Đánh giá về bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu tổng hợp 12 mẫu văn siêu hay cùng gợi ý viết chi tiết nhất. 12 mẫu nhận xét bài Vội vàng mà Mytour giới thiệu sẽ giúp các bạn lớp 11 tự tin không cần phải lo lắng quá nhiều về việc viết bài văn ấn tượng nhất.
Bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu không chỉ thể hiện sự yêu thương cuộc sống mà còn ẩn chứa những triết lý sống ý nghĩa. Dưới đây là 12 mẫu nhận xét Vội vàng hay nhất mời các bạn cùng tham khảo. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể xem các mẫu văn nhận xét bài thơ Tràng Giang.
Bố cục cảm nhận về bài thơ Vội vàng
a) Bắt đầu:
- Giới thiệu về tác giả Xuân Diệu và bài thơ Vội vàng.
b) Phân tích nội dung: phân tích hay nhất về bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu
* Tình yêu thiên nhiên sâu sắc và niềm đam mê của tác giả (11 đoạn đầu)
- Tác giả muốn thống trị thiên nhiên, muốn lấy đi quyền lực của tạo hóa để thiên nhiên và thời gian không thay đổi
- Đam mê, tình yêu sâu đậm với thiên nhiên của tác giả
- Bức tranh thiên nhiên được mô tả rất sinh động, tươi đẹp và sống động
* Sự băn khoăn trước thời gian và cuộc sống (18 đoạn tiếp theo)
- Nhà thơ nhận thức rõ sự mau chóng của thời gian
- Nhịp thơ của tác giả cũng nhanh nhưng đầy mê hoặc về tự nhiên
- Xuân Diệu cảm nhận sự mất mát trong thiên nhiên
- Lưu luyến tuổi trẻ, niềm đam mê với vẻ đẹp của thiên nhiên
* Khao khát sống, nhiệt huyết của tác giả (10 câu cuối):
- Thúc giục thời gian để trải nghiệm cuộc sống
- Khát khao mạnh mẽ của tình yêu
- Tác giả trải nghiệm thiên nhiên qua mọi giác quan
c) Kết luận:
- Đưa ra ý kiến cá nhân về bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu.
Cảm nhận Vội vàng ngắn gọn
Khi nhắc đến nhà thơ tình Xuân Diệu, ta thường nghĩ đến những dòng thơ lãng mạn, dịu dàng kết hợp với sâu sắc, chân thành. Tiếng thơ của Xuân Diệu luôn mới mẻ, diễn đạt những điều quen thuộc một cách độc đáo, sâu sắc vào tâm hồn người đọc. Bài thơ Vội vàng là một ví dụ điển hình. Tình cảm yêu thương, say mê của tác giả với cuộc sống được thể hiện qua 13 câu thơ đầu tiên. Chỉ với 13 câu thơ ngắn gọn, ta có thể cảm nhận được tâm trạng lãng mạn của nhà thơ trước vẻ đẹp của thiên nhiên và đất nước.
Ngay từ những dòng thơ mở đầu, Xuân Diệu đã thể hiện ước muốn mãnh liệt của mình:
'Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu sắc không phai mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương thơm không bay đi'
Nắng và gió, hai hiện tượng tự nhiên không thể kiểm soát, nhưng Xuân Diệu lại muốn 'tắt nắng', muốn 'buộc gió', thể hiện khát vọng đầy mạnh mẽ, như muốn chiếm đoạt quyền lực của tạo hóa. Câu từ 'Tôi muốn', 'cho' như nhấn mạnh mong muốn, ước vọng của nhà thơ. Lý do Xuân Diệu có suy nghĩ như vậy là bởi cảnh đẹp thiên nhiên của đất nước quá tuyệt vời, ông muốn giữ lại màu sắc, hương thơm của cuộc sống để tận hưởng chúng một cách trọn vẹn nhất. Màu sắc của nắng, xin đừng phai màu vội, cũng như hương thơm của gió, không lẽ chúng mà vội rời bỏ ta! Cách tình yêu thiên nhiên, cuộc sống được Xuân Diệu diễn đạt thật sự mới lạ, như một bản ca vang lên từ tận đáy lòng của một tâm hồn đầy cảm xúc.
Bức tranh thiên nhiên ở những dòng thơ tiếp theo hé lộ vì sao nhà thơ lại mê đắm nó như vậy:
'Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi'
Một chuỗi những hình ảnh tươi đẹp của thiên nhiên được tác giả mô tả: 'Ong bướm, hoa cỏ, yến anh....' kèm theo những từ 'Này đây' như một lời gợi ý: 'Nhìn đây, bức tranh mùa xuân của thiên nhiên thật tươi đẹp!' Xuân Diệu đã tạo ra một bức tranh đầy sức sống về thế giới tự nhiên, nơi mà hoa lá, cây cỏ được mô tả với sự tươi mới, sự náo nhiệt của chim muông, và sự dịu dàng của ong bướm.... Trước cảnh tượng thơ mộng như vậy, làm sao mà con người không bị cuốn hút? Hai dòng thơ tiếp theo là một sự so sánh chỉ có thể được Xuân Diệu diễn đạt một cách tinh tế như thế:
'Mỗi buổi sớm, thần vui hằng gõ cửa
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần'
Hình ảnh 'Thần vui' gợi nhớ về thần mặt trời của Hy lạp mỗi ngày mang ánh sáng đến thế giới. Với Xuân Diệu, thần vui cũng có ý nghĩa như thế. Ông coi mỗi ngày trong cuộc sống là một ngày vui, được thưởng thức vẻ đẹp của thế giới, để cảm nhận sự hạnh phúc của cuộc sống. Ông cũng muốn chia sẻ niềm vui đó với mọi người, để cùng chia sẻ những niềm hạnh phúc trong cuộc sống. Hình ảnh so sánh 'Tháng giêng ngon như một cặp môi gần' là một hình ảnh tinh tế, quyến rũ và đầy tình cảm của nhà thơ. Đôi môi gần của một cô gái trẻ vừa quyến rũ, vừa tươi mới, rất trẻ trung và đầy sức sống. Hình ảnh tháng giêng - tháng đầu tiên của mùa xuân cũng đẹp đẽ, cuốn hút như đôi môi của một cô gái. Rõ ràng, Xuân Diệu đã cảm nhận thiên nhiên bằng cả trái tim mình, từ thị giác, xúc giác cho đến thính giác....
Hai dòng thơ cuối trong 13 dòng này như là một khẳng định rõ ràng của nhà thơ:
'Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân'
Đứng trước vẻ đẹp của thiên nhiên, nhà thơ chia sẻ cảm xúc của mình, đó là sự sung sướng. Nhưng đan xen với niềm vui ấy là một sự 'vội vàng'. Mùa xuân chưa qua đi nhưng tác giả đã cảm thấy tiếc nuối, tuổi trẻ chưa qua đi nhưng nhà thơ đã sợ nó sắp đi mất rồi. Có lẽ vì quá yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống mà Xuân Diệu mới vội vã như vậy? Ta hiểu được sâu sắc ước muốn 'tắt nắng', 'buộc gió' ban đầu của nhà thơ. Kết thúc 13 dòng thơ đầu, Xuân Diệu khẳng định: 'Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân'. Ông không thể chờ đợi được nữa, ông cho rằng mỗi giây phút sống trên cuộc đời đều phải sống thật ý nghĩa. Con người là một sinh vật nhỏ bé giữa cuộc đời, làm sao so sánh được với sự to lớn, sự trôi chảy nhanh chóng của thời gian. Tuổi trẻ, tuổi xuân của con người cũng như vậy, cần sống và cống hiến hết mình để không phải nuối tiếc sau này. Ý thơ dễ hiểu, cách diễn đạt sâu sắc mà thấm thía như gieo vào lòng bạn đọc tình cảm yêu mến trước cuộc đời và lời nhắn nhủ phải sống tích cực, sống trọn vẹn từng phút giây là điều mà Xuân Diệu muốn truyền tải đến mọi người. Ta cũng thêm cảm phục trước tài năng miêu tả tài tình của nhà thơ.
Mạch thơ kết nối, ghi lại nhiều tầng ý nghĩa chỉ trong 13 dòng thơ đầu, ta cảm nhận được một bức tranh thiên nhiên mùa xuân vô cùng tươi đẹp, tràn trề sức sống cùng với tình yêu cuộc sống tha thiết của nhà thơ. Cách cảm nhận chỉ qua những sự vật quen thuộc, đơn giản nhưng lại thể hiện một sự mới mẻ trong từ ngữ khiến cho ta hiểu vì sao Xuân Diệu được coi là ông hoàng thơ tình của văn học Việt Nam hiện đại. Có lẽ cho đến mãi sau này cũng khó có ai có thể diễn đạt mạch cảm xúc trôi chảy, tự nhiên và nồng thắm như trong thơ của ông.
Đánh giá cao cảm nhận Vội vàng
Xuân Diệu là một trong những nhà thơ đáng chú ý của phong trào thơ mới. Bài thơ Vội vàng của ông toát lên sự hân hoan, nhiệt huyết với cuộc sống nhưng cũng đầy lo âu, trăn trở trước thời gian.
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu không phai mờ
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương không bay đi
Ngay trong khổ thơ đầu tiên, Xuân Diệu đã thể hiện khát vọng táo bạo đến cùng cực. “Nắng và gió” là những hiện tượng thuộc về tự nhiên và tuân theo luật lệ của tự nhiên. Vì vậy, mong muốn được “tắt nắng, buộc gió” thực ra là không hợp lý. Tuy nhiên, đằng sau mong muốn không hợp lý ấy lại là một tình yêu cuộc sống đến tận cùng, mãnh liệt. Xuân Diệu muốn tắt nắng để màu không phai mờ, muốn buộc gió để hương không bay. Như vậy, nhà thơ muốn ghi lại những vẻ đẹp tự nhiên, trong lành của cuộc sống để mãi giữ gìn khoảnh khắc tươi đẹp ấy.
Với đôi mắt “xanh non biếc rờn” và tình yêu sâu sắc đối với cuộc sống, nhà thơ Xuân Diệu đã phát hiện ra những vẻ đẹp rực rỡ, tươi mới nhất ở khắp mọi nơi trên trái đất:
Của ong bướm ở đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh tươi
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh ở đây khúc tình si
Và ở đây ánh sáng chớp trong đôi mi
Xuân Diệu đã mở ra một bức tranh về sự sống đầy sinh động với hình ảnh, màu sắc, âm thanh và những chuyển động nhẹ nhàng, tinh tế bên trong vạn vật. Cụm từ “này đây” gợi lên sự háo hức, rạo rực của nhà thơ khi giới thiệu về vẻ đẹp của thế giới - nơi ông đắm chìm trong một tình yêu mãnh liệt.
Hình ảnh của “ong bướm, hoa cỏ, đồng nội, cành tơ, yến anh, ánh sáng” đều là những hình ảnh đẹp đẽ, tươi mới của cuộc sống hàng ngày. Nhưng khi được nhìn nhận qua góc nhìn lãng mạn và tình yêu cuộc sống của nhà thơ, những hình ảnh quen thuộc ấy bỗng trở nên tươi sáng, hấp dẫn như cảnh đẹp nơi thiên đường.
Thiên nhiên, sự sống trong thơ của Xuân Diệu luôn tươi tắn, mời gọi. Nhưng điều đặc biệt nhất trong cảm nhận của nhà thơ phải là cách so sánh “Tháng giêng ngon như cặp môi gần”. Với Xuân Diệu, mùa xuân cũng tươi ngon, hấp dẫn như một cặp môi gần.
Nhà thơ lấy con người làm chuẩn mực để đánh giá vẻ đẹp của tự nhiên không chỉ thể hiện sự sáng tạo của mình mà còn thể hiện quan điểm mới trong việc sáng tác. Nếu người xưa dùng thiên nhiên để đo lường vẻ đẹp của con người, thì Xuân Diệu lại đặt con người vào trung tâm của vũ trụ và khẳng định con người là tiêu chuẩn cho mọi vẻ đẹp.
Với trái tim luôn rực cháy với tình yêu cuộc sống, Xuân Diệu cũng luôn lo lắng, trăn trở trước những bước đi của thời gian. Khi người ta yêu cuộc sống và trân trọng nó hơn, họ càng lo sợ nó sẽ tan biến trong điều không. Có lẽ Xuân Diệu cũng vậy, càng yêu cuộc đời, ông càng bất an, lo lắng:
Xuân đang đến tức là xuân sắp qua
Xuân còn trẻ chứ không phải xuân sẽ già
Nhưng khi xuân tới hết thì tôi cũng mất đi
Trái tim tôi rộng lớn nhưng số lượng thời gian lại hạn hẹp
Không cho phép tuổi trẻ kéo dài mãi trong cuộc sống
Bằng cách nhạy bén cảm nhận, Xuân Diệu đã nhìn thấy dấu hiệu của sự phai nhạt trong sự sống ngay cả khi mùa xuân đang tươi mới. Mùa xuân đang đến, đang nở rộ nhưng ngay trong vẻ đẹp của nó cũng ẩn chứa sự suy tàn, phai mờ 'Xuân đang đến tức là xuân sắp qua', và tuổi trẻ cũng vậy, khi một khi qua đi sẽ không bao giờ trở lại 'Khi xuân tới hết thì tôi cũng mất đi'.
Xuân Diệu đã liên kết tuổi trẻ với mùa xuân và trình bày quan điểm của mình về thời gian. Tuổi trẻ, mùa xuân, tình yêu dù đẹp đẽ nhưng không phải vĩnh cửu, không bao giờ kéo dài mãi mãi, chỉ thoáng qua như một cái nháy mắt. Vì vậy, để sống có ý nghĩa, để thưởng thức toàn bộ vẻ đẹp của cuộc sống, của tình yêu, của cuộc đời con người, Xuân Diệu đã tán thành sống “vội vàng”:
Ta muốn ôm trọn bản sống mới bắt đầu
Ta muốn lạc trôi cùng mây và gió
Ta muốn đắm chìm trong tình yêu như cánh bướm
Ta muốn ghi lại trong một nụ hôn dài lâu
Và mê mải trong vẻ đẹp của non nước, cây cỏ
Xuân Diệu đã sử dụng một loạt các động từ mạnh mẽ: “ôm, lạc trôi, đắm chìm” để thể hiện khát khao chiếm lĩnh vẻ đẹp của tuổi trẻ. Nếu không thể làm cho thời gian dừng lại, thì hãy sống mạnh mẽ, sống đầy đam mê, yêu hết mình để không cảm thấy hối tiếc khi thời gian trôi qua. Quan điểm sống “vội vàng” của Xuân Diệu như một lời khuyên chân thành, sâu sắc đến độc giả. Hãy sống có ý nghĩa, sống trọn vẹn cho cuộc sống này và đừng để thời gian trôi qua không có ý nghĩa.
Bài thơ kết thúc bằng dòng thơ đầy cảm xúc “Hỡi xuân hồng, lòng ta muốn thắm môi ngươi”. Câu thơ này là biểu tượng của tình yêu và sáng tạo của người làm thơ. Hình ảnh “xuân hồng” không chỉ gợi nhớ về mùa xuân mà còn đại diện cho sắc đẹp tươi trẻ, quyến rũ, “cắn” lại là hành động quyết liệt chiếm lấy. Nếu xuân hồng là điều tươi đẹp, quyến rũ nhất trong cuộc sống thì nhà thơ muốn chiếm lấy để trọn vẹn thưởng thức vẻ đẹp của thế gian.
Qua bài thơ, Xuân Diệu không chỉ thể hiện tình yêu sâu sắc với cuộc sống mà còn tinh tế trình bày những triết lí sống đáng suy ngẫm. Với vẻ đẹp và triết lí ấy, “Vội vàng” là một bài thơ trữ tình có khả năng lay động lòng người qua các thế hệ.
Cảm nhận Vội vàng của học sinh giỏi
Có thể nói rằng trong hàng trăm bài thơ nổi tiếng của Xuân Diệu, hiếm có bài nào đạt đến mức hoàn thiện như bài Vội vàng. Tác phẩm này thu hút độc giả qua nhiều thế hệ không chỉ bởi nội dung độc đáo mà còn bởi hình thức nghệ thuật tinh tế.
Bài thơ Vội vàng mở đầu bằng bốn dòng thơ ngắn gọn, mạnh mẽ như một lời tuyên bố về khát vọng của tác giả:
Tôi muốn dập tắt ánh nắng,
Để màu sắc không phai nhạt.
Tôi muốn trói buộc cơn gió,
Đừng để hương thơm bay xa.
Dập tắt ánh nắng, trói buộc gió là những điều con người không thể làm được, đó là những ước mơ phi thực tế. Nhưng những ước mơ phi thực tế đó lại chứa đựng trong lòng của nhà thơ một niềm khát khao mãnh liệt, muốn trải nghiệm hết cuộc đời, muốn giữ mãi những hương vị, những màu sắc của cuộc sống.
Cuộc đời trong cảm nhận của nhà thơ là một tác phẩm đẹp tuyệt vời, có giá trị bao nhiêu là không thể đong đếm. Nhà thơ nhận thấy rằng trong cuộc sống, mọi điều đều có sự kỳ diệu, mỗi sự vật, dù nhỏ bé đến đâu, đều mang lại cho đời những vẻ đẹp tinh tế nhất của nó:
Bướm ong với tuần tháng mật,
Hoa đồng nội xanh rì,
Lá cành tơ phơ phất,
Yến anh hát khúc tình si,
Và ánh sáng bình minh chớp mi.
Bướm ong với tuần tháng mật ngọt ngào, cuốn hút, hoa đồng nội với vẻ đẹp xanh rì mơn mởn và muôn hoa rực rỡ, cành tơ non với muôn lá rung rinh, ánh sáng bình minh như cái chớp mi của người đẹp…
Những dòng thơ nhịp nhàng, hối hả, sử dụng phép liệt kê, điệp ngữ, nhiều tính từ, cách liên tưởng táo bạo, phong phú. Cuộc sống hiện lên trong đó sống động, tươi tắn, dễ thương, đáng sống, rực rỡ âm thanh, màu sắc tươi mới, mở ra một thiên đường tồn tại trên cõi đời này.
Với Xuân Diệu, cuộc đời luôn tràn ngập niềm vui, mỗi ngày mới là một niềm vui đang chờ đón:
Mỗi sớm mai thần Vui gõ cửa
Niềm vui như một vị thần rộng lượng, phát tán hạnh phúc cho mọi người. Phải công nhận rằng trong thơ Việt Nam, chưa ai có cách nhìn nhận cuộc sống, mùa xuân như cách nhìn của Xuân Diệu:
Tháng Giêng ngọt ngào như đôi môi gần kề
Xuân Diệu không coi thiên nhiên là tiêu chuẩn đẹp so với con người như thơ cổ, mà lại sử dụng con người làm tiêu chuẩn để so sánh với vẻ đẹp của thiên nhiên.
Nếu Nguyễn Du so sánh vẻ đẹp của Thuý Vân-Thuý Kiều với 'Mây thua nước, tóc nhường tuyết, màu da' thì Xuân Diệu lại liên tưởng 'Tháng Giêng ngon như một cặp môi gần'. Một so sánh riêng, táo bạo, toát lên tình yêu đời rất riêng của Xuân Diệu.
Ông nhận thấy mùa xuân với vẻ đẹp sống động của nó giống như cặp môi đỏ của một thiếu nữ kề gần. So sánh này chứa đựng sự rung động, khao khát, háo hức rất thiêng liêng nhưng cũng rất trần tục. Nhà thơ say mê cuộc sống, hâm mộ!
Có một cuộc sống đẹp như thế để trải nghiệm, có bao hương vị tuyệt vời như thế để thưởng thức, con người sẽ tràn ngập hạnh phúc. Nhưng như một bản nhạc đang bay cao, bỗng dưng lại chợt giảm:
Tôi hạnh phúc. Nhưng lại vội vã một nửa.
Câu thơ bị cắt đứt, niềm vui không trọn vẹn. Xuân Diệu nhận ra rằng niềm sung sướng ấy chẳng kéo dài lâu:
Xuân đến có nghĩa là xuân đi qua,
Xuân còn non, tức là xuân sẽ già
Truyền thống, người ta tiếc nuối kí ức khi nó trở thành quá khứ, tiếc xuân khi nó đã qua. Nhưng ở đây, Xuân Diệu, với sự nhạy cảm lạ lùng của một nhà thơ yêu cuộc sống, ông tiếc mùa xuân ngay cả khi nó vẫn còn đang nở rộ.
Vì ông biết thời gian trôi đi nhanh chóng, và những điều quý giá, những vẻ đẹp, thì thời gian càng trôi đi càng nhanh chóng, đến mức đáng sợ, thậm chí là tàn nhẫn. Sự non trẻ, sức sống tươi mới sẽ sớm già nua, héo úa. Điều đó ảnh hưởng rất lớn đến Xuân Diệu:
Khi xuân tan, tôi cũng phai nhạt
Câu thơ chứa đựng nỗi buồn sâu sắc. Nhà thơ nhận ra một sự thật đau lòng: mùa xuân sẽ qua đi, tuổi trẻ sẽ phai nhạt. Khi tuổi trẻ tan biến, cuộc sống trở nên vô nghĩa. Vì mùa xuân, quý giá nhất trong cuộc sống, và tuổi trẻ, quý giá nhất của con người, đều sẽ phai nhạt dần.
Con người mong muốn vẻ đẹp bất diệt, nhưng cuộc sống lại tuân theo những quy luật nghiêm ngặt và nghiệt ngã:
Lòng tôi mênh mông, nhưng vẫn bị giới hạn bởi số phận,
Không cho tuổi trẻ kéo dài mãi mãi trong thế gian này
Thời gian vô tận, nhưng cuộc đời con người lại hữu hạn. Trong cái hữu hạn đó, con người trở nên nhỏ bé, yếu đuối và mong manh. Mặc dù nhiều người nói rằng xuân đến rồi lại đi, nhưng với Xuân Diệu, ông không thể an ủi bản thân mình, mà ngược lại, càng cảm thấy đau lòng hơn:
Loài cây có thể nói xuân về đến mãi,
Nhưng tuổi trẻ không thể lặp lại lần thứ hai.
Trái đất và trời cao có thể tồn tại mãi,
Nhưng tôi chỉ có một lần trên đời,
Vì thế tôi hối tiếc cả trời đất.
Mùa xuân của thiên nhiên thật đẹp, thật quý giá, nhưng chỉ khi con người biết tận hưởng và thưởng thức vẻ đẹp của nó, thì mùa xuân mới thực sự có ý nghĩa. Khi con người không còn trẻ để hưởng thụ mùa xuân, thì mùa xuân cũng mất đi ý nghĩa của nó. Do đó, câu thơ của Xuân Diệu chuyển sang giai điệu buồn bã:
Mùi tháng năm rơi rụng như là vừa chia phôi,
Khắp nơi sông núi vẫn lặng lẽ tiễn biệt.
Con gió nhẹ nhàng thì thì thầm trong bóng lá xanh,
Có lẽ vì biết buồn phải bay đi.
Chim reo vui bỗng dứt bỏ tiếng hót,
Có lẽ vì lo sợ sự phai tàn sắp đến.
Tất cả đều u buồn, mất hết hương vị, chỉ còn lại 'rơi rụng như là vừa chia phôi', chỉ biết 'lặng lẽ tiễn biệt', chỉ còn 'thì thầm trong bóng lá xanh', chỉ 'lo sợ sự phai tàn sắp đến'. Trong thơ Việt Nam, hiếm ai có giọng thơ nuối tiếc thời gian, thương tiếc cuộc sống chân thành như vậy.
Dù gió lá vẫn như mừng đón, nhưng phần trên phát ra sự rực rỡ, phần dưới lại chứa đựng nỗi buồn sâu thẳm, xót xa biết bao. Nhà thơ thốt lên một cách tuyệt vọng:
Không bao giờ! Ôi không bao giờ nữa!
Nỗi đau của Xuân Diệu phải thâm sâu, sắc bén, đậm đà để trở thành tiếng than thảm thiết như thế. Thời gian trôi mãi nhưng mùa xuân và tuổi trẻ người ta cứ trôi đi nhanh chóng.
Con người không thể biến cái hữu hạn của cuộc đời thành vô hạn, song chỉ có một cách, đó là phải sống cuộc đời mãnh liệt hơn, phải tận hưởng mọi vẻ đẹp của cuộc sống, của tuổi trẻ, và mùa xuân. Xuân Diệu van xin:
Hãy mau! Mùa chưa chấm dứt
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới nở mành mở
Ta muốn nhìn mây trôi và gió bay,
Ta muốn gặp bướm và yêu thương
Ta muốn ngập lòng trong một cái hôn nồng
Và non nước, và cây, và cỏ xanh.
Những câu thơ mạnh mẽ, gấp gáp, như dòng suối cuồn cuộn tuôn chảy, từng từ ngôn từ xô đẩy, tranh giành nhau để diễn đạt cảm xúc sôi nổi của nhà thơ.
Những từ ngữ “ta muốn” lặp lại như một điệu nhạc vô tận, khẳng định sự khát khao mãnh liệt muốn sống hết mình của Xuân Diệu. Một chuỗi “muốn” từ từ tăng lên, thể hiện sự nồng nhiệt không nguôi của tâm trí: muốn ôm – muốn nhìn – muốn gặp – muốn ngập lòng – muốn tận hưởng, thể hiện lòng si mê đến mức cuồng nhiệt.
Trong một câu thơ có ba từ “và” cho thấy sự nồng nhiệt đến mức rối rắm của Xuân Diệu, như muốn ôm gọn cả vũ trụ, cuộc đời và mùa xuân vào lòng. Sống như vậy mới là sống, mới đạt tới đỉnh cao của hạnh phúc.
Cho mùi thơm say sưa, cho ánh sáng rạng ngời,
Cho thanh sắc tươi mới của thời gian.
Hạnh phúc của cuộc sống là mùi thơm, ánh sáng, và sự tươi mới. Sống đúng nghĩa là cảm nhận những điều đó ở mức độ trọn vẹn nhất. Xuân Diệu muốn trải nghiệm cuộc sống đến “say sưa”, “rạng ngời”, “tràn đầy”.
Trong cảm xúc cao nhất, Xuân Diệu nhận ra cuộc đời và mùa xuân như một điều quý giá, trọn vẹn như trái đời đỏ hồng, chín mọng, thơm ngát, ngọt ngào, để nhà thơ tận hưởng với niềm khao khát cao cả.
Xuân hồng ơi, ta muốn nếm trải ngọt ngào từng khoảnh khắc với ngươi.
Câu thơ là đỉnh cao của những ước mơ sống, của tình yêu cuộc sống rực rỡ trong trái tim hồng nhiệt của Xuân Diệu.
Bài thơ Vội vàng thể hiện tâm trạng mê mải của một trái tim khao khát sống mãnh liệt. Bài thơ còn phản ánh quan điểm sống nhanh chóng, vội vã để thưởng thức những niềm hạnh phúc của cuộc sống hiện thực, một quan điểm sống tích cực và khích lệ so với thời đại. Bài thơ là một ví dụ điển hình cho phong cách thơ trẻ trung và mới mẻ của “nhà thơ tình yêu”, nó rất tự do, sáng tạo và hiện đại trong cách diễn đạt.
Tâm trạng yêu cuộc sống, yêu cuộc sống đến điên cuồng trong tác phẩm khẳng định triết lý nhân văn của nhà thơ. Cho đến nay, thông điệp khuyến khích mọi người sống có ý nghĩa trong cuộc sống thực tế của bài thơ vẫn giữ được giá trị với thế hệ trẻ.
Cảm nhận về tác phẩm 'Vội vàng - Mẫu 1'
Xuân Diệu – Được tôn vinh là nhà thơ trẻ tuổi nhất trong số những nhà thơ mới nổi, Xuân Diệu đã chọn cho mình một con đường riêng, thể hiện rõ cá tính cá nhân của mình. Một trong những tác phẩm đặc trưng của ông là “Vội vàng”, không chỉ phản ánh rõ tâm hồn thơ riêng biệt của Xuân Diệu mà còn truyền đạt một thông điệp nhân văn sâu sắc.
Từ những câu khai mạc, Xuân Diệu đã truyền đạt một tinh thần sống đầy phi thường, đầy mạnh mẽ và đậm chất riêng của mình:
“Tôi muốn ngắt nắng đi
Đừng để màu trở nên nhạt nhẽo
Tôi muốn trói gió lại
Đừng để hương bay đi.”
Có lẽ chỉ Xuân Diệu mới có thể có những ý tưởng táo bạo như vậy, nhưng những mong muốn đó của Xuân Diệu cuối cùng cũng chỉ là muốn giữ lại cái đẹp, cái tươi mới, trẻ trung nhất của tự nhiên. Người ta thường ước mơ về sự trường tồn của vẻ đẹp đó, nhưng Xuân Diệu lại muốn hành động hơn, muốn bản thân giữ lại những vẻ đẹp đó, không để thời gian và tự nhiên lấy đi. Đó chính là lý do mà ông có những ý tưởng táo bạo như vậy.
“Ở đây có tụ ong nghịch mật đầy tuần tháng
Đây là hoa màu xanh non nước ngoài kia
Đây là lá cây lay động trong gió
Và đây là khúc ca tình yêu của chim yến.”
Những dòng thơ trên là sự diễn giải chính xác nhất cho những khao khát táo bạo của tác giả trong các câu mở đầu. Chúng ta có cảm giác như bức tranh thiên nhiên đang được mở ra trước mắt với sự rực rỡ nhất. Vào mùa xuân, tất cả đều tươi mới, nhưng vẻ đẹp ấy không thể tồn tại mãi mà sẽ phai nhạt theo thời gian. Đó là lý do tại sao nhà thơ phải sống vội vàng, để tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của tự nhiên dù đang ở giai đoạn mà tự nhiên mang vẻ đẹp cao nhất.
“Tôi hạnh phúc. Nhưng vội vàng một nửa
Tôi không đợi nắng hạ mới hoài mùa xuân.”
Càng mong muốn sống nhiều hơn, Xuân Diệu càng lo sợ, băn khoăn trước thời gian, trước sự trôi chảy không trở lại của cuộc đời. Tác giả nhận ra rằng mỗi khoảnh khắc qua đi sẽ không bao giờ trở lại, cũng như tuổi trẻ chỉ đến một lần trong đời, vì vậy mà nhà thơ mở lòng hết mức để yêu đời, yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống. Nhưng càng yêu đời nhiều hơn, nghĩ đến cảnh nó sẽ phai tàn trong tương lai, thì nhà thơ càng băn khoăn, trăn trở nhiều hơn:
“Nói gì nữa rằng xuân vẫn đến đều”
Và
“Cơn gió êm đềm thì thì thầm giữa cánh đồng xanh biếc
Phải chăng sợ rằng sẽ phai màu sắc sắp sửa?”
Ngồi say mê giữa vẻ đẹp của mùa xuân, nhà thơ Xuân Diệu bất giác nhận ra rằng vẻ đẹp ấy sẽ không thể tồn tại mãi, sẽ không có gì có thể sống mãi theo thời gian, vẻ đẹp tự nhiên của thế giới ấy cũng là dấu hiệu cho thấy sẽ phai nhạt đi trong tương lai. Cuối cùng, khi nhận ra sự trôi chảy không thương tiếc của thời gian, Xuân Diệu càng khát khao sống mãnh liệt:
“Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi.”
Sự yêu cuộc sống mãnh liệt hiện lên như một cảm xúc cao trào và tình yêu cuộc sống của tác giả càng lớn lên theo thời gian từ ôm vào vòng tay đến thâu vào lòng những vẻ đẹp của thiên nhiên. Và có lẽ đỉnh cao là “Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi”. Khi nhìn thấy một em bé hoặc một chú thú cưng đáng yêu, người ta thường nói “Thích quá, chỉ muốn cắn một phát” để thể hiện sự yêu thích vẻ đẹp, vẻ dễ thương ấy của mình. Trong “Vội vàng”, Xuân Diệu dùng hình ảnh thơ muốn cắn vào xuân hồng có lẽ là muốn tận hưởng và giữ lại chặt chẽ những vẻ đẹp ấy?
Danh hiệu “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới” của Xuân Diệu không phải là tình cờ mà được hình thành và kết tụ từ những thành tựu nghệ thuật của tác giả. Thông qua “Vội vàng”, nhà thơ muốn truyền đạt một quan điểm sống hoàn toàn mới, đó là hãy tận hưởng mọi vẻ đẹp của thiên nhiên một cách trọn vẹn và sống một cách có ý nghĩa hơn, không phải là sống lười biếng, chỉ biết tận hưởng mà không làm việc như một số người trong xã hội.
Bài thơ “Vội vàng” thể hiện một quan điểm sống mới mẻ và táo bạo của Xuân Diệu. Xuân Diệu cũng không giữ ý kiến đó cho riêng mình mà khuyến khích mọi người cùng sống một cách tận hưởng, trải nghiệm trọn vẹn mọi vẻ đẹp của tự nhiên và đóng góp hết khả năng của mình để làm cho đất nước thêm giàu đẹp.
Cảm nhận Vội vàng - Mẫu 2
Thời đại thơ Mới là một nhánh rẽ đầy phong phú, táo bạo của văn học Việt Nam. Trong thời kỳ đó, văn chương đón nhận một sự đổi mới sôi động, mở ra một cánh cửa vô cùng sáng sủa cho những tinh hoa thơ ca độc đáo như Tản Đà, Thế Lữ, Hàn Mạc Tử hay Xuân Diệu. Nếu Tản Đà được biết đến là người “đã khởi đầu cho một chuyến dạo chơi mới trên con đường thơ ca” thì Xuân Diệu đã đưa những giai điệu ấy lên tầm cao mới trong lòng độc giả. Bài thơ “Vội vàng” – một tác phẩm tiêu biểu cho một phong cách thơ mới lạ về cả nội dung lẫn hình thức của Xuân Diệu, thể hiện triết lý sống, niềm ham muốn sống, và khát khao tận hưởng cuộc sống đến vô cùng của thi sĩ:
“Thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt
Còn hơn buồn lẻ loi suốt trăm năm”
Bắt đầu bài thơ là bốn câu thơ có lẽ là những nét đặc biệt nhất trong bài, thể hiện sức mạnh và tinh thần mạnh mẽ của thi sĩ:
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu sắc không nhạt phai đi
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương thơm không bay đi.”
Chỉ riêng bốn câu thơ ấy mang dáng dấp của ngũ ngôn, thể thơ này phản ánh cảm xúc đặc biệt của Xuân Diệu. Thơ ngắn với nhịp điệu gấp gáp, dồn dập giống như những cơn sóng dữ dội trong lòng nhà thơ. Câu thơ mở đầu được lặp lại hai lần, nhấn mạnh sự khao khát mãnh liệt của thi sĩ cùng với tính chủ động, kiêu hãnh về ước mơ của mình. Sau những lời đề xuất là những động từ mạnh mẽ kèm theo hình ảnh tự nhiên và biểu tượng cho vẻ đẹp: “tắt nắng”, “buộc gió”. Chúng ta biết rằng nắng và gió tuân theo quy luật tự nhiên và không thể kiểm soát được. Tuy nhiên, ở đây, Xuân Diệu muốn đạt được điều không thể, muốn giữ lại vẻ đẹp của tự nhiên mãi mãi. Ông sợ gió mang đi hương thơm ngát, sợ nắng làm mất đi màu sắc của mùa xuân. Ông muốn nắm giữ thời gian, ngăn chặn quy luật của vũ trụ, đảo ngược quy luật tự nhiên một cách phi lý. Dù có là ước mơ không thể hiện thực và không hợp lý nhưng nó vẫn mang đến một cái gì đó đáng yêu từ tâm hồn lãng mạn, luôn yêu đời, yêu cuộc sống. Dường như với ông, cuộc sống là một niềm hạnh phúc to lớn, kì diệu, và sống là để tận hưởng và hiến dâng.
“Cuộc đời dù dài lâu
Năm tháng vẫn trôi qua
Như biển kia dù rộng lớn
Mây vẫn bay về xa”
Nhưng với Xuân Diệu, ông muốn chiếm đoạt quyền lực của tạo hóa để giữ cho vẻ đẹp trần gian luôn tươi mới. Dù là ước mơ vượt quá khả năng và không hợp lý thì nó vẫn mang trong đó một phần lãng mạn, luôn yêu đời, yêu cuộc sống. Dường như với ông, cuộc sống là một niềm hạnh phúc to lớn, kỳ diệu, và sống là để tận hưởng và hiến dâng.
Với tinh thần cao quý của một nhà thơ, Xuân Diệu đã khám phá ra vẻ đẹp tình tứ tỏa sáng ở những cảnh vật thiên nhiên quen thuộc xung quanh chúng ta:
“Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa quả của động nội xanh tươi
Này đây lá của cành cây phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng lấp lánh đầy mắt
Mỗi buổi sáng mơ mộng hằng gõ cửa
Tháng giêng tươi vui như một nụ hôn gần”
Nhà thơ Thế Lữ đã từng nói: “Xuân Diệu say mê tình yêu và đam mê mùa xuân, hòa mình vào ánh nắng, xao xuyến với bướm hoa, trái tim tràn ngập với sắc xuân tươi sáng” và vì thế ông đã cảm nhận về mùa xuân bằng cách tinh tế nhất của tâm hồn. Cõi trời trên mặt đất giống như một vườn tình yêu của mọi loài đang nở hoa, cũng giống như một bữa tiệc với menu quyến rũ. Nếu như các nhà thơ lãng mạn chỉ muốn sống trong một thế giới xa xôi, trốn khỏi thế gian này, thoát ly khỏi sự phù phiếm, như Chế Lan Viên hay Thế Lữ đã viết:
“Hãy ban cho tôi một hành tinh lạnh lẽo
Một ngôi sao đơn độc cuối bầu trời xa vời!
Ðể tôi có thể trốn tránh
Những phiền muộn, đau khổ và lo âu!”
(Những dòng tâm sự – Chế Lan Viên)
“Bầu trời xanh thẳm. Ôi kỳ quá!
Hai chú hạc trắng vượt về Bồng Lai”
(Tiếng sáo Thiên Đàng – Thế Lữ)
thì Xuân Diệu đã “Thắp lửa cho bồng lai và xua mọi người về thế hạ”. Lối thơ của ông được dựng lên từ trái tim trần gian. Bức tranh mà ông vẽ tụ hội đủ mùi thơm, ánh sáng, màu sắc và âm thanh. Cảnh vật hiện ra đều có đôi, có cặp: “ong bướm” – “tuần trăng mật”, “hoa” – “đồng nội xanh rì”, “lá” – “cành tơ phơ phất”, “yến anh” – “khúc tình si”. Xuân Diệu đã sáng tạo ra một bức tranh về thiên nhiên với những vẻ đẹp rất cụ thể, chúng được mô tả bằng hàng loạt cảm xúc khác nhau cùng với cách ngắt nhịp đầy linh hoạt, biến hóa. Nếu các thi sĩ xưa thường chỉ sử dụng thị giác để trải nghiệm vẻ đẹp của thế giới bên ngoài thì các nhà thơ mới trong đó có Xuân Diệu lại sử dụng tất cả các giác quan để cảm nhận cảnh vật trần gian vào mùa xuân. Có lẽ do ảnh hưởng từ thơ Phương Tây, Xuân Diệu đã tạo ra những hình ảnh mới mẻ đậm chất thơ. Trong cảnh đó có hình ảnh “tuần tháng mật” của ong bướm, chúng say mê trong mùa hoa tựa như con người chìm đắm trong niềm hạnh phúc ban đầu. Ở đấy có hình ảnh “hoa của đồng nội”, “lá của cành tơ” gợi sức sống mới trẻ trung, phơi phới, hứa hẹn một mùa trái chín. Nếu như thi ca Trung Đại xưa luôn lấy thiên nhiên làm tiêu chuẩn cho vẻ đẹp con người thì nay các hình ảnh của Xuân Diệu đã phá vỡ quy tắc đó qua “ánh sáng chớp hàng mi”. Những tia nắng xuân rọi sáng như cặp mắt của thiếu nữ đang chớp dưới hàng mi dày thật quyến rũ. Chính ánh sáng đó đã làm phong phú hơn cảnh vật sống động đem lại cho bức tranh thiên nhiên năng lượng tràn đầy, và chỉ có vậy, những ước muốn của Xuân Diệu mới thực sự đúng đắn. Đặc biệt, qua từ “này đây” được nhắc lại năm lần khiến những câu thơ trở nên như một loạt tiếng cười vui vẻ của tác giả khi phát hiện ra thiên đường trên mặt đất. Tương tự như Pautopxki từng nói: “Niềm vui của nhà văn chân chính là niềm vui của người dẫn đường đến xứ sở cái đẹp”, Xuân Diệu cũng như vậy, với sự say mê và thích thú, ông đã biến thành một hướng dẫn viên du lịch đắm chìm trong những lời giới thiệu để mời gọi mọi người đến tận hưởng nơi đó. Bằng giọng thơ êm đềm như một cánh hồng nhung, thiên đường trên mặt đất của Xuân Diệu không phải là một thế giới xa xôi, lạ lẫm mà là những điều thân thuộc quanh ta khi mùa xuân đến. Vẻ đẹp ấy được nhìn qua cặp mắt “non xanh, biếc rờn” và được lọc qua tình yêu của người nghệ sĩ mang tình yêu thiên nhiên, cuộc sống đến ngời ngời. Được xem là: “Nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới” (Hoài Thanh) nên Xuân Diệu đã kết thúc bức tranh mùa xuân bằng hai câu thơ đầy gợi cảm:
“Mỗi sáng vui tươi hằng gõ cửa
Tháng giêng tươi đẹp như đôi môi gần”
Thiên đường trên mặt đất thơm phức, hân hoan và rực rỡ ánh sáng nay được Xuân Diệu kết thúc bằng lối viết độc đáo và quyến rũ. Tháng giêng sảng khoái, duyên dáng, tràn đầy ánh sáng, màu sắc, hương thơm đã trở thành “đôi môi gần” của người yêu. Chỉ với một từ “ngon” biến đổi cảm giác cho chúng ta thấy tình yêu đời, yêu cuộc sống đến điên cuồng của nhà thơ. Ông bị ảnh hưởng rất rõ rệt từ trường phái thơ tượng trưng Pháp, trong một bài thơ khác ông cũng đã sử dụng sự tượng trưng của các giác quan:
“Đã nghe lạnh buốt xâm nhập trong gió
Đã cảm nhận vắng vẻ sang những chuyến đò”
Tâm trạng của nhân vật trữ tình được thể hiện rất rõ qua hai câu thơ:
“Tôi rất vui. Nhưng tôi vội vàng một phần
Tôi không chờ nắng hạ mới mong đợi xuân”
Dấu chấm giữa câu thơ “Tôi rất vui. Nhưng tôi vội vàng một phần” như chia cắt nhà thơ thành hai phần: một phần vui vẻ và một phần vội vã. Tâm trạng vui vẻ là niềm hạnh phúc, lạc quan, tươi vui chào đón cuộc sống bằng tình yêu thương, sự quý mến, sâu sắc. Còn vội vã là tâm trạng tiếc nuối, buồn bã vì nhà thơ sợ tuổi trẻ qua đi. Xuân Diệu luôn như vậy! Trong lúc hạnh phúc thì tình yêu thi sĩ phải đau đáu vì những điều tiếc nuối. Cũng vì thế, mặc dù sống trong mùa xuân nhưng thi nhân đã cảm thấy tiếc nuối mùa xuân: “Tôi không chờ nắng hạ mới mong đợi xuân”. Đây là tâm trạng hoài cổ mà ta thường thấy trong thơ của các thi nhân xưa. Nhưng ở đây, sự hoài cổ của Xuân Diệu rất đặc biệt và ám ảnh, nhà thơ không chỉ tiếc nuối những điều đã qua mà còn tiếc nuối ngay cả những điều đang tồn tại. Mùa xuân chưa qua mà Xuân Diệu đã cảm thấy tiếc nuối, đây thật sự là một trái tim rất nhạy cảm với những thay đổi của thời gian cũng như là một tâm hồn nhiều xót xa, nhiều cảm xúc. Bằng ngôn từ vô cùng Phương Tây nhưng cũng gần gũi, quen thuộc, Xuân Diệu đã mang đến cho người đọc một giọng thơ mới lạ, một cách hiểu về mùa xuân đầy cảm xúc và nồng nàn.
Không chỉ giới hạn ở việc thể hiện tình yêu cuồng nhiệt với cuộc sống ở thiên đường hạ giới mà nhà thơ còn phản ánh nỗi lo lắng về sự ngắn ngủi của cuộc sống con người và sự chảy đi của thời gian qua 17 câu tiếp theo. Đầu tiên là quan điểm độc đáo:
“Xuân đã đến có nghĩa là sắp phải rời bỏ
Xuân còn trẻ nghĩa là sắp phải già đi”
Từ xưa đến nay thời gian luôn tuân thủ theo quy luật của tự nhiên và cũng có nhiều cách nhìn nhận khác nhau về nó như: “thời gian chảy đi như nước”, “thời gian như bóng hình bay qua cửa sổ”, “thời gian như con sóng trôi qua cầu”… Ngay cả Xuân Diệu cũng thế, ông đã sử dụng nghệ thuật điệp từ, từ đa nghĩa và từ mang sắc thái tương phản để diễn tả sự trôi qua của thời gian, sự phai nhạt của mọi sự vật. Mọi người vui mừng vì mùa xuân đang đến thì Xuân Diệu trong niềm vui chào đón mùa xuân thoáng qua lại có chút buồn bã vì nó đến cũng là lúc tuổi xuân dần trôi qua. Xuân Diệu đã đối lập mùa xuân của đất trời với tuổi xuân của con người. Nếu mùa xuân của đất trời có thể quay trở lại thì tuổi xuân của con người lại không thể. Có lẽ Xuân Diệu đã đưa ra một quan điểm phi lý nhưng thực ra là hoàn toàn chứa đựng những cảm xúc. Xuân Diệu đã viết: “Trong sự gặp gỡ đã có hạnh phúc chia ly” để rồi trong bài thơ “Vội vàng” lại nhấn mạnh về triết lý nhân sinh liên quan đến ý thức về thời gian một lần nữa.
Vì nhận thức được rằng tuổi thanh xuân của con người không bao giờ quay lại, vì vậy nhà thơ cảm thấy tiếc nuối, đau buồn:
“Nhưng khi xuân kết thúc, tôi cũng phải chấp nhận
Tâm hồn tôi rộng lớn nhưng số lượng nó lại hạn hẹp
Không thể kéo dài tuổi trẻ của con người lên trời cao”
Vẫn là những từ ngữ mang màu sắc tương phản, Xuân Diệu đã đi từ mùa xuân của thiên nhiên để khám phá mùa xuân của con người. Với giọng điệu của sự giận dữ, hoài niệm, Xuân Diệu đã so sánh sự vô hạn của thiên nhiên với sự hữu hạn của cuộc đời con người. Thiên nhiên có thể tồn tại mãi mãi nhưng tuổi thanh xuân của con người không, dường như thiên nhiên đã trở thành một thế lực đối đầu với con người.
Và sau đó, Xuân Diệu cũng say mê tranh luận với quan điểm truyền thống về thời gian:
“Nói gì về việc mùa xuân vẫn quay trở lại
Nếu tuổi trẻ không bao giờ trở lại lần thứ hai
Dù trời đất còn, nhưng tôi sẽ không còn mãi mãi
Vì vậy, tôi tiếc nuối cả trời đất”
Xuân Diệu đã tạo ra sự đối lập giữa cá nhân nhỏ bé và sức mạnh vĩnh cửu của tạo hóa, thi nhân như nhận ra sự vô dụng của mình khi muốn đánh bại thời gian. Dù vũ trụ tồn tại mãi mãi, dù thời gian có tuần hoàn, nhưng tuổi thanh xuân của con người không bao giờ trở lại. Nhận thức được sự yếu đuối của con người, Xuân Diệu thở dài qua những dòng thơ trữ tình biểu lộ nỗi buồn về sự bất lực trước luật lệ tự nhiên. Nhưng ông cũng trân trọng tuổi xuân hơn, đây là tiếng nói của một tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống.
Nguyễn Du đã viết:
“Ai buồn thì có vui bao giờ đâu”
Xuân Diệu nhận ra sự ngắn ngủi của cuộc đời nên ông nhìn nhận thiên nhiên mất đi vẻ đẹp tươi mới:
“Mùi của tháng, năm như rơi vào sự chia ly
Khắp nơi, dòng sông, dãy núi vẫn lặng lẽ tiễn biệt
Con gió êm đềm khe khe thì thầm trong những tán lá biếc
Liệu có phải họ đang than trách vì phải rời đi?
Tiếng chim vui vẻ đột nhiên ngừng hót
Liệu họ đang sợ hãi vì sự phai mờ, tàn tạ của mình sắp tới?”
Trời đất là vĩnh cửu, cuộc đời con người là hữu hạn, tưởng tượng một thế giới không còn tồn tại tôi khiến thi nhân đau đớn, tiếc nuối khiến ông cảm thấy “Mùi của tháng, năm rơi rớm hương vị chia phôi”. Ở đây, việc chia tay như đang làm rơi máu cả thời gian, không chỉ diễn ra ở một không gian cụ thể hay nhỏ bé mà diễn ra trên toàn bộ “Khắp sông núi”. Dường như mọi nơi đều ủ ê với những tiếng kêu nức nở, than van. Một cơn gió mùa xuân nhỏ bé, duyên dáng đang vuốt ve nhẹ nhàng trên những cành cây không muốn xa lìa. Gió và cây đang thì thầm lời tiễn biệt và gió giống như tức giận vì sớm phải chia xa. Tiếng chim đang hát vang vọng bỗng giữa chừng ngừng lại bởi lo sợ sự phai mờ, tàn tạ của cuộc sống sắp tới. Nghệ thuật nhân hóa kết hợp với những câu hỏi tu từ liên tiếp như khẳng định thêm nỗi buồn của cảnh vật thiên nhiên khi xuân tàn và đó cũng là tâm trạng tiếc nuối, đau đớn của thi sĩ Xuân Diệu. Cách cảm nhận thời gian của thi nhân là cách cảm nhận đầy tính mất mát, do tác giả nhận thức sâu sắc về cái tôi cá nhân, ý thức về sự có ý nghĩa của mỗi cá nhân trên đời và do ông luôn quý trọng từng khoảnh khắc của cuộc sống, đặc biệt là những năm tháng thanh xuân:
“Chẳng bao giờ, ôi! chẳng bao giờ nữa
Nhanh chân lên, mùa chưa tan chiều hôm”
Với nhịp thơ dồn dập, gấp gáp, cách ngắt nhịp biến hóa, ý thơ như hóa lời thúc giục với mọi người: hãy nhanh lên, vội vàng lên để tận hưởng những giây phút thanh xuân, để sống có ý nghĩa khi chưa muộn chiều buông. Nỗi lo âu của nhà thơ về vòng quay của cuộc đời chợt bừng lên thành tiếng thúc giục, gấp gáp: “nhanh chân lên”. Tiếng gọi mãnh liệt ấy từ lâu đã vang vọng suốt những trang thơ của Xuân Diệu:
“Nhanh thôi, đừng chần chừ nữa đâu
Em yêu ơi, tuổi thanh xuân đang phai mờ rồi”
hay:
“Nhanh lên em, tôi sợ ngày mai lắm
Cuộc đời trôi đi, trái tim không bao giờ vĩnh viễn”
Xưa kia, nhà thơ Nguyễn Trãi đã viết trong tập thơ “Tiếc cánh” này:
“Mùa xuân xanh chưa đến lần hai
Nhìn thấy mà cảm thấy tiếc nuối tuổi trẻ”
Những bài thơ này giúp người đọc nhận ra ý thức về thời gian và tuổi xuân của thi sĩ Xuân Diệu một cách rõ ràng hơn.
Nhận ra rằng cuộc sống không thể mãi mãi, vậy tại sao chúng ta không hưởng thụ từng khoảnh khắc với trái tim đầy nhiệt huyết trước khi già nua?
“Ta muốn ôm
Trọn vẹn cuộc sống mới bắt đầu mơn mởn……
……”
-Hỡi xuân hồng, ta muốn chiếm hữu ngươi!
Ba từ “Ta muốn ôm” được nhấn mạnh riêng biệt, tạo ra hình ảnh của một nhân vật trữ tình đầy tự tin. Người như muốn đứng trên đỉnh cao, mở rộng vòng tay để ôm gọn lấy toàn bộ cuộc đời này. Điều này khiến ta liên tưởng đến sự kiêu hãnh của Nguyễn Công Trứ:
“Vũ trụ nội mạc phi phận sự”
Cũng như với Xuân Diệu, cái tôi của ông rất tự hào. Nếu đoạn mở đầu là lời tuyên ngôn “tôi muốn”, thì ở đây đã trở thành “ta muốn”, phát ra với sự tự tin không thể chối cãi! Điều này thể hiện sự kiêu hãnh của người viết thơ. Như Viên Mai đã nói: “Làm người thì không có cái tôi… nhưng làm thơ thì không thể không có cái tôi”. Trong thơ của mình, Xuân Diệu luôn khẳng định cái tôi cá nhân, đôi khi ông thậm chí tỏ bày một cách chân thành:
“Tôi chỉ mong muốn là một chiếc kim bé nhỏ”
Trong khi mọi vật đều là những viên nam châm vĩnh cửu”
Có những lúc ông khẳng định bản thân là người đứng đầu duy nhất:
“Ta là một là duy nhất là thứ nhất”
Trong thơ của Xuân Diệu, cái tôi cá nhân luôn tỏ ra mạnh mẽ và tự tin. Ba từ “Tôi chỉ mong muốn” như là một điểm nhấn, từ đó âm thanh của khao khát tràn ngập, đổ dồn qua mỗi từ ngữ. Trong dòng thơ dài, một câu thơ ngắn như thắt nút giữa bài khiến ta liên tưởng đến bàn tay ôm sát, quấn quýt “cả cuộc sống mới bắt đầu mơn mởn”. “Mơn mởn” là từ gợi cảm, giàu ý nghĩa về sự sống, tươi mới như cây cỏ non mướt. Theo bước chân vội vã, ta được đưa vào một thế giới đầy hình ảnh sinh động, đẹp đẽ:
“Tôi muốn bất kỳ đám mây nào trôi và bất cứ cơn gió nào lượn
Tôi muốn ngây ngất trong tình yêu với những đôi cánh bướm
Tôi muốn lạc trong một linh hồn đa sắc”
Phép điệp cấu trúc “Tôi muốn” đã làm cho đoạn thơ trở nên dồn dập, gấp gáp như những cơn sóng ào ào liên tiếp nhau, như hơi thở gấp gáp của thi nhân đã diễn tả khát khao đến hàm hở cuồng nhiệt. Sau mỗi lần điệp, một động từ mạnh được sắp xếp theo trật tự tăng tiến: “riết”, “say”, “thâu”; cùng với đó là những hình ảnh nồng nàn, khỏe khoắn: “mây đưa và gió lượn”, “cánh buồm với tình yêu”. Thiên nhiên rực rỡ sắc màu say đắm và đầy quyến rũ lại tràn ngập trong hồn thơ Xuân Diệu. Những hình ảnh này làm cho đoạn thơ trở nên sinh khí và làm tái hiện lại không khí tươi vui của toàn bài thơ. Trời xuân thì non tơ, tình xuân thì nồng nàn khiến nhà thơ trở nên “tham lam”, dường như lúc nào cũng muốn khát khao thêm:
“Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi”
Sự kết hợp giữa những từ “no nê”, “đã đầy” và điệp từ “và” đã thể hiện cảm xúc ham muốn đến tột cùng trong tâm hồn thi sĩ. Ở đây không chỉ là sự tận hưởng tinh thần mà còn là tận hưởng theo kiểu vật chất không có điểm dừng. Với ông, cuộc sống trần thế như bày ra một bàn tiệc đầy những hình ảnh non tơ và đầy hương sắc, vì vậy Xuân Diệu đã khát khao đến tột cùng đúng như phong cách Xuân Diệu – một cái tôi không bao giờ chấp nhận sự lưng chừng, lỡ cỡ. Với những khát khao này, nhà thơ đã nhìn mùa xuân giống như con người và thốt lên một tiếng kêu thể hiện niềm yêu đời, khát khao chưa từng có trong thơ ca Việt Nam:
“Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi”
“Hỡi” là tiếng gọi tha thiết vang lên cuối bài làm mạch cảm xúc của nhà thơ như vang lên không ngừng. Ông khát khao tận hưởng mùa xuân, một mùa “xuân hồng” chứ không phải là “xuân xanh” như trong thơ của Nguyễn Bính:
“Mùa xuân là một mùa xanh rực”
Xuân hồng là đôi má tươi tắn của cô gái trẻ. Với Xuân Diệu, con người là tiêu chuẩn của vẻ đẹp, và mùa xuân giống như một cô gái trẻ tràn đầy sức sống. Nhà thơ muốn ôm mùa xuân để thỏa mãn đam mê. Bằng cách sử dụng từ ngữ tinh tế, Xuân Diệu thể hiện sự ham muốn không ngừng nghỉ. Trước sự quyến rũ của mùa xuân, thi sĩ dường như không thể kiềm chế được sự yêu thích với thiên nhiên và đã thể hiện điều đó một cách táo bạo nhưng đáng yêu. Ta nhớ đến những dòng thơ của Anh Thơ trong bài “Hôn con”:
“Mặt trăng của mẹ
Mẹ nâng trên tay
Mặt trăng tươi thế
Mẹ cắn vào đây”
Cũng như Huy Cận, Chế Lan Viên hay Hàn Mạc Tử, Xuân Diệu cũng thể hiện tình yêu cuồng nhiệt với cuộc sống. Ông đã sống với tình yêu, sống với cảnh trời, sống với sự hối hả, sống với sự ham muốn tận hưởng cuộc sống ngắn ngủi của mình. Khi vui cũng như khi buồn, ông luôn đầy nồng nàn và tha thiết. (Hoài Thanh)
Nếu Huy Cận, Chế Lan Viên và Hàn Mạc Tử đều tìm kiếm một cõi xa xăm để ôm ấp nỗi buồn, thì Xuân Diệu đã sống với niềm vui và niềm buồn, luôn hối hả, luôn muốn tận hưởng cuộc sống. Sự cô đơn giữa dòng đời và niềm tiếc nuối về thời gian đã tạo nên một tâm hồn nhà thơ mới và đặc biệt. (Hoài Thanh)
“Chưa bao giờ người ta thấy xuất hiện đồng thời một linh hồn thơ rộng lớn như Thế Lữ, mơ màng như Lưu Trọng Lư, hùng trúng như Huy Thông, trong sáng như Nguyễn Nhược Pháp, ảo não như Huy Cận, quê mùa như Nguyễn Bính, kì dị như Chế Lan Viên,… và đầy nhiệt huyết, sôi động, trăn trở như Xuân Diệu” (Thi nhân Việt Nam). Chắc chẳng phải ngẫu nhiên mà Hoài Thanh lại đặc biệt khen ngợi Xuân Diệu như vậy, chỉ có thể là vì những đóng góp vĩ đại của ông cho văn học Việt Nam đặc biệt là qua tác phẩm “Vội vàng”. Bài thơ này là lời kêu gọi hãy sống mạnh mẽ, sống hết mình, hãy trân trọng từng khoảnh khắc của cuộc đời đặc biệt là những năm tháng thanh xuân. Tư tưởng đó được thể hiện qua bàn tay nghệ thuật điêu luyện, là sự kết hợp hòa hợp giữa mạch cảm xúc và mạch lý luận, giọng điệu cuốn hút, sôi nổi nhưng cũng sáng tạo độc đáo về ngôn từ và hình ảnh. Chính vì thế “Vội vàng” dù được sáng tác vào những năm 30 của thế kỷ trước nhưng vẫn lưu truyền, vẫn in sâu trong lòng người đọc như những câu thơ ngọt ngào đậm chất tinh túy khiến chúng ta mãi nhớ về cái tên Xuân Diệu - vị hoàng tử của thơ tình Việt Nam!”
Cảm nhận về tác phẩm Vội Vàng - Mẫu số 3
'Chưa từng có lần nào người ta thấy đồng thời một linh hồn thơ rộng lớn như Thế Lữ, mơ màng như Lưu Trọng Lư, hùng trúng như Huy Thông, trong sáng như Nguyễn Nhược Pháp, ảo não như Huy Cận, quê mùa như Nguyễn Bính, kì dị như Chế Lan Viên.... và đầy tình cảm, sôi động, trăn trở như Xuân Diệu' (Thi nhân Việt Nam).
Khi đọc những câu này ta sẽ hiểu được vì sao Xuân Diệu lại được khen ngợi như vậy. Bởi vì ông là người làm tươi sáng một cái tôi mới và cũng là người mang đậm dấu ấn riêng. Trong số các tác phẩm của ông, không thể không nhắc đến Vội Vàng. Đó là bức tranh rõ nét về sự phát triển mãnh liệt của cái tôi Xuân Diệu, dấu ấn của tâm hồn yêu đời, sống sôi nổi, 'đầy tình cảm, sôi động, trăn trở'. Và quan trọng hơn, thông qua Vội Vàng, chúng ta nhận ra một quan niệm sống rất mới - thông điệp mà nhà thơ muốn truyền đạt đến người đọc.
Vội Vàng? Cái tên này rất phản ánh cái tính của Xuân Diệu! Đó là một triết lý sống và cũng là tinh thần sống của nhà thơ: sống nhanh chóng, khẩn trương, mở rộng lòng mình để ôm trọn, thấu hiểu tất cả. Chắc chắn chúng ta đã từng thấy Xuân Diệu hối hả, cuống quýt, giục giã như vậy:
Mau đi nào, thời gian vội vãEm ơi, tình yêu trẻ đã sắp già!
Trong thơ của Xuân Diệu, thời gian và tình yêu tuổi trẻ luôn hiện hữu, quay về và đi xa. Ở bài thơ 'Vội vàng', ông đã phát hiện ra một thiên đường trên trái đất, tôn vinh cuộc sống xung quanh và biết tận hưởng mọi điều tươi đẹp mà cuộc sống mang lại. Điều này là cảm hứng tích cực và nhân văn đậm sâu. Ông muốn truyền đạt rằng hãy sống toàn vẹn khi còn trẻ, đừng để thời gian trôi qua vô ích. Hãy sống đầy đủ để thưởng thức cuộc sống đẹp đẽ. Hãy giữ mãi mùa xuân của tình yêu tuổi trẻ.
Một phút lung linh rồi tắt tanCòn hơn buồn bã suốt trăm năm dài.
Xuân Diệu gửi đi thông điệp sâu sắc qua từng dòng thơ, lấy cảm xúc tâm hồn làm chủ đạo. Từ đầu, chúng ta gặp phải một tâm trạng sống mạnh mẽ, độc đáo:
Muốn nắng tắt đi sẽ chẳng nhạt phaiMuốn gió thôi thổi để hương không bay.
Ý tưởng tắt nắng, buộc gió thật dũng cảm, độc đáo chỉ có Xuân Diệu mới nghĩ ra, sinh ra từ tình yêu cuộc sống, khát khao sống. Xuân Diệu muốn tắt, buộc nắng và gió để giữ lại vẻ đẹp, sự tươi mới của mọi thứ, của màu sắc, của hương thơm. Xuân Diệu muốn thời gian yên bình mặc dù ông không nhìn nhận cuộc đời một cách yên lặng. Điều đó thực chất là sự khao khát vô hạn và cực độ. Nhà thơ muốn giữ chặt thời gian, cuộc sống ấy cho riêng mình.
Mọi sự đều có nguyên nhân của nó! Xuân Diệu hết lòng với cuộc sống như thế vì ông đã phát hiện ra một thiên đường trên trái đất. Cuộc sống đẹp nhất nằm trong cuộc sống thường nhật. Trong tác phẩm của Lữ Thi Nhân, ta còn thấy ước mơ về thiên đàng, một ước mơ rất xa xưa. Xuân Diệu vẽ lại cảnh Bồng Lai và đuổi ai đi về thế giới dưới (thơ Việt). Cuộc sống xung quanh chúng ta đẹp nhất, vậy thì sao lại không tận hưởng. Nhà thơ nhìn nhận mùa xuân với tất cả sự hồn nhiên, đam mê rộn ràng:
Ấy là tụ hợp của ong bướm tuần tháng
Đây là bông hoa nở rộ trong đồngỞ đây cành cây tơ tưởng bay phất phơ
Là khúc tình si của yến anh.
Ở đây... Ở đây... Ở đây... Mọi thứ như được bày tỏ trước mắt nhà thơ Bức tranh thiên nhiên đang phát triển, đầy đặn, chứa đựng mùa xuân, gần gũi nhưng mạnh mẽ đầy sức sống. Xuân Diệu như say mê. Mê đắm, thấu hiểu tất cả. Nhà thơ như con ong hút mật bay vào vườn hoa đầy hương thơm. Với ông, mọi thứ đều hấp dẫn và mới lạ. Và qua con mắt non trẻ của bản thân, Xuân Diệu còn khám phá ra rằng thế giới này đẹp nhất, hấp dẫn nhất vẫn là do có con người. Con người ở giữa tuổi trẻ và tình yêu. Nhà thơ dùng con người làm tiêu chí của vẻ đẹp. Cuộc sống thường nhật đẹp nhất khi xuân về. Và con người chỉ có thể tận hưởng khi còn trẻ. Nhưng tuổi trẻ thì tan biến theo thời gian, vì thế nên ông phải sống nhanh chóng, hối hả.
Tôi sung sướng nhưng vội vã một nửa
Tôi không chờ đợi mùa hạ mới mong chờ mùa xuân.
Nhà thơ tận hưởng cuộc sống một cách nhanh chóng, hối hả vì một khoảnh khắc đã qua sẽ không bao giờ trở lại. Sự mất mát sẽ đến nếu chúng ta không nắm bắt cơ hội. Có lẽ vì vậy mà Xuân Diệu không đợi mùa hạ mới nhớ đến mùa xuân mà ôm sâu mùa xuân khi nó tràn đầy, non nớt.
Ham muốn sống, khát khao sống, Xuân Diệu càng phải đối mặt với cuộc đời, với thời gian. Ông nhận ra quy luật tuyến tính của thời gian, phản đối quy luật tuần hoàn của các thế hệ trước. Mỗi khoảnh khắc trôi qua sẽ không bao giờ quay trở lại, tuổi trẻ cũng chỉ đến một lần. Nhà thơ mở lòng để yêu cuộc sống, nhưng cuộc sống không đền đáp lại, vì thế ông phải đối mặt với nỗi buồn cho số phận của mình. Cảnh thiên nhiên bây giờ cũng mang đầy tâm trạng buồn bã, lo lắng, băn khoăn..
Nói gì cho chi rằng mùa xuân vẫn luôn tuần hoàn
Cơn gió nhẹ nhàng thì thì thầm trong chiếc lá màu xanh biếc
Liệu có phải lo sợ về việc tàn phai sắp tới?
Nhận ra quy luật của thời gian, ham muốn sống mãnh liệt. Xuân Diệu đã ôm chặt cuộc sống, tận hưởng cuộc sống để không lãng phí thời gian, tuổi trẻ. Tình yêu cuộc sống lại bùng cháy mạnh mẽ, hối hả.
Tôi muốn ôm gìn lấy
Sự sống mới đang mọc lên nảy nở
Tôi muốn hiểu biết về những đám mây trôi và làn gió lượn
Tôi muốn say mê với những cánh bướm cùng tình yêu
Tôi muốn ngập tràn trong một nụ hôn đầy ý nghĩa
Ó hỡi mùa xuân hồng, tôi muốn thưởng thức vị ngọt của người.
Trái tim yêu đời trào dâng như một cơn sóng tình cảm. Hình ảnh thơ tươi mới, sức sống. Và có lẽ tình yêu cuộc sống của nhà thơ ngày càng mạnh mẽ, từng từ muốn ôm chặt hơn. Và đã say – cảm giác ngất ngây đến tận thảm nhưng vẫn chưa thỏa mãn – vẫn muốn thấu hiểu tất cả để hòa nhập một. Và cuối cùng là tiếng kêu của sự nhiệt huyết chưa từng có trong thơ:
Ó xuân hồng ơi, tôi muốn cắn vào ngươi.
Hình ảnh, ngôn từ, nhịp điệu của đoạn thơ rõ ràng thể hiện lòng yêu đời mãnh liệt khiến nhà thơ phải hối hả, vội vã đến với cuộc sống.
Bài thơ là một triết lý sống mới mẻ và táo bạo mà trước đó chưa từng có. Lối sống ở đây biết tận hưởng một cách chính đáng, biết sống để thấu hiểu. Tuy nhiên, trong Vội vàng, tác giả chỉ nhấn mạnh vào lối sống tập trung vào việc tận hưởng trong thời gian có. Ông kêu gọi mọi người hãy biết yêu và tận hưởng những gì cuộc sống ban tặng, hãy sử dụng thời gian và tuổi trẻ để sống trọn vẹn nhất. Ông đã bỏ qua ý nghĩa của việc hy sinh cho cuộc sống. Và trong cuộc sống của ông, ông hy sinh vội vã chứ không phải tận hưởng vội vã.
Đọc thơ Xuân Diệu, đặc biệt là qua bài thơ Vội vàng, ta càng yêu thích cuộc sống hiện tại và càng góp phần làm cho nó trở nên tươi đẹp hơn, không chỉ vì cuộc sống hiện tại đã được cải thiện, đã đẹp hơn nhiều so với cuộc sống ngày xưa của Xuân Diệu mà chủ yếu là không còn những bi kịch để làm lo lắng trước cuộc sống. Bức thông điệp nhà thơ gửi đến độc giả vẫn giữ nguyên giá trị, được làm mới qua thời gian và tồn tại mãi mãi.
Sống hết mình, dành tuổi trẻ cho Tổ quốc và nhân dân, đừng lãng phí thời gian, mở lòng để chào đón mọi biến cố của cuộc đời. Đó là điều mà Xuân Diệu muốn truyền đạt, thông điệp vượt qua thời gian, không gian, sống mãi trong tâm hồn của người Việt Nam.
Cảm nhận về bài thơ Vội Vàng - Mẫu 4
Vội vàng là một tác phẩm xuất sắc đại diện cho thơ của Xuân Diệu, thể hiện đầy đủ các cung bậc cảm xúc trong tình yêu, đồng thời tiết lộ những khát khao mãnh liệt của tác giả. Qua đó, nhà thơ truyền đạt những triết lý sâu sắc về cuộc sống bằng một giọng thơ tự do và phóng khoáng.
Khi đánh giá về phong trào thơ mới, nhà phê bình Hoài Thanh đã có một nhận xét rất ưu ái: “Xuân Diệu là nhà thơ trẻ nhất trong các nhà thơ trẻ”. Thơ của Xuân Diệu kết hợp hài hòa giữa yếu tố cổ điển và hiện đại trong tư tưởng và tình cảm thẩm mỹ, mang một phong cách rất Tây nhưng lại sâu sắc bản sắc dân tộc. Trong Vội vàng, điều này trở nên rõ ràng hơn.
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu không phai màu đi
Tôi muốn giữ gió lại
Cho hương không bay đi”
Phép điệu trong bốn dòng thơ đầu, cùng với lời điều của tác giả “Tôi muốn” và từ “cho”, nổi bật sự khao khát của nhà thơ, khao khát hòa nhập với thiên nhiên, gắn bó với cuộc sống để tận hưởng và lưu giữ hương sắc tuyệt đẹp nhất của cuộc sống, của màu nắng và hương gió, giống như Hàn Mặc Tử mong đợi trăng. Đó là biểu hiện của lòng ham muốn mãnh liệt, đặc trưng của văn học lãng mạn, thể hiện qua trí tưởng tượng phong phú của nhà thơ. Việc nắm bắt những khoảnh khắc tuyệt vời của thiên nhiên, thưởng thức chúng luôn là ước mơ của thi nhân, một trải nghiệm đẹp đẽ và đáng trân trọng.
Cảm xúc bừng lên từ sự khao khát mãnh liệt của tác giả, muốn giữ lại ánh sáng mặt trời, hương thơm của gió, chuyển thành một bức tranh thiên nhiên rực rỡ, sôi động, với nét lãng mạn và tươi trẻ.
“Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi sáng sớm thần Vui hằng gõ cửa”
Chúng ta nhìn thấy một tâm hồn của Xuân Diệu đầy yêu thiên nhiên và cuộc sống, trong đó, cuộc sống là ngọt ngào với “tuần đầy tháng mật”, hoa cỏ mơn mởn trong “đồng nội xanh rì”, chồi non của “cành tơ phơ phất”, và giọng hót cuồng nhiệt của nhà yến anh. Cuộc sống trong tầm mắt của nhà thơ luôn tràn đầy niềm vui, khi “Mỗi sáng sớm thần Vui hằng gõ cửa”. Với giọng thơ mượt mà, xuân sắc, chúng ta nhìn thấy sự hứng thú và niềm vui trước một mùa xuân trong trẻo và sôi động.
Khi đang say mê với khung cảnh thiên nhiên đẹp đẽ, tác giả đột nhiên nhận ra điều gì đó, và giọng thơ trở nên nhanh chóng và vội vã, như thể sợ rằng điều quan trọng sẽ trôi qua.
“Khi xuân tới, đồng nghĩa với việc xuân sẽ qua đi
Xuân còn non tức là sẽ già đi”
À hóa ra như vậy, tác giả nhận ra rằng, mọi thứ đều có sự hạn chế, khi mùa xuân đến thì cũng sẽ phải trải qua mùa xuân đi, khi có mùa xuân non thì cũng có mùa xuân già, cuộc sống con người cũng vậy, không thể thoát khỏi sự đổi thay của tự nhiên. Xuân Diệu nhận thức sâu sắc về thời gian của tuổi trẻ, mỗi dòng thơ đều phản ánh nỗi lo sợ, bất an của nhà thơ, ông lo rằng mùa xuân sẽ chấm dứt, tuổi trẻ cũng sẽ mau chóng qua đi. Trong khi đó, ông vẫn chưa kịp tận hưởng trọn vẹn cuộc sống, trọn vẹn mùa xuân.
“Trái tim ta rộng lớn, nhưng bầu trời vẫn hẹp chật
Không để tuổi trẻ của nhân loại kéo dài”
Tác giả bắt đầu có chút oán trách, trách móc trời cao, lòng yêu cuộc sống, niềm khao khát yêu thương của tuổi trẻ vẫn còn mãnh liệt, nồng nàn đó mà trời cao lại không cho phép “tuổi trẻ của nhân loại kéo dài”. “Kéo dài” ở đây là bao lâu? Tin rằng, với cái lòng “tham” tận hưởng và nỗi tiếc nuối sâu sắc của Xuân Diệu, thì “kéo dài” ở đây có lẽ là vô tận. Điều mà tác giả tiếc nuối về tuổi trẻ, mùa xuân đã tồn tại sớm trong tâm hồn ông, từ khi mùa xuân chưa qua, cuộc đời còn trẻ. Đọc giữa những dòng thơ, người đọc hiểu được triết lý sâu sắc về thời gian mà Xuân Diệu đã truyền đạt qua từng câu thơ trong tác phẩm Vội vàng.
Nếu ai đó nói rằng “xuân vẫn luôn trở lại”, thì Xuân Diệu sẽ đáp lại ngay “tuổi trẻ không bao giờ quay lại hai lần”. Đúng vậy, xuân đi rồi xuân lại về, nhưng liệu cuộc đời có ai mà có thể có được hai lần tuổi trẻ không? Điều mà Xuân Diệu băn khoăn và mãi tiếc nuối chính là thanh xuân của một đời người vốn có hạn, không đủ cho ông yêu, không đủ cho ông tận hưởng hết niềm vui của cuộc sống, không đủ để ông sống và yêu trong say mê ngọt ngào. Khi kết thúc, ông trở về với cát bụi, “Còn trời đất, nhưng tôi không còn nữa”, Xuân Diệu sống trong “nỗi tiếc nuối, tôi tiếc cả đất trời”, niềm tiếc nuối vô tận của nhà thơ, ông tiếc hết mọi thứ, cả trời đất đều trở thành phần của tâm hồn tiếc nuối rộng lớn của ông. Triết lý về thời gian sâu sắc hiện hữu trong từng dòng thơ, qua cơn gió với “nỗi hờn phải bay đi”, tiếng chim “sợ độ phai tàn sắp sửa”. Xuân Diệu đang chứng minh rằng không chỉ ông mà cả thế giới đều sợ thời gian trôi đi nhanh chóng, mùa xuân chóng phai mờ.
Trong đoạn thơ này, có câu “Chẳng bao giờ! Ôi! Không bao giờ nữa…/Nhanh chân đi! Mùa chưa chiều tối,”. Dậy lên từ nỗi tiếc nuối, Xuân Diệu dường như ngay lập tức lại tinh thần, tác giả nhận ra rằng không thể mãi sống như vậy, nếu tuổi trẻ đã “chẳng bao giờ quay lại”, vậy thì tại sao chúng ta không yêu, không tận hưởng cuộc sống vốn đang tươi đẹp, trước khi ta già đi, sức yếu?
“Ta muốn ôm
Cả cuộc sống mới bắt đầu rực rỡ
Ta muốn mãi mây trôi và gió hát
Ta muốn tan chảy với tình yêu như bướm
Ta muốn ngậm trong một nụ hôn đầy say mê”.
Giọng thơ của tác giả đem lại cảm giác nô đùa, lo sợ, lo lắng, lo rằng tuổi trẻ, mùa xuân sẽ phai nhạt đi. Cảm giác như Xuân Diệu muốn ôm tất cả vào lòng để thưởng thức đúng chất. Ông say mê “bốn bề” trong hương thơm hoa cỏ, tràn ngập tâm hồn bằng “ánh sáng” của mặt trời mùa xuân, thưởng thức “thanh sắc, hấp dẫn của thời tươi”. Đỉnh điểm của khao khát ấy là ước mơ “đắm chìm” trong “xuân hồng”, hoang dại và gợi cảm. Mong muốn không chỉ là thưởng thức, mà còn là sở hữu, biến mùa xuân thành của riêng mình, để từ từ thưởng thức đầy đủ.
Với giọng thơ mạnh mẽ, đầy lãng mạn, Vội vàng là thông điệp hối thúc mà Xuân Diệu muốn gửi đến những người đang sống, bất kể trẻ hay già, nam hay nữ. Chúng ta chỉ có một cuộc sống duy nhất, đừng lãng phí thời gian và tuổi trẻ vào những điều vô bổ, đừng chỉ lo lắng về một cuộc sống tẻ nhạt. Hãy tích cực mở rộng tấm lòng để sống, cho và thưởng thức những điều tốt đẹp nhất. Bài thơ kết hợp mạch cảm xúc dâng trào, lý luận sáng tạo, ngôn từ và hình ảnh phong phú, tất cả tạo nên một Vội vàng thú vị, tràn đầy sức sống.
.............
Tải file tài liệu để đọc thêm về bài văn phê bình Vội vàng của Xuân Diệu