Bức tranh thị trấn khi chuyến tàu đêm đi qua mang đầy ý nghĩa. Nó khiến chúng ta càng thấu hiểu và đồng cảm với những khó khăn của những người dân nghèo khổ sống ở thị trấn, họ phải đối mặt với nghèo đói, sự khổ sở trong cõi đời tối tăm. Hãy cũng xem thêm về cảnh mở đầu trong truyện Hai đứa trẻ.
Dàn ý về hình ảnh chuyến tàu đêm qua thị trấn
Dàn ý phân tích hình ảnh chuyến tàu đêm
1. Bắt đầu
- Hướng dẫn và giới thiệu vấn đề cần thảo luận.
2. Nội dung chính
a) Tổng quan
- Tóm lược: Câu chuyện kể về hai chị em Liên và An thay mẹ trông coi một cửa hàng tạp hóa ở một con phố huyện gần ga xe lửa. Buổi chiều, họ ngồi trước cửa hàng nhìn ra con phố huyện, nơi những người qua lại như bóng mờ. Buổi tối, hai chị em chờ đợi để nhìn thấy chuyến tàu Hà Nội đi qua trước khi đóng cửa hàng để đi ngủ.
- Cốt truyện không có sự kiện đặc biệt, không có những xung đột lớn, chỉ là khung cảnh của phố huyện từ chiều tới tối, rồi vào đêm trước mắt của hai đứa trẻ và tâm trạng của họ.
Thông qua hình ảnh của phố huyện và tâm trạng của hai chị em Liên, nhà văn thể hiện sự thương xót đối với cuộc sống khó khăn của những người dân nghèo, sống trong bần cùng và ước ao sự thay đổi cuộc sống của họ.
b) Hình ảnh đoàn tàu
- Hiện tại mờ mịt, tương lai u ám, những người dân ở phố huyện chỉ biết chờ đợi trong mơ hồ, không rõ ràng. Có gì đáng thương hơn khi người ta ngồi trong bóng tối, ước mơ về hạnh phúc. Hạnh phúc với hai đứa trẻ, với những người dân ở phố huyện là gì? Không gì lớn lao, chỉ là mong một chuyến tàu Hà Nội đi qua. Vì vậy, Liên và An dù 'buồn ngủ ríu cả mắt vẫn gượng để thức khuya chút nữa', không phải để bán thêm hàng như mẹ dặn mà vì lý do khác, vì muốn nhìn thấy chuyến tàu.
- Dấu hiệu đầu tiên để hai đứa trẻ nhận biết đoàn tàu là ánh sáng của đèn ghi. Cả hai tập trung quan sát và cảm nhận thế giới qua ánh sáng và âm thanh của nó.
- Ánh sáng từ xa: ngọn lửa xanh như hồn ma tiến đến gần, một dòng khói trắng sáng rực bên cạnh, khi tàu đi qua, những toa đèn sáng sặc sỡ ánh xuống đất, đồng ruộng nhấp nhô lấp lánh. Khi tàu đi qua, nhìn theo những đốm than đỏ bay bổng trên đường sắt và ánh đèn xanh treo trên toa cuối cùng. Đó là những nguồn sáng được nhận biết tỉ mỉ, khác biệt hoàn toàn so với ánh sáng ở phố huyện. Nó rực rỡ, lấp lánh, sang trọng thay vì tối tăm, u ám như ánh sáng từ các đèn ở phố huyện.
- Âm thanh cũng khác biệt hoàn toàn so với âm thanh truyền thống ở phố huyện yên bình. Tiếng còi của xe lửa vang dài theo làn gió xa xôi, tiếng ồn ào, tiếng xe lao vào ga, tiếng khách hàng ong ào, tiếng còi tàu kêu lên. Đây không phải là âm thanh u ám, chậm rãi, gợi lên cuộc sống tối tăm, tù đọng. Âm thanh của đoàn tàu đầy sức sống, mạnh mẽ, sôi động và nhiệt huyết. Một bữa tiệc âm thanh hối hả đã được tổ chức đột ngột tại phố huyện để làm thoả mãn mong đợi, sự chờ đợi của những người dân nơi đây.
- Đoàn tàu đã mang lại một thời gian hoàn toàn khác biệt so với sự yên bình, lặng lẽ và tối tăm ở phố huyện nghèo. Phép tương phản đã làm nổi bật sự đối lập giữa hai khoảng thời gian đó: sang trọng và nghèo nàn, ánh sáng rực rỡ và tối tăm u ám, sự náo nhiệt và sự im lặng. Một khoảnh khắc vội vã đã qua như một giấc mơ.
- Tàu không đông đúc, trống rỗng và tối hơn bình thường, cho thấy Liên và An đã quan sát rất kỹ và nhạy cảm với mọi thay đổi, dù nhỏ nhất. Đoàn tàu vụt qua phố huyện rất nhanh, chỉ một cái nháy mắt nhưng Liên và An vẫn cảm nhận được sự thiếu hụt ánh sáng và âm thanh so với mọi ngày. Chắc chắn rằng họ đã ghi nhớ mọi chi tiết sâu sắc để có thể nhận biết được.
- Đoàn tàu chạy từ Hà Nội, từ một thời thơ ấu đã qua đi. Con tàu là biểu tượng của những kỷ niệm hạnh phúc, sung túc. Đó là chuyến tàu mơ ước, chuyến tàu mong muốn một thế giới tươi đẹp: sức sống mạnh mẽ, sự giàu có và ánh sáng rực rỡ, nó đối lập với cuộc sống khó khăn, u ám tại đây. Khao khát ấy được gửi vào đoàn tàu từ Hà Nội đi về. Khao khát ấy không bao giờ tắt, luôn luôn tồn tại như một minh chứng cho những ước mơ không ngừng. Điều này thể hiện tầm nhìn nhân văn sâu sắc của Thạch Lam. Khi tàu đi qua, phố huyện chỉ còn lại bóng tối.
3. Kết bài
- Phác thảo cảm xúc và suy nghĩ cá nhân.
Hình ảnh của đoàn tàu không chỉ thể hiện thực tế u ám, tối tăm mà còn phản ánh khát vọng thay đổi cuộc sống, khao khát sống của những người luôn mong mỏi ánh sáng.
Tóm tắt ý về hình ảnh chuyến tàu đêm một cách súc tích.
1. Khởi đầu
Các hình ảnh trong 'Hai đứa trẻ' mặc dù đơn giản, gần gũi nhưng lại ẩn chứa những ý nghĩa sâu xa và phong phú. Đặc biệt, hình ảnh của chuyến tàu đêm tạo ra ấn tượng mạnh mẽ, khiến chúng ta phải suy ngẫm và suy tưởng.
2. Nội dung chính
a. Diễn biến chuyến tàu đêm theo chuỗi thời gian
- Trước khi đoàn tàu đến:
- Phố huyện chỉ là một không gian đầy bóng tối bao trùm
- Trở nên sôi động hơn với những người đang đón bà chủ từ tỉnh về, mang theo những chiếc đèn lồng sáng lấp lánh
- Tiếng hò reo của bác Siêu vang xa đầy phấn khởi
- Liên và An đều đợi chờ tàu đến
- Khi đoàn tàu xuất hiện:
- Liên đánh thức em dậy
- Hai chị em cùng ngồi ngắm nhìn những toa tàu sáng loáng đèn.
- Tiếng những hành khách bắt đầu ồn ào, vồn vã.
- Đoàn tàu vụt qua mang theo những ánh sáng chiếu xuống một vùng xua đi vẻ tăm tối vốn có
- Khi đoàn tàu rời đi:
- Để lại niềm tiếc nuối và hụt hẫng
- Khuất mình sau rặng tre già
b. Ý nghĩa sâu xa của chuyến tàu đêm
- Phản ánh hiện thực u ám
- Khát vọng nhỏ bé của người lao động nghèo nơi phố huyện
- Thể hiện lòng nhân ái của nhà văn đối với những số phận khó khăn
3. Tổng kết
Với Thạch Lam, ông đã dành trái tim đầy yêu thương và sự tôn trọng đối với những người lao động gặp khó khăn, nghèo nàn về vật chất nhưng giàu lòng thân thiết, vẫn cần cù, chăm chỉ với công việc, đầy lòng yêu thương và sự gắn bó.
Phân tích chuyến tàu đêm đi qua phố huyện
Bài mẫu 1
Trong truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam, được mệnh danh là 'một tác phẩm văn trữ tình đầy xúc động', kết hợp sự kể chuyện tự nhiên và cảm xúc sâu lắng. Hình ảnh chuyến tàu xuất hiện ở phần kết thúc được coi là một chi tiết có ý nghĩa sâu sắc, góp phần làm nên thành công của tác phẩm ngắn này.
Đoàn tàu hiện lên trong bóng tối của cuộc sống nơi phố huyện, nơi mà những người dân đang chìm trong sự tăm tối. Dù vậy, dưới bóng tối ấy, họ vẫn hy vọng vào một ánh sáng mới cho cuộc sống nghèo khó hàng ngày. Đối với hai chị em Liên, niềm hy vọng ấy rõ ràng và cụ thể hơn. Họ chờ đợi tàu từ buổi chiều đến khuya để được nhìn thấy đoàn tàu, và mỗi ngày đều vậy. Khi thấy đoàn tàu chạy qua, dường như họ mới thực sự sống đầy đủ một ngày.
Từ xa, hình ảnh của đoàn tàu xuất hiện với “ngọn lửa xanh biếc như trời”, cùng với “tiếng còi vọng lại theo ngọn gió xa xôi”. Khi đoàn tàu đến gần, âm thanh ồn ào, dồn dập, và tiếng ghi rít mạnh mẽ lên. Khói bừng sáng, đèn sáng trưng chiếu sáng xuống mặt đường. Âm thanh mạnh mẽ và huyên náo, ánh sáng lấp lánh, rực rỡ ngập tràn phố huyện. Nhưng sau khoảnh khắc đó, đoàn tàu dần dần mất vào bóng tối của đêm. Tiếng vang động nhỏ dần rồi tắt hẳn, trả lại phố huyện vẻ đẹp bình dị của nó.
Chi tiết về đoàn tàu xuất hiện giúp làm sáng tỏ tâm trạng của các nhân vật, đặc biệt là hai chị em Liên. Hai chị em chờ đợi tàu với niềm hi vọng, tiếc nuối, rồi đón nhận tàu với sự háo hức, say mê, và tiễn tàu với nỗi buồn, sự hối tiếc. Họ không đợi tàu chỉ vì sự tò mò, mà vì muốn trải nghiệm âm thanh, ánh sáng và một thế giới mới.
Đoàn tàu cũng là biểu tượng cho quá khứ. Nó từ Hà Nội, từ kí ức tuổi thơ, thể hiện ước mơ và khát vọng của hai chị em Liên. Đó là ước mơ quay trở lại quá khứ, sống cuộc sống tươi đẹp như xưa. Khi cuộc sống hiện tại không thỏa mãn, người ta thường tìm về quá khứ, đặc biệt là những kỷ niệm tươi đẹp. Đặt trong bối cảnh hiện tại, đoàn tàu là một thế giới khác biệt so với cuộc sống đầy bóng tối và đơn điệu nơi phố huyện.
Thế giới đầy ánh sáng, âm thanh, và sự mới mẻ của đoàn tàu giúp những người dân phố huyện nhận ra rằng cuộc sống có thể tươi đẹp hơn. Chi tiết về đoàn tàu cũng kích thích khát vọng và ước mơ của chị em Liên, của những người dân phố huyện về một tương lai tươi sáng hơn. Đoàn tàu thức tỉnh khát vọng tiềm ẩn trong tiềm thức của hai tâm hồn thơ ngây: khát vọng vượt lên, khát vọng thay đổi, và khát vọng khám phá. Nhưng rồi đoàn tàu biến mất, và ước mơ thoáng qua. Hình ảnh của đoàn tàu giống như niềm vui, tia hy vọng chớp lên rồi tan biến. Mọi thứ trở nên mơ hồ hơn và đẩy sâu thêm vào nỗi đau của những người dân nơi phố huyện nghèo.
Điều bé nhỏ đã trở thành điểm nhấn tư duy cho tác phẩm. Nó phản ánh lòng nhân đạo, sự đau xót không biên giới với những số phận tan tác, tuyệt vọng và bế tắc. Thạch Lam mong muốn đánh thức những con người sống trong cái ao đời u ám, tù túng, một lòng muốn sống, muốn vượt lên, muốn thay đổi. Chính Thạch Lam cũng mong muốn mang lại cho họ chút ánh sáng của cuộc sống để văn chương trở thành “một thứ không khí thanh cao và ảnh hưởng”
Bài viết mẫu 2
Thạch Lam là một nhà văn có phong cách viết nhẹ nhàng và sâu lắng, tác phẩm của ông mang đến cho độc giả những trải nghiệm cảm xúc đa dạng thông qua sự giản dị và tinh tế. Một trong những tác phẩm xuất sắc của Thạch Lam phải kể đến là truyện ngắn Hai đứa trẻ, kể về cuộc sống khốn khổ của những người nghèo trong bối cảnh tàn tạ. Bên cạnh những chi tiết đặc trưng như ngọn đèn dầu của chị Tí, cảnh chợ vắng,… có một hình ảnh khác khiến người đọc không khỏi suy tư - đó là hình ảnh chuyến tàu đêm qua nơi làng quê nghèo.
Khi chợ đã vắng vẻ trong làng quê cũng là lúc nghèo đói hiện rõ nhất. Những đống rác bừa bãi trên đường, tiếng ồn ào tản mát dần, mùi ẩm thấp thoáng,… Đêm buông xuống, những đốm đèn sáng nhỏ nhoi tại nhà bà Xẩm, chị Tí,… không đủ để làm sáng lòng bóng tối bao phủ làng quê. Cuộc sống vẫn diễn ra như thường lệ, nhưng cảm giác của chị em Liên trở nên nhạt nhẽo, buồn thảm. Mọi thứ đều quen thuộc, không có gì mới mẻ với chị em Liên, chỉ có một điều khiến họ chờ đợi đó là chuyến tàu từ Hà Nội đi qua, một hoạt động cuối ngày đặc biệt tại làng quê.
Liên và An muốn đợi tàu với hai lý do. Thứ nhất, theo lời mẹ dặn, họ cố gắng chờ đến khi tàu dừng lại để mua một vài gói thuốc, vài hộp diêm từ cửa hàng. Thứ hai, cũng là lý do chính mà Liên và An đều muốn thức đến đó, là để được nhìn thấy chuyến tàu đêm đó.
Khi tiếng trống của phố huyện vọng lên vài tiếng động xa xa, vài người cầm đèn lồng dài bóng qua đó là lúc tàu sắp đến. Liên nghe thấy tiếng bác phở Siêu hân hoan báo tin:
” Đèn tàu đã sáng rồi đấy.”. Liên nhìn về phía tàu, nhận ra ánh sáng xa xôi: “ngọn lửa xanh dài, gần mặt đất, như ma quỷ”. Và nghe tiếng còi xe lửa từ chiếc tàu khổng lồ vang vọng: “còi xe lửa vang vọng, giữa đêm dài kéo dài theo cơn gió lạnh”. Rồi, trong tiếng lời thúc giục nhẹ nhàng, Liên thúc em dậy để kịp thời nhìn thấy tàu, trong khoảnh khắc đó, cả hai rộn ràng niềm vui, căng mắt để trải nghiệm hết mọi ánh sáng, tình yêu và sự thú vị mà đoàn tàu mang lại. “Hai chị em nghe thấy tiếng ồn đồng nhất, tiếng của bánh xe lớn đâm vào ray. Một cột khói mạnh mẽ bay lên từ xa, sau đó là tiếng khách ồn ào nhẹ nhàng. Liên dắt em đứng dậy để nhìn thấy loạt xe lao vụt qua, các toa đèn phát sáng, chiếu ánh sáng xuống đất. Liên chỉ thấy những toa xe hạng sang lộng lẫy, đổ bóng lấp lánh của những người, đồ đạc và quần áo, và những cửa kính sáng sủa. Dù mỗi đêm tàu đều qua phố huyện, nhưng mỗi lần tàu đến cũng mang lại cho hai chị em Liên niềm tò mò và sự hứng thú. Mô tả về chuyến tàu cực kỳ chi tiết, từ ánh sáng, đến hoạt động của những người trên toa xe, từ âm thanh xa xa đến tiếng ồn vội vã khi tàu đến. Khi chuyến tàu đêm đi qua, chỉ còn lại những đốm than đỏ bay lên từ đường sắt và màu tối bao trùm, lúc đó trong lòng cả An và Liên đều cảm thấy trống rỗng, hối tiếc.
Chuyến tàu đêm đến và đi trong sự chờ đợi, hy vọng và rồi kết thúc trong thất vọng, nuối tiếc. Chuyến tàu đêm khiến Liên nhớ về những ngày hạnh phúc ở Hà Nội, khi gia đình cô còn sống trong niềm vui và sự an lành. Chuyến tàu cũng mang đến màu sắc của tương lai, của một thế giới mới, một ánh sáng mới, ánh sáng của hy vọng, niềm tin, của một thế giới khác đầy vui vẻ, hạnh phúc và an bình. Đó là thế giới xa lạ so với thế giới của những chiếc đèn tàn, của sự yên bình, tĩnh mịch nơi đây.
Chuyến tàu đêm đi qua, làm cho ta cảm thấy thêm xót xa cho những số phận nghèo khổ ở phố huyện, họ chịu đựng cái đói, cái khổ dưới ánh đèn tắt. Nhưng dưới bóng tối, trong màn đêm của sự tịch mịch, cô đơn, họ vẫn khao khát hạnh phúc, khao khát một cuộc sống tốt đẹp hơn cho bản thân và mọi người. Ánh sáng của đoàn tàu đem theo cả những ước mơ nhỏ bé của Liên và của những người dân ở phố huyện, họ mong mỏi một cuộc sống mới, sôi động, hạnh phúc và an bình, họ luôn hy vọng vươn lên khỏi bóng tối, mong chờ một tương lai mới.
Một chi tiết nhỏ nhưng có sức mạnh, ánh nhìn nhân văn của Thạch Lam đã làm tăng thêm giá trị của tác phẩm.
Bài viết mẫu 3
Thạch Lam, nhà văn có cái nhìn chân thực và thực tế về cuộc sống của những người nghèo trong xã hội, mô tả một bức tranh về phố huyện nghèo khổ, nơi mà con người đang vật lộn, chống chọi với định mệnh nghèo đói. Hình ảnh của chuyến tàu xuất hiện như là một ánh sáng giữa bóng tối, mang lại một chút niềm tin, hy vọng về một tương lai mới dù chỉ là mong manh.
Công cụ giao thông như tàu hỏa xuất hiện từ thế kỷ 19 do thực dân Pháp xây dựng và sử dụng. Sự ra đời của hệ thống đường sắt và hoạt động không ngừng của các đoàn tàu đã tạo ra nhiều thay đổi trong cuộc sống và xã hội. Trích đoạn từ truyện Hai đứa trẻ của Thạch Lam đã thành công trong việc sử dụng chuyến tàu để truyền đạt nhiều thông điệp về cuộc sống.
Tác giả đã quan sát cuộc sống của con người cả ban ngày và ban đêm, ban ngày họ phải lao động để kiếm sống. Ban đêm là thời gian yên bình nhưng vẫn còn nhiều mảnh đời vất vả, từ người đi hát xẩm, bán cháo đến cả trẻ em như hai chị em Liên và An. Hai chị em đã từng sống sung túc ở thành phố nhưng bây giờ phải đối mặt với nghèo đói, vì vậy họ luôn mong chờ chuyến tàu đêm như là hy vọng cuối cùng.
Phố huyện nghèo khổ, buổi tối trở nên u tối và yên bình vì không có ánh đèn, chỉ còn tiếng côn trùng vang vọng, tiếng người rao hàng và những đèn dầu nhỏ nhoi. Mỗi người đều mong chờ một chút ánh sáng mới để giúp họ vượt qua khó khăn, và ánh sáng từ chuyến tàu mang lại nhiều hy vọng. Đó là lý do mà cả hai chị em, dù rất buồn ngủ, vẫn cố gắng thức đến nửa đêm.
Ánh sáng của đoàn tàu đêm khiến cho người dân nghèo ở đây tỉnh thức khỏi hiện thực khó khăn của cuộc sống. Chuyến tàu đêm là một điểm hy vọng quan trọng cho tất cả cư dân ở đây, dù chỉ trong khoảnh khắc nhỏ nhoi nhưng ý nghĩa của nó vô cùng quan trọng.
Trong tác phẩm, hình ảnh của con tàu không chỉ đơn giản là sự tả thực mà còn mang tính biểu tượng đặc biệt. Chuyến tàu đêm không chỉ là một phần của hiện thực mà còn là một thế giới khác, một thế giới vui vẻ và sôi nổi hơn rất nhiều so với thực tại. Sự trái ngược này rõ ràng trong tâm trạng của nhân vật, đặc biệt là Liên, người luôn khao khát thay đổi cuộc sống u ám và tối tăm này.
Hình ảnh của đoàn tàu đem lại nhiều niềm vui, làm thay đổi mọi thứ, nhưng khi con tàu rời đi, lại chỉ còn lại những chiếc đèn dầu heo hắt, tất cả để lại là tiếc nuối và hụt hẫng. Sự biến mất của chuyến tàu cũng là sự mất mát của nhiều ước vọng của những người dân ở đây.
Mặc dù chỉ xuất hiện trong chốc lát nhưng chuyến tàu lại mang lại ánh sáng huyền diệu, soi rõ mọi thứ và xua tan bóng tối, để lại nhiều hy vọng và mong ước về một cuộc sống mới mẻ và tươi đẹp trong tương lai.
Phân tích cảnh con tàu đi qua phố huyện
Bài viết mẫu 1
Thạch Lam là một nhà văn tài năng, đặc biệt trước Cuộc cách mạng tháng Tám. Những chi tiết đời sống hằng ngày được ông mô tả rất chân thực và sâu sắc, gợi lên nhiều suy tư. Trong truyện ngắn Hai Đứa Trẻ, hình ảnh đoàn tàu đi qua phố huyện chỉ trong vài phút đêm đã mang đầy ý nghĩa.
Trong buổi chiều buồn tẻ, âm thanh của trống thu vang lên từng tiếng để kỷ niệm buổi chiều. Khi màn đêm buông xuống, dấu hiệu là những hàng tre đen đủi và bóng tối bao trùm, chứa đựng nỗi buồn của buổi chiều quê mùa và sự hồn nhiên trong ánh mắt của Liên. Phố huyện về đêm trở nên vắng vẻ, chỉ có một vài ngọn đèn lấp lánh, gánh phở của bác Siêu, cùng với vợ chồng bác xẩm. Dù rất buồn ngủ, nhưng chị em Liên vẫn tỉnh táo để bán hàng, hy vọng có một số người mua. Tuy nhiên, họ vẫn cố thức chứ không phải chỉ vì kinh doanh mà còn vì muốn nhìn thấy chuyến tàu cuối cùng của đêm khuya.
Thạch Lam hiểu biết sâu sắc về tâm trạng của những người nghèo ở phố huyện này. Chuyến tàu đêm là sự kiện náo nhiệt nhất trong đêm, mang lại hy vọng cho mọi người tìm kiếm một chút thế giới khác. Nhà văn đã mô tả chuyến tàu đêm một cách chi tiết và sâu sắc, đồng thời trân trọng ý muốn của con người.
Tác giả đã mô tả từ những dấu hiệu đầu tiên: 'Một số người làm công ở hiệu khách đi đón bà chủ về từ tỉnh', 'hai ba người cầm đèn lồng lung lay các bóng dài', 'đèn ghi đã sáng'. Con tàu từ xa đang tiến đến với 'ngọn lửa xanh biếc, gần mặt đất như một hình ảnh ma quen thuộc. Sau đó, tiếng còi xe lửa ở đâu vang lên, trong đêm khuya kéo dài theo cơn gió xa xôi'. Những dấu hiệu đó khiến mọi người hồi hộp; tiếng bác Siêu thông báo rằng đèn ghi đã sáng, và tiếng của Liên gọi em An.
Và đoàn tàu đã đến: “Tiếng còi vang lên, và tiếng nó vang xa. Liên đứng dậy, dẫn em nhìn đoàn tàu đi qua, các toa đèn sáng lên, chiếu ánh sáng xuống đường”. Trước mắt Liên “có những toa hạng trên lộng lẫy với những người, trang sức và áo bạc, và các cửa kính sáng rực”. Đoàn tàu đi qua, “để lại những đốm than đỏ bay bổng trên đường sắt”, “chiếc đèn xanh treo lên trên toa cuối cùng, xa xôi mãi mãi sau những cây tre”.
Thạch Lam đã quan sát và mô tả với chi tiết sâu sắc. Ánh sáng, màu sắc, âm thanh, và hoạt động được thể hiện một cách phù hợp và gợi cảm trong đêm tối.
Tại sao chị em Liên và mọi người lại mong chờ đoàn tàu như vậy? Đoàn tàu đem lại cho “hai đứa trẻ” những cảm xúc gì? Đoạn miêu tả này phải rất hiểu biết về tâm trí trẻ con. Đoàn tàu đi qua gợi lên trong họ nhiều ý nghĩa. Hình ảnh của con tàu làm cho chị em Liên nhớ về “Hà Nội xa xăm, Hà Nội sáng rực vui vẻ và huyên náo”, nơi mà họ đã từng sống một thời êm đềm và hạnh phúc. Đó là một thế giới khác, một thế giới đã qua, khác hoàn toàn với cuộc sống buồn tẻ và nghèo nàn của phố huyện. Đó là thế giới của ước mơ, nơi mà không biết bao giờ có thể quay trở lại.
Thạch Lam đã dẫn dắt người đọc đến một phố huyện nghèo nàn, buồn tẻ và đơn điệu, giúp họ đồng cảm với cuộc sống của một tầng lớp người, sống không có hy vọng vào ngày mai, ngoại trừ việc nhìn thấy sự ồn ào và xa hoa của người khác. Phố huyện bây giờ, khi đoàn tàu đã đi xa, “chỉ còn đêm khuya, tiếng trống cầm canh và tiếng chó sủa”, chỉ còn “vợ chồng bác xẩm ngủ gục trên tấm chiếu từ bao giờ”, và “thế giới xung quanh, mờ nhạt trong ánh mắt” của Liên. Dưới ngòi bút của Thạch Lam, cuộc sống vẫn còn ý nghĩa. Dù không giúp ích gì cho những người nghèo khổ, Thạch Lam đã truyền đạt một chút hi vọng, khơi dậy họ khỏi sự tẻ nhạt và bình thường của cuộc sống. Việc mô tả cuộc sống và tâm trạng của họ như vậy, chúng ta thấy được lòng trắc ẩn của nhà văn trước số phận của con người. Vì vậy, truyện ngắn Hai Đứa Trẻ là một tác phẩm tuyệt vời, gợi lên trong người đọc nhiều suy tư về số phận con người, đặc biệt là những người nhỏ bé.
Bài viết mẫu 2
Trong tập truyện ngắn Nắng trong vườn (Nhà xuất bản Đời nay, Hà Nội, năm 1938), có truyện Hai đứa trẻ của Thạch Lam. Đây là một dạng truyện ngắn trữ tình với nhiều chi tiết nhỏ nhặt, nhưng thực ra đều được tác giả sắp xếp kỹ lưỡng để diễn tả tâm trạng của nhân vật. Nội dung của truyện đi sâu vào cuộc sống hàng ngày, những số phận đầy khó khăn, u ám trong xã hội cũ. Qua đó, tác giả truyền đạt một cách nhẹ nhàng, tinh tế nhưng không kém phần sâu sắc tư tưởng nhân đạo.
Trong truyện, có nhiều cảnh: cảnh buổi chiều tàn, cảnh chợ vắng vẻ và những số phận khốn khổ. Hình ảnh của chuyến tàu đêm chạy qua phố huyện mang đậm ý nghĩa, khiến người đọc cảm động. Đoàn tàu đêm biểu hiện thế giới ước mơ, khao khát của những người nghèo.
Hai nhân vật chính là chị em Liên và An, chị Liên khoảng mười hai, mười ba tuổi, em An lên bảy, tám tuổi. Các nhân vật khác như trẻ con lục lọi trong rác, mẹ con chị Tí bán nước, bà cụ Thi say rượu, bác phở Siêu, gia đình nhà xẩm mù... tạo nên bức tranh sống động về cuộc sống khó khăn, nhàm chán. Thời gian diễn ra từ hoàng hôn đến nửa đêm. Bối cảnh là một phố huyện nhỏ nằm giữa thôn quê và cánh đồng, có đường sắt chạy qua.
Buổi chiều ở phố huyện với những âm thanh và hình ảnh báo hiệu sự kết thúc một ngày: tiếng trống báo chiều trên căn nhà huyện. Phía tây đỏ như lửa, những đám mây hồng như than sắp cháy. Dãy tre trước nhà đen lại và nổi bật trên nền trời.
Chiều, dần dần chiều. Một buổi chiều êm đềm như gió ru, tiếng ếch nhái vang lên từ đồng ruộng theo làn gió nhẹ nhàng, mặt trời dần tắt, tiếng ếch nhái vang lên từ đồng ruộng, tiếng muỗi vo ve trong bóng tối.
Sau một ngày làm việc vất vả, điều mọi người chờ đợi là bóng tối và sự yên bình êm đềm. Cảnh chợ chiều dần vắng bóng chỉ làm nổi bật thêm cảnh nghèo nàn: rác rưởi vứt bừa bãi trên mặt chợ và những đứa trẻ lung lay tìm kiếm những thứ có ích cho cuộc sống khó khăn của gia đình.
Bên cạnh cảnh buổi chiều tan tác, chợ trống là những số phận cùng cảnh: chị Tí bán nước với hàng hóa giản dị, bác Siêu với gánh phở sôi sục dưới ánh đèn, gia đình bác xẩm mù với chiếc chiếu vải trải ra... Tất cả đều hiện diện nhưng đơn giản, im lặng, rồi tan biến vào bóng tối. Cảnh chiều dần buông, đêm về được tác giả mô tả để làm nền cho hình ảnh của đoàn tàu xuất hiện.
Tác giả mô tả chi tiết, tỉ mỉ hình ảnh của đoàn tàu và thói quen chờ đợi của hai đứa trẻ. Lý do mà hai chị em chờ đợi đoàn tàu bao gồm việc chờ đợi để bán hàng cho những hành khách xuống tàu và chính là để thỏa mãn niềm khát khao, mong mỏi được ngắm nhìn đoàn tàu.
Hai chị em Liên và An đã trải qua một ngày mệt mỏi và buồn chán. Họ chỉ bán được một vài món hàng rẻ tiền như diêm, thuốc lá, xà phòng... Đến tối, họ kiểm tra và đếm số tiền ít ỏi thu được. Hai đứa trẻ đơn độc trong bóng tối, trên cái chõng cũ sắp gãy giữa không khí nóng bức và tiếng muỗi vo ve. Chỉ có bà cụ Thi, một bà già hơi điên điên thường xuyên ghé qua để mua rượu uống, là người đến với họ.
Cả hai chờ đón đoàn tàu đêm đi qua với sự hồi hộp không thể diễn tả. Sự xuất hiện của chị Tí với hàng nước, gánh phở của bác Siêu... là dấu hiệu để họ đếm ngược thời gian cho đến khi tàu đến. Cả hai chị em đều rất buồn ngủ nhưng vẫn cố gắng tỉnh táo để chờ đợi. Cho đến khi An không còn giữ được sự tỉnh táo, cô gái nằm đầu gối trên đùi chị, đôi mắt sắp chìm vào giấc ngủ, chỉ dậy khi tàu đến như chị đã hứa.
Hai chị em cố gắng thức dậy chỉ để được nhìn thấy chuyến tàu, đó là hoạt động cuối cùng của đêm khuya. Với họ, con tàu không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn là cả một thế giới khác biệt so với ánh sáng lồng đèn và lửa của hàng nước chị Tí, gánh phở bác Siêu. Có lẽ vì thế mà Thạch Lam đã tập trung miêu tả chuyến tàu một cách tỉ mỉ, kỹ lưỡng theo trình tự thời gian, thông qua tâm trạng chờ đợi của Liên và An.
Trước khi đoàn tàu đến, đã có dấu hiệu từ xa với ánh sáng của đèn ghi và tiếng còi tàu vang xa. Sau đó, Liên thấy ngọn lửa xanh biếc, gần như mê hoặc, sau đó là tiếng còi xe lửa kéo dài trong đêm khuya. Tiếp theo, hai chị em nghe thấy tiếng rít từ cơ xe, tiếng hành khách ồn ào nhưng yên lặng. Cuối cùng, tàu đi xa dần mất trong bóng tối, chỉ còn lại những đốm than đỏ bay lên trên đường sắt, ánh đèn xanh treo trên toa cuối cùng rồi khuất sau rặng tre...
Cách Thạch Lam quan sát, miêu tả rất tinh tế và giàu nghệ thuật. Tác giả mô tả hình ảnh đoàn tàu đêm từ Hà Nội về theo trình tự thời gian, qua nhiều giác quan và nhiều cảm xúc; kết hợp giữa ký ức và hiện thực. Chuyến tàu đi qua phố huyện chỉ trong một khoảng thời gian ngắn nhưng đã để lại cho hai chị em nhiều cảm xúc và nuối tiếc. Phố huyện ồn ào lên trong chốc lát rồi lại im lặng trong bóng tối. Cứ như thế, những người dân phố huyện chỉ ngưng hoạt động khi chuyến tàu đã đi xa.
Với Liên và An, đoàn tàu từ Hà Nội mang lại những kỷ niệm đẹp. Liên mơ mộng đến Hà Nội xa xăm..., nơi họ đã sống thời thơ ấu êm đềm và hạnh phúc khi cha vẫn còn việc làm. Đó là một cuộc sống không xa lạ, hoàn toàn khác với cuộc sống buồn tẻ và nghèo nàn ở phố huyện này.
Đoàn tàu còn đại diện cho tương lai, tạo ra hình ảnh của một thế giới giàu có, đông đúc, năng động, đầy âm nhạc và ánh sáng. Việc Liên và An mong đợi đoàn tàu khởi nguồn từ nhu cầu cần thiết về tinh thần thoát khỏi cuộc sống u ám hiện tại và mong muốn được sống trong một thế giới mới rộng lớn và tươi đẹp hơn.
Đối với độc giả, vẻ đẹp của đoàn tàu và sự háo hức, sung sướng của hai đứa trẻ khi nhìn thấy đoàn tàu không chỉ mang lại một chút niềm vui mà còn khơi dậy nhiều cảm xúc, cảm thông.
Dù hai đứa trẻ vui vẻ vì niềm mong đợi của mình đã được đền đáp, nhưng đoàn tàu ấy thuộc về một thế giới quá xa xôi, làm cho cảnh sống ở phố huyện trở nên u ám, buồn tẻ và yên lặng hơn. Chỉ có hình ảnh của đoàn tàu đi qua mà tất cả mọi người đều đang chờ đợi. Đọc giả cùng Thạch Lam đồng cảm với tâm trạng của những người sống trong bóng tối và đói khổ. Tuy vậy, câu chuyện cũng làm cho lòng đọc giả phát sinh hy vọng vượt lên trên sự tẻ nhạt và bình thường của cuộc sống hàng ngày.
Trong truyện ngắn Hai đứa trẻ, thể hiện sâu sắc thế giới tinh thần của những người chia sẻ khổ đau trong xã hội cũ. Hình ảnh đoàn tàu chỉ thoáng qua nhưng vẫn là ánh sáng của niềm vui. Như một sự an ủi, một niềm mong chờ, một giấc mơ không bao giờ tắt, một chút sáng tạo cho cuộc sống u tối của những số phận bi thảm, bất hạnh nhưng vẫn hy vọng vào một ngày mai tươi sáng hơn.
Bài làm mẫu 3
Con tàu là biểu tượng của nền văn minh phương Tây, xuất hiện tại Việt Nam trong bối cảnh người Pháp thực hiện chiến dịch thực dân ở Đông Dương. Sự xuất hiện của nó không chỉ thay đổi cuộc sống kinh tế - xã hội, mà còn mang đến cho văn chương Việt Nam một nguồn tài liệu mới. Bên cạnh hình ảnh của con thuyền - bến sông, văn chương Việt Nam giờ đây còn có hình ảnh của ga tàu. Trong số rất nhiều tác phẩm trước năm 1945, chúng ta thấy truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam đã thành công trong việc mô tả hình ảnh của con tàu - một biểu tượng mở ra nhiều khía cạnh khác nhau của cuộc sống xã hội đương thời.
Trước hết, hình ảnh của con tàu được nhà văn sử dụng để phản ánh sự suy tàn của cuộc sống. Cuộc sống 'đang cùn đi, rỉ đi' (Nam Cao) luôn là đề tài phổ biến trong văn chương tiền cách mạng. Mỗi tác giả sẽ diễn đạt chủ đề này theo cách riêng của mình. Trong truyện 'Hai đứa trẻ', Thạch Lam quan sát thực tế cuộc sống qua hình ảnh của con tàu khi đến ga. Truyện diễn ra ở khu phố huyện nghèo. Ở đây có đường sắt chạy qua, có sân ga để con tàu hàng đêm đón và trả khách theo lịch trình. Con tàu ẩn hiện trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống ở khu phố huyện. Nó là hy vọng của nhiều người trong cuộc sống khó khăn. Do đó, mỗi đêm, mọi người vẫn thức trông chờ con tàu đến ga. Với Liên và An, việc chờ đợi tàu có ý nghĩa khác. Trong truyện, hình ảnh của con tàu được miêu tả qua góc nhìn của họ. Thạch Lam sử dụng kỹ thuật miêu tả từ xa đến gần. Khi con tàu sắp đến ga, nó được nhận biết qua 'ngọn lửa xanh biếc' và tiếng còi kéo dài trong đêm. Gần hơn, con tàu xuất hiện với 'một làn khói trắng bừng sáng', với 'các toa đèn sáng chói, chiếu sáng toàn bộ con đường'. Mọi chi tiết, âm thanh, ánh sáng... của con tàu đều được hai chị em Liên quan sát tỉ mỉ. An nói với Liên: 'Hôm nay tàu ít khách quá nhỉ'. Lời nhận xét này phản ánh hai sự thật. Thứ nhất, Liên và An vẫn chờ đợi tàu mỗi đêm. Thứ hai, so với trước, chuyến tàu hôm nay có ít khách hơn. Trong một tình huống khác, sự đông đúc hoặc vắng vẻ của khách hàng có thể là chuyện bình thường. Nhưng trong trường hợp này, lời nhận xét của An có ý nghĩa sâu sắc hơn về chủ đề 'cuộc sống đang suy tàn' của tác giả. Để hiểu rõ điều này, cần phải đặt lời nhận xét của An vào bối cảnh của các đoạn văn khác trong tác phẩm. Chúng tôi muốn nhắc đến ba đoạn văn sau:
– 'Hôm nay, ngày phiên mà bán hàng cũng chẳng ăn thua gì'.
– 'Giờ muộn thế này mà họ chưa ra nhỉ?'.
– 'Trước kia, ở sân ga, có mấy hàng cơm mở đón khách, đèn sáng cho đến nửa đêm. Nhưng bây giờ họ đóng cửa cả rồi, cũng im lặng tối đen như ngoài phố'.
Câu đầu tiên là suy nghĩ của Liên, câu thứ hai là lời nói của chị Tý, và đoạn trích cuối cùng là miêu tả của tác giả về những hàng quán ở sân ga. Suốt một ngày phiên, việc bán hàng của Liên 'cũng chẳng ăn thua gì'. Khách hàng của chị Tý không ra mua hàng như thường lệ. Cảnh các hàng quán ở sân ga thật tàn tạ. Những cửa hàng 'đèn sáng cho đến nửa đêm' giờ chỉ còn là ký ức. Hiện thực trước mắt thật buồn bã: các hàng cơm đóng cửa sớm, mất dần trong bóng đêm. Kết hợp với những chi tiết trên, chúng ta có thể nhận ra chủ ý nghệ thuật của Thạch Lam. Tác giả không chỉ ra ý kiến triết lý như Nam Cao mà để các hình thức nghệ thuật tự 'nói lên'. Văn của Thạch Lam nhẹ nhàng và sâu sắc như vậy.
Hình ảnh của con tàu không chỉ phản ánh thực tế mà còn mang tính biểu trưng. Sự biểu trưng này được thể hiện qua ánh sáng rực rỡ. Đối với những tâm hồn trẻ như Liên và An, ánh sáng của con tàu gợi lên một thế giới khác 'vui vẻ và huyên náo' hơn. Nó tương phản hoàn toàn với sự u buồn, yên bình của không gian phố huyện. 'Con tàu như một phần của một thế giới khác đã đi qua. Một thế giới khác mà Liên, với cái nhìn khác biệt so với ánh sáng của chị Tý và ánh lửa của bác Siêu'. Trên cơ sở nhận thức về sự tương phản của hai loại ánh sáng đó, tâm hồn của Liên nảy sinh những khao khát về sự thay đổi cuộc sống. Rõ ràng, những đứa trẻ như Liên, An đã mất đi sự trong trẻo của tuổi thơ. Thay vào đó là nỗi buồn và sự cố gắng hy vọng vào một ngày mới. Việc chờ đợi tàu của hai chị em là vì lẽ đó. Chúng ta hiểu tại sao khi con tàu ra đi, Liên ngay lập tức 'mơ màng theo dõi'. Tâm hồn Liên đang hướng về thế giới ánh sáng rực rỡ và tiếng vui vẻ. Khi viết câu 'Liên mơ màng theo dõi', Thạch Lam dường như cũng đang đau đáu với một sự thay đổi!
Thạch Lam là một nhà văn xuất sắc trước Cách mạng tháng Tám. Cách ông miêu tả những sự việc bình thường trong cuộc sống một cách chân thực, sâu sắc đã gợi lên nhiều suy tư. Trong truyện ngắn 'Hai đứa trẻ', hình ảnh con tàu đi qua phố huyện chỉ trong vài phút trong đêm đã đầy ý nghĩa.
Giữa một buổi chiều buồn tẻ, 'tiếng trống thu không' vang lên 'từng tiếng một' để gợi nhớ buổi chiều. Rồi đêm dần dần buông, dấu hiệu là 'dãy tre làng đen lại' và 'bóng tối ngập đầy dần cái buồn của buổi chiều quê thấm thía và tâm hồn ngây thơ' trong đôi mắt của Liên. Phố huyện về đêm gần như vắng tanh, chỉ còn một vài 'ngọn đèn lung lay trên chõng hàng của chị Tí', gánh phở của bác Siêu, vợ chồng bác Xẩm. Mặc dù 'buồn ngủ rụt cả mắt', chị em Liên vẫn thức trắng, hy vọng 'có một vài người mua hàng'. Nhưng 'Liên và em thức trắng vì lý do khác, vì muốn nhìn thấy chuyến tàu, đó là hoạt động cuối cùng của đêm'.
Thạch Lam hiểu rất sâu tình cảm của người dân nghèo ở phố huyện này. Đến ga là sự kiện sôi động nhất trong đêm, đem lại hy vọng được nhìn thấy 'một chút thế giới khác'. Nhà văn đã mô tả con tàu đêm một cách cụ thể và trân trọng. Điều đó cũng là sự trân trọng cho ước mơ của con người.
Tác giả đã bắt đầu miêu tả từ những dấu hiệu đầu tiên: 'Một số người làm công ở hiệu khách ra đón bà chủ từ tỉnh về', 'hai ba người cầm đèn lồng lung lay các bóng dài', 'đèn ghi đã bật sáng'. Con tàu từ xa đang tiến đến với 'ngọn lửa xanh biếc, sát mặt đất như một bóng ma trôi. Rồi tiếng còi của xe lửa vang lên từ đâu đó, kéo dài trong đêm sâu kín'. Những dấu hiệu này khiến mọi người trở nên náo nhiệt; tiếng báo của bác Siêu, tiếng gọi của Liên tới em An.
Và đoàn tàu đã đến: “Tiếng còi vang lên, và tiếng xe ầm ĩ đi tới. Liên dắt em đứng lên để nhìn đoàn xe đi qua, các toa đèn sáng trưng, chiếu ánh sáng xuống đường”. Trước mắt Liên “những toa hạng sang lộng lẫy những người, đồng và vàng đan xen, và các cửa kính sáng rực”. Chuyến tàu đi qua, “để lại những đốm than đỏ bắn tung trên đường sắt”, “đèn xanh treo trên toa cuối cùng, xa xa rồi khuất sau hàng tre”.
Thạch Lam đã quan sát và miêu tả một cách sâu sắc. Ánh sáng, màu sắc, âm thanh, hoạt động được thể hiện một cách đầy cảm xúc trong bóng tối của đêm.
Tại sao chị em Liên và mọi người lại mong chờ đoàn tàu như thế? Chuyến tàu về mang lại cho “hai đứa trẻ” những cảm xúc gì? Đó là điều mà chỉ tâm trí trẻ thơ mới có thể hiểu được. Đoàn tàu khi đi qua gợi lên trong họ nhiều ý nghĩa. Hình ảnh của con tàu gợi lại trong tâm trí của chị em Liên mơ về “Hà Nội xa xôi, Hà Nội rực rỡ và huyên náo”, nơi họ đã từng sống trong niềm vui và hạnh phúc. Đó là một thế giới khác, một thế giới đã qua, hoàn toàn khác biệt so với phố huyện buồn tẻ và nghèo nàn. Đó là thế giới của ước mơ, một thế giới có thể họ sẽ không bao giờ trở lại.
Thạch Lam đã đưa người đọc vào cái thế giới buồn tẻ, nghèo nàn và đơn điệu của phố huyện, cùng cảm thông với cuộc sống của những người không hy vọng vào ngày mai, chỉ mong nhìn thấy một chút sự sôi động, vẻ sang trọng của người khác. Phố huyện bây giờ, khi đoàn tàu đã đi xa, chỉ còn là đêm khuya im lặng, tiếng trống và tiếng chó gầm thét, chỉ còn “vợ chồng bác xẩm ngủ say trên chiếu vụn vặt từ lâu”, và “hình ảnh của thế giới xung quanh, mờ nhạt trong đôi mắt” của Liên. Dưới bàn tay của Thạch Lam, cuộc sống không mất đi ý nghĩa. Mặc dù chưa làm gì cho những người nghèo, Thạch Lam đã mang lại một giọt hi vọng, để họ vượt lên trên sự tẻ nhạt, tầm thường của cuộc sống. Bằng cách mô tả một lớp người và tâm trạng của họ như vậy, chúng ta có thể thấy được lòng trắc ẩn của nhà văn trước số phận con người. Vì vậy, truyện ngắn Hai đứa trẻ là một câu chuyện đầy ý nghĩa, khiến người đọc suy ngẫm về số phận con người, đặc biệt là của những người nhỏ bé.
Phân tích hình ảnh chuyến tàu đêm
Bài mẫu số 1
'Hai đứa trẻ' là một truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Thạch Lam, là một tác phẩm đặc sắc trong văn học Việt Nam hiện đại. Bằng cách viết nhẹ nhàng nhưng tinh tế, câu chuyện mang đến cho độc giả những cảm xúc về cuộc sống nghèo khó trên phố huyện, với những người dân sống trong bóng tối và khó khăn. Mặc dù hình ảnh trong truyện đơn giản, gần gũi nhưng lại ẩn chứa những ý nghĩa sâu sắc. Trong số đó, hình ảnh chuyến tàu đêm đặc biệt gây ấn tượng sâu sắc, khiến người đọc phải suy ngẫm và trăn trở.
Chuyến tàu đêm xuất hiện trên phố huyện nghèo được miêu tả chi tiết theo thứ tự thời gian. Mặc dù đó là một chuyến tàu thông thường, quen thuộc với mỗi người dân, nhưng hình ảnh và âm thanh của nó vẫn mang đến những cảm xúc đặc biệt cho hai chị em An và Liên. Trước khi tàu đến, phố huyện chỉ là một không gian u ám, cuộc sống hàng ngày tiếp tục diễn ra bình thường. Khi tàu gần đến, phố huyện dường như trở nên sôi động hơn với sự xuất hiện của những người đón bà chủ về từ tỉnh, cầm những chiếc đèn lồng sáng rực. Tiếng bác Siêu phát ra đầy phấn khởi:
- Đèn ghi đã bật rồi
Khi mà ánh mắt của Liên chợt nhìn thấy ngọn lửa xanh biếc như một hình ảnh ma quái bắt đầu xuất hiện, thì cũng là lúc tiếng còi tàu vọng lại trong không gian yên bình của đêm khuya. Trong im lặng của đêm tối, tiếng còi tàu như một lời kêu gọi đánh thức tâm hồn con người.
Khi tàu đến, Liên đánh thức em An dậy, hai chị em ngồi bên nhau, nhìn những toa tàu sáng loáng đèn. Tiếng ồn ào, vồn vã của hành khách bắt đầu llen lên. Đoàn tàu vụt qua, để lại những ánh sáng chiếu xuống những vùng tối tăm, những đồng kèn lấp lánh ở các địa hạng cao cấp thu hút ánh mắt của hai chị em Liên. Cuối cùng, tàu tạm biệt phố huyện và lặng lẽ rời đi, khuất mình sau rặng tre già. Mặc dù chuyến tàu đêm đó không đông như những chuyến trước, nhưng vẫn mang lại cho tâm hồn của hai đứa trẻ đầy cảm xúc, bởi đó là ước mơ, là hy vọng nhỏ nhoi về những điều đẹp đẽ, một tương lai tươi sáng hơn so với sự tăm tối, tàn tạ của phố huyện nghèo khó. Hai chị em Liên cố thức đợi tàu không chỉ vì lời dặn của mẹ, không chỉ để bán được một ít hàng hoá, mà còn là sự ngóng trông sâu xa trong tâm hồn của họ. Chuyến tàu mang theo những ánh sáng hy vọng và những kí ức của tuổi thơ, khiến Liên nhớ về những ngày tươi đẹp ở Hà Nội, và cả những ước mơ xa xôi về một Hà Nội rực rỡ, sôi động, huyên náo và vui vẻ. Trong khi đó, tàu đêm lại đưa họ đến một thế giới khác biệt hoàn toàn so với cuộc sống nghèo khổ, đầy tăm tối ở đây. Sự tương phản đó không chỉ phản ánh hiện thực mà còn cho thấy lòng vị tha, lòng mơ ước về những điều tốt đẹp trong tương lai của những người này.
Khi tàu đêm đến, những người buôn bán, hàng quán cơ hội bán thêm cho hành khách những vật phẩm cần thiết. Dù đã khuya, họ vẫn thức để chờ đợi tàu để kiếm tiền, dù chỉ là vài ba bao thuốc, bánh xà phòng, vài hộp cơm,... Chuyến tàu đêm được miêu tả rất đa dạng, qua hình ảnh của nó, cuộc sống nghèo khó được hiện lên trần trụi đến nghẹt thở. Điều đó khiến ta cảm thấy thương xót trước cuộc sống đầy những lo lắng, thiếu sự hy vọng trong những cuộc sống nghèo khổ, mờ ám, không rõ ràng. Thạch Lam đã thành công trong việc miêu tả chuyến tàu đêm và phát triển tâm lý của hai nhân vật chính, hai chị em Liên. Dù rất buồn ngủ, nhưng hai chị em vẫn chờ đợi tàu, tiếng An thì thầm bên tai:
- Tàu đến rồi, chị đánh thức em nào!
Điều này khiến ta tò mò về sự hứng thú của cậu bé kia với chuyến tàu sắp đến. Khi tàu đi, nó lại để lại trong lòng hai nhân vật những tiếc nuối khó diễn tả. Hai chị em vẫn nhìn theo những đốm than đỏ trên đường và đèn xanh của chiếc đèn cuối cùng của tàu. Dù đã đi xa, tiếng còi vẫn vang lên, để lại dư âm không phai trong lòng nhân vật và trong lòng mỗi người.
Qua hình ảnh chuyến tàu đêm, ta cảm nhận được lòng nhân ái sâu sắc của tác giả dành cho những người nghèo khổ. Với Thạch Lam, ông dành một tình cảm yêu thương và trân trọng đặc biệt cho những lao động khốn khổ, nghèo nàn về vật chất nhưng lại giàu tình thương, sự chăm sóc với công việc, và lòng gắn bó. Trong họ, sâu thẳm trong tâm hồn vẫn chứa đựng niềm tin, hy vọng, dù gặp khó khăn, họ vẫn không ngừng mơ ước và khao khát những điều tốt đẹp.
Bài mẫu số 2
Thạch Lam, một nhà văn và chiến sĩ văn chương vượt thời đại, luôn hiểu rõ những ước mơ và mong muốn của những người dân nghèo. Ông cảm thông và thấu hiểu điều đó, và đã sáng tác tác phẩm 'Hai đứa trẻ' để giúp người đọc nhìn nhận sâu sắc hơn về cuộc sống và con người, cũng như những ước mơ nhỏ bé của trẻ thơ ở đây. Hình ảnh chuyến tàu đêm là tia sáng để gợi lên nhiều cảm xúc trong lòng người đọc.
Hình ảnh chuyến tàu đêm trong tác phẩm đã thể hiện một ước nguyện to lớn và để lại nhiều cảm xúc trong lòng độc giả. Khi miêu tả về cuộc sống nghèo khó ở phố huyện, tác giả đã làm cho người đọc cảm nhận được trái tim sâu sắc của mình và nhìn nhận về những số phận bất hạnh và u tối. Cuộc sống nghèo đói khiến họ luôn khao khát điều gì đó sẽ mang lại ánh sáng, cho dù chỉ trong phút chốc.
Ban ngày, những người dân ở đây phải đối mặt với gian khổ để kiếm miếng cơm manh áo cho mình. Ban đêm, thời gian nghỉ ngơi lại trở thành thời điểm họ lao đầu vào cuộc sống của mình. Cảnh chợ hoang sơ và vẻ đẹp chiều tàn của phố huyện tạo nên một bức tranh cảm xúc, rõ ràng và sâu sắc.
Hình ảnh của hai đứa trẻ trong câu chuyện gợi lại nhiều cảm xúc, với tình cảm của họ đối với môi trường hoang tàn. Trước đây, họ đã sống trong sự sung sướng, nhưng hiện tại, họ phải đối mặt với cảnh nghèo đói. Mặc dù cảm xúc của họ mong muốn quay lại quá khứ, nhưng họ vẫn luôn chờ đợi hình ảnh của chuyến tàu đêm.
Trong phố huyện nghèo, ban đêm, mọi thứ trở nên u tối và tiêu điều. Nhưng họ luôn khao khát một nguồn sáng mới để soi đường cho cuộc sống của mình. Chính vì vậy, hình ảnh chuyến tàu đêm mang lại cho họ hy vọng và ước mơ về một tương lai tươi sáng hơn. Liên và An luôn mong chờ chuyến tàu đêm đến.
Vào ban đêm, phố huyện chỉ còn âm thanh của côn trùng và tiếng hát của những người lao động kiếm sống. Họ mong đợi một điều gì đó mới mẻ để làm cho cuộc sống của họ trở nên sáng sủa hơn. Hình ảnh chuyến tàu đêm đã thu hút sự chú ý và mong đợi của mọi người, đặc biệt là Liên và An, hai đứa trẻ từng trải qua cuộc sống ở thành phố.
Khi tàu đến, không khí trở nên ấm áp hơn, và mọi người đang mong chờ một tương lai tươi sáng hơn. Dù phải đối mặt với cuộc sống khó khăn, họ luôn kiên nhẫn chờ đợi ánh sáng mới. Trên con đường tối tăm của phố huyện, họ vẫn hy vọng vào một nguồn sáng mới.
Khi tàu rời khỏi, mọi thứ trở lại bình thường, nhưng mọi người vẫn hi vọng vào một cuộc sống tốt hơn. Hình ảnh của chuyến tàu đêm mang lại cho họ hy vọng và động lực. Trong cảnh đêm tối của phố huyện, họ vẫn chờ đợi một điều gì đó mới mẻ sẽ đến.
Khi tàu rời đi, mọi thứ trở về như cũ, chỉ còn lại ánh sáng yếu ớt từ những chiếc đèn dầu. Nhưng con người vẫn mang theo những ước mơ và hy vọng về một tương lai tươi sáng hơn. Việc tàu ra đi để lại sự nuối tiếc và hụt hẫng trong lòng mọi người.
Đoàn tàu mang lại cho họ khoảnh khắc gắn kết, khi con người bắt đầu cười nói. Trước đó, không gian yên bình và lạnh lẽo. Mặc dù vậy, đoàn tàu vẫn để lại cho họ hy vọng vào một cuộc sống tươi đẹp hơn.
Bài làm mẫu 3
Hình ảnh chuyến tàu đêm đi qua phố huyện, giữa những cảnh hoang tàn và u ám của xã hội nhỏ. Đó là niềm mơ ước của những người nghèo khổ. Ánh đèn lấp lánh và tiếng ồn ào khiến mọi người như đắm chìm vào một thế giới mới, với những ước mơ tĩnh lặng. Câu chuyện về cuộc sống khó khăn của cư dân phố huyện được làm sâu đậm.
Bóng tối bao phủ phố huyện, với âm thanh tĩnh mịch và u ám. Tác giả tinh tế mô tả những tiếng động nhỏ nhặt như tiếng ếch ngoài đồng và tiếng muỗi vo ve trong bóng tối, tạo ra không khí hoang vắng của đêm. Những hình ảnh này nhấn mạnh sự cô đơn của phố huyện khi đêm buông xuống.
Thạch Lam mô tả hai đứa trẻ đang chờ đón tàu một cách chi tiết và tỉ mỉ. Họ không chỉ đợi để bán hàng mà còn mong chờ nhìn thấy đoàn tàu sang trọng. Sự háo hức của họ tô điểm cho cuộc sống bình dị của phố huyện và tạo ra sự tương phản với sự bận rộn của đoàn tàu.
Đoàn tàu là biểu tượng cuối cùng của đêm tối, với Liên và An, nó là một thế giới mơ ước với ánh đèn và âm thanh khác biệt hoàn toàn so với cuộc sống hàng ngày. Tiếng còi và ánh đèn từ xa báo hiệu sự xuất hiện của tàu. Liên nhìn thấy ngọn lửa xanh biếc, cảm nhận tiếng còi kéo dài qua đêm. Sau đó, tiếng xe và khói bắn lên làm cho cảnh tượng rực rỡ hơn. Cuối cùng, tàu biến mất trong bóng đêm, để lại những đốm sáng và những kí ức.
Tác giả vẽ lên hình ảnh đoàn tàu vụt qua phố huyện một cách nhanh chóng, nhưng gợi lên cảm xúc nuối tiếc trong hai đứa trẻ. Đoàn tàu cũng đại diện cho những ước mơ và hy vọng của họ giữa cuộc sống khó khăn.
Truyện ngắn “Hai đứa trẻ” gợi lại lòng thương cảm cho những số phận khó khăn nhưng luôn đầy hy vọng. Hình ảnh đoàn tàu biểu hiện cho niềm vui nhỏ nhoi và ước mong không bao giờ phai nhạt.
Phân tích bức tranh phố huyện khi tàu đi qua
Bài làm mẫu 1
Mỗi tác giả có phong cách riêng, mặc dù có thể đồng ý về một số suy nghĩ, nhưng cách họ diễn đạt văn học luôn độc đáo. Trước đây, có hai phong cách nổi tiếng, văn học hiện thực và văn học lãng mạn, trong đó tự lực văn đoàn là tiêu biểu cho văn học lãng mạn.
Tuy nhiên, Thạch Lam là một ngoại lệ, với phong cách văn chương kết hợp giữa hiện thực và lãng mạn, vì ông tin rằng văn chương không thể ly biệt khỏi cuộc sống và con người. Tác phẩm 'Hai đứa trẻ' là minh chứng cho điều này, với hình ảnh đoàn tàu đi qua phố huyện, làm nổi bật phong cách văn học độc đáo của ông.
Trong câu chuyện, Liên và An sống trong một phố huyện nghèo, nơi tăm tối luôn bao trùm. Họ trải qua cuộc sống khó khăn và những nỗi đau mất mát, nhưng vẫn nuôi hy vọng vào một cuộc sống tươi sáng hơn.
Bóng tối vây quanh họ, với những ánh sáng lẻ loi từ những căn nhà và những âm thanh như tiếng trống thu và tiếng đàn bầu, tạo nên không gian u tối. Đọc truyện của Thạch Lam, ta không thể không cảm thấy buồn bã, nhưng đó cũng là cảm xúc của nhân vật chính Liên, người sống trong sự u tối.
Câu chuyện mô tả cuộc sống của những người chờ đợi, mong ngóng một điều kì diệu sẽ xảy ra. Thạch Lam đã tạo ra một bức tranh chân thực về cuộc sống lúc bấy giờ, với tất cả những nỗi buồn và hy vọng. Ông muốn tôn vinh sự sống, và đó chính là thông điệp của câu chuyện.
Tuy nhiên, Liên và An vẫn thức, dân địa phương cũng thức, dù biết việc bán hàng không dễ dàng. Họ thức vì một lý do khác, đó là chờ đợi chuyến tàu đêm, là điều cuối cùng của đêm khuya. Liên và em thức, 'để được nhìn thấy chuyến tàu, là điều cuối cùng của đêm'. Chuyến tàu mang đến vô số điều kì diệu. 'Đèn ghi đã sáng' - ánh sáng đặc biệt của tàu đã đến. Ánh sáng của tàu khác biệt so với ánh sáng ở phố huyện, tạo ra sự tương phản.
Ánh sáng đó là 'ngọn lửa xanh biếc', 'sát mặt đất như ma trơi', hiện ra đầu tiên. Sau đó là âm thanh rộn ràng, rõ ràng, không giống như tiếng trống cầm canh trong đêm. 'tiếng còi xe lửa ở đâu vang lại' và 'trong đêm kéo dài theo ngọn gió xa xôi'. Mọi cảm xúc tràn về, Liên đánh thức An để không bỏ lỡ chuyến tàu, hai chị em đầy hy vọng. 'Một làn khói bừng sáng trắng lên đằng xa, sau đó là tiếng hành khách ồn ào khe khẽ' - những âm thanh xa xỉ, tiếng những người từ Hà Nội về.
Chuyến tàu được mô tả với 'toa đèn sáng trưng, chiếu ánh cả xuống đường', 'những toa hạng sang trọng lố nhố', 'đồng và kền sáng lấp lánh', 'cửa kính sáng'. Những điều chỉ có ở thành phố, xa xỉ và lấp lánh. Mặc dù chuyến tàu đêm thưa thớt và ít sáng hơn. Nhưng họ mang theo hy vọng của hai đứa trẻ, như thời Liên ở Hà Nội, nơi có nhiều ánh đèn!
Chuyến tàu hy vọng đã qua, là sự kết nối để hai chị em đến một thế giới mới, khác biệt với bóng tối ở đây, không còn nghèo khổ và tù túng, và họ như được trang bị sức mạnh mới để tiếp tục sống, làm mới tinh thần nghèo khó của họ. Thạch Lam đã truyền đạt niềm tin vào sức mạnh của cuộc sống. Chi tiết về chuyến tàu đêm thật đẹp, là ánh sáng lớn của câu chuyện.
Dù sau đó mọi thứ sẽ lại chìm vào bóng tối, nhưng đó là đủ để thắp lên một chút hy vọng, ước mơ của hai chị em. Chi tiết về chuyến tàu đêm qua phố huyện kết thúc, nhưng mở ra một ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Thạch Lam, với tư cách là một người nghệ sĩ nhạy cảm, xứng đáng được tôn trọng.
Bài mẫu 2
Truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam là một tác phẩm hiện thực đầy chất thơ, tường minh về cuộc sống tẻ nhạt của người dân phố huyện. Tác giả tái hiện một cách chân thực cuộc sống đời thường với những hoạt động hàng ngày và những số phận đau khổ, tối tăm trong xã hội cũ. Hình ảnh chuyến tàu đêm chạy qua phố huyện không chỉ gây ấn tượng mạnh mẽ cho độc giả mà còn thể hiện ý nghĩa nhân văn sâu sắc.
Cuộc sống của người dân và không gian ở phố huyện được mô tả trong tác phẩm với sự nhạt nhòa, tẻ nhạt và cuối cùng là bị bóng tối bao phủ. Bóng chiều buông xuống làm cho cuộc sống của họ trở nên buồn tẻ, thê thảm. Tác giả tập trung miêu tả cảnh đoàn tàu xuất hiện từ khung cảnh buồn tẻ, ảm đạm của phố huyện.
Cảnh đoàn tàu xuất hiện không chỉ là một chi tiết làm phong phú thêm nội dung mà còn mang ý nghĩa sâu sắc, biểu tượng cho sự tươi sáng dù nhỏ bé trong không khí u ám của phố huyện. Như những người dân khác, Liên và An đều sống những ngày tháng vô vị, tẻ nhạt và chờ đợi từng giây phút đoàn tàu đi qua không chỉ để bán hàng mà còn để thỏa mãn niềm mong mỏi được ngắm nhìn.
Trong truyện, Liên và An cố thức chờ chuyến tàu vì đó là hoạt động cuối cùng của đêm, cũng là thời điểm duy nhất trong ngày phố huyện trở nên sôi động hơn bởi ánh sáng và âm thanh sôi động của chuyến tàu. Với họ, chuyến tàu là một thế giới khác biệt, tươi sáng và rực rỡ hơn so với ánh đèn lạp lòe của chị Tí và ngọn lửa của bác Siêu.
Trước khi đoàn tàu dừng lại tại phố huyện, ánh đèn và tiếng thông báo vang vọng từ người gác ghi, xa xa là tiếng còi tàu theo hướng gió vang lại. Nhà văn Thạch Lam đã tỉ mỉ miêu tả hình ảnh chuyến tàu theo trình tự thời gian và qua tâm trạng háo hức chờ mong của chị em Liên, An. Nhìn về phía đoàn tàu đang đến, Liên thấy ngọn lửa xanh biết sát mặt đất lập lòe, ảo diệu như ma trơi, sau đó là âm thanh của tiếng còi xe lửa xé gió trong đêm khuya.
Khi đoàn tàu tiến gần, mọi cảm nhận trở nên chân thực hơn, hai chị em nghe thấy tiếng dồn dập, tiếng xe rít mạnh vào ghi, cùng với đó là làn khói trắng được tỏa ra trong không gian. Tiếng ồn ào của hành khách dần trở nên vang vọng, các toa tàu sáng trưng, tiếng cười nói vang vọng trong không gian phố huyện. Sau khi hành khách đã xuống hết, đoàn tàu bắt đầu chuyển bánh đi xa dần và cuối cùng là mất hút trong đêm tối mênh mông.
Thạch Lam đã rất tinh tế trong việc miêu tả hình ảnh của đoàn tàu. Sự chân thực trong hình ảnh và âm thanh khiến cho người đọc như từng bước đi vào tác phẩm và trở thành những người chứng kiến trực tiếp hình ảnh đoàn tàu và câu chuyện chờ tàu của chị em Liên.
Chuyến tàu chỉ dừng lại trong chốc lát nhưng lại mang đến cho những đứa trẻ bao cảm xúc từ háo hức, mong chờ đến chút nuối tiếc. Hình ảnh của đoàn tàu giống như hình ảnh của tương lai, nó mang lại cho độc giả cảm nhận về một cuộc sống tươi đẹp, đông đúc, sôi nổi đầy âm thanh và ánh sáng.
Đối với độc giả, chuyến tàu đêm cùng với tâm trạng mong chờ, háo hức của những đứa trẻ không chỉ mang lại những nụ cười vui vẻ, nhẹ nhàng mà còn gợi lên bao cảm xúc, sự bồi hồi và thương cảm cho những số phận, những con người nghèo khổ.
Đoàn tàu là biểu tượng của một tương lai sáng sủa, là thế giới của ánh sáng và những niềm vui hiếm hoi trong cuộc sống bình dị hàng ngày. Hình ảnh đó như truyền đạt tới độc giả một tâm trạng lạc quan, truyền cảm hứng về một tương lai tươi sáng cho những số phận đau khổ, bất hạnh.
Bài làm mẫu 3
“Hai đứa trẻ” của Thạch Lam là một trong những truyện ngắn về tình yêu đầy chi tiết, nhưng lại là tác phẩm đạt trình độ cao về việc diễn đạt tâm trạng nhân vật. Nội dung chủ yếu tập trung vào việc miêu tả cuộc sống hàng ngày, số phận đau khổ, tối tăm trong xã hội cũ. Tác giả muốn truyền đạt một cách tinh tế và nhẹ nhàng nhưng đầy ẩn ý về lòng nhân ái đáng quý.
Toàn bộ câu chuyện tập trung vào những chi tiết nhỏ nhặt, vụn vặt, nhưng lại có sức thu hút đặc biệt. Khi tái hiện một bức tranh về cuộc sống nông thôn nghèo nàn với ánh sáng lấp lánh, bóng tối của không gian, sự đấu tranh của con người. Tuy nhiên, hình ảnh đoàn tàu ở cuối câu chuyện là điểm nhấn sáng giá nhất. Hình ảnh đoàn tàu chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu xa, tưởng chừng đơn giản nhưng thực sự chứa đựng nhiều bài học, tư tưởng cao cả của một nhà văn tình yêu lãng mạn và nhạy cảm. Thông qua đó, tác giả thể hiện ước mơ, hy vọng và khát vọng của những người nghèo khổ.
Buổi chiều tại phố huyện mở ra với những đường nét u ám, cô đơn báo hiệu một ngày sắp kết thúc theo nghĩa bóng. Với những âm thanh, hình ảnh: tiếng trống thu từ cái chòi nhỏ của huyện, những đám mây đỏ như than, hàng tre đen làng… nhưng cũng không kém phần lãng mạn và tình tứ. Hai nhân vật chính ở đây là hai chị em Liên và An.
Sau một ngày làm việc vất vả, con người nơi đây bắt đầu cuộc sống với gánh phở, chén nước lạnh, chiếu đất kéo đàn... tất cả thoáng hiện lên một cách lẻ loi, lặng lẽ, nhấn chìm trong bóng tối. Cảnh chiều đêm buông xuống được tác giả mô tả làm nền cho hình ảnh đoàn tàu xuất hiện. Trong bóng tối của khung cảnh đó, tác giả miêu tả đoàn tàu và thói quen đón đoàn tàu của hai đứa trẻ một cách chi tiết, tỉ mỉ. Lý do chờ đợi tàu của hai đứa trẻ bao gồm cả việc chờ đợi tàu đến để bán hàng cho hành khách trên tàu xuống mua. Điều đó làm đầy đủ niềm khao khát, mong chờ được ngắm nhìn tàu của hai chị em Liên.
Hai chị em Liên đã trải qua một ngày mệt mỏi và u ám. Họ chỉ bán được vài mặt hàng nhỏ như bao diêm, gói thuốc lá, xà phòng... Vào buổi tối, họ kiếm tiền và đếm lại số tiền ít ỏi đó. Hai đứa trẻ cô đơn trong bóng tối, trên chiếc giường cũ sắp gãy giữa không khí oi bức và tiếng muỗi kêu ré. Chỉ có một người đến với họ, là bà cụ Thi, một bà già hơi điên thường ghé mua rượu hàng của hai em.
Các em chờ đợi chuyến tàu đêm chạy ngang qua với tâm trạng háo hức. Sự xuất hiện của hàng nước của chị Tí, gánh phở của bác Siêu... là dấu hiệu để các em đếm thời gian đến chuyến tàu. Cả hai chị em buồn ngủ rụt rè nhưng vẫn cố gắng chờ đợi. Hai chị em cố thức chỉ để được nhìn chuyến tàu cuối cùng của đêm. Đối với hai đứa trẻ của chị Tí và bác Siêu, chuyến tàu là một hoạt động cuối cùng trong đêm. Chính vì thế, Thạch Lam tập trung mô tả hình ảnh chuyến tàu một cách chi tiết, tỉ mỉ, qua tâm trạng mong chờ của hai nhân vật Liên và An.
Trước khi đoàn tàu đến, đã có báo trước từ xa với ánh đèn của người gác đường sắt và tiếng còi tàu vang vọng. Liên tưởng nhìn thấy ngọn lửa xanh biếc, gần mặt đất như ma trơi, rồi nghe thấy tiếng còi tàu trong đêm. Tiếp theo, hai chị em nghe thấy tiếng động ồn ào, tiếng xe lao vào đường sắt, kèm theo một làn khói trắng bốc lên xa xăm, tiếp theo là tiếng hành khách ồn ào. Cuối cùng, tàu bắt đầu đi xa dần, mất dần trong bóng đêm, để lại những dấu vết trên đường sắt, ánh đèn xanh cuối cùng xa xa trên toa cuối cùng, rồi biến mất sau hàng tre...
Thanh Lam quan sát và miêu tả rất tinh tế và mỹ thuật. Tác giả mô tả hình ảnh chuyến tàu đêm từ Hà Nội theo trình tự từ khi tàu ở xa, đến khi tàu đến, rồi đi xa dần thông qua nhiều giác quan và nhiều cảm xúc; kết hợp giữa hồi ức và hiện thực. Chuyến tàu chỉ qua phố huyện trong thời gian ngắn nhưng đã gợi lại bao cảm xúc và nuối tiếc cho hai đứa trẻ. Phố huyện nhộn nhịp lên trong một thoáng rồi lại yên bình trong bóng tối. Gần như là một thói quen, những người dân của phố huyện chỉ dừng lại khi chuyến tàu đêm đã đi xa.
Đối với chị em Liên, việc đoàn tàu từ Hà Nội đến đem lại những kí ức đẹp. Liên im lặng mơ về Hà Nội xa xăm... nơi mà hai chị em đã trải qua thời thơ ấu êm đềm và hạnh phúc khi thầy vẫn còn công việc. Cuộc sống ấy trong quá khứ hoàn toàn khác biệt so với cuộc sống tại phố huyện buồn tẻ và nghèo nàn này. Đoàn tàu cũng là biểu tượng của tương lai, khiến cho người ta tưởng tượng ra một thế giới giàu sang, đông đúc, sôi động, tràn ngập âm nhạc và ánh sáng. Việc Liên và An chờ đợi đoàn tàu khởi hành từ nhu cầu sâu sắc muốn thoát khỏi cuộc sống u ám hiện tại và được sống trong một thế giới mới tươi đẹp hơn. Đối với người đọc, vẻ đẹp của đoàn tàu và sự hào hứng, niềm vui mãnh liệt của hai đứa trẻ khi nhìn thấy đoàn tàu không chỉ mang lại một cảm giác vui vẻ mà còn gợi lên nhiều cảm xúc sâu lắng.
Đúng là hai đứa trẻ hạnh phúc vì mong đợi của họ được thỏa mãn. Nhưng đoàn tàu đó lại thuộc về một thế giới quá xa xôi và nó càng sáng rực, vui vẻ, sôi động bấy nhiêu thì cảnh sống tại phố huyện càng trở nên u ám, buồn tẻ và lặng lẽ bấy nhiêu. Chỉ có hình ảnh đoàn tàu lướt qua mỗi đêm mà tất cả người dân phố huyện đều háo hức chờ đợi. Nhưng qua đó, ta cũng thấy sự hi vọng vào một cuộc sống giản dị, bình thường.
Truyện ngắn “Hai đứa trẻ” của Thạch Lam đã mô tả một khung cảnh nghèo nàn tại phố huyện vào thời điểm gần cuối. Ở đó, chúng ta thấy những số phận nhỏ bé, khó khăn, nhưng trong tâm hồn họ, ta cảm nhận được niềm tin mạnh mẽ vào một cuộc sống tươi đẹp trong tương lai. Và trên hết, ta cũng thấy tấm lòng nhân ái cao cả của nhà văn Thạch Lam.
Bức tranh của phố huyện khi đoàn tàu đi qua
Bài mẫu 1
Nhà văn không chỉ là người dùng bút để viết về những ý nghĩa cao cả, mà còn là người lắng nghe và biểu đạt những nỗi buồn của cảm xúc, những điều nhỏ nhặt như tiếng hót của một con chim, lá cây. Họ dùng trái tim mình để cảm nhận nỗi đau của những số phận khổ đau. Một tâm hồn như vậy, khiến một nhà văn từ một lĩnh vực văn chương như Thạch Lam trở nên trong sáng và lấp lánh đến lạ thường. Từ một câu chuyện ngắn không có cốt truyện như 'Hai đứa trẻ', Thạch Lam đã tạo ra một bức tranh về cuộc sống của những con người nghèo khổ nhưng lấp lánh như những tia sáng trong bóng đêm ở phố huyện nghèo. Điều đáng quý hơn cả là cách mà nhà văn mở ra 'một chút ánh sáng hy vọng' cho những người 'trong bóng tối' từ chuyến tàu đêm đi qua phố huyện.
Khi viết lời tựa cho tập truyện Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam, nhà văn Khái Hưng đã viết: 'Trong khi những người khác sử dụng tư duy, sử dụng từ ngữ phức tạp để miêu tả cảnh vật, miêu tả tình cảm, ông chỉ nói, chỉ nói một cách giản dị cảm xúc của mình, cảm xúc đó bao trùm cả tư duy của tác giả và của độc giả, đôi khi đi xa hơn, sâu hơn tưởng tượng, bởi có cái mà ta cảm nhận mà không thể dùng tư duy để miêu tả cảm xúc của chúng ta.' Lời nhận xét của một người đồng nghiệp trong nhóm Tự lực văn đoàn đã tiết lộ đúng bản chất của phong cách văn học của Thạch Lam. Câu chuyện ngắn không tập trung vào cốt truyện, không đi sâu vào tình huống gay cấn mà nhấn mạnh vào cảm xúc. Khi đọc từng trang văn của Thạch Lam, ta cảm nhận được sự chạm vào tâm hồn, bắt nhịp với sợi dây cảm xúc của nhà văn và điều chỉnh theo sợi dây cảm xúc của người đọc.
Truyện ngắn 'Hai đứa trẻ' được rút ra từ tập truyện 'Nắng trong vườn' (1938), được lấy cảm hứng từ giai đoạn khó khăn của chính tác giả và chị của ông trong thời thơ ấu. Điều đặc biệt của truyện ngắn này là cách mà những câu văn nhẹ nhàng, êm dịu dẫn dắt độc giả vào thế giới thực, nơi mà có những con người thực sự đang chờ đợi sự cảm thông và hiểu biết. Cuộc sống của những nhân vật như chị em Liên, An, mẹ con chị Tí, vợ chồng bác Xẩm, bác Siêu, bà cụ Thi... xuất hiện trên bức tranh của phố huyện, nổi bật giữa ánh sáng và bóng tối, nơi bóng tối nắm giữ quyền lực. Toàn cảnh của phố huyện chật chội được cảm nhận thông qua cái nhìn đầy tâm trạng của chị Liên, người chính trong câu chuyện ngắn. Thời gian vật lý trôi chung với thời gian tâm lý để tạo nên bức tranh của phố huyện từ buổi chiều đến nửa đêm theo cuộc sống của hai nhân vật chính Liên và An.
Hai chị em Liên, An đã từng có những kỷ niệm đẹp bên gia đình ở Hà Nội phồn thịnh. Vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, hai đứa trẻ buộc phải về ở phố huyện nghèo. Hai chị em làm việc trông coi cửa tiệm tạp hoá nhỏ gần ga tàu. Ở đó, có bao nhiêu số phận khác nhau, mỗi người một cảnh, mỗi người một vẻ đẹp để tạo nên bức tranh hiện thực của cuộc sống đầy thương tâm. Những đứa trẻ trong làng bám víu vào những món hàng bị bỏ lại sau một ngày chợ 'Họ nhặt nhạnh từng mảnh vụn, từng cái gì có thể sử dụng của những người bán để lại.' Mẹ con chị Tí dõi theo hàng hàng nước cỏn con, đơn sơ nhưng vẫn không có khách. Ngọn đèn yếu ớt của chị không đủ sáng lên mảnh đất cát. Vợ chồng bác Xẩm với đứa con nhỏ vẫn ngủ trên chiếc chiếu rách, gánh phở của bác Siêu vẫn nhẹ nhàng bước qua.'Chừng ấy người trong bóng tối mong chờ một tia sáng cho cuộc sống nghèo khổ hàng ngày của họ.' Điều họ mong đợi nhất cũng là lòng nhân từ của nhà văn dành cho cuộc sống bần cùng, không gì khác là chuyến tàu cuối cùng của đêm. Chuyến tàu từ Hà Nội về qua phố huyện nghèo. Chuyến tàu đêm là hoạt động cuối cùng của một ngày, cũng là sự chờ đợi cuối cùng trước khi kết thúc bức tranh với không gian không quá nhiều ánh sáng.
Sự bế tắc của phố huyện hiện hình trong từng hơi thở, bóng tối dày đặc, tưởng chừng không có điểm chạm. Tuy nhiên, họ vẫn kiên nhẫn như con ong làm việc chăm chỉ, hoàn thành nhiệm vụ của mình từ khi hoàng hôn đến nửa đêm. Chị Tí vẫn chờ đèn đợi khách, bác Xẩm vẫn trải chiếc chiếu rách, bác Siêu vẫn bước qua với gánh phở. 'Chừng ấy người trong bóng tối mong đợi một tia sáng cho cuộc sống nghèo khổ hàng ngày của họ.' Điều mà họ mong chờ nhất chính là lòng nhân ái của nhà văn dành cho cuộc sống của họ, và điều đó thường đến cùng với chuyến tàu cuối cùng của đêm. Chuyến tàu từ Hà Nội về trải qua phố huyện nghèo. Chuyến tàu đêm không chỉ là hoạt động cuối cùng của một ngày, mà còn là sự mong đợi cuối cùng trước khi bức tranh kết thúc, với không gian không quá nhiều ánh sáng.
Cuộc hành trình vội vã của chuyến tàu đêm được mô tả qua các giai đoạn trước, trong và sau khi tàu đi qua phố huyện. Dù đoàn tàu này hàng ngày đều đi qua vào lúc 9 giờ tối theo lộ trình đã được xác định trước, nhưng đối với những người dân nơi đây, việc tàu qua phố huyện không chỉ là một hành động bình thường mà còn là một thói quen, một ước vọng của tâm hồn. Hai đứa trẻ háo hức chờ đợi con tàu, dù mệt mỏi nhưng An vẫn nhắc chị dậy để chuẩn bị đón tàu.
Thời điểm tàu sắp đi qua phố huyện được bắt đầu bằng tiếng trống thu không. Tiếng này đã xuất hiện ngay từ đầu truyện như một biểu hiện của sự kết thúc. Vào ban đêm, tiếng trống lại vang lên 'một cách khô khan, không xa xôi, rồi chìm vào bóng tối.' So với tiếng trống chiều tan, tiếng trống đêm cũng u uất không kém. Tiếng trống thu không không chỉ là dấu hiệu của thời gian trôi qua, mà còn là sự kích thích mạnh mẽ nhất đối với dân làng, mặc dù nó không làm cho thời gian trôi nhanh hơn mà ngược lại, mọi thứ dường như ngưng lại trong sự im lặng đầy căng thẳng. Dấu hiệu tiếp theo của sự xuất hiện của tàu là những người làm việc trong tiệm khách đi ra đón bà chủ từ thành phố. Đoàn tàu hiện ra với ánh đèn sáng chiếu xuống đường và lời hò hoan của bác Siêu.
Cảnh chờ đợi tàu của hai chị em Liên, An và những người dân nhỏ bé ở phố huyện được mô tả tỉ mỉ như thể đó là sự mong đợi của chính họ, với sự hào hứng không thể thiếu. Mỗi hình ảnh, mỗi âm thanh tại thời điểm này đều là một sự sống, một sự sống đang như dậy sóng trong đêm. Hai đứa trẻ sử dụng mọi giác quan để nhìn, nghe và cảm nhận những gì liên quan đến con tàu. Hai đứa trẻ 'nghe thấy tiếng xe lao vun, tiếng bánh xe chạy trên đường sắt.' Nhìn thấy 'một làn khói trắng bay lên từ xa, sau đó là tiếng hành khách ồn ào.' Con tàu ngày càng gần hơn, dấu hiệu của nó càng trở nên rõ ràng hơn 'tiếng còi vang lên, và tàu đi tới ầm ầm.' Khoảnh khắc tàu xuất hiện trước mắt hai đứa trẻ như một điều kỳ diệu không phải mỗi đêm đều thấy mà là rất hiếm khi mới được chứng kiến. Hai đứa trẻ đứng dậy, hành động này là mong muốn có được cái nhìn hoàn hảo về con tàu cũng như là sự tôn trọng đối với điều quan trọng mà họ đang chứng kiến.
Đáp lại sự mong đợi của cả làng, con tàu hiện ra với 'các toa đèn sáng chiếu ánh xuống đất.' 'Liên chỉ thoáng nhìn thấy những toa hạng trên rực rỡ ánh đèn, những người hành khách đội nón và dùng kính râm, cùng với các cửa kính sáng.' Một thế giới sáng rực cùng với những màu sắc trong mơ 'đèn sáng, người, kính râm, cửa kính' đã làm cho trái tim của hai chị em rạo rực. Nhưng cũng như khi nó xuất hiện, con tàu 'vụt mất' trong ánh nhìn dài lâu của những người quen thuộc với bóng tối ở phố huyện. Cách nhà văn diễn đạt tâm trạng của nhân vật Liên được thể hiện hiệu quả. Chỉ có những đứa trẻ không hoàn toàn trưởng thành nhưng vẫn có giác quan sắc bén của người lớn mới có thể nhận ra những chi tiết như 'những đốm khói đỏ bay lên từ đường sắt', 'đèn xanh cuối cùng trên toa tàu' và nhận ra rằng tàu hôm nay không đông như thường lệ.
Đoàn tàu đã đi xa và biến mất sau những rặng tre, những rặng tre chìm trong bóng tối. Chuyến tàu đêm, hoạt động cuối cùng và cũng là hoạt động náo nhiệt nhất của ngày tại đây đã kết thúc. Những gì còn lại của sự sáng rực cũng đã bị bóng tối nuốt chửng. Chuyến tàu rực rỡ không khác gì một cơn lửa phát lên rồi tắt ngắn ngủi, không kịp làm sáng lên từng góc phố của những người ở phố huyện, để lại sau mình bao nỗi tiếc nuối. Ánh sáng chớp phát của đoàn tàu không thể làm thay đổi bóng tối trên phố huyện, nhưng ít nhất nó mang lại một ý nghĩa tích cực cho cuộc sống khó khăn, tù túng của con người.
Nhìn thấy đoàn tàu đêm đi qua khiến người dân phố huyện cảm thấy hài lòng với cái nhìn. Đôi mắt họ đã quen với sự tối tăm, nhưng việc chứng kiến ánh sáng mới của đoàn tàu giống như việc nhìn thấy một ngôi sao xa xôi, vừa bất ngờ vừa thú vị. Cảm xúc này quan trọng để duy trì sự sống, vì nếu cuộc sống chỉ mãi trong tâm trạng u ám thì cũng chẳng khác gì tồn tại trong bóng tối. Chuyến tàu đêm đã tái tạo lại cảm xúc của con người, mặc dù cảm xúc đó có thể nhanh chóng tan biến.
Dù không có nhu cầu gì, 'chừng ấy người' vẫn chờ đợi chuyến tàu đêm vì đó là một hoạt động sôi nổi, hoàn toàn khác biệt so với sự im lặng của phố huyện vào ban đêm. Đoàn tàu mang đến không khí mới, là nguồn cảm hứng cho những ước mơ về một Hà Nội rực rỡ trong ký ức của hai chị em Liên, An. Âm thanh của còi tàu, tiếng hành khách... kích thích sự náo nhiệt của cuộc sống ước mơ của người dân phố huyện, trong khoảnh khắc đó, cuộc sống mơ ước của họ trở nên rõ ràng hơn thông qua hình ảnh của đoàn tàu.
Đoàn tàu không chỉ là biểu tượng của một thế giới tươi đẹp, mà còn là biểu tượng của sự sống. Thế giới đó có đầy đủ tiện nghi, âm thanh, màu sắc và những người sống an nhàn trên các toa tàu sang trọng mà không cần phải đối mặt với cuộc sống khó khăn như người dân phố huyện. Bằng cách xây dựng ý nghĩa của đoàn tàu, nhà văn đã phản ánh hiện thực nghèo nàn và lạc hậu của một nơi bị bỏ rơi. Điều này cũng là hiện thực của xã hội Việt Nam, cần một ánh sáng lý tưởng để chiếu rọi con đường.
Hơn thế nữa, chuyến tàu đêm xuất hiện với tấm lòng yêu thương và sự trân trọng của Thạch Lam đối với những sinh linh vô danh, không có vị trí nhất định. Ông đã mang ánh sáng trong lòng để gửi thông điệp cho họ: cuộc sống cần những hy vọng và ước mơ, dù chúng có xa vời nhưng cũng đáng giá hơn là sống trong sự tẻ nhạt. Vậy nên, đoàn tàu cũng là một thông điệp chân thành đến với những người không may mắn: hãy tiếp tục chờ đợi, kiên nhẫn và sống, sự kiên nhẫn sẽ được đền đáp.
Nhà văn Nguyễn Tuân đã nhận xét rất sâu sắc về truyện ngắn Hai đứa trẻ và phong cách nghệ thuật tiêu biểu của Thạch Lam. 'Truyện ngắn hai đứa trẻ mang một hương vị đặc biệt. Nó gợi lên những kỷ niệm về quá khứ và đồng thời chứa đựng những điều còn ẩn chứa trong tương lai. Đọc truyện, ta cảm thấy ấm áp và sâu lắng về quê hương.' Sự ấm áp và sâu lắng mà chúng ta cảm nhận được từ Thạch Lam chính là cách ông xây dựng hình ảnh của chuyến tàu đêm đi qua phố huyện. Một chuyến đi trong thực tế nhưng đồng thời cũng chứa đựng trong đó những ước mơ của những người sống trong sự lặng lẽ, ẩn mình trong nỗi buồn của xã hội.
Thạch Lam muốn truyền đạt hy vọng sống thông qua hình ảnh của con tàu, như một thông điệp dành cho thế hệ sau. Trong cuộc sống, vẫn có những người giống như Liên và An, mất đi tuổi thơ vì cuộc sống khó khăn. Còn những hình ảnh như mẹ con chị Tí làm việc vất vả, hay những nghệ sĩ như bác Xẩm vẫn biểu diễn dù trong cảnh cùng cực. Xã hội cần những con tàu mang ánh sáng, hy vọng, được tạo ra từ tấm lòng bao dung, yêu thương của mỗi người.
Bài làm mẫu 2
Trong mỗi tác phẩm, nhân vật chính và nhân vật phụ, cùng với các yếu tố ngoại cảnh, tạo nên một bức tranh toàn diện của câu chuyện. Trong truyện Hai đứa trẻ của Thạch Lam, đoàn tàu là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến câu chuyện.
Thạch Lam sử dụng hình ảnh của đoàn tàu sau khi đã mô tả phố huyện qua những nhân vật u tối, khó khăn. Điều này làm tăng sự ấn tượng về đoàn tàu trong tâm trí người đọc.
Đặc biệt, khi phân tích hình ảnh của chuyến tàu đêm trong truyện Hai đứa trẻ, độc giả có cơ hội nhìn thấy bức tranh từ khi tàu sắp tới đến khi tàu đi. Thạch Lam đã dùng các dấu hiệu như ánh sáng từ đèn ghi xanh, tiếng còi, tiếng xe rít, tiếng động cơ xe lửa, và khói trắng bay lên trời để báo trước việc đoàn tàu sắp đến.
Khi tàu càng đến gần, cả hai chị em Liên và người dân trong phố huyện đều nghe thấy tiếng ồn ào nhẹ nhàng từ những hành khách. Điều này đủ để cuốn hút người đọc và khiến hai đứa trẻ háo hức mong đợi những điều mới mẻ. Đó cũng là lý do mà Liên và An phải thức chờ đợi chuyến tàu đêm, dù mắt họ đã ríu lại.
Khi tàu dừng lại ở ga, cảnh tượng trở nên thú vị hơn nhiều. 'Liên dẫn An đứng dậy để nhìn các toa đèn sáng trưng, chiếu ánh sáng xuống đường. Liên chỉ thoáng nhìn thấy các toa hạng trên lấp lánh, có người, vàng và kền kền sáng, cùng với các cửa kính tỏa sáng'.
Trong mắt của hai chị em, mỗi lần đoàn tàu đi qua đều để lại nhiều ý nghĩa. Đối với người bình thường, đoàn tàu chỉ là một phần của cuộc sống hàng ngày. Nhưng với Liên và An, mỗi chi tiết như toa tàu sáng trưng, cửa kính tỏa sáng, vàng và kền kền sáng... đều được quan sát kỹ lưỡng. Họ nhận ra rằng ngày hôm đó tàu không đông như mọi khi, và cảm thấy háo hức được trở về Hà Nội cùng đoàn tàu.
Liên kể lại rằng trước đây khách hàng thường xuống ga để mua đồ nhưng ngày nay điều đó ít hơn. Người bán hàng tại ga cũng đã đóng cửa. Vì vậy, đoàn tàu không dừng lại lâu mà di chuyển nhanh chóng. 'Sau đó, chiếc tàu chạy vào bóng đêm, để lại những đốm than đỏ bay lên trên đường sắt. Hai chị em còn nhìn theo đèn xanh trên toa cuối cùng, xa xa rồi biến mất sau rặng tre'.
Mặc dù cảnh đoàn tàu chỉ vụt qua như một tia chớp nhưng ít nhất nó cũng mang lại một nguồn sáng lấp lánh cho phố huyện nghèo tăm tối này.
Qua đây, ta càng thấu hiểu được sức mạnh của tâm hồn con người đối với cảnh vật. Thật vậy, 'người buồn cảnh có vui đâu bao giờ'. Tâm trạng háo hức của hai chị em Liên đối với chuyến tàu vẫn là điều đẹp, dù không giống như mọi ngày. Đoàn tàu lao vào đêm, để lại những dấu vết của nó trên con đường sắt. Hai chị em mãi nhìn theo ánh sáng nhỏ trên chiếc đèn xanh treo ở toa cuối cùng. Tuy nhiên, khi tàu rời khỏi, chúng để lại sự hụt hẫng và tiếc nuối cho hai chị em. Dù đã rời xa, nhưng họ vẫn mơ về Hà Nội, nơi không gian sống tươi đẹp hơn phố huyện tối tăm này.
'Chuyến tàu đêm này không đông như bình thường, vắng người và không gian trở nên u tối hơn. Nhưng Hà Nội, họ đã về đó! Liên mơ mộng theo. Hà Nội vẫn xa xăm, sáng rực và sôi động. Con tàu mang một phần thế giới khác qua. Một thế giới khác hoàn toàn so với thực tại của Liên, khác hẳn với ánh sáng từ chiếc đèn của chị Tí và lửa của bác Siêu'.
Mặc dù chuyến tàu đêm chỉ xuất hiện và biến mất trong chớp mắt, nhưng người dân phố huyện, đặc biệt là hai chị em Liên, vẫn luôn mong chờ. Bởi chuyến tàu mang đến một luồng sinh khí mới cho họ và vùng đất này. Ánh sáng, con người và không gian tàu hoàn toàn đối lập với sự tĩnh lặng và u tối của phố huyện. Hình ảnh của tàu đem lại kỷ niệm về một cuộc sống hạnh phúc, đầy đủ và sôi nổi của hai chị em Liên. Nhưng cũng là ước mơ, khát vọng về một tương lai tươi sáng cho họ và cả phố huyện.
Qua đây, độc giả càng ngưỡng mộ tài năng của nhà văn Thạch Lam trong việc miêu tả và sự nhạy cảm của tâm hồn. Chỉ những người có trái tim nhân ái, biết động lòng với số phận của những người khổ đau, mới có thể viết ra những văn bản vĩ đại như thế này. Đó chính là giá trị nhân văn sâu sắc mà tác giả muốn truyền đạt cho độc giả.
Phân tích về hình ảnh của tàu trong Hai Đứa Trẻ, ngoài giá trị nhân văn, nó còn mang giá trị về nội dung và nghệ thuật văn học độc đáo. Đó là cảnh tàu đến và đi được miêu tả một cách sống động và sinh động. Đây cũng là điểm nhấn tạo nên cao trào của tác phẩm. Nếu không có tàu, Hai Đứa Trẻ chỉ là một câu chuyện tẻ nhạt về một phố huyện nghèo. Nhưng khi tàu xuất hiện, nó đã làm cho câu chuyện trở nên sống động hơn, phong phú và cuốn hút hơn.
Với sự kết hợp giữa hiện thực và lãng mạn, tác giả Thạch Lam đã biến đoàn tàu từ bình thường thành biểu tượng sống, đầy ý nghĩa.
Một lần nữa, độc giả cảm nhận sự tinh tế và nhạy cảm hiếm có trong tâm hồn của nhà văn Thạch Lam. Chỉ có ông mới có thể tạo ra bức tranh phố huyện và đoàn tàu đầy cảm xúc như vậy. Đoàn tàu, từ khối sắt khổng lồ hàng ngày, trở nên sống động dưới bàn tay của tác giả. Hình ảnh này không chỉ là quá khứ, mà còn là ước mơ và hy vọng vào một tương lai tươi sáng cho người dân phố huyện.