Mẫu văn lớp 11: Soạn bài văn nghị luận phân tích giá trị đặc sắc của tác phẩm thơ Lục Vân Tiên trình bày dàn ý và mẫu văn cực kỳ hay và điểm cao của các bạn học sinh giỏi. Qua mẫu văn này, các bạn sẽ có thêm nhiều tư liệu ôn tập, củng cố kỹ năng viết văn nghị luận về một tác phẩm văn học hoặc một tác phẩm nghệ thuật hay.
Tác phẩm Lục Vân Tiên gợi lên lòng cảm thông và đồng cảm của người đọc, tạo nên một tâm trạng nhạy cảm và đồng hành với những biến cố đau lòng trong lịch sử dân tộc. Đồng thời, nó cũng tôn vinh vai trò của ngôn ngữ, nhạc cụ và các hình thức nghệ thuật truyền thống. Hãy tham khảo thêm bài văn nghị luận phân tích giá trị đặc sắc của bài hát Em ơi Hà Nội phố.
Dàn ý phân tích giá trị đặc sắc của tác phẩm văn học Lục Vân Tiên
A. Khởi đầu:
- Giới thiệu tác phẩm 'Lục Vân Tiên: Cuộc phiêu lưu' và tác giả Nguyễn Đình Chiểu.
B. Nội dung chính:
- Giá trị văn học:
- Sử dụng ngôn ngữ tinh tế và uy nghi.
- Câu chuyện hấp dẫn và cuốn hút.
- Sự kết hợp giữa văn chương và thơ ca.
- Ý nghĩa nhân văn:
- Mô tả nhân vật Lục Vân Tiên như biểu tượng của tình yêu và lòng hy sinh cho đất nước.
- Tình thương nhân loại, lòng dũng cảm và sự đoàn kết trong cộng đồng.
- Phản ánh sự bất công và áp bức:
- Thể hiện sự bất công và nỗi đau mà dân tộc Việt Nam phải chịu đựng.
- Đánh thức sự cảm thông và đồng cảm của người đọc.
C. Tổng kết:
- Tác phẩm 'Lục Vân Tiên' mang lại giá trị văn học, nhân văn và lòng yêu nước đặc biệt.
Phân tích giá trị đặc biệt của truyện thơ Lục Vân Tiên
Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu, ngoài những tác phẩm thơ văn nổi tiếng khác của cụ Nguyễn Đình Chiểu như: Ngư tiều y thuật vấn đáp, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Văn tế nghĩa sĩ trận vong Lục tỉnh… thì truyện thơ Lục Vân Tiên được xem là một tác phẩm quan trọng của văn học Việt Nam, đã ảnh hưởng sâu rộng đến văn hoá dân gian ở miền Nam.
Đây là tác phẩm được cụ Đồ Chiểu sáng tác trước thời kỳ Pháp xâm lược Việt Nam. Tác phẩm gồm tổng cộng 2.075 câu thơ viết theo hình thức truyện thơ, kể về nhiều sự kiện có nghĩa lịch sử và nhân văn được dân chúng yêu thích. Trong đó, nhân vật chính Lục Vân Tiên là hình mẫu của lòng hiếu thảo, ý chí kiên cường, và lòng dũng cảm trong việc bảo vệ dân và nước. Nhân vật nữ chính Kiều Nguyệt Nga cũng là biểu tượng của sự trung thành và sự hiếu kỳ theo quan niệm truyền thống. Các nhà nghiên cứu đánh giá cao tác phẩm này với tầm ảnh hưởng lớn trong tâm hồn của nhiều thế hệ người Việt, đặc biệt là ở miền Nam.
Tác phẩm Lục Vân Tiên phản ánh tri thức của cụ Nguyễn Đình Chiểu. Mỗi nhân vật trong tác phẩm không chỉ thể hiện ý chí sống, lý tưởng và mục đích lớn lao của cụ mà còn phản ánh cuộc sống của ông. Qua nhân vật, ông đã chỉ trích mạnh mẽ những tệ nạn xã hội.
Các câu thơ nổi tiếng trong tác phẩm Lục Vân Tiên đã đi vào lòng của nhiều thế hệ như: “Trước đèn soi chuyện Tây Minh/ Mỉm cười với hai từ “nhân tình” khó khăn/ Ai đó, im lặng mà lắng nghe/ Thực hiện việc trước, chú ý tới tương lai/ Trai phải làm trung hiếu làm đầu/ Gái phải giữ trinh tiết như con trâu…”.
Tác phẩm truyện thơ Lục Vân Tiên là một tác phẩm độc đáo, không giống ai khác, trong số những tác phẩm thơ ở Việt Nam. Cụ đã tiếp thu những tinh hoa của văn hóa dân gian từ cảm xúc, suy nghĩ đến lời nói của người lao động, làm cho tác phẩm trở nên gần gũi với dân gian và sớm được nhân dân khám phá như một nguồn tài liệu cho dân ca.
Tác phẩm Lục Vân Tiên không chỉ được xuất bản ở nhiều giai đoạn, mà còn được biểu diễn dưới dạng đờn ca tài tử, với hình thức “ca ra bộ” đầu tiên của hình thức đờn ca tài tử, là bước đi quan trọng trong việc phát triển nghệ thuật sân khấu cải lương. Đặc biệt, từ tác phẩm Lục Vân Tiên đã phát triển hình thức biểu diễn Nói thơ Vân Tiên.
Hình thức biểu diễn Nói thơ Vân Tiên trên đất Bến Tre đã lan rộng và có mặt trong một phạm vi rộng lớn, cho thấy rằng, tác phẩm truyện thơ Lục Vân Tiên mang một giá trị sâu sắc trong đời sống cộng đồng. “Nói thơ Vân Tiên” hiện vẫn còn tồn tại trong ký ức của nhiều người già và được truyền dạy cho thế hệ trẻ sau này.
Thế hệ trẻ sẽ tiếp tục bảo tồn, phát huy, và phát triển những giá trị văn hóa truyền thống của Bến Tre, trong đó, việc phát triển hình thức biểu diễn Nói thơ Vân Tiên phù hợp với hoàn cảnh hiện nay như: trong các hoạt động đoàn thể, giao lưu, các cuộc thi biểu diễn…
Để quảng bá về các tác phẩm thơ văn của cụ Đồ Chiểu, đặc biệt là truyện thơ Lục Vân Tiên, Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh nhiều tỉnh thành trên cả nước đã trong nhiều năm tổ chức Liên hoan Đờn ca tài tử và Hội thi hóa trang Lục Vân Tiên - Kiều Nguyệt Nga. Trong đó, có sự tái hiện lại truyện thơ Lục Vân Tiên của cụ Đồ Chiểu. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã đề ra những hướng dẫn trong việc này. Bên cạnh việc nghiên cứu, dự kiến sẽ có các khóa tập huấn dành cho các đối tượng như: học sinh, sinh viên, công nhân, viên chức, người lao động, hướng dẫn viên du lịch và những người hoạt động trong lĩnh vực du lịch…
Truyện thơ Lục Vân Tiên đã trở thành một tác phẩm quen thuộc với mọi tầng lớp nhân dân từ xưa đến nay. Dù không phải ai cũng nhớ hết từng câu thơ, nhưng nhân vật như Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga… đã thấm vào tâm trí của nhiều thế hệ, và một số người vẫn nhớ một vài đoạn thơ như: “Nhớ đến những khó khăn không việc gì làm người hùng...”.