn càng tỏ ra mình là người có khí phách. Chàng không chỉ khẳng định: 'Ngô Soạn này là một kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian” mà còn dũng cảm vạch mặt tên bại tướng gian tà với lời lẽ “rất cứng cỏi, không chịu nhún nhường chút nào”. Chàng chiến đấu đến cùng vì lẽ phải. Từng bước, từng bước Ngô Tử Văn đã đánh lui tất cả sự phản công, kháng cự của kẻ thù, cuối cùng đã hoàn toàn đánh gục tên tướng giặc.
Sau khi được minh oan ở minh ti, Tử Văn trở về nhà chưa được 1 tháng thì Thổ công đến bảo Tử Văn nên nhậm chức phán sự ở đền Tản Viên. Thổ công nói: 'Người ta sống ở đời, xưa nay ai chẳng phải chết, miễn là chết đi còn được tiếng về sau” và khuyên Văn nên nhận. Thế là Văn vui vẻ nhận lời. Việc được nhận chức ở đền Tản Viên đã nói lên thắng lợi của chàng trong cuộc đấu tranh với tên hung thần xảo quyệt. Sự thắng lợi này đã khẳng định chàng là người tốt, chính nghĩa, dám đấu tranh để thực hiện công lí. Con người của chính nghĩa đã được đứng ra để thực hiện công lý là một thắng lợi có ý nghĩa sâu sắc, khẳng định niềm tin chính nghĩa nhất định thắng gian tà.
Trong câu chuyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, tác giả đã phơi bày mặt tối của nhiều quan lại đương quyền, những người thường xuyên sử dụng sự lừa dối và gian ác. Nguyễn Dữ không chỉ chỉ trích những quan lại tham nhũng mà còn mạnh mẽ chỉ ra hiện thực rằng cái ác thường dần lan rộng và khó có thể thay đổi, trong khi đồng thời bênh vực cho kẻ gian ác. Câu nói của Tử Văn 'Sao mà nhiều thần quá vậy?' cũng cho thấy một hiện thực trong xã hội phong kiến lúc đó: có quá nhiều nhân vật nổi tiếng mà không có ảnh hưởng thực sự, họ lợi dụng địa vị và quyền lực để làm những điều bất chính. Kết thúc có hậu của câu chuyện thể hiện rõ lòng nhân đạo và chính nghĩa của dân tộc ta, xác nhận rằng chính nghĩa sẽ luôn chiến thắng trước cái ác. Trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, Nguyễn Dữ đã kết hợp thành công giữa yếu tố ảo và thực. Câu chuyện không chỉ hấp dẫn bởi sự kỳ bí của thế giới âm, mà còn bởi sự chi tiết và cụ thể trong cách diễn đạt, từ họ tên, quê quán đến thời gian và địa điểm diễn ra sự việc. Yếu tố kỳ bí làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn và lôi cuốn, trong khi yếu tố thực tăng cường tính xác thực và ý nghĩa xã hội của câu chuyện.
Câu chuyện vinh danh nhân vật Ngô Tử Văn, biểu tượng của tầng lớp trí thức Việt Nam, những người theo đuổi chính nghĩa, dũng cảm, cương trực, sẵn lòng đấu tranh chống lại cái ác để bảo vệ dân. Truyện cũng thể hiện lòng tin vào công lí, chính nghĩa sẽ luôn thắng trước cái xấu.
Phân tích việc đốt đền của Ngô Tử Văn - Mẫu 2
Các nhà văn, nhà thơ thời xưa thường tin rằng 'Văn dĩ tải đạo, thi dĩ ngôn chí'. Liệu có phải vì điều này mà nhân vật trí thức thường được tôn vinh và xuất hiện nhiều trong văn chương? Nguyễn Dữ đã đóng góp vào việc mô tả hình ảnh của người trí thức thông qua nhân vật Ngô Tử Văn trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, trích từ tác phẩm Truyền kì mạn lục. Từ câu chuyện với yếu tố kỳ bí này, hình ảnh của Tử Văn với tính cách khẳng khái, cương trực, quyết tâm chống lại cái xấu, cái ác, hiện lên rất rõ nét.
Ngô Tử Văn được giới thiệu thông qua những lời ngắn gọn và cụ thể về tên, quê quán, tính cách và phẩm chất. Đây là một phong cách giới thiệu đặc trưng của văn học trung đại. Tác giả đã thông qua những đặc điểm cơ bản nhưng rất sâu sắc mô tả được tính cách, phẩm chất của nhân vật để dẫn dắt đến các sự kiện, tình tiết trong câu chuyện. 'Chàng khẳng khái, nóng nảy, thấy gian tà thì không thể chịu được'. Đó không chỉ là những đánh giá chủ quan mà là một sự nhận xét rất khách quan, 'vùng Bắc người ta vẫn khen là một người cương trực'. Tính cách đó, Tử Văn đã giữ nguyên suốt câu chuyện và là cơ sở cho hành động quyết liệt của nhân vật. Không có sự vòng vo, nhân vật Tử Văn đã nhanh chóng gây ấn tượng mạnh mẽ với độc giả, mang lại hình ảnh của một bậc trí thức, nhà Nho cương trực.
Sau cuộc chiến đấu gay gắt với tên Bách hộ họ Thôi, Ngô Tử Văn tỏ ra như 'vàng đã trải qua lửa', phô diễn tinh thần dũng cảm, quyết đoán đối diện với cái ác, thực hiện trách nhiệm của một người trí thức có kiến thức nhận biết được sự xấu xa, ác độc. Nghe đến việc ngôi đền trong làng bị quỷ hị Thôi làm phiền phức, với tính cách nóng nảy và thẳng thắn, không chịu đứng nhìn cái ác tràn lan, Tử Văn 'rất tức giận, một hôm tắm gội sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt đền'. Hành động 'đốt đền' không phải là một hành động bồng bột, thiếu suy nghĩ của một kẻ nóng nảy, mà trước đó Tử Văn đã thực hiện đầy đủ nghi lễ và xác nhận ý định của mình một cách công khai và trang trọng.
Đó không phải là một sự liều lĩnh mà là một cách thể hiện sự can đảm đối mặt với khó khăn, thách thức để giành lại ngôi đền, đem lại cuộc sống bình yên cho dân làng của Ngô Tử Văn. Chàng đốt đền không vì một lý do cá nhân mà vì bất bình, tức giận trước sự quấy rối của hồn ma viên Bách Hộ, tất cả là vì lợi ích chung của nhân dân mà chàng hành động. Chàng không phân biệt con người và quỷ, chàng luôn thực thi công bằng. Chàng không chỉ dũng cảm đẩy lùi cái ác mà còn lập tức phản bác sự mê tín, mê hoặc làm cho con người trở nên yếu đuối.
Có lẽ ý thức trách nhiệm và lương tâm của một người hiền tri đã không cho phép Tử Văn chỉ đứng nhìn khi biết những hành động đó có thể gây nguy hiểm. Sự thẳng thắn của chàng một lần nữa được thể hiện qua cách coi thường tướng giặc và phản đối lời đe dọa của hắn. 'Tử Văn mặc kệ, vẫn cứ ngồi ngắm tự nhiên'. Chàng tự tin khi đối mặt với nguy hiểm, vì chàng tin rằng hành động của mình là đúng đắn. Sự tự tin của người trí thức một lần nữa chứng tỏ bản lĩnh phi thường, điều cần thiết nhất để bảo vệ chính nghĩa.
Ngô Tử Văn bước vào những thời khắc căng thẳng nhất của cuộc chiến đấu đó. Cuộc chiến không chỉ khốc liệt ở cõi trần, cõi người mà còn ở cõi âm, cõi chết. Chàng bị quỷ bắt xuống địa ngục và sắp phải chịu hình phạt khủng khiếp nhưng tinh thần kiên định vẫn không bị mờ đi. Không chùn bước, chàng khẳng định: “Ngô Soạn là một kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian, có tội lỗi gì xin bảo cho, không nên bắt phải chết một cách oan uổng”. Tự tin vào nhân phẩm của mình, chàng dám nói lên, dám phản đối và dám vạch trần bộ mặt của kẻ gian tà.
“Phú quý bất năng dâm
Bần tiện bất năng di
Uy vũ bất năng khuất”
Những yếu tố huyền bí xuất hiện trong tác phẩm không chỉ làm tăng thêm sự lôi cuốn mà còn làm nổi bật sự chính trực, bản lĩnh vững vàng của nhân vật Ngô Tử Văn, cũng như làm đậm thêm chiến thắng của con người trước sự xấu xa và ác độc. Nhìn sâu vào câu chuyện, có vẻ như Nguyễn Dữ muốn truyền đạt ước nguyện về một anh hùng của chính nghĩa sẽ đứng lên bảo vệ đất nước, nhân dân giống như cách mà Tử Văn đã bảo vệ dân làng trước sự xâm lược của tên tướng giặc phương Bắc. Phải yêu quý và gắn bó với quê hương đến đâu, phải đau đớn trước nỗi đau của dân tộc đến đó, những hành động của Tử Văn mới thật quyết liệt và mãnh liệt! Đó là cuộc chiến đấu đến cùng, là sự tự tôn dân tộc, là quyết tâm bền bỉ khó lắng lòng. Chính vì thế, chiến thắng của Tử Văn càng trở nên ý nghĩa hơn, nó sẽ thức tỉnh tinh thần yêu nước, yêu công bằng và sẵn sàng hy sinh cho chính nghĩa như bao trí thức lúc bấy giờ.
Cuộc chiến đấu không khoan nhượng của Ngô Tử Văn là một gương mặt phản ánh những phẩm chất cao đẹp, bản lĩnh vững vàng, thái độ kiên quyết chống lại những thế lực tăm tối của một người anh hùng. Câu kết thúc của câu chuyện 'Vậy kẻ sĩ, không nên sợ sự mạnh mẽ' cùng với hình ảnh của Ngô Tử Văn như một lời kêu gọi, một lời động viên, khích lệ trí thức hành động quyết liệt để công bằng, chính nghĩa sẽ tồn tại mãi mãi ở mọi thời đại.
Sơ đồ tư duy phân tích việc đốt đền của Ngô Tử Văn
Giải bài tập trang 60 sgk Ngữ văn 10 tập 2
Theo anh (chị) ý nghĩa của hành động của nhân vật Ngô Tử Văn là gì?
a. Thể hiện quan điểm và thái độ của người trí thức mong muốn phá vỡ niềm tin mê tín vào thần linh của quần chúng bình dân.
b. Thể hiện sự rõ ràng, chính trực và dũng cảm muốn bảo vệ dân khỏi sự hại họa.
c. Thể hiện tính cách quyết đoán của người trẻ tuổi.
d. Thể hiện tinh thần yêu nước, mạnh mẽ thông qua việc loại bỏ kẻ thù xâm lược hung ác, bảo vệ Thần Thổ của đất nước, những người đã có công giúp Lý Nam Đế chống lại quân xâm lược.
e. Quan điểm khác.
Giải thích lý do chọn lựa của bạn.
Trả lời
Chọn phương án e vì các ý kiến trên đều đúng nhưng chưa hoàn chỉnh.
- Hành động của Ngô Tử Văn là đốt đền và phơi bày tội ác của tên tướng giặc trước Diêm Vương. Tử Văn hành động dựa trên ý thức rõ ràng 'Gặp sự gian tà không thể chịu đựng', không phải vì can thiệp vào thần linh. Tử Văn là người 'rõ ràng', 'nóng nảy' và 'quyết đoán', tôn trọng công lý, không chấp nhận sự bất công của cái xấu, cái ác.
- Cuộc đối đầu giữa Ngô Tử Văn và hồn của tên tướng giặc họ Thôi là cuộc đối đầu giữa hai phe: Công bằng, chính trực và Phi nghĩa, tà ác. Cuộc chiến giữa hai phe này mang ý nghĩa hiện thực và nhân đạo, lên án kẻ thù ngoại xâm, tiết lộ sự hợp tác của quyền thần và phản ánh thực tế xã hội với niềm tin vào chính nghĩa hơn gian ác.
- Phương án chính xác nhất là phương án (e). Hành động của Tử Văn vừa thể hiện tính quảng đại, chính trực và dũng cảm vì dân trừ hại (b), vừa thể hiện tinh thần yêu nước mạnh mẽ qua việc loại trừ tên giặc xâm lược hung bạo, bảo vệ thần linh bảo vệ đất nước Việt (d). Phương án (a) chỉ đúng một phần vì Ngô Tử Văn có đánh đập nhưng là đánh đập niềm tin vào những thần ác, thần bất chính chứ không phải tập tục thờ cúng thần linh. Phương án (c) hoàn toàn không đúng vì Ngô Tử Văn không vô lý đốt đền.
