Mẫu văn lớp 11: Phân tích đoạn đầu tiên của tác phẩm Vội vàng của Xuân Diệu (Sơ đồ tư duy + 20 Mẫu) Phân tích đầu Vội vàng

Phân tích 13 câu đầu trong tác phẩm Vội vàng của Xuân Diệu cung cấp 20 ví dụ rất xuất sắc, viết bằng ngôn từ rõ ràng và dễ hiểu, có thể tự học để mở rộng và nâng cao kiến thức, giúp cải thiện kỹ năng ngôn ngữ và chuẩn bị tốt hơn cho việc học môn Ngữ văn.

TOP 20 mẫu phân tích 13 câu đầu của tác phẩm Vội vàng là tài liệu vô cùng hữu ích, giúp học sinh lựa chọn cách tiếp cận và phong cách văn phong phù hợp, từ đó nắm vững kiến thức theo cách của riêng mình. Hơn nữa, hãy tham khảo thêm Mở bài Vội vàng, Kết bài Vội vàng và phân tích Vội vàng.

Phân tích 13 câu đầu của tác phẩm Vội vàng của Xuân Diệu

• Dàn ý phân tích 13 câu đầu của tác phẩm Vội vàng
• Sơ đồ tư duy cho 13 câu đầu của tác phẩm Vội vàng
• Phân tích 13 câu đầu Vội vàng - Mẫu 1
• Phân tích 13 câu đầu Vội vàng - Mẫu 2
• Phân tích đoạn đầu tiên của tác phẩm Vội vàng - Mẫu 3
• Phân tích đoạn Vội vàng khổ 1 - Mẫu 4
• Phân tích 13 câu đầu Vội vàng - Mẫu 5
• Phân tích đoạn đầu tiên của tác phẩm Vội vàng - Mẫu 6
• Phân tích 13 câu đầu của tác phẩm Vội vàng - Mẫu 7
• Phân tích 13 câu đầu của tác phẩm Vội vàng - Mẫu 8
• Phân tích 13 câu đầu của tác phẩm Vội vàng - Mẫu 9
• Phân tích 13 câu đầu của tác phẩm Vội vàng - Mẫu 10

Phân tích cấu trúc 13 câu thơ đầu trong tác phẩm Vội vàng

a) Giới thiệu:

- Thông tin về tác giả và tác phẩm:

• Xuân Diệu được biết đến như là nhà thơ của mùa xuân, tình yêu và tuổi trẻ, là một trong những người nổi tiếng trong phong trào Thơ mới của Việt Nam.
• Bài thơ 'Vội vàng' được coi là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của ông, thể hiện tình yêu cuộc sống chân thành và quan niệm mới lạ về nhân sinh.

- Tổng quan về nội dung 13 câu thơ đầu của Vội vàng: Mong muốn mạnh mẽ kết hợp với niềm vui phấn khởi, nhưng sau đó lại trở nên vội vã và lo lắng trước sự trôi chảy không ngừng của thời gian.

b) Phần chính:

* Ý kiến 1: Mong muốn bảo tồn vẻ đẹp của tự nhiên

- Trong thơ trung đại, hiếm có nhà thơ nào dám tỏ ra mạnh mẽ với cái tôi cá nhân của mình nhưng khi tham gia vào phong trào Thơ mới, cái tôi của Xuân Diệu đã được biểu lộ một cách độc đáo:

'Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu sắc không phai nhạt
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương thơm không bay đi'.

• Mùa xuân là thời điểm tươi đẹp nhất trong năm, giống như tuổi trẻ là giai đoạn đẹp nhất trong cuộc đời mỗi người.
• Bốn câu thơ ngắn này như là lời đề của bài thơ, thể hiện mong muốn chinh phục quyền lực sáng tạo của nhà thơ.
• 'Nắng' mùa xuân là ánh sáng rực rỡ, ấm áp và tươi vui, 'hương' mùa xuân là nơi tinh hoa của thiên nhiên, của sự sống, của tất cả mọi thứ đều hội tụ.
• Việc muốn 'tắt nắng', 'buộc gió' là những ước muốn có vẻ không thể hiện được, vì chúng đi ngược lại với quy luật tự nhiên đã được thiết lập từ trước.

- Xuân Diệu mong muốn ngăn chặn thời gian để giữ lại những khoảnh khắc đẹp nhất, đáng nhớ nhất.

• Thi sĩ ao ước giữ lại ánh nắng để 'màu không phai nhạt', giữ lại gió để cuộc sống luôn tràn ngập hương thơm.
• Với cấu trúc 'Tôi muốn... để', những từ hành động mạnh mẽ như 'tắt', 'buộc' cùng với nhịp thơ nhanh, dồn dập, thể hiện lòng khao khát mãnh liệt, hối hả, muốn nhanh chóng không để những vẻ đẹp của tự nhiên vụt mất khỏi tầm tay.
• Nếu thời gian trôi qua như ánh nắng và gió làm mất màu sắc, làm phai hương thơm, nhà thơ muốn nắm giữ thời gian để màu sắc và hương thơm còn mãi với cuộc sống, để giữ mãi tuổi xuân của tạo vật.
• Do đó, ước muốn này cũng thể hiện sự ham sống mãnh liệt và quan niệm về thời gian của ông: Thời gian là một dòng chảy tuyến tính, khi đã trôi qua thì không trở lại, vì vậy nhà thơ ao ước giữ lại ánh nắng, giữ lại gió để tận hưởng hết vẻ đẹp của thiên nhiên.

=> Đó là ước muốn làm cho cái đẹp trở nên bất diệt, để cái đẹp luôn tỏa sáng vì cuộc sống là một bức tranh tươi đẹp, ngọt ngào nhưng mong manh, ngắn ngủi. Có thể nói rằng đằng sau ước muốn không lý trí đó là tấm lòng yêu người với sự trân trọng, nâng niu và gìn giữ.

* Ý kiến 2: Hình ảnh mùa xuân tuyệt vời

- Từ thể thơ 4 chữ, nhà thơ chuyển sang những câu thơ dài hơn, nhịp thơ trở nên trải dài, chậm rãi, nhẹ nhàng như nhịp tâm hồn thi sĩ đang thưởng ngoạn những vẻ đẹp của mùa xuân.

- Cụm từ 'này đây' được lặp lại 5 lần như một lời mời gọi, kết hợp với việc liệt kê, vừa mô tả sự phong phú, giàu có của thiên nhiên vừa thể hiện cảm giác hân hoan, vui sướng của tác giả.

- 'Này đây' là sự hiện hữu của màu sắc cuộc sống, của thiên nhiên thế gian, không xa xôi mà gần gũi ngay trước mắt, không ở trong tương lai hay quá khứ mà ngay trong hiện tại lúc này.

- Từ 'của' được lặp lại mang tính chất kết nối, làm cho bức tranh thiên nhiên tươi đẹp nơi thiên đường trần thế lần lượt hiện ra, thêm vào đó là sự phong phú, giàu có.

- Nhà thơ sử dụng một loạt biện pháp tu từ nhân hoá, dùng những danh từ thuộc về con người ('tuần tháng mật', 'khúc tình si') để mô tả thiên nhiên, phối hợp với 'ong bướm', 'yến anh' được gọi tên như đôi như lứa khiến cho vườn xuân bỗng trở nên mộng mơ, lãng mạn, vườn xuân cũng là vườn tình, vườn ái ân hạnh phúc.

- Tính từ 'xanh rì', 'phơ phất' với sức mạnh gợi tả vẽ nên cảnh thiên nhiên mùa xuân non tơ, tràn đầy sức sống.

=> Bức tranh mùa xuân không chỉ có cảnh vật đẹp tươi mà còn đầy ánh sáng và niềm vui, hình ảnh 'ánh sáng lấp lánh trên hàng mi' và 'tâm hồn vui vẻ' rất gợi cảm. Đối với Xuân Diệu, mỗi ngày được sống, được thưởng thức ánh dương, được hòa mình trong hương sắc của muôn loài là một ngày hạnh phúc và vui vẻ.

- Thiên nhiên tỏa sáng, phồn thịnh, mê đắm trao gửi hương thơm, khiến con người say mê tận hưởng, biến thi nhân thành tình nhân:

'Tháng Giêng tươi như một đôi môi gần kề'

• Câu thơ sử dụng kỹ thuật ẩn chứa sự chuyển đổi cảm xúc, hay còn là phép giao thoa mà thơ Mới tiếp nhận từ thơ tượng trưng Pháp
• Đây là câu thơ đầy sáng tạo, hiện đại nhất, đã tổng hợp được sức hút của mùa xuân bằng cách so sánh độc đáo. Nhà thơ cảm nhận thiên nhiên qua tình yêu đôi lứa, qua thân thể và tâm hồn.

- Sự hấp dẫn của thiên nhiên hiện ra trong vẻ đẹp của người yêu với 'đôi môi gần kề' đầy sức sống, sức hút và quyến rũ.

• Từ 'ngon' được thốt lên đầy khát khao và đam mê, là sự cảm nhận sâu sắc nhất qua mọi giác quan.
• Phép so sánh đã biến cặp môi của người thiếu nữ trở thành trung tâm của vũ trụ, con người trở thành tiêu chuẩn cho cái đẹp, là thước đo cho vẻ đẹp của tạo hóa.
• 'Tháng giêng' là một khái niệm thời gian vốn vô hình, nhưng trong phép so sánh táo bạo và biểu cảm đó đã trở nên trẻ trung hữu hình qua vẻ đẹp của cặp môi gần của người thiếu nữ.

=> Xuân Diệu đã truyền đạt quan điểm sâu sắc của mình: Nếu trong thơ ca Trung đại, thi nhân dùng thiên nhiên làm chuẩn mực cho cái đẹp của con người thì đến với ông, con người chính là tiêu chuẩn cho mọi cái đẹp tồn tại, và thiên đường không phải là những nơi huyền bí xa xôi, mà chính là ở đây, chính trên mặt đất trần thế mới là thiên đường của tình yêu, của cái đẹp và của tuổi trẻ.

* Quan điểm 3: Tâm trạng của thi sĩ

- Trong lúc chàng thi sĩ trẻ say mê vô cùng trong niềm vui tận hưởng tình yêu ở nơi thiên đường trần thế, thỏa mãn với bữa tiệc lớn của cuộc sống và hòa mình vào âm nhạc của 'tôi sung sướng', cũng là lúc ông ngừng lại với cảm giác 'vội vàng một nửa'.

- Câu thơ bị ngắt làm hai, niềm vui không trọn vẹn. Bởi Xuân Diệu nhận ra rằng niềm sung sướng đó chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Sự mơ hồ về sự mong manh, ngắn ngủi của cuộc sống đã khiến thi nhân sống vội vàng tận hưởng.

=> Hai câu thơ này có thể coi như hai khung cảnh mở và kết cho tâm trạng của nhà thơ, vừa say mê bởi vẻ đẹp của cuộc sống và tình yêu, vừa lo lắng và băn khoăn về thời gian trôi đi nhanh chóng, tuổi trẻ mãi không trở lại. Thật sự, Xuân Diệu là nhà thơ của những trải nghiệm tinh tế về thời gian.

c) Tóm tắt kết bài

• Đưa ra sơ lược về nội dung của 13 câu thơ đầu trong bài Vội vàng.
• Chia sẻ cảm nhận cá nhân.

.................

Tải về để tham khảo thêm chi tiết về cấu trúc phân tích đoạn 1

Biểu đồ tư duy 13 câu đầu của bài thơ Vội vàng

Phân tích ngắn gọn 13 câu đầu của Vội vàng - Mẫu 1

Vội vàng, một tác phẩm xuất sắc của nhà thơ Xuân Diệu, thể hiện triết lí sống của tác giả, gợi lên ý nghĩa sống nhanh, hãy mở lòng để chấp nhận những điều tốt đẹp nhất từ cuộc sống. 13 câu thơ đầu đã phản ánh tâm trạng của tác giả, sự băn khoăn và tiếc nuối khi cuộc sống trôi qua.

'Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi'

Bốn câu thơ đầu tiên đã thể hiện sự ngông cuồng của tác giả khi đối mặt với quy luật tự nhiên, muốn 'tắt nắng', 'buộc gió'. Sự kết hợp của các cặp câu 1-3, 2-4 trong câu thơ ngắn làm cho ý thơ trở nên đặc biệt. Cách sử dụng điệp từ 'tôi muốn' thể hiện ước muốn của tác giả, muốn giữ lại vẻ đẹp của cuộc sống không bị phai nhạt theo thời gian.

'Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si'

Thiên nhiên mùa xuân tỏa sáng rực rỡ và kỳ diệu. Việc sử dụng điệp từ 'này đây' nhiều lần giúp tạo ra bức tranh đa dạng về vẻ đẹp của mùa xuân. Hình ảnh sống động về 'đồng nội xanh rì', 'cành tơ phơ phất', 'ong bướm', 'hoa', 'lá', 'yến anh'... như một bầu trời xuân rực rỡ. Mùa xuân là thời điểm tươi đẹp nhất, đầy sức sống. Cuộc sống được tác giả mô tả như một thiên đường trên trái đất.

Không chỉ có hình ảnh thiên nhiên mà còn có tình yêu đôi lứa. 'Tuần tháng mật' ám chỉ thời gian ngọt ngào của cặp đôi yêu nhau, 'yến anh' thể hiện tình cảm đôi lứa. Mọi thứ đều đang ở thời kỳ đẹp nhất và tràn đầy sức sống. Nhưng tuổi trẻ sẽ phai nhạt theo thời gian, vì vậy tác giả khuyên mọi người hãy tận hưởng cuộc sống, bởi tuổi trẻ không trở lại. Xuân Diệu không chờ đến mùa hạ mới nhớ mùa xuân, mà muốn ôm mùa xuân vào lòng khi nó còn tươi mới, như thể hiện trong nhịp thơ của ông.

Tôi sung sướng nhưng vội vàng một nửa
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.

Nhà thơ nhận ra rằng cuộc sống con người có hạn, nhưng mùa xuân thì luôn tái sinh. Do đó, ta cần tận hưởng mỗi khoảnh khắc của cuộc sống, vì tuổi trẻ sẽ không bao giờ quay lại. Xuân Diệu khuyến khích mọi người hãy mở rộng lòng để yêu cuộc sống, ôm trọn mùa xuân và vẻ đẹp của thiên nhiên.

Chỉ với 13 câu thơ đầu, Xuân Diệu đã thể hiện sự khao khát sống mạnh mẽ. Ông kêu gọi mọi người biết trân trọng cuộc sống, tận hưởng để không phải tiếc nuối tuổi trẻ chỉ một lần trong đời.

Phân tích 13 câu đầu Vội vàng - Mẫu 2

Thế Lữ từng phê phán rằng Xuân Diệu là một người của thế giới, một người ở giữa loài người. Thơ của ông được xây dựng trên cơ sở của tấm lòng nhân sinh. Xuân Diệu đã đem đến cho thơ Việt một phong cách hiện đại, táo bạo, một nguồn cảm hứng mới mẻ. Mỗi khi xuân về, trái tim của các thế hệ trẻ lại đập mạnh trước sự yêu đời, hăng hái, mãnh liệt trong những lời ru của Xuân Diệu. Bài thơ “Vội vàng” là biểu tượng cho tình yêu cuộc sống mãnh liệt, sự sống động và mãnh liệt. 13 câu đầu của bài thơ thể hiện rõ ràng khát vọng mạnh mẽ, độc đáo của nhà thơ và hình ảnh mùa xuân - thiên đường tươi đẹp nơi trần thế.

Rút từ tập “Thơ thơ”, Vội vàng là tác phẩm tinh tế của Xuân Diệu trước cách mạng tháng 8. Bài thơ bắt đầu với bốn dòng thơ ước muốn mãnh liệt của nhà thơ:

Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi

Thiết tha, cuộc sống tươi đẹp như một khúc ca sôi nổi, thể hiện bởi những khát khao nảy sinh từ trái tim nhà thơ, rực rỡ trong điệp ngữ và cấu trúc độc đáo của khổ thơ. Xuân Diệu muốn giữ lại vẻ đẹp của mùa xuân bằng cách dập tắt nắng, buộc gió, thể hiện khát vọng mãnh liệt và lãng mạn. Ông khuyến khích mọi người sống đầy đam mê, táo bạo để giữ lại những điều tốt đẹp nhất trong cuộc sống.

Xuân Diệu là nhà thơ của khát vọng giao cảm với cuộc sống và thiên nhiên. Mùa xuân đang mơn mởn non tơ, đẹp đẽ, khiến nhà thơ cảm thấy thật thiết tha và yêu đời. Bức tranh thiên nhiên tươi đẹp là nguồn cảm hứng cho tình yêu cuộc sống của ông, và mùa xuân là thời điểm tuyệt vời nhất để trải nghiệm niềm vui và huy hoàng của cuộc sống.

Từ những câu thơ ngắn, khúc thơ trở thành một tác phẩm mạch lạc với hàng loạt biện pháp nghệ thuật đặc sắc. Xuân Diệu muốn giữ lại vẻ đẹp của mùa xuân, thể hiện sự sung sướng và thiết tha qua điệp ngữ và cấu trúc độc đáo của thơ.

Tiếng chim hát rộn ràng tạo ra một bức tranh tươi sáng trong không gian ngập ánh sáng. Mùa xuân đang đến mang lại niềm vui và ham muốn hưởng thụ mỗi sáng.

Mùa xuân tưng bừng, rộn ràng đã mang đến cho nhà thơ niềm vui và ham muốn tận hưởng mỗi ngày mới.

Mỗi sáng bình minh đều gõ cửa

Không ai so sánh thiên nhiên và thời gian với con người nhưng Xuân Diệu đã làm điều đó. Ông coi con người là tiêu chuẩn của vẻ đẹp, tạo nên hình ảnh riêng biệt của mùa xuân trong thơ. Chỉ có nhà thơ mới có thể có tư duy sáng tạo và dám mạo hiểm như vậy, bị ảnh hưởng sâu sắc bởi phong cách phương Tây. Ông so sánh 'tháng giêng' với đôi môi đầy mềm mại của cô gái trẻ đang trong tuổi thanh xuân. Tháng giêng, mùa yêu thương, trở thành mùa vui của bướm ong, cây tơ phơ phất trong sự sống mới, tiếng hót ngọt ngào của yến oanh trở thành khúc tình si, khiến lòng người say mê, và ánh sáng xuân nhẹ nhàng qua hàng mi đẹp mê hồn.

Với Xuân Diệu, mọi thứ đều mới mẻ. Với ánh mắt trong trẻo của bản thân, ông nhận ra rằng thế giới này trở nên tuyệt vời nhờ có con người. Cuộc sống đẹp nhất là ở tuổi trẻ, và cuộc sống tươi đẹp nhất là vào lúc xuân tới. Nếu không biết trân trọng tuổi trẻ, con người sẽ không thể tận hưởng những vẻ đẹp của nó. Nhưng tuổi trẻ sẽ phai mờ theo thời gian, vì vậy nhà thơ phải sống nhanh chóng. Hai dòng cuối cùng của bài thơ luôn là nơi thể hiện tâm trạng của tác giả, nhưng lúc đó ông nhận ra quy luật của thời gian và của tạo hóa:

Tôi cảm thấy sung sướng. Nhưng lại vội vàng một nửa
Tôi không chờ đợi nắng hạ mới để mong đợi xuân

Dấu chấm giữa hai câu thơ chia thành hai dòng cảm xúc khác nhau. Khi vui mừng trong bữa tiệc sắc đẹp của cuộc sống và reo hò 'tôi cảm thấy sung sướng', nhà thơ phải dừng lại với cảm giác 'tôi lại vội vã một nửa'. Cảm giác mơ hồ về sự mong manh và ngắn ngủi của cuộc sống đã khiến tác giả phải sống nhanh để tận hưởng. Xuân Diệu nhận ra rằng mình đã sống quá vội vàng, bỏ lỡ thanh xuân, bỏ lỡ tuổi trẻ. Dường như thời gian chưa đến, nhưng ông đã lo sợ thời gian trôi qua. Hai câu thơ cuối cùng như là cách mở và kết thúc một cảm xúc, vừa vui sướng trong vẻ đẹp của cuộc sống, vừa lo âu về sự ngắn ngủi và mong manh của thời gian.

Ta hiểu vì sao thi sĩ muốn tuân theo những quy luật vĩnh cửu của tạo hóa, để không chỉ là một ước mơ hão huyền. Đó là lòng khát khao mãnh liệt của Xuân Diệu, ước ao làm cho vẻ đẹp vĩnh viễn, để cuộc sống tỏa sáng trong vẻ đẹp đó.

Tóm lại, 13 dòng đầu của bài thơ “Vội vàng” của Xuân Diệu mô tả cảnh lãng mạn và mơ mộng. Qua đó, chúng ta học được một quan niệm sống mới: hãy sống hết mình trong tuổi trẻ, thời kỳ của 'mùa xuân'; vì cuộc sống có nhiều điều tuyệt vời để khám phá và thưởng thức. Nhưng sống vội vàng không có nghĩa là sống cẩu thả, hèn nhát; hãy sống sao cho xứng đáng với những gì cuộc đời ban tặng, biết trách nhiệm, yêu thương và tận hưởng những điều giản dị nhất!

Phân tích Vội vàng đoạn 1 - Mẫu 3

Mỗi nhà thơ khi bước vào thế giới văn chương đều mang theo dấu ấn riêng, mang trong mình một cặp mắt mới để ghi dấu trong lòng người đọc. Nếu đôi mắt thơ của Huy Cận mang nét buồn bã của không gian, thì đôi mắt thơ của Xuân Diệu lại là những đôi mắt xanh non biếc rợn người để ngắm nhìn vẻ đẹp của thế gian, để trao trái tim và sự sống cho muôn loài. Khổ thơ đầu tiên của bài thơ Vội vàng là minh chứng rõ ràng cho điều này.

“Tôi muốn nắng không chiếu sáng
Đừng để màu sắc phai mờ
Tôi muốn gió đừng phô trương
Cho hương thơm không bị phai mờ đi.”

Dường như tinh thần thơ của Xuân Diệu rực rỡ và trẻ trung đã biến những câu thơ trở thành những dòng chảy sống, lưu chuyển trong mỗi từ ngữ. Xuân Diệu không chỉ muốn thể hiện quyền năng của tạo hóa để biến thế giới thành một bữa tiệc tươi đẹp đong đầy mùi hương. Ước mơ mãnh liệt này bắt nguồn từ sự yêu thương sâu sắc và thèm muốn thắm thiết của một tâm hồn đầy nhiệt huyết, muốn dùng bầu thơ làm chén rượu để cùng tỏa sáng cùng với tự nhiên. Đối với Xuân Diệu, nếu thế gian chỉ là một bức tranh mờ nhạt, và các màu sắc nhạt phai, thì đó không phải là thế giới mà những nhà thơ luôn mơ ước, luôn khao khát dùng trái tim nồng nhiệt và tình yêu để hiến dâng cho nó.

Trái với những dòng thơ mở đầu biểu hiện sự ham muốn mãnh liệt được làm chủ ánh nắng và gió để bảo tồn vẻ đẹp của thế gian, trong những dòng thơ tiếp theo, Xuân Diệu không chỉ vẽ ra một bức tranh thiên nhiên như một bữa tiệc mùa xuân to lớn, mà còn mang lại cho độc giả cảm nhận mới về cuộc sống:

“Của ong bướm thế này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của ong bướm thế này đây khúc tình si.
Và đây ánh sáng lướt qua hàng mi
Mỗi sớm thần vui hằng gõ cửa
Tháng Giêng ngon như một cặp môi hồng
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa
Tôi không chờ nắng hạ đã hoài xuân”.

Dưới ánh nhìn “xanh non và biếc rờn” của Xuân Diệu, vườn trần gian không chỉ là sự tụ tập của những cảnh vật đơn giản và mờ nhạt, mà mỗi chi tiết, mỗi âm điệu hồn thơ đều như được nhấp nháy bởi ánh mắt đầy tình cảm của thi nhân, tạo ra một không gian rực rỡ, đong đầy hương vị. “Tuần tháng mật, hoa đồng nội xanh rì, cành tơ phơ phất, khúc tình si…” tất cả được kết hợp và gắn kết để tạo nên bức tranh sáng đẹp, hồn nhiên. Bức tranh của Xuân Diệu không chỉ đầy màu sắc tươi mới, trẻ trung mà còn mang những âm điệu sâu lắng, ngọt ngào. So sánh táo bạo về tháng Giêng như một cặp môi gần là một cách sáng tạo và mới mẻ của thi nhân. Sử dụng hình tượng thực tế để so sánh với cái trừu tượng, hòa vào cái gợi lên cảm xúc, hòa vào cái nhắc nhở về thời gian, đặc biệt là nhắc nhở về tình yêu, tình tự của mùa xuân. Trong mắt thi sĩ này, mọi thứ trên đời đều được yêu thương, đều là tình yêu, đều là những gì dịu dàng duyên dáng, đều mang trong mình hương vị ngọt ngào của tình tự. Điều đặc biệt là trong ánh nhìn của Xuân Diệu, thế giới không phải là nơi u buồn, tăm tối. Ngược lại, nó là một bữa tiệc tuyệt vời để con người say mê trong yêu thương.

Xuân Diệu không chỉ là một thi sĩ nhạy cảm và tinh tế, đem theo tâm hồn thơ của mình để lan tỏa yêu thương đến mọi người, để cùng nhau đắm chìm trong bầu thơ của thi nhân, để mỗi người nhận ra rằng cuộc sống này đáng sống, hãy biết trân trọng và yêu thương cuộc sống trần thế.

Phân tích Vội vàng khổ 1 - Mẫu 4

Trong giai đoạn từ 1932 đến 1945, thế kỷ trước, trên Thi đàn văn học Việt Nam xuất hiện nhiều 'nhà thơ mới'. Họ tìm kiếm những hướng đi mới, những cấu trúc mới và phong cách nghệ thuật mới. Xuân Diệu nổi bật nhất trong số đó. Ông được xem là nhà thơ 'mới nhất trong những nhà thơ mới'. Được mệnh danh là 'ông vua của thơ tình', là 'hoàng tử của tình yêu', Xuân Diệu sở hữu một cái 'tôi' rất độc đáo, đầy cá tính và can đảm. Mặc dù 'Vội vàng' không phải là một bài thơ tình, nhưng lại là một tác phẩm nổi bật của phong cách thơ của Xuân Diệu. Bài thơ này thể hiện những triết lý, quan niệm sống mới mẻ và vẫn còn hiện thực đến ngày nay. 13 câu thơ đầu tiên của tác phẩm tạo nên một bức tranh phong phú dưới bàn tay tài tình của tác giả.

Mở đầu bài thơ, Xuân Diệu viết:

'Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi'

Bốn câu ngũ ngôn kết hợp với phép điệp ngữ, điệp cấu trúc 'tôi muốn' đã thể hiện rõ ràng khát khao và mong muốn của tác giả. Điều này làm nổi bật cái 'tôi' cá nhân của Xuân Diệu, đầy can đảm và độc lập. Ông muốn 'tắt nắng' để không để màu sắc cuộc sống phai nhạt. Ông muốn 'buộc gió' để không để mùi hương cuộc sống bay mất. Những mong muốn này đôi khi là ngông cuồng và khó diễn đạt. Tác giả đang muốn thay đổi, ngăn chặn dòng chảy của thời gian, của tạo hóa. Người thanh niên trẻ tuổi này muốn dừng lại thời gian, dừng lại những kỷ niệm để bảo tồn vẻ đẹp, hương sắc cho thế giới.

Người xưa có câu: 'Thi trung hữu họa', vì vậy có thể nói, những câu thơ dài tiếp theo chính là bức tranh mà nhà thơ đã vẽ ra bằng những nét vẽ sinh động và đẹp đẽ:

'Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si'

Dấu 'này đây' lặp đi lặp lại nhiều lần, tác giả muốn khẳng định rằng cảnh này, vật này chính là một thiên đường trần gian, một thiên đường không ở nơi xa xôi mà tồn tại ngay trên mặt đất. Đồng thời, 'này đây' cũng như lời mời gọi quyến rũ, thúc giục mọi người tới đây thưởng thức, tận hưởng. Bức tranh thiên nhiên mà Xuân Diệu vẽ ra, có màu sắc (xanh rì), có hương vị (mật ngọt), có hình khối (hoa, lá), và có đường nét (cành tơ phơ phất). Cụm từ 'yến anh' không chỉ để nói về những loài chim mùa xuân - chim yến, chim oanh - mà còn ám chỉ đến nam thanh, nữ tú, sóng bước bên nhau trong hành trình du xuân. Dường như, thiên đường mật ngọt mà Xuân Diệu đã vẽ ra, chính là một 'mảnh vườn tình ái' đầy mơ mộng, ngọt ngào. Bởi trong những dòng thơ, vạn vật đều say sưa, ngập tràn hạnh phúc, vạn vật đều đã có đôi, có cặp.

Câu thơ tiếp theo thật đẹp đẽ và mới lạ:

'Và này đây ánh sáng chớp hàng mi'

Từ xưa đến nay, thiên nhiên luôn là tiêu chuẩn của vẻ đẹp và thường xuất hiện trong thơ ca. Ví dụ như trong câu thơ: 'Phù dung như diện, liễu như mi', nó ám chỉ vẻ đẹp của người con gái giống như hoa phù dung, đôi mắt, đôi mi, lông mày đẹp như lá liễu. Nhưng với Xuân Diệu, quan điểm lại hoàn toàn khác. Tác giả chọn con người làm biểu tượng, làm chuẩn mực cho vẻ đẹp, cho thiên nhiên và vạn vật. Chưa bao giờ chúng ta thấy ánh sáng của Mặt Trời được mô tả dịu dàng và êm ái như thế. Xuân Diệu so sánh ánh sáng Mặt Trời với hàng mi cong mềm mại, nhẹ nhàng. Thật đẹp!

Và mỗi ngày của tuổi trẻ, đều là một ngày vui, một ngày hạnh phúc tràn đầy:

'Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần'

Có ai lại dùng thiên nhiên, dùng thời gian để so sánh với con người… Nhưng Xuân Diệu đã làm điều đó. Đúng là chỉ có một nhà thơ mới, một nhà thơ đầy ảnh hưởng từ phong cách phương Tây mới có thể có suy nghĩ mới mẻ và táo bạo như vậy. Nhà thơ so sánh 'tháng giêng' với đôi môi căng mọng của cô gái trẻ ở tuổi xuân. Chỉ từ một từ 'ngon' đã tiết lộ toàn bộ tâm trạng của Xuân Diệu với thiên nhiên: ông si mê, ông đắm đuối và khát khao được tận hưởng, được chăm sóc, được ôm trọn thiên nhiên.

Hai câu thơ cuối của đoạn thơ vẫn chứa đựng tâm trạng của tác giả, nhưng lúc này ông nhận ra, ông nhớ về quy luật của thời gian, của tạo hóa:

'Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa
Tôi không chờ nắng hạ đã hoài xuân'

Dấu '.' ở giữa câu thơ, chia dòng chữ làm đôi: một câu thơ, hai luồng cảm xúc. Xuân Diệu sung sướng, hạnh phúc khi tận hưởng thiên nhiên tươi đẹp, đầy sức sống. Nhưng ngay sau đó ông cảm thấy vội vàng, tiếc nuối mùa xuân, tiếc nuối tuổi trẻ. Rõ ràng, thời gian vẫn còn trước mặt, nhưng tác giả lo sợ sự trôi qua. Điều này cho thấy Xuân Diệu luôn bị ám ảnh bởi thời gian và bước tiến của nó.

Tóm lại, 13 câu thơ đầu trong bài thơ 'Vội vàng' của Xuân Diệu mô tả cảnh đẹp lãng mạn và mộng mơ. Từ đó, chúng ta rút ra quan niệm sống mới: hãy sống vội vã khi còn trẻ, còn 'xuân'; bởi cuộc sống đầy những điều tươi đẹp để nhìn ngắm, hưởng thụ. Nhưng sống vội vàng không có nghĩa là sống cẩu thả, buông lơi; hãy sống sao cho xứng đáng với những gì mà cuộc đời ban tặng, biết yêu và tận hưởng từ những điều nhỏ nhặt đơn giản nhất!

Phân tích 13 câu đầu trong bài 'Vội vàng' - Mẫu 5

Nhà thơ Thế Lữ đã có nhận xét tinh tế về Xuân Diệu: “Xuân Diệu là một người của đời, một người ở giữa loài người. Lầu thơ của ông dựa trên đất của một tấm lòng trần gian”. Xuân Diệu mang đến cho thơ ca Việt Nam một bộ y phục tối tân, táo bạo, và một cảm hứng mới mẻ chưa từng có. Mỗi khi đến mùa xuân, trái tim trẻ của mọi người lại đập mạnh với niềm đam mê, sự say mê trước lời ru yêu đời trong tác phẩm “Vội vàng” – một bức tranh tiêu biểu cho phong cách thơ độc đáo của Xuân Diệu. Toàn bộ bài thơ thể hiện tình yêu đời mãnh liệt, lòng ham sống bùng nổ, đam mê. Điểm đặc biệt trong 13 câu đầu của 'Vội vàng', chúng ta thấy rõ ước muốn sống cuồng nhiệt, táo bạo của nhà thơ và bức tranh xuân – vẻ đẹp thiên đường trên mặt đất.

Rút từ tập “Thơ thơ”, Vội vàng là tuyển tập tinh hoa của thơ Xuân Diệu trước tháng 8. Bài thơ bắt đầu bằng khổ thơ ngũ ngôn, thể hiện sự khát khao của thi sĩ:

Tôi muốn tắt nắng đi
màu đừng nhạt phai
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng tan đi

Những câu thơ ngắn, nhịp thơ nhanh liên tiếp các điệp từ, điệp ngữ, điệp cấu trúc, khổ thơ như khúc ca sôi nổi, say mê về những khát khao cất lên từ trái tim của thi sĩ. Muốn tắt nắng, muốn buộc gió để màu đừng nhạt phai, hương đừng tan đi, nghĩa là muốn giữ mãi hương thơm sắc thắm, bất tử vẻ đẹp của mùa xuân. Điều này thể hiện sự lãng mạn, khát khao của thi sĩ.

Là một nhà thơ muốn kết nối với đời, yêu đời bằng trí tưởng tượng, đầy say mẽ với cuộc sống của thiên nhiên và con người, mùa xuân và tuổi trẻ là những thứ đẹp nhất và vui vẻ nhất:

Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cưa
Tháng Giêng ngon như một cặp môi gần!

Từ những câu thơ ngũ ngôn đơn giản, khúc thơ bất ngờ chuyển sang những câu thơ tám chữ liền mạch với hàng loạt biện pháp nghệ thuật đặc sắc: điệp từ, điệp ngữ, lặp cấu trúc, liệt kê, so sánh. Âm điệu thơ sôi nổi, háo hức cuồn cuộn như dòng thác dâng trào. Phép liệt kê và điệp ngữ “này đây” lặp lại liên tiếp trong năm câu thơ vừa gợi cái từng bừng rạo rực của thiên nhiên vừa diễn tả niềm hân hoan, vui sướng tột độ của thi sĩ. Điệu thơ như tiếng rao vu, ngỡ ngàng sung sướng. Có cái gì như vội vàng quấn quýt, có cái gì như đắm đuối mê say. Nhà thơ như muốn nói trong cử chỉ vội vàng, trong nhịp điệu dồn dập rằng: Mọi vẻ đẹp tuyệt vời kì diệu của mùa xuân và sự sống là của chúng ta đang trong vòng tay ta, lại còn chần chừ gì nữa mà không mau tận hưởng.

Với nhiều người, mùa xuân là mùa tuyệt diệu nhất trong năm. Bởi thế có cả một dòng xuân bất tận và quyến rũ trong thơ ca. Có thể kể ra đây “Cảnh ngày xuân” trong Truyện Kiều (Nguyễn Du), Mùa xuân chín (Hàn Mặc Tử), Mưa xuân (Nguyễn Bính), Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải) nhưng hiếm có mùa nào lộng lẫy sắc hương và rạo rực xuân tình như mảnh vườn xuân trong “Vội vàng” của Xuân Diệu. Và cũng hiếm có thi sĩ nào say mê, đắm đuối vẻ đẹp mùa xuân như Xuân Diệu. Mùa xuân hiện ra với những thảm cỏ biếc rời mơn mởn, lá non cành tơ phơ phất, hoa nõn nà khoe sắc dâng hương, trao mật ngọt ong bướm đắm say, ái ân tình tự giữa tuần tháng mật, yến anh quấn quýt bên nhau cùng cất lên khúc tình say đắm. Và mỗi sớm ban mai của mùa xuân mới thật lộng lẫy quyến rũ:

Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi buổi sớm thần vui hằng gõ cửa

Trong trí óc non nớt ngây thơ của trẻ con, bình minh là lúc ông mặt trời thức dậy vén màn mây bước ra nhoẻn miệng cười thật tươi. Con trong hình dung của Xuân Diệu - nhà thơ lãng mạn mới nhất trong các nhà thơ mới, bình minh là lúc nữ thần mặt trời choàng tỉnh dậy sau giấc mộng êm đềm chớp chớp hàng mi. Muôn ngàn tia sáng lung linh huyền ảo từ đôi mắt ấy buông tỏa xuống trần gian tưới nhựa sống dào dạt cho muôn loài, trao niềm vui, gõ cửa mỗi nhà. Thế mới hiểu những khao khát của Xuân Diệu là đúng:

“Không muốn đi mãi mãi ở vườn trần
Chân hóa rễ để hút mùa dưới đất”

Hoặc có khi ông khao khát đến bốc cháy:

“Tôi kẻ đưa răng bấu mặt trời
Kẻ đựng trái tim trìu máu đất
Hai tay chín móng bám vào đời”

Với Xuân Diệu, mỗi ngày sống là một ngày vui, mỗi mùa xuân là một mùa vui bất tận. Không phải đây là lần đầu tiên và duy nhất, vẻ đẹp của ánh sáng hiện ra lộng lẫy và kiêu sa như vậy. Trong “Trường ca” và “Rạo rực”, Xuân Diệu cũng lấy vẻ đẹp của người thiếu nữ để ví von, so sánh như thế:

Mi của ánh sáng thật dài, tia của ánh sáng thật đẹp

(Trường ca)

Mặt trời mới chỉ vừa cười trời xanh
Duyên đẹp hôm nay đã tốt lành
Sơn sẻ trời như mười sáu tuổi
Má hồng phơn phớt mắt long lanh

(Rạo rực)

Cách cảm nhận vẻ đẹp của ánh mặt trời mùa xuân thật lạ, thật gợi cảm nhưng lại nhất phải kể đến hình ảnh ”Tháng Giêng ngon như một cặp môi gần”. Có thể nói thơ Việt chưa bao giờ có cách cảm nhận mới lạ như thế này. Thường thấy tháng Giêng đẹp, ngày xuân vui chứ chưa bao giờ thấy ai cảm nhận là ngon như Xuân Diệu. Vẻ đẹp của tháng Giêng được thị giác, thính giác cảm nhận không chỉ bằng thiệp giác, thính giác mà còn bằng cả vị giác, xúc giác và bằng cả tâm hồn yêu đời, khát sống đến bồng bột, cuồng nhiệt. Ta thấy ở đây có dấu vết của phép tương giao trong thơ tượng trưng Pháp. Đó là màu sắc rất Tây của thơ Xuân Diệu. Chưa hết, thi sĩ còn so sánh độc và lạ gợi nhiều thú vị liên tưởng cho người đọc. Tháng Giêng ngọt ngào mê đắm như nụ hôn tình ái.

Như một thước phim sống động, khúc thơ làm hiện ra trước mắt người đọc một bức tranh xuân vô cùng độc đáo và lộng lẫy: rộn rã những âm thanh tình tứ, rực rỡ ánh sáng tinh khôi, nồng nàn hương thơm sắc thắm và ngọt ngào men say ái tình. Mùa xuân có khác nào một thiên đường trên mặt đất, rạo rực sức sống, một mảnh vườn tình ái mà vạn vật đang đua nhau khoe sắc dâng hương, đắm đuối xuân tình. Như vậy, đọc những câu thơ mở đầu của “Vội vàng”, ta thấy được phần nào cái yêu đời đến cuồng nhiệt, cái khát sống đến bồng bột, mãnh liệt của Xuân Diệu. Quả không sai khi nói ông là nhà thơ lãng mạn mới nhất trong các nhà thơ mới.

Phân tích đoạn 1 Vội vàng - Mẫu 6

Xuân Diệu là nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới với tâm hồn thơ tiêu biểu cho giọng nói thiết tha, tình yêu cuộc sống và khao khát giao cảm với đời. Thơ Xuân Diệu tinh tế, gợi cảm, độc đáo về cả chất liệu và bút pháp thi ca. 'Vội vàng' không chỉ là tác phẩm đặc sắc nhất trong tập thơ Thơ - bài thơ đầu tay Xuân Diệu dành tặng cho thế giới mà còn là bài thơ hay nhất trong cuộc sống sáng tác của ông. Bài thơ vừa như một nguồn cảm xúc trào dâng vừa là tuyên ngôn sống của một nhà thơ khao khát yêu đời. 13 câu đầu là đoạn thơ hay nhất thể hiện tình yêu thiết tha, niềm đắm say mãnh liệt của thi nhân với cuộc sống tươi đẹp trên trần thế.

Với 'Vội vàng' nhà thơ đã xây dựng lầu thơ giữa vẻ đẹp cuộc sối. Bài thơ hấp dẫn người đọc không chỉ bởi sự kết hợp hài hòa, nhuần nhuyễn giữa mạch cảm xúc dồi dào và mạch luận lý sâu sắc trong một giọng điệu sôi nổi, đắm say mà còn mang đến trải nghiệm mới mẻ về sự cách tân nghệ thuật độc đáo của một tâm hồn thơ mới là Xuân Diệu.

Mở đầu bài thơ tác giả biểu hiện thái độ oai nghiêm như muốn chiếm quyền sáng tạo.

Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi

Điệp ngữ 'tôi muốn' và thể thơ ngũ ngôn với tiết tấu nhanh, mạnh, dứt khoát đã góp phần thể hiện khát khao thiết tha, mãnh liệt của thi sĩ. Đó là ước muốn tắt nắng, buộc gió để 'màu đừng nhạt mất', 'hương đừng bay đi'. Nếu thời gian trôi qua bằng nắng, bằng gió làm mất màu, làm phai hương thì nhà thơ muốn giữ lại thời gian, để màu sắc và hương thơm còn mãi với cuộc đời, để giữ mãi thời tươi xuân của tạo vật. Đó là ước muốn bất tử hóa cái đẹp, để cái đẹp vẫn tỏa sáng hương vị của đời sống, cho đóa hoa hương sắc cuộc đời tươi thắm, ngọt ngào mà mong manh, ngắn ngủi biết bao. Có thể nói sau ước muốn phi lí đó là tâm hồn yêu người với thái độ trân trọng, nâng niu và gìn giữ.

Là một nhà thơ khao khát giao cảm với cuộc sống, sự mong muốn chiếm lĩnh vẻ đẹp tự nhiên của nhà thơ có thể bắt nguồn từ bức tranh thiên nhiên tươi đẹp ở nơi thiên đường trần thế đang non tơ mơn mởn.

Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi

Nhưng với hàng ngàn lời mời gọi, điệp ngữ 'này đây' được lặp đi lặp lại 5 lần từ đầu đến cuối đoạn thơ trên, vừa diễn tả sự phong phú, dồi dào không ngừng của thiên nhiên, vừa thể hiện cảm giác hạnh phúc, vui sướng của tác giả. 'Này đây' là sự hiện hữu của hương sắc cuộc sống, của thiên nhiên trần thế, không xa lạ mà gần gũi ngay trước mắt, không phải ở thế kỷ trước, không phải ở tương lai hay quá khứ mà ở ngay trong hiện tại.

Điệp từ 'của' lặp lại khiến câu thơ có vẻ hơi Tây và mới lạ. Sau từ 'của' mang tính chất kết nối ấy bức tranh thiên nhiên tươi đẹp ở nơi thiên đường trần thế lần lượt hiện ra, vườn xuân cũng là vườn yêu, vườn tình, vườn ái ân hạnh phúc. Thiên nhiên tạo vật say sưa, rộn ràng, mê mải trao gửi sắc hương, xúc động lòng người, để thi nhân tạo hóa thành tình nhân.

Chính ánh mắt trẻ, cặp mắt xanh non biếc luôn coi con người là chuẩn mực của cái đẹp đã tạo nên vẻ đẹp riêng trong bức tranh xuân của thi sĩ. Tuần tháng mật của tình yêu vội vàng trở thành mùa vui của bướm ong nhẹ nhàng, cành xuân đã biến thành cành tơ phơ phất đầy sức sống, tiếng hót của chim yến, chim oanh trở thành điệu tình si mê đắm lòng người và bình minh xuân diễm lệ mang gương mặt của người đẹp kiều diễm với rèm mi ánh sáng.

Với tâm hồn sáng tạo và trí tưởng tượng phong phú, thi nhân đã sáng tạo ra câu thơ:

'Mỗi sáng mai, niềm vui vẫn đến thăm nhà'

Thi nhân đã tạo ra sự bất ngờ thú vị với sự liên tưởng độc đáo. Hình ảnh 'niềm vui vẫn đến thăm nhà' gợi liên tưởng gần gũi với hình tượng mặt trời trong thần thoại Hy Lạp xưa, hoặc là vị thần mang niềm vui ban tặng cho thế gian vào mỗi buổi sáng, đánh thức mọi người dậy để tận hưởng thiên nhiên, cuộc sống tươi đẹp. Với Xuân Diệu, mỗi ngày được sống, được chiêm ngưỡng ánh dương, được tận hưởng sắc hương của vạn vật là một ngày hân hoan vui sướng. Và trong niềm hân hoan vui sướng đó, ngòi bút của Xuân Diệu thật sự rất xuất sắc, ông đã sáng tạo nên 1 câu thơ tuyệt vời:

'Tháng giêng như một cặp môi gần'

Đây là câu thơ mới lạ, hiện đại nhất, đã khái quát được sự hấp dẫn của mùa xuân bằng sự so sánh độc đáo. Trước đó, chưa có ai 'tỏ tình' với thiên nhiên như vậy. Nhà thơ cảm thụ thiên nhiên bằng tình yêu đôi lứa, bằng thể xác và tâm hồn. Sự hấp dẫn của thiên nhiên hiện ra trong vẻ đẹp của người yêu với 'cặp môi gần' căng tràn tươi trẻ, mê đắm và quyến rũ. Từ ngon được thốt lên đầy khát khao, nhục cảm bởi nhà thơ đã huy động mọi giác quan: từ thị giác, thính giác, vị giác đến xúc giác để tận hưởng thiên nhiên, tuổi trẻ và cuộc sống này. Phép so sánh đã đưa cặp môi của người thiếu nữ trở thành trung tâm của vũ trụ, con người trở thành chuẩn mực cho cái đẹp, là thước đo vẻ đẹp của tạo hóa. 'Tháng giêng' là một khái niệm thời gian vốn vô hình, nhưng trong phép so sánh táo bạo đó, nó trở nên trẻ trung hữu hình qua vẻ đẹp của cặp môi gần của người thiếu nữ đầy sâu sắc.

Tuy vui sướng, nhưng thơ Xuân Diệu cảm thấy như vội vàng chưa trọn vẹn.

'Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa'

Câu thơ bị chia cắt, niềm vui không đầy đủ. Xuân Diệu nhận ra rằng niềm sung sướng ấy chẳng kéo dài lâu. Sự mơ hồ về sự mong manh, ngắn ngủi của cuộc đời đã khiến thi nhân sống nôn nóng tận hưởng.

'Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.'

Hai câu thơ như hai phần của một tâm trạng, vừa thỏa mãn trong niềm vui của cuộc sống tình yêu, vừa bao trùm trong lo lắng, suy tư về thời gian. Xuân Diệu, với sự nhạy cảm của mình, biết rằng thời gian trôi đi nhanh chóng, và tuổi trẻ không bao giờ quay trở lại. Ông thực sự là nhà thơ của sự tinh tế trong cảm nhận về thời gian.

Trong tất cả những tác phẩm thơ của Xuân Diệu trước Cách mạng, đây được coi là những bài thơ xuân diệu nhất. Sử dụng một cách biểu đạt nghệ thuật tinh tế, kết hợp sự kỳ diệu giữa cảm xúc mong manh và lý luận chặt chẽ, giọng điệu sống động và sáng tạo độc đáo về ngôn từ và hình ảnh thơ. Qua 13 câu đầu, Xuân Diệu truyền đạt một thông điệp tích cực về nhân văn: Con người, đặc biệt là trong tuổi trẻ và tình yêu, là cái đẹp và quyến rũ nhất trong thế gian; cuộc sống tươi đẹp ở ngay trên trần gian. Hãy sống trọn vẹn trong tình yêu và hạnh phúc, tận hưởng mỗi ngày và hiến dâng bản thân.

Phân tích 13 câu đầu Vội vàng - Mẫu 7

Phân tích 13 câu thơ đầu bài Vội Vàng của Xuân Diệu thể hiện rằng: Thời gian không bao giờ quay lại, nó như một vòng lặp, đến rồi đi. Và sự điều chỉnh thời gian không thể nào tự do, điều này là nỗi lòng mà Xuân Diệu muốn chia sẻ. Ông khuyên chúng ta nên trân trọng thời gian, không để nó trôi qua vô ích.

Mở đầu bài thơ, tác giả thể hiện sự mong muốn tắt đi những điều mà người không thể tắt được, nhưng lại là những yếu tố sống của thiên nhiên, là ánh nắng mới của mùa xuân.

Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất;
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.

Thông qua bốn câu thơ này, tác giả muốn nhấn mạnh rằng chúng ta không thể giữ lại điều gì của thiên nhiên đất trời. Thời gian sẽ luôn trôi đi như một vòng lặp không ngừng. Ở các câu thơ khác, tác giả muốn nhắc nhở chúng ta rằng khi sống, hãy biết trân trọng vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống, đừng để nó trôi qua mà không được chiêm ngưỡng hay thưởng thức. Từ ngữ sôi động và phong phú, miêu tả về cuộc sống của các loài vật nhỏ bé đủ để khiến con người suy ngẫm về sự phong phú của thiên nhiên.

Của ong bướm này đây tuần tháng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si.
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;
Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.

Bên cạnh vẻ đẹp của thiên nhiên, là sự ra đi của con người không biết khi nào sẽ đến. Khi hạnh phúc, thần vui đến gõ cửa không biết khi nào, có thể nói sự sống chết của con người phụ thuộc vào số mệnh. Do đó, hãy chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thiên nhiên, đừng để nó trôi qua mà không được thưởng thức và trân trọng.

Thông qua đoạn thơ này, tác giả muốn nhấn mạnh rằng khi còn trẻ, chúng ta phải biết tận hưởng cuộc sống, không để thời gian trôi qua vô ích. Đồng thời, khi già đi, chúng ta không biết khi nào sẽ rời đi. Vì vậy, hãy trân trọng cuộc sống và thời gian.

Phân tích 13 câu đầu Vội vàng - Mẫu 8

Xuân Diệu là vị vua của tình yêu, dù đó là loại tình yêu nào đi nữa, nó vẫn ngọt ngào đầy cảm xúc. Ông được xem là nhà thơ hiện đại nhất trong dòng văn chương mới. Những tác phẩm, những bài thơ của ông mang lại cho người đọc niềm yêu cuộc sống, niềm vui về tồn tại và một khát khao sống đầy mạnh mẽ cùng với một tâm hồn thơ mới lạ, đem lại cái nhìn sâu sắc. Trong đó, bài thơ Vội vàng là một trong những tác phẩm nổi bật thể hiện tư tưởng quý giá của tác giả, và 13 câu đầu đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Triết lí được truyền đạt chân thành và tự nhiên.

Để khám phá tình yêu cuộc sống, nhà thơ luôn cảm thấy vội vã trước sự ngắn ngủi của nó. Mọi thứ trong cuộc sống dường như ngọt ngào nhưng chỉ một lần duy nhất, chúng ta không có đủ thời gian để thưởng thức một lần nữa. Không vội vàng, không chạy đến để nắm bắt những gì đã có, thì làm sao có thể hiểu hết vẻ đẹp của cuộc sống. Bốn từ duy nhất trong bài thơ tạo nên một âm điệu gấp gáp như hơi thở hối hả của một con người tràn đầy cảm xúc. Tác giả Xuân Diệu dùng từ 'tôi' ở đầu tiên, không phải 'ta' hay 'chúng ta', và động từ 'muốn' - 'tôi muốn'. Nhà thơ thể hiện cái tôi mạnh mẽ, không ngần ngại hay che đậy, cái tôi đầy thách thức, phản ánh sự đối đầu, trái lại với truyền thống thơ ca, ít ai dám thể hiện cái Tôi cá nhân của mình. Điều này cũng là một điểm mới của nhà thơ trong thời kỳ văn chương lúc đó. Qua đó thể hiện khát khao mãnh liệt về cuộc sống.

Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi

Yêu cuộc sống này nên mọi điều tôi muốn làm có thể là tắt nắng đi, buộc gió lại. Cụm từ 'tắt' và 'buộc' được sử dụng cho những điều vật chất mà chúng ta có thể kiểm soát, nhưng tác giả lại sử dụng cho những sự vật mà chúng ta không thể kiểm soát. Chúng ta có thể nhìn thấy màu vàng của nắng, cảm nhận được hơi ấm từ đó, gió có thể thổi qua, thổi vào da thịt, nhưng không bao giờ nắm được nắng, không bao giờ buộc được gió. Điều đó dường như vô lí, nhưng lại trở thành khao khát của tác giả. Những điều đó là để làm gì: 'để hương đời không phai màu, để cuộc sống vẫn tươi đẹp, không phai mờ.' Mỗi từ trong bốn câu thơ đều thể hiện sự khao khát sống không ngừng nghỉ, tột cùng đến mức trở nên cuồng si, tham lam, muốn giữ lại cho mình và cho cuộc sống vẻ đẹp, sự sống trong từng vật thể và trong nhịp thở của câu thơ, thể hiện ở chỗ câu thơ đang năm chữ bỗng chuyển xuống 8 chữ.

Đây là một chuyển đổi tuyệt vời của bài thơ, mở ra trước mắt ta bức tranh xuân tuyệt vời. Bốn dòng thơ đó đầy những tiếng 'này đây', đồng thời cũng biến hóa. Những câu thơ mang lại cảm giác của một con người mê đắm, say mê, cuồng nhiệt trước mùa xuân mở ra. Đó không chỉ là một bức tranh về mùa xuân, mà còn là cách mà tác giả diễn đạt sự mê đắm về một mùa xuân của tuổi trẻ, của tình yêu.

Do đó, 'ong bướm, yến anh' được nhắc tới ở đây, vì nó gợi lên hình ảnh lả lơi, tình tứ, và 'bướm lả ong lơi' gợi ý về mùa xuân và tình yêu. Khúc nhạc của tình yêu, của những đôi tình nhân và hơn thế, 'của tình si', gợi lên sự mê đắm. Bên cạnh đó, chữ 'của' xuất hiện lặp đi lặp lại được tác giả sử dụng kèm theo 'này đây' như một cặp không thể tách rời. Đây là cách Xuân Diệu thể hiện cảm xúc trước thiên nhiên luôn có sự kết đôi, mọi vật quấn quýt lấy nhau, là của nhau không thể tách rời. Tất cả đều mang vẻ đẹp của sự trẻ trung và sức sống tròn trịa có đôi có cặp. Những từ ngữ được sử dụng mang tính gợi hình cao 'Hoa nở' trên nền 'xanh rì' của đồng nội bao la, 'lá' của 'cành tơ' đầy sức trẻ và nhựa sống. Mọi thứ đều có cảm giác non tơ, mơn mởn ấy lại được tôn lên trong sự hiệp vần 'tơ phơ phất' ở sau. Cuộc sống hiện ra trong hình ảnh của một vườn địa đàng, trong xúc cảm của một niềm vui trần thế.

Câu thơ thứ chín được bắt đầu bằng ba chữ 'và này đây', như thể một người vẫn chưa thoả mãn, chưa muốn kết thúc. Đây không chỉ là những hình ảnh cụ thể như 'lá, hoa, ong bướm' mà còn trừu tượng hơn là ánh sáng, niềm vui, thời gian - những vật thể không hình thể. Không chỉ sử dụng những hình ảnh biểu tượng, cách mà Xuân Diệu thêm vào đó còn là những điều mà con người cần phải quý trọng. Vẻ đẹp của thiên nhiên chỉ thực sự đẹp khi mang dáng dấp của vẻ đẹp con người. Đó chính là vẻ đẹp của 'hàng mi' của một đôi mắt đẹp. Nhưng có lẽ nét độc đáo của 13 câu thơ chính là 2 câu thơ so sánh cao

Tháng giêng ngon như một cặp môi gần.

Hình ảnh so sánh thật thú vị và đầy bất ngờ, thời gian đẹp nhất của mùa xuân lại được coi như một cặp môi gần, vừa mang đến sự đam mê, sự lôi cuốn mà còn là sự say đi.

Dưới con mắt của kẻ si tình, mùa xuân hiện ra thật đẹp, thật gợi cảm. Nó còn được tác giả kết hợp với từ 'ngon' mặc dù không ăn được, không chạm được nhưng lại 'ngon'. Mùa xuân như sinh ra để con người tận hưởng, để hạnh phúc đến với con người, thời gian trừu tượng mới trở nên gần gũi, vì vậy mùa xuân hiện lên trong cảm xúc của một tâm hồn đang thèm khát tận hưởng. Vẻ đẹp của mùa xuân như đã bị hoàn toàn chiếm hữu.

Hình ảnh so sánh ấy như một người đang chờ đợi, sẵn sàng dâng hiến cho tình yêu. Chính vì thế tác giả mới thốt lên nhưng lại chùng xuống và có vẻ tiếc nuối:

'Tôi sung sướng
Nhưng vội vàng một nửa'

Và sau đó, tác giả giải thích tại sao lại sung sướng nhưng lại vội vàng:

Xuân đến có nghĩa là xuân sẽ đi
Xuân còn non có nghĩa là xuân sẽ già.

Cái mới trong bài thơ và cả quan điểm của Xuân Diệu được thể hiện rõ ràng. Tưởng chừng như là một quy luật bình thường mà ai cũng biết, nhưng trong trường hợp này, nó lại là một quá trình chiêm nghiệm và nhận thức. Tác giả đã đặt hai vế tưởng như trái ngược nhau lại trở thành ngang hàng: “đang tới” so với “đang qua”, “non” so với “già”. Đây là cách diễn đạt ấn tượng tạo ra sự trôi mau gấp rút vô cùng của thời gian. Điều này càng có ý nghĩa với một người mà sự sống đồng nghĩa với tuổi xuân, được thể hiện với đẳng thức thứ ba, vừa có cảm giác sợ hãi, lại tiếc nuối nhưng cũng có cảm giác như hối thúc phải sống sao cho không phí hoài tuổi trẻ, bởi xuân hết thì tôi cũng không còn nữa..

Và khi xuân kết thúc, tôi cũng sẽ ra đi.

Với những đường nét vô cùng sống động, độc đáo, Xuân Diệu đã tái hiện khung cảnh lãng mạn, một thiên đường trên trái đất. Dưới ánh sáng tinh tế, nhạy bén của nhà thơ, cuộc sống trở nên tươi đẹp và đáng sống biết bao, nhưng cũng ngắn ngủi nên cần phải sống hết mình để tận hưởng niềm vui và hạnh phúc. Tác giả gửi gắm tư tưởng lạc quan yêu đời, khuyến khích thế hệ trẻ sống, đam mê để cống hiến cho tuổi trẻ.

Phân tích 13 câu đầu Vội vàng - Mẫu 9

Xuân Diệu - nhà thơ kết hợp văn hóa Lào và nghị lực Nghệ An.

Cha ở ngoài, mẹ ở trong
Ông thợ nước mắm lấy cô hàng cũng nước mắm.

Cuộc đời của Xuân Diệu là hành trình không ngừng sáng tạo nghệ thuật. Đối với ông, cuộc sống không bao giờ làm ông chán nản. Là con người của vùng đất Nghệ An, ông biểu hiện sự cần cù, kiên nhẫn, lao động và sáng tạo trong nghệ thuật. Xuân Diệu được biết đến là nhà thơ mới nhất, mang đậm cả về nội dung và nghệ thuật trong văn học hiện đại. 'Vội vàng' là một trong những tác phẩm thơ xuất sắc của ông, truyền tải thông điệp sống mãnh liệt, sống trọn vẹn. Hãy trân trọng từng khoảnh khắc của cuộc sống, thể hiện khao khát sống của tác giả. Thông qua 13 câu thơ đầu, chúng ta nhìn thấy sự táo bạo và lãng mạn của nhà thơ, khiến ông được vinh danh là 'ông hoàng thơ tình.'

Tôi muốn tắt nắng đi
……………………………..
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân

'Vội vàng' được xuất bản trong tập 'Thơ thơ', là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của Xuân Diệu trước cách mạng tháng Tám. Bài thơ truyền đạt thông điệp sâu sắc của tác giả thông qua cảm xúc. Ngay từ đầu, chúng ta nhận thấy một thái độ sống quyết liệt:

Tôi muốn tắt nắng đi
………………………………
Cho hương đừng bay xa

Bài thơ bắt đầu bằng một khổ ngũ ngôn thể hiện một ước muốn kỳ lạ của nhà thơ. Đó là ước muốn thay đổi quy luật tự nhiên, một điều không thể, đầy táo bạo. Tôi muốn 'tắt nắng', 'buộc gió' là những điều vô cùng kỳ dị và độc đáo mà chỉ Xuân Diệu mới có thể nghĩ ra. Ông muốn tắt nắng, buộc gió để giữ lại cái đẹp, cái tươi thắm của sự vật, của màu sắc, của hương thơm, của cả thời gian. Tác giả chỉ muốn nắm giữ thời gian cho riêng mình, để thưởng thức và tận hưởng những điều đó. Ông đã thách thức cái tôi chủ quan của mình để thay đổi quy luật tự nhiên. Muốn giữ lại thời gian để ngưng động cái không gian, ý tưởng đó táo bạo nhưng cũng lãng mạn. Câu 'tôi muốn' làm nổi bật khát vọng mãnh liệt của cuộc sống, khi mà thiên nhiên mùa xuân tràn đầy sức sống và sắc màu.

Từ ong bướm này đây, thời gian tuần tháng mật trôiNày đây hoa của đồng nội xanh tươiVà lá của cành to phấp phới.

Không gian trở nên tươi tắn hơn bao giờ hết, với sắc xanh non của đồng nội, lá non, và cành to phấp phới, hòa quyện hài hòa, tạo nên bức tranh thiên nhiên đầy sức sống và sinh động hơn, nhất là khi có tiếng hót của yến anh vang vọng.

Cuộc tình si của yến anh từ đâyVà ánh sáng lấp lánh từ đây hàng mi

Tiếng chim rộn ràng truyền đi khúc nhạc tình si trong không gian sáng rực. Mùa xuân tươi vui, mùa xuân hân hoan dần đến, mang lại cho nhà thơ niềm vui và mong chờ mỗi sớm mai.

Mỗi buổi sớm đều mang lại niềm vui,Tháng giêng ngọt ngào như đôi môi gần

Cảm nhận của nhà thơ về con người thật sâu sắc. Mùa xuân không chỉ đẹp và tươi mới, mà còn 'ngon'. Nhà thơ mô tả sự nồng nàn trần thế của con người bằng cách so sánh 'cặp môi gần', thể hiện sự gắn kết của tình yêu và thời gian. Mùa xuân, với những khao khát sống trọn vẹn, làm mới cuộc sống trần thế, đem lại sự mới mẻ và hạnh phúc cho con người.

Với Xuân Diệu, vẻ đẹp của thế giới vẫn nằm ở con người. Ông nhận ra rằng tuổi xuân là thời kì đẹp nhất trong cuộc đời, nhưng cũng là thời kỳ dễ tàn phai. Do đó, ông tôn trọng và tận hưởng từng khoảnh khắc của cuộc sống.

Tôi sung sướng nhưng sống vội vã mất nửaTôi không chờ đến mùa nắng hạ mới mãi được xuân.

Tác giả muốn thay đổi quy luật tự nhiên không phải là ước muốn ngông cuồng, mà là mong muốn bất tử hóa cái đẹp, giữ cho nó sống mãi trong cuộc sống.

Bài thơ gợi lên một quan niệm sống mới lạ và táo bạo, kêu gọi mọi người hãy yêu thương và tận hưởng cuộc sống. Hãy sống trọn vẹn và cống hiến, không chỉ để tồn tại mà còn để thực hiện ước mơ và hoài bão.

Phân tích 13 câu đầu Vội vàng - Mẫu 10

Xuân Diệu là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào thơ mới. Bài thơ “Vội vàng” tôn vinh vẻ đẹp của mùa xuân trong một bức tranh sống động, làm say lòng người. 13 câu đầu của bài thơ đem lại cảm xúc khó diễn tả cho người đọc.

Xuân Diệu thể hiện một khát vọng mạnh mẽ của 'tôi' qua 4 câu thơ đầu:

“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng phai màu
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng phai mùi”

Nhà thơ sử dụng cụm từ 'tôi muốn' để thể hiện niềm khao khát mãnh liệt. Muốn tắt nắng để giữ lại sắc màu tươi sáng; muốn buộc gió để giữ lại hương thơm. Điều này thể hiện khát vọng của tác giả trong việc giữ lại những trải nghiệm cuộc sống. Niềm khao khát mạnh mẽ này, dù có phần ngông cuồng, nhưng lại tạo ra một bức tranh mùa xuân tuyệt đẹp.

“Nhìn đây, mùa hoa và bướm nở rộ
Đây là thời kỳ đẹp nhất, trái tim mê say
Đây là lúc cây xanh trải đôi cánh
Những ánh mắt chớp lóe, tình yêu say đắm
Và ánh sáng từng chùm mi”

Ai cũng trầm trồ trước vẻ đẹp mênh mang của mùa xuân. Những dòng thơ dài lê thê, như một bức tranh tuyệt vời của xuân thơ mộng. Sử dụng từ ngữ linh hoạt như “đây là”, cùng với nhịp thơ rộn ràng, tôn vinh vẻ đẹp đa dạng của mùa xuân. Hình ảnh biểu tượng của mùa xuân như bướm ong, hoa lá,... đã kết tạo nên một bức tranh sống động, tràn đầy sức sống, khiến người đọc đắm chìm trong một thế giới màu sắc. Nhà thơ đã vẽ lên một khung cảnh lãng mạn, thể hiện tâm trạng của những người yêu nhau. “Yến anh” đại diện cho tình yêu thương, “khúc si tình” là biểu tượng của tình yêu sâu đậm.

“Mỗi sáng, niềm vui hiện hình, gõ cửa
Tháng Giêng rực rỡ như một nụ hôn!”

Mỗi sáng, mùa xuân luôn mang lại sự quyến rũ đặc biệt, khi mặt trời như nữ thần tỉnh giấc, ban tia nắng rực rỡ, tươi sáng cho gia đình và thảo nguyên. Đối với nhà thơ, mỗi ngày trôi qua đều đong đầy niềm vui, nhưng cũng đầy những âu lo bởi mỗi khoảnh khắc đều quý giá. Trong sự sung sướng, ông ta cũng nuối tiếc tuổi thanh xuân, tạo ra một sự đối lập xúc động.

“Tôi sung sướng, nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không đợi nắng hạ mới hoài xuân”

Qua 13 dòng thơ đầu, nhà thơ đã khắc họa một bức tranh mùa xuân tươi đẹp, mê hoặc lòng người. Xuân Diệu cũng thể hiện sự tiếc nuối về thời gian trôi đi không dừng lại, không chờ đợi bất cứ ai.

..............

Tải tài liệu để xem thêm phân tích 13 dòng đầu của bài thơ Vội vàng